دكتر "محمدعلي محققي" در گفتگو با خبرنگار دانشگاهي مهر، با تشريح عملكرد يكساله معاونت آموزشي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي دولت نهم با تبريك اعياد شعبانيه وگراميداشت تقارن اين اعياد با آغاز سال دوم دولت نهم خاطرنشان كرد: وزارت بهداشت به معناي عام متعلق به عموم مردم بوده و متولي ارائه خدمات سلامتي به همه مردم است. در واقع نياز سلامتي مهمترين نيازي است كه همه انسان ها از پيش از ولادت تا پايان عمر خود با آن در ارتباط هستند.
"محققي" با اشاره به راهبرد آموزش به عنوان يكي از راهبردهاي اساسي وزارت بهداشت گفت: براي جامعه پوشاندن به وظيفه مهم وزارت بهداشت در بخش سلامت در يك جامعه بزرگ و پويا بايد لوازمي فراهم شود كه يكي از آنها ابزار علمي است. اين ابزار براي همه جوامع ابزاري حياتي است و اگر جامعه ما در موضوعات علمي غني و خودكفا باشد خواهد توانست به همه نيازها پاسخ دهد.
معاون وزير بهداشت اظهار داشت: تكيه گاه وزارت بهداشت در بحث علوم و آموزش پزشكي به جوانان و نيروي عظيم دانشجويي 120 هزار نفري و مجموعه اساتيد فرهيخته، با ايمان و دانشمند بيش از 10 هزار نفر است.
وي تأكيد كرد: مسئولين وزارت بهداشت قدر اين نعمت هاي بزرگ الهي را مي دانند و معتقديم راز و رمز پيشرفت علمي و دستيابي به فنون و تجارب علمي و كسب استقلال و خودكفايي مرهون بزرگداشت اين جامعه علمي كشور است.
فرمايشات بزرگان، برنامه چهارم توسعه، چشم انداز 20 ساله مباني برنامه ريزي راهبردي آموزشي
"محققي" با اشاره به زير ساخت هاي برنامه هاي راهبردي وزارت بهداشت در بخش آموزش پزشكي گفت: برنامه راهبردي داراي چند مبنا است كه از آن جمله توصيه ها و سخنان امام راحل (ره) و مقام معظم رهبري در رابطه با سياست هاي علمي نظام جمهوري اسلامي است. ريشه اين سخنان عمدتاً در منابعي است كه به نوعي به منابع وحي و احاديث اسلامي كه از پيامبر اعظم (ص) و ائمه اطهار نقل شده، ارتباط پيدا مي كند كه اين احاديث و سخنان در علوم پزشكي بالغ بر 5 هزار جمله و موضوع را شامل مي شود.
وي اضافه كرد: ما توانسته ايم محورهاي اين پيام ها و موضوعات را به عنوان منشور علمي و توسعه علمي را استخراج كنيم و بر اساس آن برنامه هاي خود را تنظيم كرديم. اين گفته ها بايد عملياتي و توسعه علمي بر اساس آن استوار شود. اگر اين كار صورت گيرد علاوه بر دستاورد علمي، دستاورد اخلاقي و معنوي نيز خواهيم داشت.
معاون آموزشي وزارت بهداشت اظهار داشت: همه علوم مورد نياز بشر بايد با مراعات مباني اخلاقي در فضاي معنوي توسعه پيدا كنند اما علم پزشكي كه با حيات انسان ها سر و كار دارد و جامعه پزشكي كه امانت دار جان و مال و ناموس مردم است، بيش از ساير رشته هاي علمي به موازين اخلاقي احتياج دارد. از همين رو رعايت محوري كه گفته شد اين برنامه ها را در لفافه اي از معنويات و اخلاقيات قرار مي دهد كه موجب تضمين جنبه هاي انساني و الهي مي شود.
وي از برنامه چهارم توسعه و دو ركن توسعه مبتني بر دانايي و توسعه مبتني بر سلامت و چشم انداز 20 ساله كشور به عنوان ديگر مباني برنامه راهبردي نام برد و گفت: در حال حاضر وضعيت خوب بوده و تا اندازه اي در علوم پزشكي سربلند هستيم اما كافي نيست و براي انتقال از وضع موجود به مجموعه تلاش هايي نيازمنديم تا به صورت تضمين شده سطح علمي را در كشور در علوم پزشكي به جايگاه اول منطقه ارتقاء بدهد. ما اعتقاد داريم كه مي توانيم و وظيفه داريم به اين جايگاه ارتقاء پيدا كنيم زيرا قطعاً توانايي ما بيشتر و جلوتر از آن چيزي كه در چشم انداز ترسيم شده است.
وي اضافه كرد: استانداردها و دستاوردهاي علمي بين المللي از ديگر منابعي است كه برنامه ريزي علوم پزشكي بر آن استوار است. اگرچه پاسخ دادن به نيازهاي جامعه وجه اول همت در برنامه ريزي هاي علوم پزشكي است و مسائل علمي را عمدتاً بر اساس نيازهاي جامعه استوار مي كنيم اما از تجارب بين المللي و انطباق آموزه هاي پزشكي با استانداردهاي بين المللي نيز غافل نيستيم.
وي در خصوص ابعاد كمي آموزش پزشكي كشور خاطرنشان كرد: براي پاسخ دادن به نيازهاي زمان حاضر و نيازهاي قابل پيش بيني آينده، روند تربيت نيروي انساني ادامه داشته و بسياري از نيازها پاسخ داده شده است و در حال حاضر به جز عرصه هايي كه به دليل مسائل جديد و نيازهاي جديد و نيازهاي پاسخ داده نشده قبلي، بايد بيش از گذشته نيروي انساني تربيت كنيم اما در بيشتر عرصه ها روند توسعه كمي بايد كنترل شود و بر اساس مطالعه و به شكل علمي ادامه پيدا كند.
