خبرگزاری مهر، گروه استانها- محبوبه عبدی: پنجم خردادماه روزی است که با عنوان «نسیم مهر» و روزی برای خانواده زندانیان در تقویم ملی ما نام‌گذاری شده است.
خانواده زندانیانی که اکثر قریب به‌اتفاق آن‌ها، هیچ نقشی در ارتکاب جرم از سوی فرد بزهکار نداشته‌اند اما در زمره اولین قربانیان جرم و جنایت در جامعه محسوب می‌شوند.
خانواده زندانیان، در معرض آسیب‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... زیادی قرار دارند که به جرم زندانی بودن پدر و یا مادر خانواده با این مشکلات دست‌وپنجه نرم می‌کنند، مشکلاتی که اگر راه‌حلی برای آن نیابند، شاید نقطه آغازی باشد برای تکرار بزهِ والدین خود و گسترش بسیاری از آسیب‌های اجتماعی دیگر.
هنگامی که یک سرپرست خانوار به دلیل جرمی وارد زندان می‌شود، خانواده آن فرد، در معرض جدی آسیب‌های اجتماعی قرار می‌گیرد درحالی‌که این خانواده‌ها هیچ نقشی در جرم سرپرست خانواده ندارند، اما به‌گونه‌ای غیرمستقیم در جامعه مجازات می‌شوند و همواره بار سنگینی از نگاه منفی جامعه را به دوش می‌کشند.
مشکلات اقتصادی شاید اولین دغدغه خانواده زندانیانی باشد که سرپرست آن‌ها در زندان به سر می‌برد، این خانواده‌ها فقط به جرم زندانی بودن سرپرست خود، با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که اگر راه‌حلی برای آن پیدا نکنند، سبب بروز جرم‌های دیگر در جامعه خواهد شد.
بنابراین؛ در صورت عدم‌حمایت از این خانواده‌ها شاهد رشد چشمگیر طلاق همسران زندانیان، ترک تحصیل فرزندان، ناهنجاری‌های اجتماعی و روانی، گرایش اعضای خانواده به مشاغل کاذب و تکدی گری خواهیم بود و باید این زنگ خطر را به صدا درآورد تا در آتیه، شاهد ورود تعداد قابل‌توجهی از اعضای خانواده زندانیان به چرخه جرم نباشیم.
پنجم خردادماه؛ روزی برای خانواده زندانیان
پنجم خردادماه، بنا به پیشنهاد سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور و بر اساس تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به‌عنوان روز ملی حمایت از خانواده زندانیان یا روز نسیم مهر نام‌گذاری شده است که باهدف توجه بیشتر عموم به مشکلات این قشر نیازمند و لزوم حمایت همه‌جانبه از خانواده زندانیان، این روز در تقویم رسمی کشور به ثبت رسیده است.
به همین بهانه خبرنگار مهر در این روز، سری به زندان بجنورد زده است و از نزدیک با خانواده‌های زندانیانی که در سالن انتظار، منتظر ملاقات با فرد زندانی خود بودند به گفتگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.
گفتگو با هر یک از افرادی که به‌عنوان خانواده زندانی در آنجا حضور دارند، یک زندگی را روایت می‌کند که قصه پُر غصه مشکلات اقتصادی و اجتماعی، پای ثابت داستان‌های آن‌هاست.
به فرزندم نگفته‌ام که پدرش در زندان است
در گوشه‌ای از سالن انتظار، خانم میان‌سالی روی صندلی نشسته است و درحالی‌که غرق در افکار خودش است به بازی پسربچه خردسالش چشم دوخته که این‌طرف و آن‌طرف می‌دود و در دنیای کودکی خود نمی‌داند که چه آینده‌ای در انتظار اوست.
با او به صحبت می‌نشینم، به کودکش اشاره می‌کند و می‌گوید: تازه امسال برای پیش‌دبستانی ثبت‌نامش کرده‌ام، ۶۰ هزار تومان پرداخت کرده‌ام اما همسایه‌ها می‌گویند هزینه‌اش بیشتر از این‌ها می‌شود.
وی که نگران مخارج تحصیل فرزندش است، ادامه می‌دهد: تمام دغدغه و فکرم فرزندم شده است و اینکه چگونه از پس هزینه‌های مدرسه و تحصیلش بربیایم.
از او درباره تعداد فرزندانش می‌پرسم که در پاسخ می‌گوید: همین یک فرزند رادارم که آن را نیز خدا بعد از ۲۳ سال نازایی به من عطا کرده و حالا تمام امید و آینده من، همین یک فرزندم شده است.
وی می‌افزاید: پدرش یک سال است که در حبس است اما هنوز فرزندم این را نمی‌داند چراکه نمی‌خواهم کمبود پدر را احساس کند و به او گفته‌ام پدرت آمده است اینجا تا مراقب خودش باشد و بعدازآنکه حالش خوب شد پیش ما برمی‌گردد.
