به گزارش خبرنگار مهر، محمد يعقوبي در نشست راهكارهاي عملي توليد تئاتر كه عصر روز گذشته از سوي انجمن كارگردانان خانه تئاتر با حضور محسن حسيني و تني چند از اعضا انجمن كارگردانان در سالن اجتماعات خانه تئاتر برگزار شد، گفت: "هر چه قانون درباره تئاتر داريم مربوط به مصوبات شوراي انقلاب فرهنگي و كميسيون فرهنگي مجلس است و هيچ قانون مدوني درباره تئاتر وجود ندارد."
وي در ادامه افزود: "نوشتن قانون، ضروري تلقي كردن تئاتر است. در كشور ما قانون عرف را در مشت خود گرفته و اجازه نمي دهد عرف نيازهاي خود را تعريف كند. تئاتر يكي از نيازهاي عرفي ماست، اما واقعيت اين است كه قانونگذار هم تئاتر را نمي شناسد و راه و روش تئاتر كار كردن روشن نيست و در اين باره شفاف سازي صورت نگرفته است."
يعقوبي ادامه داد: "وجود يك وكيل براي پيگيري مسائل حقوقي در خانه تئاتر لازم است و بايد براي اين كار بودجه اي گذاشته شود. هنگامي كه حقي از كسي در تئاتر ضايع مي شود، بايد بتوانيم آن را از طريق دادگاه پيگيري و فردي كه حقي را از كسي ضايع كرده مجازات كنيم."
اين نويسنده و كارگردان تئاتر درباره تشكيل گروه در تئاتر گفت: "در حال حاضر نوشتن اساسنامه براي گروه در تئاتر شوخي است، چون غير قابل اجراست. در زمان مديريت آقاي مهندس پور مدام از تشكيل گروههاي تئاتري صحبت مي شد و گروه سازي بسياري صورت گرفت و تشكيل گروه اجباري شده بود كه اين كار به نظر من از آن سوي بام افتادن است."
وي افزود: "براي تشكيل گروه بحث هاي مالي به وجود مي آيد كه بايد وزارت اقتصاد و دارايي درباره آن توجيه شود، چون ممكن است ماليات براي گروهها در نظر گرفته شود. در حالي كه فعاليت اين گروهها فرهنگي است و نبايد مالياتي به آنها تعلق گيرد. از سوي ديگر اين گروهها بايد در اداره ثبت شركت ها هم ثبت شوند كه به دليل مباني حقوقي موجود در قوانين اين اداره، گروهها از اين كار صرف نظر مي كنند، چون هيچگونه كاركرد حقوقي مشخصي براي فعاليت گروهها وجود ندارد."
كارگردان "گل هاي شمعداني" خاطرنشان كرد: "وزارت ارشاد موظف است به موسسات فرهنگي كمك مالي كند، پس هر گروهي كه تشكيل مي شود هم شامل اين قانون است. اما در اين باره اطلاع رساني درستي صورت نمي گيرد. در حالي كه پتانسيل حقوقي بسياري در كشور ما وجود دارد اما اين قوانين اجرا نمي شود. در نتيجه بسياري از گروهها دچار سرخوردگي و نااميدي مي شوند."
يعقوبي با تاكيد بر اينكه وزارت ارشاد بايد به گروهها و موسسات فرهنگي كمك مالي كند، گفت: "تاكنون تنها از سوي وزارت ارشاد به گروههاي سياسي كمك شده، در حالي كه وزارت كشور بايد به اين گروهها كمك كند و وزارت ارشاد موظف است از موسسات فرهنگي حمايت كند. اما متاسفانه در اين موارد شفاف سازي صورت نمي گيرد."
وي با اشاره به وضعيت هنرمنداني كه در تئاتر ادامه كار مي دهند، افزود: "كساني كه در حال حاضر كار مي كنند، عاشق اين حرفه هستند. اكثريت افرادي كه در تئاتر مشغول به كار هستند، هنرمندان جوان هستند. چون وقتي به سن بالاتر مي رسند بايد به ناچار سراغ كارهاي ديگري مثل كار در تلويزيون و سينما بروند، چون نمي توانند با اين وضعيت كار كنند مگر اينكه خيلي عاشق اين كار باشند."
كارگردان "ماه در آب" اضافه كرد: "براي من خيلي دردناك است كه اجراي نمايش من با اينكه تماشاگر داشت به پايان رسيد. اگر يك نمايش مخاطب دارد بايد اجراي آن ادامه داشته باشد و اين همان اقتصادي نگاه كردن به تئاتر است. چنين نمايش هايي بايد تا زماني كه تماشاگر دارند، اجرا شوند. در اين حالت است كه هم به اقتصاد تئاتر كمك مي شود و هم گروههايي كه كمتر تماشاگر دارند از اين طريق مي توانند به حيات خود ادامه دهند."
