به گزارش خبرنگار مهر، مولانا خسته بر زمين نشسته و شمس با رقصنده ها تمرين مي كند. مولانا به افقي دوردست چشم دوخته و خيام اين نمايش عاشقانه چرخ مي زند و از خود بيخود مي شود. گوهرخاتون كوزه اي در دست دارد و مولانا را سيراب مي كند. اينجا قونيه نيست، اينجا تالار تمرين آينه در طبقه هفتم تالار وحدت است.
گروه حركات موزون دور مولانا دايره مي زنند، آوازي از دوردست اشعار مولانا را مي خواند، اما من تهي از حسي هستم كه بتوانم اشعار مثنوي معنوي را در اين فضاي موزائيكي تاريك لمس كنم و به ياد مي آورم ما امروز در قرن 21، عصر آهن، دود و تكنولوژي زندگي مي كنيم و اين نمايش براي اجرا در شهر مدرن و مارك دار برج ايفل ساخته مي شود تا لطافت، شعر، عرفان و هنر ايراني را به شيك پوشان پاريسي نشان دهد!
رجب پور مولانا، سعيد داخ شمس تبريزي و اصغر فريدي ماسوله خيام "رستاخيزعشق" مسافر آستانه هستند، هر سه از بهترين طراحان حركات موزون ايران كه سال هاست به توليد نمايش هايي بر مبناي حركت و موسيقي مي پردازند.
مسافر آستانه را هميشه در مقام يك مسئول يا يك هنرمند تئاتر دفاع مقدس و نمايش مذهبي مي شناختم، اما امروز بايد با اين هنرمند درباره يك نمايش فرم كه به زندگي يكي از شاعران و عارفان قديمي ايران مي پردازد، گفتگو كنم. مسافر خسته است و در چشمانش خستگي موج مي زند، اما مانند هميشه با لبخند پاسخ مي دهد.
"رستاخيز عشق" در 12 تابلو مختلف زندگي مولانا را به تصوير مي كشد. تابلو اول مرگ مولاناست، اما تابلوهاي بعد به ترتيب فلاش بك به كودكي، نوجواني، دوران آشنايي مولانا با همسرش گوهرخاتون، دوران نخبه كشي و قتل عام دانشمندان و بزرگان، حمله مغول، لحظه آشنايي با شمس و آغاز شور و شيدايي مولانا از اين آشنايي، برخورد حاسدان و خارج كردن شمس از شهر و ناپديد شدن او و افسردگي و مرگ مولانا هستند.
مسافر آستانه كه در آغاز سال نو با نمايش "غزل كفر" خود ميهمان فرانسوي ها بود، صحبت هايش را با اين توضيحات درباره مضمون نمايش جديد آغاز مي كند و در مورد شكل اجرايي مي گويد: "اين نمايش هم سبك و شيوه اجرايي "غزل كفر" را دارد و تركيبي از آواز، موسيقي، رنگ، نور حركت و پارچه است و به نوعي دنباله "غزل كفر" است."
اين كارگردان در مورد چگونگي حضور خود در فرانسه نيز مي افزايد: "سال 2007 ميلادي از طرف يونسكو سال مولانا نامگذاري شده و رايزني فرهنگي ايران براي استفاده از اين فرصت تصميم گرفته نمايشي با سبك و سياق ايراني در پاريس اجرا كند. بنابراين از ما دعوت كردند نمايشي را كه نمايش دهنده موسيقي، فرم، لباس، آواز و نشانه هاي ايراني است آماده اجرا كنيم."
تركيه كه همواره خود را سرزمين مولانا مي داند و معتقد است چون خالق مثنوي معنوي اكنون در خاك اين سرزمين آرميده، صاحب اوست، به همراه افغانستان نمايشي در وصف اين شاعر بزرگ براي بزرگداشت بين المللي يونسكو آماده اجرا مي كند. مسافر آستانه معتقد است نمايش او بايد با حفظ هويت ايراني مولانا آماده اجرا شود و در مورد علت انتخاب زبان تصوير بدون ديالوگ براي اين اجرا توضيح مي دهد: "زبان تصوير بين المللي است و چون قرار است مليت هاي مختلف در پاريس اين نمايش را ببينند بايد تكيه ما به زبان تصوير، موسيقي و حركت باشد."
رئيس انجمن نمايش كشور پيش از اين نيز با اشعار مولانا آشنا بوده و به اين عارف بزرگ عشق مي ورزيده، اما تجربه كارگرداني "رستاخيز عشق" موجب شده مطالعات بيشتري در مورد مولوي داشته باشد. از مسافر درباره نقش كارگردان در اين نمايش كه سراسر حركت و فرم است مي پرسم و او مي گويد: "هر فرمي نيازمند ميزانسن است تا القاء معني كند و من به عنوان كارگردان به اين حركت ها ميزانسن مي دهم. آقاي رجب پور (طراح حركات موزون نمايش) در طراحي خود سعي كرد به ميزانسن هاي مورد نظر من نزديك شود."
گروه نمايش "رستاخيزعشق" كمتر از يك ماه براي تمرين نمايش پرحركت و سخت خود فرصت تمرين دارند، بنابراين بايد به صورت فشرده روزي هفت ساعت تمرين كنند كه اين به گروه بازيگران بسيار فشار مي آورد. رجب پور در اين باره به مهر مي گويد: "براي اجراي چنين كار فرمي حداقل بايد سه ماه فرصت تمرين داشته باشي و چون ما كمتر از يك ماه فرصت داريم، مجبور شديم تمرينات خود را به صورت فشرده انجام دهيم كه اين به گروه بسيار فشار مي آورد."
