موزه ارومیه بزرگترین گنجینه شناخت خسرو دوم و هرمز چهارم

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، داریوش اکبر زاده عضو هیأت علمی پژوهشکده زبان شناسی ، متون و کتیبه ها  پژوهشگاه ، این مطلب را در نشست سکه شناسی  که به مناسبت چاپ کتاب  گنجینه سکه های ارومیه (پیرانشهر )برگزار شد مطرح کرد .

نویسنده نخست کتاب ،با اشاره به نحوه کشف گنجینه سکه های ارومیه گفت :در حین عملیات ساخت یک پاسگاه مرزی در مرز ایران و عراق با برخورد بیل لودر با کوزه، شماری ارزشمند از سکه های ساسانی کشف و کار پژوهش بر روی آنها انجام گرفت .

اکبر زاده این گنجینه را بزرگترین گنجینه شناخت جغرافیای اداری روزگار خسرو دوم از یک محوطه مشخص در کنار سکه های ارزشمند خسرو اول و هرمز چهارم اعلام کرد و گفت :این گنجینه ارزشمند که در موزه ارومیه نگهداری می شود شامل ۱۲۶۷سکه مربوط به پادشاهان سده ششم میلادی است .

وی با اشاره به نحوه بررسی و مطالعه سکه های کشف شده افزود :تمامی سکه ها در کمترین فرصتی که در اختیار پژوهشگران قرار داشت  شستشو ، اسکن و وزن شدند و نهایتا استخراج اولیه اطلاعات و ورود داده ها به برنامه اکسل صورت گرفت .

او در ادامه به مراحلی که در ایران برای مطالعات روی سکه ها سپری شده  و نحوه ادامه کار تحقیقاتی در اتریش برای چاپ کتاب با همکاری نویسنده دوم آن ؛ نیکولوس شیندل ، سکه شناس سرشناس اتریشی اشاره کرد .

وی تصریح کرد :در آکادمی علوم اتریش دریافتم که فاصله استاندارد های علمی ایران با مراکز سکه شناسی چون اتریش، بسیار زیاد است به نحوی که در این آکادمی اطلاعات تمامی مجموعه های چاپی سکه ها در دسترس است و محققان به راحتی می توانند از اطلاعات بهره مند شوند؛ در حالی که این امکان در ایران وجود ندارد .

چاپ پژوهشی از ایران در کتاب SNSبرای نخستین بار

 اکبر زاده  با اشاره به مطالعه و پژوهش ۶ساله در مورد این سکه ها که نهایتا به چاپ این کتاب در شمار کتاب های SNS منجر شدگفت :برای نخستین بار است که پژوهشی از ایران در شمار کتاب هایSNS «مجموعه کتاب های مرجع سکه شناسی سکه های ساسانی» قرار می گیرد .

این عضو هیأت علمی پژوهشکده زبان شناسی ، متون و کتیبه های پژوهشگاه گفت : این مجموعه کم نظیر در جهان سکه شناسی و ایران شناسی ،آزمایشات دقیق فنی به منظور شناخت ترکیبات شماری از سکه ها ، پردازش های آماری دقیق از دلایل قرار گرفتن این کتاب در مجموعه SNSاست.

وی با اشاره به وجود دو فصل جداگانه کتاب تصریح کرد : در این کتاب سعی شد تمامی اطلاعات از طریق نمودارهای آماری ارایه شود تا خواننده مجبور به خواندن انشا نباشد و به راحتی به اطلاعات آن دست یابد.

او گفت :به عنوان نمونه اولین جدول این کتاب به خواننده نشان می دهد چه تعداد سکه از چه پادشاهانی در این کتاب وجود دارد.

اودر ادامه با اشاره به مقایسه هایی که در اتریش بر روی گنجینه ارومیه با اطلاعات مجموعه هایی از گرجستان و سوریه از نظر تعداد ضرابخانه ها و پادشاهان صورت گرفته است گفت :این مقایسه ها بر اهمیت این مجموعه سکه های ارومیه افزوده است .

وی اظهار داشت :در بخش دوم و بخش اصلی کتاب ویژگی های سکه های پادشاهان خسرو اول ، هرمز چهارم ، آذر میدخت و...  بر خلاف سایر نمونه ای مشابه تنها یکبار توضیح داده شده است .

    کشف سکه عرب ساسانی

 اکبر زاده با اشاره به کشف یک سکه عرب ساسانی در این مجموعه تصریح کرد : وجود سکه عرب ساسانی ،تعلق این گنجینه را به دوره ساسانی باطل و احتمال تعلق آن به دوره اسلامی در این نقطه (محل کشف)  را یقینی می کند.

 فریبا شریفیان پژوهشگر پژوهشکده زبان شناسی ، متون و کتیبه ها دیگر سخنران این نشست در معرفی کتاب  "گنجینه های سکه های ارومیه (پیرانشهر )" گفت :این کتاب اثر ارزشمندی در حوزه سکه شناسی ، مشتمل بر ۳۰۴صفحه و با مقدمه پرفسور آلرام (معاون آکادمی علوم اتریش و سکه شناس نامدار )و پرفسور ریکا گیزلن (دانشمند نامدار فرانسوی ) آغاز می شود .

او با بیان اینکه این کتاب دو هدف اصلی ؛معرفی ۱۲۶۷سکه و بررسی مو شکافانه ، دقیق و علمی سکه ها بر پایه آخرین داده های سکه شناسی رادنبال می کند تصریح کرد :این مجموعه به دلیل تنوع و تعدد سکه ها در نوع خود بی نظیر است و سکه هایی از خسرو اول تا هرمز ششم ، یک سکه از آذر میدخت و یک سکه عرب ساسانی را در خود جای داده است .

به گفته وی ، نویسندگان در تدوین این کتاب از نمودهای آماری دقیق بهره برده اند که این نمودارها بر اساس سال ضرب و محل ضرب و نام پادشاه تنظیم شده است .

این پژوهشگر در پایان ابراز امیدواری کرد با توجه به شروع حرکت های مهم در پژوهشکده زبان شناسی ، متون و کتیبه ها برای مطالعه سکه ها این کتاب ارزشمند علاوه بر اینکه به عنوان یک کتاب مرجع مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد آغازگر راهی برای به روز رسانی مطالعات سکه ها درتمام استان ها و خارج کردن آنها از صرفا موزه ای بودن باشد .

 آزاده حیدر پور رییس گروه دوران اسلامی پژوهشکده زبان شناسی ، متون و کتیبه ها دیگر سخنران این نشست با اشاره به اهمیت این کتاب و سکه هایی که در آن مورد بررسی قرار گرفته اند گفت :اهمیت این کتاب از آن رو بیشتر می شود که خسرو اول به دلیل انجام اصلاحات در امور اجتماعی ، لشکر کشی ها ، گرفتن ۷سال غرامت از رومی ها ، ۴۸سال ضرب سکه و ...  یکی از بزرگترین پادشاهان ساسانی به شمار می آید .

او با اشاره به وجود یک سکه آذر میدخت در این مجموعه  که یافتنش بسیار سخت است افزود :سکه شناسان معتقدند که آذر میدخت به دلیل احترامی که به پدرش خسرو دوم قایل بوده در طول ۶ماه سلطنت از تمثال او استفاده کرده و تنها از نام وی می توان دریافت که سکه متعلق به اوست .

وی گفت :همچنین سکه های هرمز ششم نیز دراین مجموعه وجود دارد که این سکه ها در کمتر موزه ای دیده می شود.