به گزارش خبرگزاري مهر، دادگاه عالي جنايي عراق در نشست روز يكشنبه خود (14 آبان) كه به طور مستقيم از تمام شبكه هاي معتبر جهاني و منطقه اي ازجمله العربيه، الجزيره، العالم ، بي بي سي و سي ان ان پخش مي شد، احكام مربوط به متهمان پرونده كشتار مردم بيگناه دجيل را صادر كرد.
اين احكام بعد از گذشت تقريبا يك سال از شروع دادگاه عالي جنايي عراق صادر شد.
به اين ترتيب ديكتاتور سابق عراق به مجازات مرگ با استفاده از چوبه دار، طه ياسين رمضان معاون سابق صدام به حبس ابد، برزان تكريتي برادر ناتني ديكتاتور سابق عراق به اعدام، احمد البندر قاضي دادگاه انقلاب سابق عراق به اعدام محكوم شدند.
عبدالله كاظم رويد، مظهر عبدالله رويد، علي الدائي از ديگر متهمان به 15 سال حبس محكوم شدند و متهم آخر محمد عزام العلي تبرئه شد.
7 تن ازمعاونين صدام به همراه وي درسال 1982 ، 143 تن از ساكنان روستايي را درشمال بغداد به شكلي وحشيانه به قتل رساندند.
اتهامات اين متهمان فقط به كشتار فجيعانه مردم دجيل ختم نمي شود، بلكه دارايي هاي آنان را ويران كردند و همچنين باغ ها و مزارع اين مردم را ازبين بردند و بعضي از آنهايي را كه از كشتار جان سالم به دربرند، تا چهار سال تبعيد كردند.
صدام ديكتاتورسابق عراق متهم رديف اول اين پرونده است.
نگاهي به سوابق همدستان صدام
- طه ياسين رمضان : معاون سابق صدام كه درآگوست 2003 درموصل دستگيرشد و بعد از آن به نظاميان آمريكايي تحويل داده شد. رمضان درليست 55 نفره اي كه آمريكا براي دستگيري مسئولان سابق حزب بعث تنظيم كرد، در رديف بيستم قرار داشت.
ياسين رمضان كردي الاصل از نزديكان صدام بود كه درهمه تصميمات صدام مشاركت داشت. وي درسال 1938 در حومه موصل به دنيا آمد و در سال 1970 هم حزب " الجيش الشعبي"( ارتش مردمي) را تشكيل داد كه وابسته به حزب بعث بود همچنانكه ازاعضاي شوراي رهبري عالي هيئت فرماندهي عراق نيز بود.
اين متهم درسال 1991 به سمت معاونت رياست جمهوري عراق منصوب شد و يكي از منتقدان تند بازرسان سلاح هاي كشتار جمعي سازمان ملل متحد نيزبود.
وي همچنين متهم به اقدامات ضد انساني به ويژه درحق مردم كرد عراق ازجمله در عمليات حلبچه است وچندين بار از ترور جان سالم بدر برد.
- برزان ابراهيم الحسن(التكريتي): يكي از برادران نانتي صدام و ازمشاوران اصلي وي بود كه در آوريل 2003 در بغداد دستگير شد و در رديف 52 ليست آمريكا قرارداشت.
وي مسئوليت سازمان اطلاعات عراق را پيش از سال 1984 برعهده داشت وبعد ازآن هم 12 سال به عنوان نماينده بغداد در سازمان ملل متحد در ژنو بود.
برزان تكريتي سرانجام درسپتامبر 1991 طي تغييراتي در كادر ديپلماسي و همچنين درپي انتشار خبرهاي ضد و نقيضي از تلاش هاي وي براي كودتا به بغداد بازگشت.
بنا به اطلاعات صادره از رسانه هاي گروهي صدام هم بعد ازآن وي را تحت كنترل داشت.
برزان با عدي صدام پسر ديكتاتور سابق عراق كه سابقا داماد وي نيز بود، رابطه خوبي نداشت.
مخالفان سابق عراق گفتند: وي طي ماموريت كاري خود درژنو بر شبكه هاي مخابراتي عراق در اروپا نظارت داشت وهمچنين سهم بسزايي در خريد اسلحه براي عراق و صعود كشورش به سطح كشورهاي دارنده سلاح اتمي داشت.
