پنج عامل تشکیل حلقه گردشگری سلامت/ گردشگری تندرستی را جدی بگیریم

فرشید کریمی، کارشناس حوزه گردشگری در خصوص گردشگری سلامت به خبرنگار مهر گفت: گردشگری سلامت چندین سال است که در دنیا مطرح شده و در ایران هم از اوایل دهه هشتاد مطرح و تبلیغاتی هم راجع به آن شده است که به دو شاخه گردشگری پزشکی و تندرستی تقسیم می‌شود. گردشگری سلامت می‌تواند درآمد خوبی عاید یک کشور کند. به عنوان مثال در حوزه گردشگری پزشکی نه تنها فردی که برای درمان می‌رود پول وارد آن کشور می‌کند بلکه آن بیمار همراهانی دارد که با او سفر کرده‌اند و آن‌ها هم هزینه‌های خود را دارند.

این کارشناس گردشگری افزود: ضمن اینکه در طول پروسه درمان و دوره نقاهت، بیمار و اطرافیانش هزینه‌های مختلفی می‌کنند. به عنوان نمونه همراهان بیمار برای بحث اقامت به یک اقامتگاه احتیاج دارند و در طول اقامتشان حتما از غذاهای آن مکانی که هستند استفاده می‌کنند و همه این‌ها یعنی پول را وارد کشور مقصد کردن. درست است که همراهان بیمار در برخی شرایط دچار استرس و نگرانی هستند ولی ممکن است در فرصت مناسبی به جاذبه‌های گردشگری آن منطقه هم سری بزنند.

کریمی ادامه داد: نکته مهم درباره اوضاع گردشگری سلامت در کشورمان این است که صِرف داشتن پزشک خوب به معنای موفق بودن در حوزه گردشگری سلامت نیست. ما باید به بقیه زیرساخت‌های این حوزه هم توجه کنیم. ضمن اینکه در کشور ما وقت گرفتن از پزشکان حاذق و معروف کار بسیار سختی است و عمدتا این پزشک‌ها چون اوضاع مالی خوبی دارند خیلی برایشان اهمیتی ندارد که به بیمارانی که از جای دیگر می‌آیند رسیدگی کنند لذا باید سراغ پزشکان معمولی‌تر برویم که خیلی در حوزه گردشگری سلامت موضوعیت ندارد.

این کارشناس گردشگری اضافه کرد: با اینکه در کشور ما بحث گردشگری سلامت مطرح است ولی ما هنوز چیزی با عنوان کمپ درمانی نداریم یعنی کسی که برای درمان به کشور ما می‌آید احتیاج دارد که در کنار مرکز درمانی هتل یا اقامتگاهی وجود داشته باشد تا همراهانش بتوانند در آنجا اقامت کنند ولی ما هنوز چنین چیزی نداریم. بنابراین ما باید پیش از پرداختن به گردشگری سلامت به بررسی زیرساخت‌های آن بپردازیم. این اشتباه است که ما فکر کنیم چون پزشک خوب داریم پس باید گردشگری سلامت خوب هم داشته باشیم. درحال حاضر اغلب افرادی که برای بحث درمان به کشور ما می‌آیند از کشور عراق و سایر کشورهای همسایه است ولی آیا بازار هدف ما فقط چنین کشورهایی هستند؟ این درحالیست که امروزه در شهرهای مختلف ترکیه و امارات متحده عربی امکانات بی‌نظیری در حوزه کمپ‌های سلامت ارائه می شود.

وی اضافه کرد: در اینکه ایران کشور زیبایی است و جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد شکی نیست ولی جاذبه یکی از ارکان گردشگری است. برای تشکیل حلقه گردشگری به ۵ عامل نیاز است؛ سیستم حمل و نقل، اقامتگاه، مراکز پذیرایی، جاذبه‌های گردشگری و مراکز خرید و غیره. ما زمانی می‌توانیم از گردشگری موفق حرف بزنیم که هرکدام از این عوامل را در حد بسبار خوبی داشته باشیم ولی متاسفانه در حال حاضر ما فقط در بخش جاذبه‌ها موفقیم ولی در سایر بخش‌ها بخصوص مراکز پذیرایی و حمل و نقل بسیار ضعیف هستیم. بنابراین به نظر من فعلا نباید وقت خودمان را برای گردشگری پزشکی تلف کنیم، شرکت‌هایی هم که در این حوزه فعالیت می‌کنند بیشتر نقش واسطه‌گری دارند.

کریمی در بخش دیگری از سخنانش به بحث گردشگری تندرستی پرداخت و گفت: بهتراست به جای پرداختن به گردشگری پزشکی به گردشگری تندرستی بپردازیم. یعنی به این موضوع فکر کنیم که چه برنامه‌ها و جاذبه هایی را طراحی کنیم که طرف ناخوش احوال نشود و تندرست باشد. در این نوع از گردشگری روح و روان و جسم فرد پرورش داده می شود. به عنوان مثال طراحی تورهای تفریحی و شاد با هدف خنداندن افراد می‌تواند یکی از اقدامات این حوزه باشد. امروزه خیلی از کشورهای دنیا روی این موضوع کار می‌کنند که چه کنیم تا جامعه شادی داشته باشیم و آدم‌ها کمتر مریض شوند. البته در این حوزه باید همه نهادها از مدارس تا صدا وسیما همکاری کنند. گردشگری تندرستی هم می‌تواند شامل تورهای داخلی شود و هم تورهای ورودی که از خارج کشور به ایران می‌آیند.

این دانشجوی دکترا اضافه کرد: یادم هست چندسال پیش نامه‌ای به سازمان گردشگری استان‌های مختلف فرستادم و از مدیران آن مراکز خواستم پتانسیل‌های گردشگری تندرستی خود را معرفی کنند ولی متاسفانه جز دو سه استان بقیه مراکز توجهی به این موضوع نکردند. این درحالیست که ما پتانسیل‌های  زیادی در این حوزه داریم به‌عنوان مثال خاک یکی از مناطق کشور ما برای درمان بیماری رماتیسم مناسب است ولی متاسفانه به اینگونه امکانات کسی توجه نمی‌کند.

وی ادامه داد: لجن درمانی، استفاده از چشمه های آب گرم و... از جمله این پتانسیل‌هاست که متاسفانه دیده نمی‌شود. متاسفانه ما از ظرفیت‌هایی که داریم استفاده نمی‌کنیم. به عنوان مثال می‌توانیم تورهایی طراحی کنیم و افراد را به بیرون شهر ببریم و فقط برنامه‌های شاد و مناسب ریلکس شدن بگذاریم. البته الان تعداد کمی از این تورها برگزار می‌شود ولی احتیاج به ساماندهی و سازماندهی دارد. ما در حوزه گردشگری تندرستی ظرفیت بالقوه بسیار خوبی اعم از خاک، آب، نمک و... داریم. ما می توانیم تورهای تفریحی در قالب تورهای شادی، تورهای انرژی مثبت، تورهای تندرستی و... بگذاریم تا حال آدم ها خوب شود.