به گزارش خبرنگار مهر، به مناسبت هفته دولت با یکی از مسئولین شهرستان اهر به نام علیرضا حضوری رئیس اداره امور عشایر شهرستان اهر به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه مشروح این مصاحبه را می‌خوانیم؛
*سیمای کلی عشایر شهرستان را به‌صورت مختصر برایمان توضیح دهید؟
جامعه عشایری یک جامعه پرتلاش و زحمتش و کاملاً کم‌ادعا و تولیدکننده با کمترین بار مالی به دولت می‌باشد این عزیزان مصداق واقعی از شعارهای سال که از طرف مقام معظم رهبری نام‌گذاری می‌شود هستند اکثراً به شغل دامداری مشغول بوده و شیوه زندگی آن‌ها متکی به طبیعت و زندگی شبانی است علاوه بر تولیدات دامی قسمت عمده تولیدات صنایع‌دستی از جمله ورنی و... را نیز به خود اختصاص داده‌اند.
شهرستان اهر یکی از شهرستان‌های عشایر خیز و عشایر پذیر استان است جمعیت عشایر شهرستان در فصل ییلاق به دلیل حضور عشایر میهمان از شهرستان مشکین‌شهر، پارس‌آباد مغان، کلیبر و خداآفرین حدوداً دو برابر می‌شود.
اگر بخواهیم آماری ارائه دهیم هم‌اکنون جمعیت دوره قشلاقی با ۱۳۸۵ خانوار ۷۴۹۴ نفر و جمعیت دوره ییلاقی ۲۷۷۱ خانوار ۱۴۷۲۷ نفر می‌باشند. دام دوره قشلاقی ۱۱۲۰۰۰ رأس و دام دوره ییلاقی ۲۱۳۰۰۰ رأس، مراتع تحت اختیار عشایر شهرستان در دوره قشلاق ۸۱۱۰۳ هکتار و مراتع تحت اختیار عشایر شهرستان در دوره ییلاق ۱۳۲۳۲۶ هکتار و جمع کل مراتع تحت تعلیف عشایر در طول سال در شهرستان اهر ۲۱۳۴۲۹ هکتار است که عشایر بیشترین وابستگی به طبیعت را دارند.
*به نظر شما عشایر شهرستان اهر چه مشکلاتی دارند؟
یکسری از معضلات جامعه عشایری به‌صورت عمومی بوده و حتی در سایر استانها و شهرستان‌ها نیز مشاهده می‌شود و یکسری دیگر از مشکلات جامعه عشایری به‌صورت منطقه‌ای و نقطه‌ای می‌باشد که از جمله می‌توان به کافی نبودن اعتبارات جامعه عشایری بدین معنی که اعتبارات تخصیصی به مناطق عشایری پاسخگوی نیاز واقعی جامعه عشایر نیست، گران بودن نهاده‌های دامی و عدم ثبات قیمت نهاده‌های دامی در بازار، کمبود و ضعیف بودن مراتع عشایری که جز تقویت مراتع و افزایش ظرفیت چرا و افزایش تولید در واحد سطح چاره‌ای به نظر نمی‌رسد، تجاوز روستاییان به مراتع و ایل راه‌های عشایری موجب محدودیت منابع عشایری می‌شود، خشک‌سالی و کاهش منابع آبی مناطق عشایری و حوادث غیرمترقبه که با ورود دستگاه‌های حمایتی و تخصیص اعتبار از محل اعتبارات حوادث و ... کاهش ضایعه از این بابت ممکن می‌باشد، تخریب مستمر راه‌های عشایری به لحاظ موقعیت جغرافیایی حاکم که هرساله بازسازی می‌شود، تعرض و تخریب غیرقانونی و قانونی مراتع عشایری از طریق اشخاص حقیقی و حقوقی از جمله معاون و ...، عدم داشتن سرمایه در گردش در مشاغل عشایری و کافی نبودن امکانات زیر بنایی در مناطق عشایری اشاره کرد.
*به نظر شما راه‌های خدمت بیشتر به عشایر و اینکه اداره امور عشایر شهرستان چه خدماتی به این قشر ارائه نموده است؟
پایبندی دیگر دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی ذی‌ربط به آئین‌نامه ساماندهی عشایر و انجام وظایف خود در قبال جامعه عشایری از جمله اساسی‌ترین راه‌های خدمت همه‌جانبه به جامعه عشایری بوده و سازمان امور عشایر نیز بخشی از امورات مربوط به جامعه عشایری را در کنار سایر دستگاه عهده‌دار است که به‌صورت نمونه در سال ۹۵-۹۶ موارد زیر را در مناطق عشایری انجام داده است.
از اهم اقدامات اداره عشایر طی سال ۹۵ و نیمه اول ۹۶ انجام‌شده می‌توانیم در بخش پروژه عمرانی به مرمت و بازسازی راه‌های عشایر اهر ۳۰۰ کیلومتر، گابیون بندی راه‌های عشایری اهر ۱۶۴ متر مکعب، احداث آبشخور به تعداد ۳ مورد همراه با ۴ مورد بهسازی چشمه و ۱۴۰۰ متر لوله‌گذاری و نزدیک رسانی چشمه، تعداد ۸ مورد بهسازی چشمه با مقدار ۲۷۵۰متر لوله‌گذاری و نزدیک رسانی چشمه با مشارکت اهالی، آب‌رسانی سیار قشلاقات فاقد آب شرب به مقدار ۴۰۰۰ متر مکعب، نصب آبگرمکن خورشیدی به تعداد ۲ مورد و نصب تانکر آب شرب و اجرای شیر برداشت به تعداد ۳ مورد در سه قشلاق عشایری اشاره‌کنیم.
