فیلسوفی که ماجراجو نباشد متکلم است/نیچه شگفت انگیز است

به گزارش خبرنگار مهر، نشست «شب نیچه و جهان ایرانی» در ادامه سلسله نشست های شب بخارا در کانون زبان پارسی با حضور میهمانان داخلی و خارجی برگزار شد.

در ابتدای این نشست علی دهباشی سردبیر نشریه بخارا ضمن خوشامدگویی به میهمانان برنامه روز اول مراسم شب نیچه و جهان ایرانی که روز یکشنبه ۲۶ شهریورماه برگزار می شود را تشریح کرد.

پس از وی، غلامحسین ابراهیمی دینانی چهره ماندگار فلسفه درباره شخصیت نیچه سخنرانی کرد.وی با اشاره به اینکه در ایران کسی نیست که نیچه را نشناسد گفت: صحبت کردن درباره نیچه بسیار سخت است، به خاطر اینکه برای هرکسی می توان حد و حدودی تعیین کرد ولی نیچه اینطور نیست و برای آن نمی توان حد و حدود تعیین و یا معرفی کرد.

دینانی افزود: ۱۴ قرن است که اشاعره و معتزله با هم جنگ دارند. جنگ بین آنها جنگ بین عقل و اراده است. چنانچه جنگ بین خواستن و دانستن هم جزو خصلت آدمی است و نیچه سمبل این جنگ است، چون با شهامت و بی پروا می جنگد. کانت معلم اخلاق است؛ نیچه درباره او می گوید، از حرف های کانت بوی خون و شمشیر می آید، چرا؟ چون کانت از عقل حرف می زند و نیچه از اراده. زندگی انسان معمولی، زندگی روی طنابی است بین حیوانیت و ابر انسان. باید بند بازی بلد باشی تا از روی این بند حیوانیت به ابر انسان عبور کنی. نیچه از این خطر و بندبازی نمی ترسد ریسک می کند و در آن مسیر قرار می گیرد.

چهره ماندگار فلسفه ادامه داد: نیچه ماجراجوست، چنانچه فلاسفه هم ماجراجو هستند، فیلسوفی که ماجراجو نباشد یک متکلم است چراکه خود فلسفه ماجراست. ابن سینا و ملاصدرا هم ماجراجو بودند. اما این ماجراجویی در نیچه به اوج می رسد. نیچه می گوید هر پدیده ای تاریک و روشن دارد به عبارت دیگر وجود انسان ترکیبی از آگاهی و ناآگاهی است. البته به عقیده بنده ما چیزی به نام ناخودآگاه نداریم بلکه چیزی که به عنوان ناخودآگاه شناخته می شود نوعی آگاهی مرموز است. آگاهی که ریسک می کند و با ناآگاهی فرق دارد.

این فیلسوف معاصر در ادامه اضافه کرد: از حرف ها و نوشته های نیچه هم می توان تفسیر دیندارانه کرد و هم تفسیر ملحدانه به قول شعر حافظ

شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل

کجا دانند حال ما سبکباران ساحل‌ها

نیچه درست در وسط دریا قرار دارد و توصیه می کند که باید در دریا بیفتی تا شنا یادبگیری. نیچه خودش در دریای زندگی شنا کرده و شناکردن هم یاد می دهد. او حقیقتا انسان شگفت انگیزی است. شبیه حرف های او را برخی از عرفا گفته اند ولی زندگی اش در تاریخ نظیر ندارد. به طور خلاصه همه حرف نیچه این است بخواه و برو.

در ادامه این مراسم حامد فولادوند، محقق و مترجم پیشکسوت فلسفه و ادبیات  گفت: برای برگزاری این مراسم و هماهنگ شدن مهمانان بخصوص مهمانان خارجی یکسال و نیم زمان طول کشید ولی به هر حال خوشحالیم که توانستیم سیصدو هفتمین نشست از سلسله نشست های شب بخارا را برگزار کنیم.

وی در ادامه به معرفی مهمانان خارجی و سوابق علمی آنها و موضوع سخنرانی شان پرداخت و از تک تک آنها دعوت کرد تا موضوع سخنرانی خود را به صورت خلاصه معرفی کنند.

در ادامه علی دهباشی متن سخنرانی داریوش آشوری را که برای این مراسم آماده شده بود را قرائت کرد.

این مراسم با قرائت بخشی از کتاب «چنین گفت زرتشت» نیچه به چهار زبان آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و ایرانی و تنبور نوازی به پایان رسید.