يكي از ابعاد بسيار مهم وجود امام علي (ع) را مي توان ، جلوه هاي مهر و محبت ايشان در آيينه هاي مختلف ، به شمار آورد .
مهر امام علي (ع) را مي توان در آيينه حوادث مختلف زندگي دوران اوشاهد بود . جوشش دائمي مهر و محبت ، در وجود او ناشي از عمق جهان بيني و شخصيت نامتناهي ايشان است .
اعتقاد امام علي (ع) به عمق توانائي هاي درون انسان ، او را به تقديس عظمت روح بشري وادار كرده است . مهر و محبت او به انسان ، در جلوه هاي مختلفي ظهور مي يابد .
مهر او گاهي چنان به جود و سخاوت تبديل مي شود كه روزها را به گرسنگي و شبها را به زنده داري مي گذراند . گاهي مهرورزي چنان در وجودش متبلور مي شود كه پا روز نفس گذاشته و دشمن فريب خورده خود را در آغوش مي كشد و با زباني شيرين و پر مهر ، با او سخن مي گويد .
نمودارهاي مهر و محبت ايشان در تمام زمينه ها، زواياي بسيار عميقي دارد كه به سادگي قابل تحليل و تفسير نيست . تمام جلوه هاي رفتاري ايشان ، كمالاتي به هم پيوسته اند كه در يكديگر، تأثير ژرفي به جا مي گذارند .
منشاء مهر و محبت ايشان ، مبناي اعتقادي و شناختي دارد . او مي تواند براي هر مورد از مهرورزي خود ، دليل و برهان اقامه كند .
كاري را بدون دليل و منطق انجام نمي دهد . تقواي بسيار نيرومند و الهي او ، ترازوي اعمال و رفتارهاي اوست . تقوي و معرفت او ريشه در ارتباط دائمي او با خداوند متعال دارد .
امام علي (ع) مي خواهد كه انسان ، استعدادهاي بسيار عظيم خود رادريابد و به هدايت واقعي ، كه مراحل رشد و كمالات دروني هستند ، برسد و بتواند ، جايگاه واقعي خود را كه همان سعادت ابدي و بهشت جاويدان است ، در اختيار گيرد .
جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آيينه هاي مختلف :
1- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه آيات
2- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه روايات
3- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه تاريخ
4- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه هجرت پيامبر
5- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه بي سرپرستان
6- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه ستمديدگان
7- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه غلامان و كنيزان
8- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه ايام الله و بيماران
9- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه ميهمان
10- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آينه جهاد في سبيل الله
11- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه پيروزي و غلبه بر دشمن
12 جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه دشمنان
13- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه كشاش جنگ و نبرد
14- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه قاتل
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه آيات
ايمان خالص به خداوند متعال ، نمودار مهر و جلوه هاي محبت امام علي (ع) به خالق هستي است . پرداختن به نيكي ها و اعمال صالح و نگاه عيني و عملي به انسان ، مهرورزي به اوست . وا داشتن خود ، به انجام اعمال صالح و به كارگيري توانائي مالي و فكري ، در ساختن تمدن بشري ، چيزي جز ايمان خالص و مهر و محبت ، نيست .
آيه 9 سوره حشر ، ظهور جلوه هايي از مهر و محبت امام علي (ع) را ، نسبت به ميهمانان گرسنه به خوبي در خود جاي داده است . اين آيه ، زماني در شأن و منزلت امام علي (ع) نازل شده ، كه ميهماني گرسنه به پيامبر اكرم ، مراجعه كرد امام پيامبر ، غذايي در منزل نداشت كه او را سير كند . در اين هنگام ، علي (ع) اعلام آمادگي كرد تا او را در منزل اطعام نمايد .
امام علي (ع) و فاطمه زهرا (س) ، غذاي خود را به ميهمان دادند و شب، گرسنه به خواب رفتند .
همين كه صبح شد، پيامبر از نزول ايه اي خبرداد : ديگران را بر خود مقدم مي دارند ، هر چند كه خود نيازمند باشند .(سوره حشر آيه 9 )
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه روايات
يكي از جلوه هاي مهم مهر و محبت امام علي (ع) ، مهر به بردگان است .