همچنین تشکیل صندوق‌های اعتبارات خرد زنان عشایری به تعداد ۳ مورد با تعداد ۱۳۱ نفر عضو زنان عشایری، برگزاری و شرکت در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها به تعداد ۸ مورد در سطوح شهرستان، استان و ملی، همکاری و اجراء و مشارکت در برنامه‌های فرهنگی، خدماتی و مذهبی به تعداد ۱۵ مورد، هماهنگی و همکاری در اجرای دوره‌های آموزشی و ترویجی با دستگاه‌های ذی‌ربط به تعداد ۴۶۳۲ نفر روز، پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت ۴درصدی ۵ساله به مبلغ ۶۱۵۰میلیون ریال به تعداد ۱۲۵ خانوار، همکاری در تهیه و توزیع نفت سفید عشایری به مقدار ۱۸۵۰۰۰ لیتر در مناطق ییلاقی، تهیه و توزیع آرد عشایر، کنسانتره و سایر خدمات عشایری به مقدار ۳۳۷۰ تن از طریق شرکت تعاونی عشایری شهید بهشتی از دیگر فعالیت‌های اداره امور عشایر شهرستان اهر در بخش‌های دیگر هستند.
*تولیدات عشایر و سهم آن‌ها در اقتصاد شهرستان و چگونگی ایفای نقش آن در اقتصاد مقاومتی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بخش عمده‌ای از پروتئین گوشتی و لبنیات و پشم شهرستان را جامعه عشایری تولید و عرضه می‌کند علاوه بر تولیدات دامی نقش بسزایی در صنایع‌دستی و مشاغل خانگی شهرستان از جمله تولید ورنی، قالی و قالیچه، فرش و سایر بافتنی‌های دستی ایفا می‌کنند. در حقیقت عشایر مصداق واقعی فرمایشات مقام معظم رهبری یعنی "اقتصاد مقاومتی- اقدام و عمل" در عرصه اقتصاد جامعه می‌باشند. لازم به توضیح است که سرانه هزینه و اعتباراتی برای جامعه عشایری در نظر گرفته می‌شود در مقایسه با جامعه شهری و روستایی به‌مراتب کمتر و سرانه تولیدات عشایر و منافعی که نسبت به میانگین شهروندان جامعه دارد به‌مراتب بیشتر است.
*برخی‌ها در سطح شهر فکر می‌کنند شهرستان اهر عشایر ندارد و عشایر شهرستان‌های خداآفرین (مغان) هستند که در دوره ییلاقی به این شهر می‌آیند نظر شما در این مورد چیست؟
اکثر شهروندان جامعه شهری درک صحیحی از وضعیت زندگی روستائیان و عشایر بخصوص در فصل قشلاق ندارند و همه عشایر دوره قشلاقی را روستایی فرض می‌کنند و فقط عشایر به شیوه زندگی ییلاقی متوجه می‌شوند و همچنین به لحاظ عدم اطلاع‌رسانی کافی از رسانه‌های جمعی و خبرگزاری‌ها عده کثیری از همشهریان عزیز به‌درستی نمی‌دانند که شهرستان اهر حدود ۷۵۰۰ نفر عشایر دائمی در ۷۲ قشلاق عشایری شهرستان مشغول به تولید و تأمین بخشی از مایحتاج جامعه شهری می‌باشند کما اینکه در فصل ییلاق آمار این جمعیت زحمت‌کش و تولیدکننده به لحاظ حضور عشایر از دیگر شهرستان‌ها حدود دو برابر می‌شود که مایه افتخار و سرافرازی برای شهرستان و کشور هستند.
*در رابطه با آموزش و مسائل فرهنگی عشایر چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
در رابطه با بحث آموزش و مسائل فرهنگی اداره امور عشایر ورود جدی به این مقوله داشته و با بسیاری از ادارات از جمله جهاد کشاورزی، مرکز آموزش و فنی و حرفه‌ای و اداره بهزیستی همکاری تنگاتنگی در این زمینه دارد به‌طوری‌که طی سال گذشته و ۶ ماهه اول سال جاری با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط به تعداد ۴۶۳۲ نفر روز آموزش‌های ترویجی ارائه‌شده است. در رابطه با بحث فرهنگی با اداره تبلیغات و فرهنگ و ارشاد اسلامی همکاری خوبی داشته به‌طوری‌که چندین مورد اعزام روحانی به ییلاق و قشلاق جهت ارائه‌ی مباحث اعتقادی مذهبی، همکاری با انجمن عکاسی شهرستان و استان در جهت ثبت و ماندگاری فعالیت‌های عشایری، همکاری در اعزام اکیپ جامعه پزشکی جهت درمان و ویزیت رایگان عشایر در ییلاق و قشلاق و بسیاری از فعالیت‌ها از این دست را در برنامه‌های کاری خود دارد.
* سخن آخری که در رابطه با عشایر دارید؟
امروزه در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران دو چالش مهم اقتصادی و فرهنگی- اجتماعی دغدغه مقام معظم رهبری و مسئولین محترم کشور است که جامعه عشایری در هر دو این موارد سرآمد افتخارات اقتصادی و حافظ فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی و با حفظ اصالت بنیان خانواده و به دور از نفوذ فرهنگی از کانال‌های مختلف از جمله فضای مجازی و ... با پایبندی هر چه بیشتر به بنیان خانواده با جان و دل در پیشبرد اهداف اقتصادی قدم مستحکم بر می‌دارند و چقدر بجاست که مسئولین محترم نیز دست‌به‌دست هم داده و شایسته افتخارات چنین جامعه‌ای در حمایت از تولیدات آن‌ها قدم محکم‌تری بردارند.
نظر شما