تأكيد بر توسعه كيفي آموزش پزشكي
معاون وزير بهداشت درباره توسعه كيفي آموزش پزشكي نيز ياد آور شد: توسعه كيفي نياز به تسريع و تعميق حركت ها و توسعه راهبردها و فراگير كردن ارتباطات علمي و بين المللي دارد كه اين امر از طريق سطوح آموزش هاي عمومي و تخصصي و فوق تخصصي پيگيري مي شود.
وي افزود: براي توسعه برنامه هاي تكميلي بايد تعداد و كميت و كيفيت برنامه هاي تكميلي توسعه پيدا كند و در همين راستا بر اساس برنامه ريزي انجام شده براي آزمون دكتري تخصصي (Ph.D) سال جاري مجموعه ظرفيت ها حداقل 25 درصد افزايش مي يابد.
معاون آموزشي وزارت بهداشت ياد آور شد: هم اكنون در 24 رشته تخصصي باليني و 20 رشته فوق تخصصي دانشجو تربيت مي شود.
وي از ايجاد رشته هاي جديد بر مبناي ضرورت و نيازهاي علمي كشور به عنوان ديگر جهت گيري آموزشي وزارت بهداشت نام برد و گفت: تأسيس رشته هاي جديد مانند رشته هاي پزشكي مولكولي، پزشكي هسته اي، فناوري ها و علوم نوين و IT در پزشكي در دستور كار قرار گرفته است.
"محققي" همچنين از تشكيل كميته تأسيس رشته هاي بين بخشي ميان دو وزارتخانه علوم و بهداشت خبر داد و گفت: يك گروه از رشته هاي جديد جنبه بين بخشي دارند و از طريق همكاري ميان دو وزارتخانه علوم و بهداشت ايجاد خواهد شد از جمله آنها مي توان به تمام فعاليت هاي مواد زيست سازگار، كاربرد پليمر ها در علوم پزشكي، كاربرد علوم هسته اي، گياه شناسي و طيف وسيعي از صنايع در علوم پزشكي اشاره كرد. البته با توجه به دستاوردهاي مهمي كه در پيشينيه تاريخي كشور در زمينه طب سنتي و مكمل و ديگر ملل وجود دارد يكي از رشته هايي خواهد بود به طور گسترده به آن پرداخته خواهد شد.
ايجاد كميته هاي راهبردي براي برنامه ريزي براي رشته هاي فوق تخصصي در سال جاري
وي با اشاره به ايجاد كميته هاي راهبردي برنامه ريزي براي رشته هاي مختلف گفت: تشكيل كميته هاي راهبردي براي 24 رشته تخصصي كه بر اساس مصوبه شوراي آموزش پزشكي و تخصصي نقشه مسير علمي را در يك رشته تخصصي ترسيم مي كنند، به مرحله اجرا مي رسد. اين كميته ها براي رشته هاي فوق تخصصي نيز در سال آينده تشكيل مي شود.
معاون آموزشي با اشاره به افزايش ظرفيت در رشته هاي فوق تخصصي گفت: افزايش ظرفيت در اين دوره متفاوت با ديگر سطوح است و معاونت آموزشي بر اساس نيازهاي اعلام شده از سوي معاونت سلامت اقدام مي كند كه دربرخي رشته ها مانند جراحي قلب نياز كشور اشباع شده و در رشته هاي جديد بايد سرعت تربيت نيروي انساني افزايش دهيم. به طور متوسط سالانه ميان 15 تا 20 درصد افزايش ظرفيت در رشته هاي فوق تخصصي خواهد بود.
وي از بازنگري برنامه هاي درسي به عنوان يكي ديگر از اولويت هاي معاونت آموزشي نام برد و گفت: مبناي تحول منابع درسي پيشرفت هاي علمي است و بايد در فواصل معقول توسط كميته هاي مربوطه بازنگري شود. از همين رو نظام آموزشي بايد به توليد علمي و مسائل جديد بپردازد. زيرا توليد علمي يك شاخص معتبر و سرنوشت ساز دانشگاه ها و محافل علمي است و نياز به توليد علمي در علوم پزشكي نيز بيش از نياز ساير علوم است.
اعطاي اختيار به دانشگاه ها تا سقف معين براي بازنگري در برنامه درسي
وي افزود: اهميت موضوع از آنجا ناشي مي شود كه ما در كشور خود با مسائلي مواجه هستيم كه منحصراً به كشورما مربوط مي شود و يا تجربياتي است كه كشور ما انحصراً آن را كسب كرده است به طور مثال در زمان جنگ تحميلي جامعه پزشكي ما تجربه اي انحصاري در بخش مصدومان شيميايي و ثبت آثار و علائم گازهاي شيميايي خطرناك و ممنوع و تجربيات علمي را بدست آورده و ما رسالت داريم كه به اطلاع همه محافل علمي دنيا برسانيم.
"محققي" تأكيد كرد: در بازنگري برنامه درسي اختياراتي به دانشگاه ها داده شده است و دانشگاه هاي مي توانند با مراعات ضوابط و شرايط تا سطح 20 درصد بنا به تجربيات علمي و تصويب گروه هاي علمي دانشگاه ها آن را تغيير دهند كه سطح علمي را بالا مي برد.
نظر شما