خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- سمیه خمارباقی: انتخاب میشل عون به عنوان رئیس جمهوری لبنان پس از گذشت دو سال و نیم بحران در این کشور که بسیاری معتقد بودند حمایت های عربستان سعودی از برخی جناح های لبنانی علت این امر بوده است، تنش های ریاض با تهران و عضویت عربستان سعودی در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد همگی از جمله موضوعاتی بودند که ما را بر آن داشت تا گفتگویی را با سید محمد حسینی سفیر سابق ایران در عربستان سعودی انجام دهیم که مشروح آن از نظر می گذرد:
*رویکرد عربستان نسبت به ریاست جمهوری میشل عون چگونه است؟
بعد از حدود دو سال و نیم که از خلأ انتخابات ریاست جمهوری لبنان می گذرد به هر حال ما شاهد هستیم نهایتا جناح های سیاسی لبنان به عقلانیت رسیدند و میشل عون را به عنوان رئیس جمهور این کشور انتخاب کردند. تقسیم قدرت در لبنان بر اساس یک نظام طائفه ای شکل می گیرد و این اولین بار نبود که ما با چنین بحرانی مواجه بودیم اما چند نکته در اینجا حائز اهمیت است:
۱- از ابتدای همان بحث، جناح های عاقل و به ویژه حزب الله تاکید داشتند که در چنین شرایطی میشل عون گزینه مناسب تری برای خروج لبنان از بحران است و متاسفانه بعضی از جناح ها بنا به دلایلی از جمله المستقبل به رهبری سعد الحریری با تحریکات عربستان و احساس حمایت از طرف ریاض مانع از انتخاب رئیس جمهور در لبنان شدند اما اینکه چرا جریان المستقبل و سعد الحریری این وضعیت را پذیرفتند باید گفت سعد الحریری گمان می کرد عربستان دست از حمایت از جریان المستقبل نخواهد کشید، عربستان به خاطر مشکلات عدیده ای که داشت پشت سعد الحریری را خالی کرد و الحریری از چند ماه پیش وقتی این موضوع را حس کرد حمایت برخی کشورهای منطقه را از دست داده است و ادامه این وضعیت یک قمار بزرگ سیاسی بود که می توانست آینده المستقبل و شخص الحریری را زیر سوال ببرد بنابراین در یک بازی برد- بردی که طراحی شد ریاست جمهوری را میشل عون برعهده گرفت و نخست وزیری را سعد الحریری، بنابراین این یک ترکیب عقلانی بود و برای دو طرف برد- برد بود.
۲- حزب الله بار دیگر ثابت کرد در صحنه لبنان واقعیتی انکارناپذیر است و منافع ملی لبنان را با حکمت و درایت در نظر دارد.
۳- عقلای لبنان به این جمع بندی رسیدند که در صورت تداوم بحران لبنان، این کشور درگیر مشکلات جدی تری خواهند شد.
*انتخاب میشل عون چه تاثیری بر روابط لبنان و عربستان خواهد داشت؟
من نمی خواهم خوشبینانه به این موضوع نگاه کنم و بگویم چون این بحث حل و فصل شد و همه مشکلات به پایان رسید، عربستان از چند ماه گذشته درگیر بحران های جدی است در رابطه با فریز نفت، ابتدا عربستان با افزایش تولید نفت ایران موافق نبود اما در وین به یکباره موافقت خود را اعلام کرد. این موضوع نشان می دهد عربستانی که در گذشته به دنبال برهم زدن اوضاع بود احساس می کند کم کم در حال منزوی شدن است.
ریاض در صحنه لبنان نیز احساس کرد که ادامه این بازی ممکن است تمام داشته هایش را از دست بدهد اما این بدین معنی نیست که انتخاب ریاست جمهوری در لبنان به معنای پایان تنش های ایران و عربستان است. در رابطه با توافقی که بین سعد الحریری و میشل عون ایجاد شد آیا این توافق به همین راحتی پیش خواهد رفت؟ طبیعی است که خیر، من معتقدم کشور لبنان یک مدل موفقی است از همزیستی بین طوائف و جناح های سیاسی مختلف، به هر حال لبنان چند دهه شاهد جنگ های داخلی بوده است.