افسردگی گرفته‌ام و باوجود مشکلات جسمی، توان پرداخت هزینه‌هایم را ندارم
این خانم میان‌سال که همسرش در زندان به سر می‌برد از بازگویی زندگی خود آهی می‌کشد و درحالی‌که اشک چشمانش را با گوشه روسری خود پاک می‌کند، می‌گوید: شب‌ها کارم شده است گریه و تضرع به درگاه خداوند تا گره مشکلات ما به نحوی باز شود.
وی می‌افزاید: تا سال‌های اخیر با کارگری خرج زندگی‌مان را تأمین می‌کردم اما اکنون افسردگی گرفته‌ام و با مشکلات روحی و جسمی که برایم به وجود آمده است، توان کار کردن نیز ندارم.
وی می‌گوید: خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم امنیت ندارد و هرلحظه نگران فروریختن سقف و دیوارهای آن بر روی سر فرزندم هستم که جانش را در این خانه درخطر می‌بینم.
این خانم میان‌سال با اشاره به کمک‌های انجمن حمایت از زندانیان، می‌گوید: پول قبض‌هایمان را این انجمن پرداخت می‌کند و با پول اندک یارانه‌ای که به دستمان می‌رسد زندگی خود را می‌گذرانیم که اگر همین هم نبود معلوم نبود در کدام گوشه از خیابان‌های این شهر باید بساطمان را پهن می‌کردیم.
وی اشاره‌ای نیز به مشکلات اجتماعی که با آن‌ها روبرو است دارد و می‌گوید: حتی لباس‌هایی که تن فرزندم است، مال خودش نیست و از این بابت همیشه خجالت می‌کشم چراکه خودم نیز برای اینکه بتوانم با ظاهر درست و معمولی به خیابان بروم، مجبورم چادر همسایه را قرض بگیرم.
وی بابیان اینکه امکانات خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم محدود و اندک است، می‌افزاید: دو سال یخچال نداشتم تا بالاخره با کمک کمیته امداد یخچال کوچکی به من اهدا شد تا بتوانم از حداقل امکانات زندگی استفاده کنم.
وی می‌گوید: اکثر هزینه‌های زندگی‌ام را با قرض از این‌وآن به نحوی تأمین می‌کنم و برای آینده فرزندم و آبروی خودم حاضر نیستم دست به هر کاری بزنم و فقط باسیلی صورت خود را سرخ نگه‌داشته‌ام، چراکه بارها من غذا نداشتم برای فرزندم بگذارم و برای او نان خشک و آب آورده‌ام بخورد اما آبرویم نگذاشته است در خانه‌های مردم بروم و کارکنم.
دوست دارم سایه لطف پدر را تجربه کنم
دختر نوجوان دیگری در سالن انتظار نشسته است، از او درباره علت حضورش می‌پرسم که می‌گوید: پدرم در زندان است و به من نگفته‌اند جرمش چیست اما من هر دو هفته به دیدن او می‌آیم.
وی می‌افزاید: مادرم از پدرم طلاق گرفته است و خواهر و برادر دیگری هم ندارم و من نیز در خانه پدربزرگ پدری زندگی می‌کنم و آن‌ها باوجود مشکلات اقتصادی که خوددارند اما از من مراقبت می‌کنند.
این دختر نوجوان که در کلاس هفتم مشغول به تحصیل است، می‌گوید: همیشه می‌خواستم حس داشتن خانواده را تجربه کنم و بدانم مهر مادری و سایه لطف پدر چگونه است، اما از وقتی‌که یادم می‌آید، پدرم در زندان بوده و مادرم را هم از او خبر ندارم.
نمی‌دانم چه آینده‌ای در انتظار من و فرزندم است
خانم جوان دیگری که منتظر همسرش است تا بتواند او را ملاقات کند، به خبرنگار ما می‌گوید: یک پسر سه‌ساله دارم و همسرم قبل از آنکه حبس شود مشغول مسافرکشی بود.
وی می‌افزاید: اگر پول یارانه نبود من قادر به گذران زندگی خود و فرزندم نبودم و اکنون نیز نگران آینده او هستم و نمی‌توانم از همسرم طلاق بگیرم.
وی با اشاره به اینکه همسرش به دلیل مواد مخدر، در حبس ابد است، می‌گوید: مشکل اقتصادی، مانند یک غول وحشتناک زندگی مرا تهدید می‌کند و خواب را از چشمان من گرفته است به‌گونه‌ای که نمی‌دانم چه آینده‌ای در انتظار من و فرزندم است.
