خبرگزاری مهر - گروه استانها: باوجود افتتاح نخستین بانک پیوند مغز استخوان در بیمارستان سید الشهداء اصفهان و اعلام خبر پذیرش اهداکنندگان سلول‌های بنیادین خون‌ساز در مرکز «سپاس» سازمان انتقال خون، هر بانویی که برای اهدای خون به سازمان انتقال خون مراجعه می‌کند از سوی کارکنان این بخش پذیرش نمی‌شود و با توجیه آنها را راضی به عدم اهدای خون می‌کنند.
مرکز «سپاس» به‌صورت یک بانک اطلاعاتی ملی در سازمان انتقال خون استان اصفهان پذیرش اهداکنندگان سلول‌های بنیادین خون‌ساز یا مغز را بر عهده دارد اما وقتی زنان به‌عنوان بخشی از اهداکنندگان خون، برای این منظور به مرکز سپاس مراجعه می‌کنند با عدم پذیرش و اعلام این نکته که فقط از دختران مجرد خون‌گرفته می‌شود، مواجه می‌شوند.
از دختران در سنین ازدواج خون‌گرفته نشود
رؤیا کریمی که یکی از اهالی مطبوعات است به دنبال اعلام فراخوان برای اهدای خون به‌منظور ذخیره در بانک مغز و استخوان اصفهان و نجات نیازمندان، با مراجعه به سازمان انتقال خون استان اصفهان متوجه شد که از دختران در سنین ازدواج خون دریافت نمی‌کنند.
هزینه‌ای که برای سنجش سلامتی خون اهداکنندگان برای بانک مغز و استخوان در اصفهان پرداخت می‌شود ، بسیار گران است بنابراین مردها را در اولویت قراردادیم و در این مقوله دختران مجردی که در سن ازدواج نیستند، در اولویت دوم قرار دارند
سمیه فیاض کارشناس سازمان انتقال خون استان اصفهان گفت: تلاش ما بر این است که از مردها خون بگیریم چراکه آنها مشکل باروری ندارند و در هر زمان که نیاز به اهدای خون آنها باشد، امکان‌پذیر است.
وی بیان داشت: هزینه‌ای که برای سنجش سلامتی خون اهداکنندگان برای بانک مغز و استخوان در اصفهان پرداخت می‌شود ، بسیار گران است بنابراین مردها را در اولویت قراردادیم و در این مقوله دختران مجردی که در سن ازدواج نیستند، در اولویت دوم قرار دارند.
فیاض تمام تلاش خود را کرد تا خانم خبرنگار را از اهدای خون برای بانک مغز و استخوان منصرف کند و این دلیل که تهران زیر بار آن نمی‌رود، اعلام کرد: دختران مجردی که در سنین ازدواج هستند را راضی می‌کنیم که از اهدای خون منصرف یا اینکه در گام اول خون بدهند و پس از صحت سلامتی خون آنها، به بخش سپاس برای اهدای خون مراجعه کنند.
وی در حالی خون گرفتن از دختران در سنین ازدواج را به‌صرفه ندانست که معمولاً دختران از سن ۱7 سالگی تا سنین بالاتر «در سن ازدواج» محسوب می‌شوند و امکان این وجود دارد که در هرزمانی ازدواج انجام گیرد بنابراین با این توجیه سازمان انتقال خون، مورد مناسبی برای اهدای خون نیستند. از طرفی زنان هم مشمول اهدای خون نمی‌شوند چون یک بارداری را پشت سر گذاشته‌اند. دختران کمتر از سن ۱۶ سالگی هم در ردیف نوجوانان قرار می‌گیرند و چون در سنین رشد و بلوغ قرار دارند به‌طورقطع نه والدین و نه سازمان انتقال خون زیر بار گرفتن خون از آنها نمی‌رود، بنابراین اهدای خون از زنان برای پیوند مغز استخوان به علت آنکه به انجام آزمایش‌هایی برای سنجش سلامت خون آنها نیاز دارد و این آزمایش‌ها برای سازمان انتقال خون مشمول هزینه است، سبب شده تا سازمان انتقال خون زیر بار اهدای خون دختران مجرد نرود.
البته این نوع رفتار سازمان انتقال خون اصفهان در حالی است که عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مراسم افتتاح نخستین بانک پیوند مغز استخوان در بیمارستان سید الشهداء اصفهان که ویژه بیماران سرطانی و صعب‌العلاج است، گفت: اهداکنندگان سلول‌های بنیادی خون‌ساز باید تابعیت ایرانی داشته و ازنظر روحی و جسمی سالم باشند و افراد بین ۱۸ تا ۵۵ ساله می‌توانند عضو نخستین بانک پیوند مغز استخوان شوند.
