خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه: مسئله آزار و اذیت مسلمانان میانمار که سابقه ای طولانی هم دارد، از نگاه مسلمانان و آزادیخواهان جهان مغفول مانده است. رسانه ها ذهن ها را مشغول سلبریتی ها و مد و لباس می کنند و امروز که فضای مجازی توسعه چشمگیری دارد همه ما مسئولیم که رسانه باشیم و صدای مظلومیت مسلمانان میانمار را به گوش همه جهان برسانیم.
در مورد وضعیت مسلمانان میانمار و لزوم توجه به آن با سارا مسعودی، پژوهشگر حوزه بین الملل به گفتگو نشستیم. مسعودی همچنین در حال ساخت مستندی درباره میانمار است. مشروح این گفتگو در ادامه آمده است؛
*در مورد وضعیت مسلمان میانمار بفرمایید آزار واذیت با چه هدفی صورت می‌گیرد؟
بر خلاف تصور اکثریت، اتفاقاتی که در حال حاضر در میانمار رخ می‌دهد، محصول سال ۲۰۱۲ و اتهامی است که به مردم روهینگتایی یعنی مردم مسلمانی در ایالت راخین می‌زنند نیست بلکه سبقه تاریخی دارد. شما ملاحظه بفرمایید در سال ۱۹۴۲ نیم ملیون روهینگتاها مجبور شدند به خاطر حملات وحشیانه راهبان بودایی از منطقه فرار کنند، اما بودایی‌ها به این فراری‌ها هم رحم نکردند. بیان می‌کنند که از شدت قتل عامی که بوداییان انجام دادند رود به رنگ قرمز در آمد. یا در یک روایاتی صیادان در نقطه دیگر در تور ماهیگیری اجساد تکه تکه شده کودکان را به جای ماهی‌ها می‌دیدند.
در سال ۱۹۷۸، ۴ میلیون مسلمان از شدت سیاست های ناسیونالیستی بوداییان و حکومت میانمار مجبور به فرار شدند
این یک ملیون مسلمانی که در حال حاضر در روهینگتاها هستند با توجه به تمام آزارها و اذیت هایی که در میانمار وجود دارد دوام آورده‌اند و گرنه در سال ۱۹۷۸، ۴ میلیون مسلمان از شدت سیاست های ناسیونالیستی بوداییان و حکومت میانمار مجبور به فرار شدند.
*این آزار و اذیت‌ها با چه هدفی صورت می گیرد؟
یکی از علت های مهم، استعمار انگلیس در منطقه است. یک از سیاست‌های همیشگی انگلستان «تفرقه بینداز و حکومت کن» است. اولا که انگلیسی‌ها سعی می‌کردند با دادن امتیازاتی به برخی اقوام و تحقیر برخی اقوام کدورت را بین گروه های مختلف به وجود بیاورند. ثانیاً همراهی اقلیت هایی از جمله مسلمانان و مسیحیان با انگلیس باعث شده کینه ای نسبت به مسلمانان و مسیحیان پیدا کنند و آنها را خیانتکار و غیر خودی بدانند و استدلال کنند برای حفظ استقلال ما باید با مسلمانان بد باشیم.
این وضعیت نسبت به مسیحیان خیلی خیلی کمتر است و در حد اجازه ندادن برای تبلیغات دینی یا ساخت کلیساهای جدید است. اما یکی دیگر از بهانه هایی که ناسیونالیست های میانمار بیان می‌کنند این است که روهینگتاها مهاجرانی هستند که در دوره استعمار انگلیس از بنگلادش وارد این سرزمین شدند. درحالی که اگر ملاحظه بفرمایید پیش از اینکه انگلیس‌ها میانمار را به اشغال در بیاورند، از قرن ۷ مسلمانان در میانمار بودند و آثارش هم موجود است.
روایت های تاریخی بیان می‌کند که از طریق بازرگانان و تعامل با مردم منطقه اسلام ورود پیدا کرده است. هرچند که باید گفت افزایش جمعیت مسلمانان به دلیل مهاجرت بنگالی‌ها در دوره استعمار انگلستان بیشتر بوده است.
*سازمان ملل و مراکز بین المللی چه اقدامی در این خصوص داشته اند؟
جامعه بین المللی، «روهینگیا» را «اکثری ترین اقلیت های مورد آزار و اذیت در جهان» نامگذاری کرده است. سازمان ملل متحد و نیز گروه های حقوق بشری مانند سازمان عفو بین الملل و دیده بان حقوق بشر، به طور مداوم در مورد روهینگیا گزارش و هشدار می‌دهند. این اتفاقات رخ می دهد، اما باید بگوییم که سازمان های بین المللی به نظر می‌رسد ضمانت اجرایی برای توقف خشونت‌ها ندارند یا اگر دارند ضمانت اجراهای شان مشمول کشورهایی می‌شود که در رویارویی با نظام سلطه قرار دارند.