این تجمیع عقلانیت در لبنان باعث شده که گروه های سیاسی لبنان دیگر به سوی درگیری مسلحانه پیش نروند و فضای سیاسی بر فضای نظامی غلبه کند. اما مسائل لبنان پیچیده است به ویژه از لحاظ معادلات منطقه ای. من معتقدم عقلای لبنان به این نتیجه رسیده اند که ممکن است بخشی از ناامنی سوریه و تحرکات گروه های تکفیری به سمت لبنان کشیده شود لذا تلاش کردند خلأ قدرت بیش از این لبنان را به مخاطره نیندازد.
*رویکرد جمهوری اسلامی ایران به عربستان چگونه باید باشد که منافع ما تامین شود؟
سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران از ابتدا مبتنی بر تنش زدایی در منطقه و با عربستان بوده است علیرغم اختلاف دیدگاه و منافعی که دو کشور در منطقه دنبال می کنند، جمهوری اسلامی به صورت جدی به دنبال آرامش و ثبات در منطقه بوده است. عمده چالش ها ناشی از تحولات منطقه است.
رویدادهایی که در کشورهای دیگر منطقه همچون لبنان، سوریه، یمن و ... رخ می دهد ما را مقابل یکدیگر قرار داده است. چرا که عربستان احساس می کند هر روز منزوی تر می شود و دستاوردی ندارد. سعودی ها منتظر نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بودند و روی آمدن «هیلاری کلینتون» قمار کرده بودند و تصور می کردند آمدن هیلاری کلینتون وضعیت را به نفع آنها تغییر می دهد و تصور می کردند سیاست های «باراک اوباما» بیشتر از آنکه منافع سعودی ها را در منطقه تامین کند به تقویت نفوذ ایران کمک کرده است.
ایران همیشه مخالف حضور بیگانگان بوده و به دنبال بسط روابط با کشورهای منطقه بوده است چرا که ناامنی منطقه ای و تنش ها تنها به نفع رژیم صهیونیستی و آمریکایی ها است لذا احتمال اینکه در ماههای آینده روزنه هایی برای گفتگو میان ریاض و تهران گشوده شود وجود دارد.
*برخی معتقد هستند افزایش تنش در روابط ایران و عربستان باعث می شود پای آمریکا بیشتر به منطقه باز شود، نظر شما چیست؟
آمریکایی ها چند سال پیش بحث شیفت قدرت به طرف جنوب شرق آسیا را مطرح کردند و اینکه مداخلات آمریکا نه تنها تامین کننده منافع آنها نبوده بلکه به شدت هزینه زا بوده است اما طبیعی است که هر چقدر بحران های منطقه به ویژه بین ایران و عربستان تشدید شود آمریکایی ها خواسته یا ناخواسته حضورشان در منطقه قوی تر خواهد شد مخصوصا اینکه معادله روس ها را نیز باید در نظر گرفت که روس ها با تمام توان در منطقه وارد شده اند و این ممکن است باعث شود آمریکایی ها بیشتر در منطقه مداخله کنند.
*عربستان مجددا به عضویت شورای حقوق بشر سازمان ملل درآمد، این موضوع باعث انتقادات زیادی از سوی برخی کشورها و نهادهای حقوق بشری شد، دلایل پذیرش عربستان در این شورا چه بود؟
عربستان همیشه از ابزار لابی گری توام با پول برای پیشبرد کارهای خود استفاده کرده است برخی کشورهای عربی عضو شورای حقوق بشر که اتحاد سنتی با عربستان دارند حامی عضویت ریاض در این شورا بودند و طبیعی است که از این تصمیم حمایت کنند برخی کشورهای دیگر نیز با وعده های مالی عربستان از این کشور حمایت کردند، متاسفانه کشورهای غربی نیز علیرغم اینکه می دانند در عربستان حقوق بشر رعایت نمی شود و این کشور نخستین ناقض حقوق بشر است لذا روابط سیاسی، لابی گری و مسائل مالی در این زمینه دخیل هستند و باعث عضویت ریاض در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد شده است.
نظر شما