سازمان انتقال خون استان در حال حاضر خود یکی از موانع پیش روی زنان اهداکنندگان خون در این زمینه شده و برخی اهداکنندگان خون نیز از نحوه برخورد کارکنان با خیران راضی نیستند
سعید یوسفیان در خصوص شرایط اهداکنندگان خون برای سلول‌های بنیادی گفت: این افراد اگر سابقه بیماری‌های جسمی و روانی از قبیل قلبی، صرع، کلیوی، سرطان، ژنتیکی و غیره ندارند می‌توانند با ثبت اطلاعات خود در سایت مربوطه، آمادگی خود را برای خون‌گیری اعلام کنند.
وی افزود: پس از ثبت‌نام و ثبت اطلاعات در بانک سلول‌های بنیادی و سازگاری سیستم HLA فرد دهنده با بیماران HLA مشابه این فرد، می‌تواند به‌عنوان منجی و نجات‌دهنده گیرنده باشد.
سازمان انتقال خون استان در حال حاضر خود یکی از موانع پیش روی زنان اهداکنندگان خون در این زمینه شده و برخی اهداکنندگان خون نیز از نحوه برخورد کارکنان با خیران راضی نیستند.
در همین راستا مهرداد معمارزاده، رئیس بیمارستان سید الشهداء (ع) اصفهان، در گفت و گو با خبرنگار مهر با ابراز تعجب (و البته خنده) از این واکنش سازمان انتقال خون به اهدای خون بانوان جوان و مجرد، اظهار داشت: من نمی دانم سازمان انتقال خون بر چه اساسی این حرف را به مراجعان زده است اما از نظر ما منعی برای اهدای خون دختران مجرد برای پیوستن به بانک مغز استخوان استان، وجود ندارد.
یک بام و دو هوای سازمان انتقال خون
ثریا سلطانی، زن ۴۸ ساله‌ای که برای اهدای خون به این مرکز مراجعه کرده بود با دلخوری از رفتار یکی از کارکنان این سازمان به مهر گفت: نحوه رفتار کارکنان این سازمان با خیرانی که تنها ازسر خیرخواهی و برای کمک به نیازمندان و دست نیاز این نهاد برای اهدای خون، اقدام به این کار می‌کنند، بسیار جالب و دیدنی است.
وی بیان داشت: هنگامی‌که برای اهدای خون به این مرکز مراجعه کردم برای پرسیدن محل اهدای خون با رفتار بسیار تند یکی از کارکنان مواجه شدم.
در همین راستا مدیرکل سازمان انتقال خون استان اصفهان چندی پیش، در جمع خبرنگاران با انتقاد از مشارکت سه‌درصدی بانوان در امر اهدای خون تأکید کرد: بانوان استان که همواره در امور خیر پیشگام بوده‌اند، باید به‌دوراز نگرانی به سبب کم‌خونی در این امر خیر مشارکت بیشتری داشته باشند چراکه قبل از اهدای خون تست هموگلوبین و کم‌خونی از آنها گرفته می‌شود و در صورت بروز مشکل از آنها خون‌گرفته نمی‌شود و توقع داریم مشارکت بانوان استان اصفهان به ۲۰ درصد برسد.
مجید زینلی با بیان اینکه اهدای خون هیچ هزینه‌ای برای دهنده خون ندارد، گفت: سازمان انتقال خون در ازای هر یک واحد خون‌گرفته شده و پروسه‌ای که روی آن انجام می‌شود ۱۱۳ هزار تومان هزینه متقبل می‌شود.
وی از آغاز به کار مرکز سپاس سازمان انتقال خون استان خبر داده بود و گفت: این مرکز به‌صورت یک بانک اطلاعاتی ملی است، قرار است پذیرش اهداکنندگان سلول‌های بنیادین خون‌ساز یا مغز استخوان را در همان مکان سازمان انتقال خون استان واقع در پل خواجو به عهده بگیرد.
زینلی تأکید کرد: کسانی که تمایل به این اهدا دارند، می‌توانند با ثبت‌نام و تشکیل پرونده نمونه مغز استخوان خود را در این بانک ثبت کنند تا اگر بیمار سرطانی مخصوصاً سرطان خون با این نمونه هم‌خوانی داشت، از اهداکننده مجدداً برای دریافت خون محیطی که نیازی هم به برداشت اصل مغز استخوان نیست، دعوت به عمل بیاید.