-عوض احمد البندر: قاضي دادگاه انقلاب سابق عراق و معاون رئيس دفتر صدام بود.
"عبدالله كاظم رويد" ، "مظهر عبدالله رويد"، "علي الدائي علي" و "محمد عزام العلي" چهارمتهم ديگر هستند كه از مسئولان منطقه دجيل بودند.
محاكمه صدام و همدستانش از 19 اكتبر( 27 مهرماه) سال 2005 به اتهام دست داشتن در كشتار 148 تن از شيعيان دجيل در سال 1982 آغاز شده بود.
واكنشها به اعدام صدام
واكنش نخست وزير عراق :
"نوري المالكي" نخست وزير عراق روز يكشنبه تاكيد كرد كه حكم اعدام صدام ديكتاتور پيشين عراق درسي براي همه جنايتكاران و پايان مرحله اي تاريك و سرآغاز مرحله جديدي در عراق است.
به گزارش مهر، نخست وزير عراق در سخناني كه به صورت مستقيم از شبكه تلويزيوني الجزيره قطر پخش شد؛ اظهار داشت : امروز پايان مرحله اي تاريك و سرآغاز مرحله اي جديد براي عراقي آزاد، دموكراتيك و فدرالي است كه در آن حاكميت قانون حرف اول و آخر را مي زند و هيچ كسي فراتر از قانون نيست.
وي با توصيف كردن صدام ديكتاتور عراق به شخصيت هايي مانند هيتلر و موسوليني تاكيد كرد كه دوره صدام نيز مانند دوره اين دو نفر به سرآمد و گفت : عراق امروز از آن همه عراقي ها است و همه آنها در تعيين سرنوشت خود مشاركت دارند.
المالكي حزب بعث منحله سابق عراق را مسئول همه جنايت هاي صورت گرفته در زمان رژيم سابق عراق دانست و از درخواست برخي كشورها براي آزادي صدام ديكتاتور عراق ابراز شگفتي كرد.
وي با قدرداني از زحمات و تلاش هاي نيروهاي امنيتي عراق در طول دوره بعد از صدام به ويژه انتخابات اين كشور تاكيد كرد : به هيچ كسي اجازه لطمه وارد كردن به نيروهاي مسلح را نخواهد داد.
نخست وزير عراق همچنين تاكيد كرد: راه براي مشاركت در روند سياسي عراق از طريق طرح آشتي و گفتگوي ملي براي همگان فراهم است.
واكنش كردهاي عراق
كردهاي عراق نيز همانند مردم ساير بخش هاي عراق خرسندي و شادماني خود را از حكم اعدام صدام ابراز داشته، اما خواهان اجراي اين حكم بعد از صدور حكم عليه صدام و همدستانش درمورد پرونده جنايت انفال شدند.
واكنش رئيس جمهوري عراق
جلال طالباني رئيس جمهوري عراق، روز يكشنبه با خودداري از اظهار نظر درباره احكام صادره درباره سران رژيم سابق اين كشور گفت كه روند محاكمه صدام و همدستانش درباره پرونده جنايت در دجيل عادلانه بوده است.
به گزارش مهر،"كامران قره داغي" رئيس دفتر جلال طالباني و سخنگوي وي در گفتگو با خبرگزاري فرانسه اظهار داشت : طالباني هيچ تفسيري (درباره حكم) بيان نمي كند، زيرا هرگونه تفسيري شايد دخالت در كار دادگاه به شمار آيد.
وي افزود : اما رئيس جمهوري عراق دادگاه را مستقل مي داند و روند آن را عادلانه و هسمو با قوانين دانسته است.
به گفته وي رئيس جمهوري عراق هنوز حكم اعدام صدام را صادر نكرده است و به طور معمول به معاون خود اجازه مي دهد تا به نيابت از وي حكم را امضا كند.
سخنگوي رئيس جمهوري عراق خودداري طالباني از امضاي هرگونه حكم اعدام را اينگونه توجيه كرد كه وي در گذشته فراخوان بين المللي مبارزه با مجازات اعدام را امضا كرده است و مي گويد كه "نمي تواند موضع خود را تغيير دهد".
