واکنش کارگردان ایرانی به «پرونده مورسو» در آلمان

به گزارش خبرنگار مهر، نمایش «پرونده مورسو» نوشته کوهستانی در واقع از رمانی فرانسوی با همین نام اثر کمال دائود نویسنده الجزایری برگرفته شده است. کمال دائود از روزنامه نگاران مشهور در الجزیره است که در روزنامه های فرانسوی زبان و نیویورک تایمز مقاله می‌نویسد.

رمان دائود در واقع واکنشی است به رمان «بیگانه» اثر آلبر کامو. در رمان «بیگانه» که در سال‌های استعمار الجزیره توسط فرانسه می‌گذرد مورسوی فرانسوی، مردی عرب را در کنار ساحل می‌کُشد. حالا پس از قریب به ۷۰ سال دائود به داستان «بیگانه» از دید خانواده الجزایری مقتول نگاه می‌کند و از این طریق با روایت جریان انقلاب الجزیره در ابتدای دهه ۶۰ میلادی به نوعی سعی در درک دلایل به وجود آمدن تروریسم در دنیای امروز می‌پردازد.

راوی داستان هارون، برادر موسی مقتول که با تحریک مادرش مردی فرانسوی را کشته و مدت کوتاهی را هم در زندان گذرانده، می‌گوید زبان فرانسه را آموخته تا با نوشتن این کتاب انتقامش را از نویسنده «بیگانه»، آلبر کامو بگیرد اما این لایه سطحی رمان است. پس از تحقیق در مورد رمان «بیگانه» و کامو متوجه می‌شویم که رمان دائود در واقع به گونه ای همزاد رمان کامو است و شخصیت مادر در رمان دائود شباهت غیر قابل انکاری به مادر خود آلبر کامو دارد. رمان کامو با این جمله آغاز می‌شود: «مامان امروز مرد، شاید هم دیروز. نمی‌دانم» و رمان دائود با «مادر هنوز زنده است» شروع می‌شود.

نمایش «پرونده مورسو» با گروه آلمانی و بازیگرانی با ملیت های مختلف روی صحنه رفته است و مهین صدری عضو گروه «تئاتر مهر» که نقش مادر هارون را در این نمایش بازی می‌کند، تنها بازیگر ایرانی نمایش است.

طراحی صحنه نمایش را که مورد تحسین منتقدان آلمانی قرار گرفته میترا نجم آبادی بر عهده دارد. او سال‌هاست که در تئاترهای آلمان مشغول به کار است و نمایش «پرونده مورسو» پس از نمایش «اتاق یک نفره» تولید «شاواشپیل هاوس» کلن و «تاکسی نوشت» که تئاتر «ابرهاوزن» را تولید کرده، سومین همکاری او با کوهستانی به عنوان طراح صحنه و لباس است. در این نمایش همچنین سمانه احمدیان تحقیق در مورد متن و دستیاری نویسنده را بر عهده داشته و میشائیل کوهستانی موسیقی نمایش را ساخته است.

ماتیاس لیلینتال رییس تئاتر «کمراشپیله» که به نوآوری در تئاتر آلمان مشهور است اولین کسی بود که از کوهستانی برای اجرای نمایش ابتدا در سال ۲۰۰۲ در فستیوال «تئاتر در ولت» Theater der Welt در شهر بن و پس از آن در سال ۲۰۰۴ در «هبل تئاتر» Hebble Theater برلین دعوت کرد. نمایش «رقص روی لیوان ها» در آلمان مورد استقبال بسیاری قرار گرفت و به نوعی راه کوهستانی را برای اجراهای بین المللی باز کرد.

نمایش «پرونده مورسو، یک واکنش» که نقدهای مثبتی در روزنامه های آلمان دریافت کرده، در حال حاضر در وب سایت «ناخت کریتیک» Nachtkritik سایت تخصصی نقد تئاتر جزو ۱۰ نمایش برتر کشورهای آلمانی زبان (آلمان، اتریش و سوییس) معرفی شده است.