در این کمپین مردمی که برای آگاه‌سازی مردم به‌منظور اهدای خون برای سلول‌های بنیادی تشکیل دادیم در وهله اول جامعه پزشکی و خبرنگاران به‌عنوان الگویی برای مردم پیشگام شوند
وی بیان کرد: ما خیرین و انسان‌های نوع‌دوست شهر را دعوت می‌کنیم تا به این حیطه خیر وارد شوند تا بتوانیم در مواقع بحران پاسخگوی نیاز مراجعین و جمعیت میلیونی شهر اصفهان باشیم.
قابل‌تأمل است که ۳۰ درصد از بیمارانی که نیازمند دریافت سلول‌های بنیادی خون‌ساز به‌عنوان آخرین چاره درمانی هستند، شانس پیدا کردن اهداکننده مناسب را در بین خویشاوندان (خواهر و برادران و سپس سایر اعضاء خانواده مثل دایی، عمه، عمو، خاله و فرزندان آنها دارند)، بنابراین حدود ۷۰ درصد بیمارانی که برای ارائه حیات وابسته به دریافت سلول‌های بنیادی خون‌ساز هستند در بین خویشاوندان خود اهداکننده مناسبی پیدا نمی‌کنند.
جامعه پزشکی و خبرنگاران پیشگام اهدای خون در بانک مغز استخوان شوند
دبیر کمیته اجرایی نوآوری و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز از ضرورت اهدای خون و مشارکت مردمی برای تکمیل بانک پیوند مغز و استخوان خبر داد و گفت: بهتر است که در این کمپین مردمی که برای آگاه‌سازی مردم به‌منظور اهدای خون برای سلول‌های بنیادی تشکیل دادیم در وهله اول جامعه پزشکی و خبرنگاران به‌عنوان الگویی برای مردم پیشگام شوند.
شقایق حق‌جو اظهار داشت: در حال حاضر در کشور بین پنج‌تا شش هزار اهداکننده در بانک مغز استخوان ایران ثبت‌نام کرده‌اند که بیشتر این افراد از بستگان بیماران بودند و ما در تلاشیم که این زنجیره را توسعه دهیم و از کمک مردم عادی نیز استفاده کنیم.
وی ادامه داد: بسیاری از بیماران صعب‌العلاج تنها به دلیل پیدا نکردن HLA موردنظر جان خود را از دست داده‌اند چراکه ما بانک مغز استخوان نداشتیم و مردم ما از این کار خیر غافل بودند.
با تمامی این اوصاف؛ مرکز سپاس برای اهداکنندگان سلول‌های بنیادی مغز و استخوان در سازمان انتقال خون راه‌اندازی و از همه شهروندان با توجه به اهمیت این کار خیر و ایجاد فرهنگ‌سازی برای اهدای خون دعوت به مشارکت کرده و اما تمام این کارها در حالی انجام می‌شود که کارکنان و کارشناسان این نهاد برای جذب اکثر مردم یا حداقل اعلام تمام شرایط برای اهدای خون به‌منظور پیوستن به بانک مغز استخوان، توجیه نیستند و تاکنون نیز اطلاع‌رسانی‌ها برای اهدای خون در این زمینه تنها به همان شرایطی که در ابتدای گزارش به آن اشاره کردیم، اکتفا شده و از سوی هیچ مرجع علمی و پزشکی در استان، منعی برای اهدای خون از سوی بانوان در سنین ازدواج ذکر نشده است.
بااین‌وجود، سازمان انتقال خون متولی دریافت اهداکنندگان خون است که در جذب افراد به این کار خیر نقش کلیدی دارد بنابراین نحوه برخورد کارکنان و نیز دلایل آنها برای قانع کردن اهداکنندگان در تمامی سنین بسیار حائز اهمیت است. فراهم کردن زیرساخت‌های لازم ازجمله وجود کادری خوش‌اخلاق و خوش‌برخورد برای تشویق مردم به اهدای خون، تسریع در انجام امور اهدایی خون و عدم دوگانگی در اعلام شرایط برای اهدای خون از سوی مسئولان مربوطه، از عواملی است که می‌تواند در تکمیل زنجیره خیران سلامت که از جان خود برای نجات هم‌وطنان، هزینه می‌کنند، نقش داشته باشد.
نظر شما