واكنش بزرگترين حزب سياسي اقليت اهل تسنن عراق
حزب اسلامي عراق به عنوان بزرگترين حزب سياسي اهل سنت عراق درباره بهره برداري سياسي از حكم اعدام صدام هشدار داد.
اين حزب اعلام كرد: فكر نمي كنيم كه بين عراقي ها اختلافي در محاكمه افراد دست داشته در جنايت، خواه صدام يا نظام وي و يا ديگران باشد، اما مي خواهيم كه هدف از اين محاكمه انتقام گيري و بهره برداري سياسي و منحرف كردن ديدگاه مردم عراق از درد و رنج روزانه آنها نباشد.
جشن و پايكوبي ملت عراق
در پي صدور حكم اعدام صدام و مجازات همدستان وي به سبب ارتكاب جنايت هولناك آنها در روستاي دجيل، مردم عراق با ريختن به خيابانها به جشن و پايكوبي پرداخته اند، اما اهالي زادگاه صدام به اين حكم اعتراض كردند.
هزاران نفر از مردم شهرهاي بغداد، كوت، نجف و بصره براي ابراز شادماني خود به خيابانها ريخته و تظاهرات كردند، اما برخي شهرهاي سني نشين از جمله زادگاه صدام شاهد اعتراض به حكم اعدام صدام بود.
هزاران نفر از ساكنان شهرك صدر بغداد در پي صدور احكام ياد شده بدون توجه به مقررات منع آمد و شد با ريختن به خيابانها و در دست داشتن پرچم هاي عراق و تصاوير مقتدي صدر به جشن و پايكوبي پرداختند.
حدود 300نفر از اهالي شهر شيعه نشين العماره عراق نيز به صورت خود جوش با آمدن به خيابان اصلي اين شهر تصاوير مقتدي صدر و پرچم هاي عراق را در دست داشته و شعار مرگ بر صدام سر دادند و براي نشان دادن شادماني خود اقدام به تيراندازي هوايي كردند.
شهر شيعه نشين كوت عراق نيز شاهد حضور حدود دويست نفر از جمله قربانيان جنايت هاي ديكتاتور پيشين عراق بود كه
گوش هاي آنها به خاطر فرار از خدمت سربازي در دوره صدام بريده شده بود.
صدها نفر از مردم شهر شيعه نشين نجف اشرف نيز براي ابراز شادماني به خيابانها آمدند و به جشن و پايكوبي پرداخته و مترسكي را كه روي آن عبارت "اين سرنوشت ستمگر است" نوشته شده بود، آتش زدند.
در همين حال، شهر تكريت زادگاه صدام شاهد اعتراض از اهالي اين شهر به خاطر حكم صدام بود و دادگاه عالي جنايي عراق را غير قانوني دانستند و شهر بيجي نيز شاهد اعتراض مشابهي بود.
برپايه اين گزارش، اين افراد تصاوير صدام و عزت ابراهيم الدوري معاون وي را در دست داشته و شعار زنده باد صدام را سرداده و دادگاه را غيرقانوني دانستند و شهر سني نشين فلوجه نيز در پي صدور احكام دادگاه شاهد سه انفجار و سپس تيراندازي در سه منطقه بود كه از تلفات احتمالي گزارشي نرسيده است.
خبرنگار فرانسه افزود كه اوضاع شهر فلوجه طبيعي بود، اما ساكنان از ترس درگيري نيروهاي آمريكايي و افراد مسلح به
خانه هايشان رفتند و در استان سني نشين الانبار عراق نيز صداي تيراندازي و درگيري هايي با نيروهاي آمريكايي شنيده شد كه از نتيجه اين درگيريها گزارشي نرسيده است.
واكنش ايران
ايران كه خود بزرگترين قرباني جنايتهاي وحشيانه صدام و همدستانش در جنگ تحميلي هشت ساله ( 1367-1359) اين رژيم بود، از اعدام ديكتاتور سابق عراق استقبال كرد.