۲۰۰ خانواده نیازمند، تحت پوشش انجمن حمایت از زندانیان
مدیرعامل انجمن حمایت از زندانیان بجنورد در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه علاوه بر مرکز استان، ۵ شهرستان خراسان شمالی نیز تحت حمایت این انجمن هستند، اظهار داشت: ۲۰۰ خانواده نیازمند، تحت پوشش انجمن حمایت از زندانیان بجنورد قرار دارند.
عبدالله محمدی با تأکید بر اینکه انجمن حمایت از زندانیان یک‌نهاد غیردولتی است و ردیف اعتبار دولتی برای آن وجود ندارد، تصریح کرد: هزینه‌های این انجمن از طریق خیرین و منابع درآمدی انجمن و نیز مشارکت دستگاه‌های دولتی است.
محمدی محورهای خدمات فرهنگی، علمی آموزشی و معیشتی را ازجمله مهم‌ترین اهداف ارائه خدمات به خانواده‌های زندانیان برشمرد و عنوان کرد: ارتقاء سطح اعتمادبه‌نفس و امید به آینده، تقویت باورهای دینی، تعمیق باورهای قرآنی و حمایت‌های معنوی از این خانواده‌ها، از اهداف فعالیت‌های فرهنگی این انجمن است.
وی بابیان اینکه حمایت‌ها در حوزه علمی و آموزشی به شکل‌های مختلف از خانواده‌های زندانیان صورت می‌گیرد، گفت: کمک‌های مالی و تأمین کمک‌هزینه تحصیلی، تشویق رتبه‌های برتر درزمینه های علمی، ارائه خدمات آموزشی باهدف تقویت بنیه علمی و افزایش سطح دانش و... ازجمله فعالیت‌ها است.
مدیرعامل انجمن حمایت از زندانیان بجنورد محور اصلی خدمات به خانواده زندانیان را در بخش معیشتی عنوان کرد و اظهار داشت: در سال ۲ بار سبد کالا به این خانواده‌ها تعلق می‌گیرد.
محمدی پرداخت قبوض، پشتیبانی‌های اداری و پیگیری‌های لازم در این خصوص را از دیگر خدمات این انجمن برای خانواده‌های زندانیان برشمرد و افزود: علاوه بر این، در حوزه مددکاری نیز با استقرار مددکار در انجمن و نیز خدمات مشاوره و روانشناسی دریکی از بهترین مراکز مشاوره، به مراجعه‌کنندگان ارائه می‌شود.
معیشت و عدم پذیرش اجتماعی مهم‌ترین معضل خانواده زندانیان
مدیرعامل انجمن حمایت از زندانیان بجنورد بابیان اینکه هراندازه که به خانواده زندانیان کمک و توجه شود، در حوزه آسیب‌های اجتماعی وارد اقدامات پیشگیری شده‌ایم، عنوان کرد: توانمندسازی فرهنگی و ایجاد انگیزه و باور در این خانواده‌ها که می‌توانند مشکل خود را حل کنند، پیش‌نیاز اولیه فعالیت‌ها در این حوزه است.
محمدی با اشاره به اینکه توانمندسازی خانواده‌ها به لحاظ اقتصادی به‌صورت جدی در این انجمن دنبال می‌شود، تصریح کرد: با جذب کارآفرینان برتر در استان، این خانواده‌ها آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند و با امکانات اشتغالی که انجمن در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد، وارد چرخه کسب درآمد می‌شوند.
وی افزود: در حال حاضر ۳۰ درصد از خانواده‌هایی که تحت پوشش انجمن حمایت از زندانیان قرار دارند، در این حوزه توانمندسازی شده‌اند.
وی اظهار داشت: در حال حاضر معیشت و عدم پذیرش اجتماعی، مهم‌ترین معضلات خانواده‌های زندانیان محسوب می‌شود.
بیش از ۲۰۰ میلیون تومان؛ هزینه خدمات انجمن حمایت از زندانیان در سال ۹۵
مدیرعامل انجمن حمایت از زندانیان بجنورد با تأکید بر اینکه خدمات و کمک‌های این انجمن بلاعوض است، عنوان کرد: در سال ۹۵، بیش از ۲۰۰ میلیون تومان، کل هزینه‌های ارائه خدمات این انجمن به خانواده‌های زندانیان بود.
محمدی بابیان اینکه حدود ۶۰ درصد خانواده‌هایی که عضو انجمن حمایت از زندانیان هستند، تحت پوشش کمیته امداد نیز قرار دارند، اظهار داشت: حضور خیرین در این انجمن، یاریگر ارائه خدمات بهتر و بیشتر خواهد بود.
وی با ابراز امیدواری از گسترش حمایت‌های مردمی و خیرین در این زمینه، شماره‌حساب ۰۱۰۳۵۲۱۷۲۲۰۰۰ بانک ملی را برای کمک به خانواده‌های نیازمند انجمن حمایت از زندانیان، معرفی کرد.
نظر شما