او هميشه تلاش مي كرده تا بتواند آزادي انسان ها را به آنان بازگرداند ، تا آنان نيز، در شرايط مساوي بتوانند نسبت به سرنوشت جامعه و خود تصميم بگيرند ، .
در روايتي از امام صادق (ع) آمده است كه امام علي (ع) هزار بنده را از درآمد شخصي خود در راه خداوند آزاد نمود .
در روايت ديگري نيز آمده : امام علي (ع) هزار درخت خرما كاشت و همه را در راه خداوند وقف نمود .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه تاريخ
فاطمه بنت اسد ، مادر امام علي (ع) ، از قريش و خاندان بني هاشم و از پيروان خالص پيامبر اكرم (ص) بود . جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) ناشي از عمق شخصيت ، ايمان و مهر مادري است كه قبل از نبوت پيامبر اسلام، به خداي تعالي و پيامبران الهي اعتقاد كامل داشته است .
جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) ريشه در مادري بزرگ دارد كه تاريخ به عظمت ايمان و كمالات او گواهي مي دهد .
- جلوه هاي مهر و محبت و فداكاري امام علي (ع) در آئينه هجرت پيامبر (ص)
در حالي كه كفار مكه ، نقشه قتل پيامبر (ص) را كشيده و تصميم گرفته بودند صبح هنگام به خانه او هجوم برند ، پيامبر گرامي اسلام ، به امر خداوند ، از مكه ، به قصد مدينه خارج شد .
امام علي (ع) بخاطر مهري كه به پيامبر داشت ، داوطلبانه در بستر او رفت و خود را براي مقابله با كفار آماده ساخت .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه بي سرپرستان
در حالي كه زني ، به تنهايي مشك آبي را بر دوش مي كشيد ، امام علي (ع) به او نزديك شد ، مشك را از او گرفت و از اوضاع و احوالش جويا شد ، زن بدون آنكه امام را بشناسد از داشتن چند بچه يتيم خبرداد و رو به امام ، از علي ابن ابيطالب شكوه كرد .
زن گفت : شوهرم به امر علي (ع) به جنگ رفت و به شهادت رسيد ، حال با چند بچه يتيم مجبورم براي مردم كار كنم .
امام ، به همراه زن ، مشك را به خانه اش رساند و پس زن را در پخت و پز و نگهداري از فرزندانش ، كمك مي كرد .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه ستمديدگان
در حالي كه چشمان معاويه به سوده ، دختر عماره همداني دوخته شده بود ، سوده زمزمه كرد : درود خدا بر رواني كه قبري او را در برگرفته است و درود بر رواني كه عدالت نيز با اودفن شد .
معاويه پرسيد : اين شخص چه كسي بوده است ؟ سوده جواب داد : اين شخص امام علي (ع) بود كسي كه بدرستي دادخواهي مي كرد و حق مظلوم را از ظالم مي گرفت .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه غلامان و كنيزان
روزي امام علي (ع) از بازار خرما فروشان عبور مي كرد كه ناگهان با دختر گرياني مواجه شد ، از او علت گريه را سؤال كرد . دختر گفت : مولايم مرا براي خريد خرما فرستاد، خرما را كه پيش آنان بردم ، مورد پسند واقع نشد ، حال كه آمده ام خرما را پس بدهم ، فروشنده قبول نمي كند .
امام به همراه دختر ، روبه خرما فروش كرد و گفت : اي بنده خدا اين دختر كلفتي است كه اختياري از خود ندارد ، خرمايت راپس بگير و درهم او را بازگردان ، خرما فروش ابتدا با امام درشتي كرد اما بعد ، خرما را پس گرفت .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) با ايام الله و بيماران
از جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) را مي توان تقديس و تعظيم ايام الله و بيماران عنوان كرد . ارزش گذاري ، احترام و مهر ايشان به اين روزهاي مهم ، او را وادار مي كرد كه در اين روزها با پاي برهنه راه برود . آن روزها عبارت بودند از : عيد فطر ، عيد قربان ، روز جمعه .