جامعه بین المللی، «روهینگیا» را «اکثری ترین اقلیت های مورد آزار و اذیت در جهان» نامگذاری کرده است
روسیه، ایران و بسیاری از کشورها با بهانه های واهی تحریم می‌شوند، اما کشوری مثل میانمار از سوی مدعیان حقوق بشر حتی تحریم هم نمی شود. در این شرایط ما نیاز به مطالبه گری مردم دنیا از سازمان های بین المللی و برخی حکومت‌ها داریم.
در واقع ما نیازمند بیدار کردن مردم جهان از طریق رسانه‌ها هستیم. اینطور نیست که وجدان های مردم تمام دنیا در خواب فرو رفته است، بلکه امپریالیسم رسانه ای با حجم اطلاعات و سرازیر شدن اطلاعات غیر مهم از سلبریتی‌ها تا مد و لباس و دعوای سیاستمداران باعث شده است تصاویری مثل تصاویر مردم میانمار یا حتی مردم یمن در رسانه‌ها نمود پیدا نکند. اما به نظر می‌رسد اگر مردم جهان قصه تلخ فرار از مرگ به سوی مرگ را بشنوند، لااقل واکنشی در حد تجمع در مقابل سفارت یا روشن کردن شمع را خواهند داشت.
*کشور ما چه اقدام موثری در خصوص مسلمانان میانمار داشته است؟
کشور ما در زمینه میانمار ورود نداشته است. قصه تلخ اینجاست که حتی اطلاعات درستی هم از این کشور نداریم. یعنی متخصصی که بگوید وضعیت میانمار به این صورت است و چگونه باید ورود کرد را هم نداریم. بعضا مشاهده می‌کنیم در سایت های خبری تحلیل های نادرست بدون ریشه یابی ترجمه می‌شود یا اطلاعات غلط به مردم داده می‌شود. شما ببینید عربستان پیش از این وقایع با کمک های مالی و حمایت از برخی گروه های مقاومتی در راخین یا پذیرش مهاجرین و تکریم آنها در عربستان نقش آفرینی کرده است، اما قصه تلخ اینجاست که ایران حتی نتوانسته برای شیعیان منطقه راخین هم کاری بکند یا یک نماینده داشته باشد.
حتی اطلاعات درستی هم از این کشور نداریم، یعنی متخصصی که بگوید وضعیت میانمار به این صورت است و چگونه باید ورود کرد را هم نداریم، قصه تلخ اینجاست که ایران حتی نتوانسته برای شیعیان منطقه راخین هم کاری بکند یا یک نماینده داشته باشد
این کلیت وضعیت سیاست خارجی ما در این زمینه است. البته این سیاست تنها شامل میانمار نیست، بلکه کشورهای اطراف ما، کشورهای آمریکای جنوبی وآفریقا هم چنین وضعیتی دارند. کمترین انتظار ما از سیاست خارجه و نه در حد وزیر و سفیر بلکه رایزن فرهنگی است، اما کدام رایزن فرهنگی؟ رایزنی که نه دغدغه دارد نه کتاب می خواند نه دل می‌سوزاند.
*در شرایط حال حاضر ما چه می‌توانیم بکنیم؟
میانمار با کشور چین رابطه خوبی دارد. یکی از راه هایی که ما می‌توانیم انجام دهیم، فشار از طریق چین بر دولت برمه جهت خاتمه دادن و دست برداشتن حمایت آشکار و پنهان از بوداییان افراطی است. دومین کار رایزنی با کشورهایی چون بنگلادش جهت اصلاح وضعیت کمپ‌ها ورسیدگی به فراریانی است که وحشت زده از منطقه می‌گریزند. ضمن اینکه در این میان کمک های انسانی ما لااقل به صورت سطحی وکوتاه می‌تواند بر زخم های جسمی و روحی مهاجران مرهم بزند.
سومین کار پیگیری جدی پرونده نسل کشی روهینگتاها در دادگاه بین المللی است. علاوه بر این نه فقط در شرایط حال حاضر و باعجله بلکه همیشه باید به فکر دیپلماسی رسانه ای باشیم. الان ماموریت پرس تی وی والعالم باید جریان سازی باشد. اینکه بی بی سی بیاید و مستند راجع روهینگتاها بسازد باید مایه شرمساری مسئولین ما باشد. اینها کارهای فوری ماست. کارهایی که باید در طی سال های پیش رخ می‌داد. اما آیا فقط دولت مسئول است؟ به نظرم تک تک ما با وجود رسانه های اجتماعی مسئولیم. اینکه بتوانیم به زبان های گوناگون هشتگ گذاری بکنیم. حرف بزنیم مطالبه گری کنیم. اینها مسئولیتی است که از من و شما بر می آید.
۰۷:۲۹ - ۱۳۹۶/۰۹/۰۳
نظر شما