سخنگوي وزارت امور خارجه ايران در مورد حكم اعدام صدام گفت : جمهوري اسلامي ايران با يادآوري جنايات ضد بشري و غير انساني صدام و همدستانش عليه مردم عراق، ملت هاي ايران و كويت و لزوم احقاق حق اين ملت ها، از راي صادره استقبال مي نمايد.
سيد محمد علي حسيني گفت : گرچه صدام و همدستانش عامل اين جنايت بوده اند، اما نبايد فراموش كرد كه حاميان غربي صدام نيز با حمايت از وي، زمينه را براي ارتكاب ظلم ها و ستم ها ايجاد كرده بودند.
اولين واكنش آمريكا
"زلماي خليل" سفير آمريكا در عراق احكام صادره عليه متهمان پرونده دجيل را "گام تاريخي مهمي" براي اين كشور دانست و وزير امور خارجه انگليس نيز از حكم صادره عليه ديكتاتور سابق عراق استقبال كرد.
خليل زاد در اولين واكنش مقام هاي آمريكايي به احكام امروز عليه متهمان به ويژه حكم اعدام صدام گفت كه اين احكام "يك گام مهم تاريخي براي عراق به شمار مي رود و نشان دهنده پايبندي ملت عراق به مجازات آنها است".
وي افزود: محاكمه ديكتاتور عراق كه ميليون ها نفر از وي مي ترسيدند و ملت خود را بدون هيچ ترحم يا عدالتي به قتل مي رساند و جنگ هايي را عليه كشورهاي همسايه به راه انداخت، برگزار شد و صدام در داخل كشورش و در برابر دادگاهي كه مردم عادي شهادت دادند، به مجازات رسيد.
واكنش انگليس
از سوي ديگر، "مارگارت بكت" وزير امور خارجه انگليس، نيز از اجراي عدالت عليه صدام و ساير متهمان و مجازات آنها به خاطر جنايات هاي خود" در پرونده دجيل استقبال كرد.
وي افزود: جنايت هاي هولناكي در دوره صدام صورت گرفت و درست هم همين بود كه متهمان ارتكاب اينگونه جنايت هاي جنگي ضد ملت عراق با چنگال عدالت روبرو شوند.
واكنش فرانسه
در همين حال، "فيليپ دوست بلازي" وزير امور خارجه فرانسه اعلام كرد كه از صدور حكم اعدام عليه صدام آگاه شده است و اميدوار است اين حكم منجر به بحران هاي جديد در عراق نشود.
واكنش كاخ سفيد
توني اسنو" سخنگوي كاخ سفيد آمريكا در گفتگو با شبكه تلويزيوني "ان بي سي"، خرسندي كاخ سفيد را از صدور حكم اعدام عليه صدام ابراز داشت و گفت : شما هم اكنون دليل كاملي را درزمينه وجود يك نظام قضايي مستقل در عراق اختيار دارد.
واكنش سازمان ملل متحد:
در همين حال، "لويز اربور" كميساريايي عالي حقوق بشر سازمان ملل متحد از دولت عراق خواست تا اجراي حكم اعدام صدام را به حالت تعليق درآورد و گفت : همه افرادي كه امروز عليه آنها حكم صادر شد، بايد بتوانند از همه تدابير اعتراضي موجود صرف نظر از نتيجه استيناف (حكم) برخوردار باشند و اميد مي رود دولت عراق تصميم به تعليق اجراي حكم صدام بگيرد.
واكنش عفو بين الملل:
سازمان عفو بين الملل نيز امروز به شدت از صدور حكم اعدام عليه صدام و دو تن از همدستان وي انتقاد كرد و دادگاه را به خاطر اشتباهات بزرگ آن غير عادلانه خواهند.
اين سازمان مستقر در لندن و مخالف حكم اعدام ابراز عقيده كرد كه دادگاه مملو از اشتباهات برزگ و غير عالانه بوده است.
واكنش چين :
از سوي ديگر، "لي جيان چائو" وزير امور خارجه چين از اظهار نظر درباره حكم صدام خودداري كرد و گفت: اين مسئله از امور داخلي عراق به شمار مي رود و مربوط به خود عراقي ها است.