امام هنگام عيادت از بيماران نيز ، پاهاي خود را به نشانه احترام برهنه مي كرد .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه ميهمان
دو ميهمان بر امام علي (ع) وارد شدند ، كه پسر و پدر بودند ، امام علي (ع) آنان را در صدر مجلس نشاند و در نزديكي آنان نشست و دستور داد برايشان غذا بياورند .
چنين مهري، از امام علي (ع) نسبت به ميهمان ، نشان از شناخت ايشان از جايگاه والاي ميهمان در اسلام دارد .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه جهاد في سبيل الله
در حالي كه شعله هاي جنگ جمل در حال افروختن بود ، امام علي (ع) به صلح و دوستي فكر مي كرد ، با اينكه طلحه و زبير ، پيمان و بيعت خود را با امام علي (ع) شكسته بودند و در تحريم مردم بصره ، براي مقابله با حكومت نوپاي امام ، نقش منحصر به فردي داشتند ، امام هرگز كينه آنان را به دل نگرفته بود ، در شرايطي كه مي رفت جنگ بين ياران امام (ع) و ياران طلحه و زبير ، زبانه هاي خود را گسترش دهد ، جلو هاي مهر و محبت امام علي (ع) خود را نشان داد و سعي كرد آتش كينه را فرونشاند .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه پيروزي و غلبه بردشمن
در حالي كه جنگ جمل ، با پيروزي سپاه امام علي (ع) پايان يافته بود ، شورشيان ، عده اي اسير ، عده اي مجروح و عده اي فراري شده بودند ، حضرت دستور داد اسرا را آزاد كنند ، با مجروحان كاري نداشته باشند و فراريان را تعقيب نكنند .
سپس عفو عمومي اعلام كرد .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه دشمنان
جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در جامعه اسلامي آن روز ، چنان دلها و قلبها را پر كرده بود كه حتي دشمنان امام نيز، به جلوه هاي مختلف اين مهر و محبت اعتراف داشتند . از جلوه هاي بسيار مهم مهر و محبت امام ، سخاوت و بخشندگي ايشان است .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در كشاكش جنگ و نبرد
در حالي كه معاويه ابن ابي سفيان ، به همراه نيروهاي خود در جنگ صفين بر شريعه فرات دست يافته بود ، تشنگي ، چنگالهاي خود را در سپاه علي (ع) فرو برده بود . معاويه و يارانش حاضر نبودند حتي قطره اي آب در اختيار سپاه امام قرار دهند .
امام علي (ع) سپاه خود را با كلامي حماسي به هيجان آورد و نيروهاي معاويه را از شريعه فرات دور و شريعه را در اختيار گرفت .
سپاه امام اصرار داشتند كه امام ، مقابله به مثل كند ، امام فرمود : مثل آنان رفتار نمي كنيم ، گوشه اي از راه را باز كنيد تا آنان نيز آب بردارند .
- جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه قاتل
در حالي كه امام علي (ع) آخرين روزها و ساعات عمر خود را سپري مي كرد ، هنوز جلوه هاي مهر و محبت در وجودش مي جوشيد . او در بستر مرگ به لحظه هاي آخر عمر خود نزديك مي شد .
شمشير ابن ملجم ، كار او را ساخته بود ، ساعت به ساعت از هوش مي رفت و دوباره به هوش مي آمد . در حالي كه فرزندش امام حسن (ع) به او شير مي خوراند ، با اشاره دستور داد بقيه شير را به قاتل او بدهند .
سپس دستور داد تا زماني كه زنده است با قاتل او كه اسير است ، خوش رفتاري و مهرباني داشته و از غذاهايي كه براي امام تهيه مي كنند به او نيز بدهند .
* برگرفته از كتاب : ...و تو لبخند زدي ، مقاله ، جلوه هاي مهر و محبت امام علي (ع) در آئينه هاي مختلف ، نوشته عبدالله غيبي
نظر شما