به گزارش خبرنگار سياسي "مهر"، تبراييان كه در همايش يكروزه بررسي تحولات جهان اسلام در صد سال اخير در تهران سخن مي گفت، اظهار داشت: در سال 1917 ميلادي جمعيت نهضت اسلامي درعراق ايجاد شد و رهبران آن كه 2 روحاني بودند در توسعه رويكرد مردم به اسلام نقش مهمي ايفا كردند.
وي افزود: نجف حوزه پايگاه هزار ساله تشيع و چهارمين شهر مقدس اسلامي و پايتخت تشيع است و در طول چهار سال قيام از سال 1918 ميلادي، صف آرايي عظيمي در برابر انگلس ها از اين شهر شكل گرفت.
تبراييان با اشاره به اهميت هاي سياسي و اقتصادي عراق براي انگليس ها، توضيح داد: جمعيت عراق در سال 1915، دو ميليون و هفتصد هزار نفر بودند كه بيش از يك ميليون شيعه و نزديك به يك ميليون سني و هشتصد هزار يهودي و اندكي هم پيروان اديان و فرق ديگر بودند.
وي ادامه داد: انگليس ها از هر اقدامي كه به تضعيف دولت عثماني مي شد، حمايت مي كرد ودر اين شرايط علما قاطعانه عليه اين كشور اعلام جهاد كردند و سه جبهه در جنوب غربي فرات با 13 هزار نفر نيرو، جبهه قرمز وجبهه اهواز شكل گرفت و ترك ها در كنار اعراب با انگليس ها وارد جنگ شدند.
اين پژوهشگر تصريح كرد: با واقعه شيعه در بصره، اختلافات ميان سران جنگ با انگليس بالا گرفت و شرايط حاكم بر جبهه هاي جنگ را تغيير داد و موجب شكست قواي مجاهدان و عثماني شد.
تبرائيان افزود: بعد از اين واقعه قيام عليه ترك هاي عثماني به موازات جهاد عليه انگليسي ها از شهر نجف آغاز شد و ترك ها شهر را ترك كرده و اداره نجف اشرف به لحاظ امنيتي به مسئولان چهار محله معروف اين شهر واگذار شد.
به گفته اين كارشناس ارشد مسايل عراق، در مقطع رويكرد و اسلامي در منطقه، جمعيت نهضت اسلامي در راس تحولات قرار گرفت و با آن كه ميان شاخه هاي نظامي و سياسي- فرهنگي نهضت هماهگي چنداني وجود نداشت، در عين حال منشاء آثار فراواني بود.
تبرائيان ادامه داد: قيام بعد از 46 روز خاتمه يافت و 700 انگليسي در اين مدت كشته شدند و شهر نجف با مشكلاتي مواجه شد و 90 تن از رهبران نهضت به هند تبعيد شدند و سالها در آن كشور اقامت مي كنند و جز 2 رهبر روحاني بزرگ، بسياري از آنها اعدام شدند.
وي اضافه كرد: سال بعد يك استفتاي سري با سه محور ايجاد كشور مستقل عربي تحت حمايت انگليس، انتخاب امير براي كشور عراق و معرفي نامزد مورد نظر انجام شد، ولي آيت الله ميرزاي شيرازي به صراحت اعلام كرد جايز نيست كه يك غربي در ملت مسلمان حكومت كند و اين مساله منجر به شكست توطئه انگليسي ها در آن كشور شد.
اين پژوهشگر تاكيد كرد: انقلاب 1920 عراق فضاي جديدي را ايجاد كرد كه درتحولات عراق مستقل تاثير گذار بود و طرح هايي كه دراين دوره مطرح شد از جمله هندي شن آن كشور و يا خروج يهودي ها بايد در قالب مطالعات منطقه اي تاريخ معاصر مورد ارزيابي علمي قرار گيرد.
نظر شما