واكنش اخوان المسلمين مصر:
در همين حال، "محمد مهدي عاكف" رهبر اخوان المسلمين مصر امروز يكشنبه گفت : شكي نيست كه صدام حسين ستمگر بوده و به عراق و ملت عراق خدشه و لطمه بسيار زيادي وارد كرده است و وي عامل وضعيت مصيبت بار كنوني اين كشور است، اما آنچه صدام حسين در طول زندگي جنايتكارانه خود صورت داد؛ در قبال جنايت هاي اشغالگران اسرائيلي چيزي نيست.
وي افزود كه فكر نمي كند ديگر طاغوت هاي جهان عرب از محاكمه صدام حسين درس بگيرند.
واكنش حماس :
از سوي ديگر، جنبش حماس در واكنش به محاكمه صدام ديكتاتور عراق گفت كه نيروهاي آمريكايي و اسرائيلي بايد به خاطر جنايت هايي كه مرتكب مي شوند، تحويل دادگاه شوند.
"فوزي برهوم" سخنگوي حماس در گفتگو با خبرگزاري فرانسه گفت كه اگر محاكمه عادلانه اي باشد بايد نيروهاي آمريكايي به خاطر جنايت هاي خود در عراق و نيروهاي اشغالگر اسرائيلي به خاطر جنايت هاي كنوني خود در شهرك بيت حانون و اراضي فلسطيني محاكمه شوند.
واكنش اسپانيا :
در همين حال، "خوزه لويز ژاپاترو" نخست وزير اسپانيا به صورت ضمني از حكم اعدام صدام انتقاد و يادآور شد كه مجازات اعدام در اروپا اجرا نمي شود و هيچ يك از كشورهاي اتحاديه اروپا آن را تاييد نمي كنند.
وي در عين حال افزود: صدام حسين بايد همانند هر رهبر سياسي مسئوليت اقدام هاي خود را برعهده بگيرد.
واكنش روسيه :
كنستانتين كاساچف رئيس كميسيون امور خارجي دوماي روسيه اعلام كرد كه اجراي حكم صدام عواقب و پيامدهاي فاجعه آميزي براي عراق به دنبال خواهد داشت.
وي احتمال اجراي اين حكم را بعيد دانست و ادعا كرد : حكم اعدام سبب افزايش شكاف در جامعه عراق خواهد شد به ويژه اينكه اهل سنت عراق، اين مجازات را قبول ندارند.
واكنش اسرائيل:
يك مسئول بلندپايه وزارت امور خارجه رژيم صهيونيستي به خبرگزاري فرانسه گفت : ترجيح مي دهيم كه موضع خود را اعلام نكنيم تا تروريستها در عراق كه در تلاش براي وارد كردن اسرائيل در كشمكش و درگيري هستند، از آن سوء استفاده نكنند.
واكنش ايتاليا
رومانو پرودي نخست وزير ايتاليا گفت كه حكم اعدام عليه صدام منعكس كننده ديدگاه همه جامعه جهاني در قبال ديكتاتور سابق است، اما بازنگري در اين مجازات لازم است.
مخالفت اتحاديه اروپا با اعدام صدام
با وجود جنايات فراوان صدام، بر ضد بشريت، اتحاديه اروپا بر خلاف خواست افكارعمومي جهان به مخالفت با اين حكم عادلانه برخاست.
كشور فنلاند به عنوان رياست كنوني اتحاديه اروپا با بهانه كردن قوانين اروپا، مخالفت اين اتحاديه را با اعدام ديكتاتور سابق عراق اعلام كرد.
رياست اتحاديه اروپا در بيانيه خود آورده است : اين رياست موضع اتحاديه اروپا در مخالفت با مجازات اعدام را يادآور مي شود و اتحاديه اروپا مخالف اشد مجازات (حكم اعدام) در همه حالات و شرايط است و خواستار اجراي آن در حالت موجود (حكم اعدام صدام) مي باشد.
اين بيانيه در عين حال يادآور شد: اتحاديه اروپا در سال هاي اخير نقض خطرناك حقوق بشر و حقوق انساني بين المللي رژيم صدام را محكوم كرده است.
محاكمه صدام و همدستانش از 19 اكتبر( 27 مهرماه) سال 2005 به اتهام دست داشتن در كشتار 148 تن از شيعيان دجيل در سال 1982 آغاز شده بود.
نظر شما