در ادامه جلسه محسن حسيني نويسنده و كارگردان نيز با تاكيد بر اينكه شرايط تشكيل گروههاي تئاتر در ايران وجود ندارد، گفت: "گروه بايد بودجه كافي دريافت كند و مكاني براي تمرين و موقعيت اجرا داشته باشد. در حالي كه هيچيك از اين شرايط در حال حاضر وجود ندارد. من به عنوان كارگردان نمي توانم گروه داشته باشم، چون نمي توانم به آن هيچ خدمتي كنم. تشكيل گروه در تئاتر ما يك اتوپيا است. چون دولت سرمايه گذار و تهيه كننده تئاتر است."
وي ادامه داد: "بايد نيمي از هزينه گروه از سوي وزارت ارشاد پرداخته و نيم ديگر از طريق اسپانسر تامين شود. در حالي كه اسپانسرها در ايران با گروههاي تئاتر وارد مذاكره نمي شوند، چون ديد كارشناسي ندارند و دنبال بازاري براي فروش محصولات خود هستند. ما هنوز در جشنواره تئاتر فجرهم نتوانسته ايم اسپانسر جذب كنيم. در حالي كه جشنواره ها بهترين محل براي جذب اسپانسر هستند. به اين دليل كه از كشورهاي خارجي مهمانان زيادي به ايران مي آيند."
حسيني خاطرنشان كرد: "در جشنواره هاي خارجي، اسپانسرهاي مالي فعاليت بسياري براي حمايت از گروههاي تئاتري مدرن و آوانگارد دارند. چون نمايش هاي آنان در حال حاضر بسيار مورد توجه هستند و اسپانسرها مانند عقاب هايي كه در پي شكار هستند، درصدد جذب اين گروهها و حمايت از آنان هستند. سال 1997 حدود 3/5 ميليارد يورو در كشور آلمان از طريق اسپانسرها در تئاتر سرمايه گذاري شد. در حالي كه پيش بيني مي شود اين مقدار در سال 2007 به 4/5 ميليارد برسد."
وي با انتقاد از حضور بين المللي تئاتر ايران گفت: "سال گذشته جشنواره بين المللي ادبيات نمايشي معاصر با هسته مركزي آسيا در برلين برگزار شد، در حالي كه هيچ نماينده اي از ايران در اين جشنواره حضور نداشت و نمايندگاني از كشورهايي نظير سنگاپور، بنگلادش و ... در اين جشنواره حضور داشتند. اين حضور نداشتن نشاندهنده رايزني هاي غلطي است كه در ارتباط با ديگر كشورها انجام مي گيرد و از گروههايي نظير ديتر كومل و ... براي حضور در ايران دعوت مي شود كه هيچ سودي براي ايران ندارد."
در پايان جلسه، ايرج راد مدير عامل خانه تئاتر با اشاره به مصوبات شوراي انقلاب فرهنگي گفت: "اگر تنها 50 درصد از مصوبات شورا درباره تئاتر اجرا شود، مشكلات ما حل خواهد شد. اما متاسفانه هيچيك از اين قوانين اجرا نمي شود و هيچ نهاد و سازماني موظف به اجراي آنها نيست. چندي پيش قانوني مبني بر اينكه ادارات دولتي مي توانند پس از ساعات كاري سالن هاي خود را در اختيار گروههاي تئاتر قرار دهند، تصويب شد. اما آنها موظف به اين كار نيستند و براي اجرايي شدن آن مسائلي مانند تامين امنيت سالن، حقوق كارمندان اداره و ... را پيش مي كشند."
وي ادامه داد: "بايد تعريف درستي براي اين قوانين صورت گيرد و با برنامه ريزي درست اجرايي شوند. ما عوامل حرفه اي در تئاتر بسيار داريم، اما هيچكدام از آنها به دليل اينكه به صورت دائم كار نمي كنند، انسجام لازم را ندارند. بايد نمايش هايي به صورت رپرتوار اجرا شوند تا ارزش نمايش خوب مشخص شود. يكي از مسئوليت هاي خانه تئاتر تشكيل گروههاي تئاتري قرار دادن امكانات در اختيار آنان است. اين گروهها بايد آنقدر به كار خود اعتقاد داشته باشند كه بتوانند مقداري از هزينه هاي خود را تامين كنند و به كار خود قدرت ببخشند و هر يك تعريف خاصي از گروه خود داشته باشند."
نظر شما