بازيگر نقش مولانا كه خود هم علت انتخابش براي بازي در نقش شاعر و عارف بزرگ ايران را نمي داند معتقد است: "ما براي انتخاب بازيگران زياد در اين كار محدوديت داريم، چون بسياري از اعضاء گروه فرم دانشجو يا سرباز هستند و مشكل گرفتن ويزا دارند. بنابراين ما مجبوريم از تعداد كمتري بازيگر استفاده كنيم."
وي در مورد حركات فرم اين نمايش نيز توضيح مي دهد: "حركات بيشتر مفهومي است تا موزون و سعي كرده ايم در اين اجرا از حركات و رقص هاي فولكولور ايراني بيشتر استفاده كنيم و در طراحي حركات بيشتر به فيگور سماع ايراني توجه كرده ام. بازيگران نقش مريد بيشتر حركات مرشد را تقليد مي كنند، زيرا مولانا مريد شمس بود و خود نيز مريداني داشته است."
شمس پرنده هم به جمع ما مي پيوندد. سعيد داخ نه تنها ايفاگر نقش مرشد و مراد مولانا، شمس تبريزي است، بلكه دستيار حسين مسافر آستانه نيز در اين اجراست. او هم ازفرصت اندك تمرين مي نالد. داخ كه بيشتر وقت خود را صرف تمرين با اعضا گروه مي كند چندان فرصتي براي گفتگو ندارد. با عجله اسامي همه اعضا گروه را مي نويسد و سعي مي كند همه چيز مرتب باشد و كسي از قلم نيفتد.
سپس اسامي را به من مي دهد و سفارش مي كند نام همه اعضا گروه را در گزارشم بنويسم. داخ معتقد است تماشاگراني كه در سالن شماره يك يونسكو انتظارشان را مي كشند با جنس اين سماع ايراني چندان آشنا نيستند، بنابراين بايد با اين فيگورهاي حركتي آنها را با اين رقص عارفانه ايراني آشنا كنيم. وي مدت اين اجرا را 45 دقيقه اعلام مي كند و مي گويد: "ما در اجراي اين نمايش از موسيقي، آواز ايراني، حركات موزون كلاسيك و رقص محلي كشورمان با هم استفاده كرده ايم." داخ شخصيت مرگ را نيز بازي مي كند.
زهره آقالو از سال 71 يك بازيگر فرم بوده و در گروه نادر رجب پور فعاليت مي كند. او در اين نمايش نيز در نقش هاي مختلفي بازي مي كند. آقالو به تمرينات فشرده يك تئاتر موزون عادت دارد، زيرا او سال هاست اين تجربه را تكرار مي كند. اين بازيگر در كارهاي پري صابري نيز كار فرم انجام داده، به طوري كه تا چند روز پيش ناچار بود پس از پايان تمرين نمايش "رستاخيز عشق" سريع به طبقه اول اتاق گريم تالار وحدت برود و خود را براي حضور در نمايش "ليلي و مجنون" آماده كند.
آقالو به عنوان يك بازيگر فرم تئاتر معتقد است چندان مشكل حادي براي بازي در اين نوع نمايش ها در ايران وجود ندارد و او به خوبي مي داند بايد طبق قوانين كشور كار كند. بنابراين با وجود محدوديت هايي كه تئاترهاي حركتي در كشور دارند او كار خود را انجام مي دهد. اين بازيگر در نمايش "سرزمين اشغال شده" به كارگرداني هلنا والدمن نيز حضور داشته و سال گذشته با شرايط متناسب يك بازيگر ايراني به ايفاي نقش در كشورهاي مختلف پرداخته است.
مرگ مي چرخد، مولانا را در آغوش مي گيرد. او شمس است كه ديوانه وار مريد خود را در آغوش مي فشرد، مرگ و شمس با مولانا در هم مي آميزند و مولانا چرخ زنان در حالي كه از خود بيخود شده به سوي آسمان، به سوي عشق الهي پرواز مي كند و نواي "بشنو از ني چون حكايت مي كند، از جدايي ها شكايت مي كند" در فضاي لخت سالن تمرين مي پيچد.
به گزارش مهر، نادر رجب پور، اصغر فريدي ماسوله، سعيد داخ، بهزاد جاودانفر، محسن ترابي گودرزي، علي براتي، علي اكبر مسافر، بهادر فاضل، رضا راد، نلي ريحاني، زهره آقالو، الناز تاريخي، رامك فرخجسته، غزاله سهيلي، ندا سياس و ليدا فتح الهي ايفاكنندگان نقش هاي اين نمايش هستند. سعيد ذهني آهنگسازي نمايش "رستاخيز عشق" را به عهده دارد و طراح صحنه و لباس لادن سيدكنعاني، مدير اجرا و برنامه ريزي سيدحجت عليخاني و مجري طرح و مدير توليد اين نمايش فرم محمد حيدري هستند. "رستاخيز عشق" هشتم مهرماه در تالار شماره يك يونسكو در پاريس روي صحنه مي رود.
نظر شما