ميزوگوچي در فيلمسازي وامدار شيوه غربي بود

به گزارش خبرگزاري مهر، كنجي ميزوگوچي 23 اوت (دوم شهريور) 1898 در توكيو متولد شد و فعاليت در زمينه سينما را از سال 1920 آغاز كرد. وي به عنوان دستيار كارگردان وارد استوديو نيكاتسو شد و اين دوره كاري كه چند سال به طول انجاميد و همكاري با فيلمسازاني چون آيزو تاناكا موجب شد افكار و انديشه ها و شيوه ساختاري مكتب نو سينماي ژاپن تاثيري عميق بر ذهن ميزوگوچي بگذارد و اصول سينماي نو ژاپن را در بيشتر آثار خود انعكاس دهد.

اين فيلمساز دوره كلاسيك سينماي ژاپن در طول دوران فعاليت هنري خود در ژانرهاي مختلفي دست به تجربه زد. ملودرام هاي نو، ژانر پليسي، جنگي، اكسپرسيونيستي، كمدي و ترسناك از جمله گونه هاي مختلف فيلمسازي است كه وي آنها را تجربه كرد، اما با توجه به تاثيري كه در ابتداي فعاليت سينمايي خود از فيلمسازان سينماي نو ژاپن گرفته بود، علاقه خاصي به نشان دادن زندگي زنان زجركشيده و تحت ستم داشت كه به شكل هاي مختلف مورد آزار جامعه مردسالار قرار مي گرفتند.

ميزوگوچي نخستين فيلم خود را با عنوان "جسم و جان" در سال 1923 ساخت. اين فيلم برخلاف آثار آن سال هاي سينماي ژاپن از ريتمي تند، تغيير سريع سكانس ها، ديزالوهاي فراوان و استفاده منحصر به فرد از فلاش بك برخوردار بود. البته اين نوع ساختار با سبك و شيوه فيلمسازي اين كارگردان در دوره اوج و شكوفايي فعاليت هنري اش در تضاد بود. ولي در آن سال ها شرايطي را فراهم ساخت كه در سينماي ژاپن آثار پرتحركي توليد شود.

ميزوگوچي در سال 1926 با ساخت فيلم سينمايي "زمزمه بهاري عروسك كاغذي" ظهور فيلمسازي متفاوت را نويد داد. وي در سال 1929 فيلم سينمايي "سمفوني شهر" را ساخت كه از جمله آثار شاخص وي بر اساس شيوه فيلمسازي ژاپني است. البته توجه اين فيلمساز به مولفه فيلم هاي تجاري غربي كه همواره در جذب مخاطب انبوه بسيار موفق بودند، شرايطي را به وجود آورد كه وي در سال 1929 فيلم سينمايي "نيهون باشي" را بر اساس فيلم سينمايي "طلوع" توليد كرد.

علاقه اين فيلمساز به فيلم هاي ملودرام نو موجب شد دست به توليد سه گانه اي بر اساس رمان هاي كيوكا ايزومي بزند. البته از سال 1930 مضمون فيلم هاي ملودرام نو كه شخصيت هاي اصلي آن را زناني تشكيل مي دادند كه همواره مورد ظلم و ستم مردان قرار داشتند و در پايان قصه بدون هيچ موفقيتي محكوم به اطاعت محض مي شدند، در مكتب نو تغيير مضمون داد و اين بار زنان تحت ستم جامعه مردسالار براي به دست آوردن حق خود تلاش مي كردند. "جادوگر آب"  در سال 1933 و "سقوط اوسن" به سال 1935 از جمله اين آثار هستند.

البته ميزوگوچي پا را از اين هم فراتر گذاشت و در سال 1936 فيلم سينمايي "مرثيه اوزاكا" را ساخت كه داستان آن درباره زني قدرت طلب و در عين حال انعطاف پذير است كه بر جامعه اطراف خود به خصوص مردان تاثير زيادي مي گذارد. اين كارگردان در سال 1939 با رويكردي به شيوه كلاسيك فيلمسازي ژاپن به سمت ايجاد نوعي تضاد در ميان شخصيت هاي داستاني خود سوق پيدا كرد و با تغيير شيوه روايي و تصويرسازي، به استفاده از سكانس - پلان هاي طولاني روي آورد تا ذهن مخاطب بيش از همه متوجه اصل و مضمون دروني قصه باشد و قطع هاي مختلف ذهن او را مشوش نكند.

مهمترين اثر اين دوره فيلمسازي ميزوگوچي را توليد فيلم سينمايي "آخرين گل هاي داودي" مي دانند كه در سال 1939 ساخته شد و شيوه كمال يافته كارگرداني وي را نشان مي دهد. فيلم سينمايي "لويال 47 رونين" كه در سال 1941 ساخته شد ديگر فيلم دوره پختگي اين كارگردان است. البته در همين سال ها اين فيلمساز همچنان به تجربه كردن مي پرداخت و مولفه هاي سينماي تجاري غرب را از نظر دور نمي كرد. ساخت فيلم سينمايي "عشق سوزان من" در سال 1949 كاملا تاثيرپذيري اين كارگردان از شيوه توليدات سينماي امريكا را نشان مي داد.

البته شهرت ميزوگوچي در خارج از كشور ژاپن به خاطر فيلم هايي است كه در دهه 1950 ساخت. آثاري كه از درام هاي غنايي برخوردار بودند و طراحي صحنه آنها بسيار عظيم و به سبك معماري دوران قرون وسطايي بود. اين فيلمساز طي اين سال ها اقدام به ارائه تصاويري ايستا برخوردار از غناي مفهومي كرد و پس از گذر از اشكال گوناگون آوانگارد خارجي، فيلم هاي مكتب نو استوديو موكوجيما را پايه ريزي كرد.

فيلم هاي سينمايي "زندگي اوهارا"، "موسيقي گيون"، "اگتسو مونوگاتاري"،  "سانشو مباشر" و "حكايات نو گروه تايبرا" كه در بين سال هاي 1952 تا 1955 ساخته شدند، در زمره شناخته شده ترين و در عين حال شاخص ترين آثار اين كارگردان به شمار مي روند. درام احساسي و مدرن "خيابان شرم" كه از ساختاري متفاوت نسبت به آثار دوره خود برخوردار است، آخرين ساخته اين فيلمساز خلاق محسوب مي شود كه در سال 1956 توليد شد. كنجي ميزوگوچي در سن 58 سالگي در سال 1956 چشم از جهان فروبست.