به گزارش خبرنگار مهر، حاتمی سال 1323در خیابان شاهپور، کوچه اردیبهشت متولد می شود. اینجا همان محله ای است که رضا خوشنویس هزار دستان از آن به عنوان نشانی محل سکونتش به مستنطق شش انگشتی یاد می کند. حاتمی در سال های درس و مشق به اقتضای سن و سال نمایش نامه کوتاهی می نویسد که به همراه دوستانش آن را درمحله اشان به اجرا در می آید . این موضوع نشان از قریحه هنری این کارگردان نام آور سینمای ایران دارد که در سال های نوجوانی هم به این هنر علاقمند بود.
او در ادامه تحصیلاتش پس از کلاس نهم در هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک در رشته نمایش نامه نویسی ثبت نام می کند. درسال 1343 در بیست سالگی وارد دانشکده هنرهای دراماتیک می شود. در همین دوران و پس از رفتن به دانشکده اولین نمایش نامه خود را با نام "دیب (دیو)" می نویسد و آن را دراردیبهشت 1344 در تالار نمایش هنرهای دراماتیک به مدت سه شب به اجرا در می آورد.
حاتمی سپس نمایش "خاتون خورشید باف" یا "دختر نارنج و ترنج"را در هفت پرده و بعد نمایش نامه های "چهل گیس"، "خاتون و شهر آفتاب و مهتاب "،" قصه حریر و مرد ماهی گیر "می نویسد. نمایش نامه مدرن "آدم و حوا" یا " برج زهرمار" که تحولی در کار حاتمی است زمینه آشنایی او با مسئولان تلویزیون را فراهم می آورد.
حاتمی دردهه 1340 به استخدام تلویزیون ملی در می آید و در بخش فیلمنامه نویسی این سازمان مشغول کار می شود. او تا سال 1346 فعالیت هنری خود را با نوشتن فیلمنامه های مختلفی برای تلویزیون ادامه می دهد و مدتی نیز برای تلویزیون روستا که آن روزها تازه تاسیس شده بود، فیلم های آموزشی می سازد که البته نام او در عنوان بندی این فیلم ها ذکر نمی شود، چرا که حاتمی اعتقاد دارد تلویزیون روستا صرفا یک عنوان است و برنامه های آن با واقعیت های زندگی روستاییان جور در نمی آید. او در همان سال ها قید این کار را می زند.
در سال 1348 که کیمیایی، مهرجویی و تقوایی هر کدام فیلم هایی مانند "گاو" ، "قیصر" و "آرامش در حضور دیگران" را می سازند، حاتمی خود را برای ساخت فیلم "حسن کچل " آماده می کند. او در 25 سالگی، " حسن کچل" را به صورت رنگی - و نه سیاه و سفید که سنت فیلم های ایرانی آن دوران است- فیلمبرداری می کند .
حاتمی در "حسن کچل" همچون فیلمسازی عمل می کند که گویی نیم قرن از عمرش گذشته است. سبک کاری او در این فیلم مثل نمایش نامه های اول وی تا حد زیادی متاثر از سنت سخن وری و نقالی است. این فیلم کمدی موزیکال در سال 1349 در 15 سینما به نمایش در می آید و چهارمین فیلم پرفروش می شود.
حاتمی پس از این فیلم، فیلمنامه "طوقی" را می نویسد. "طوقی" داستانی عاشقانه دارد که بر مبنای داستان "ویس و رامین" نوشته شده است. پس از "قیصر" کیمیایی، این فیلم هم موجی نو در سینمای ایران به راه می اندازد. البته منتقدان آن زمان اعتقاد داشتند حاتمی در شخصیت سازی طوقی از قیصر کمک گرفته، ولی او این موضوع را کاملا انکار می کند. "طوقی" در 1349 به نمایش در می آید و مقام اول فروش را به دست می آورد .
فیلم بعدی او "بابا شمل" نام دارد که البته کم و بیش همان حال و هوای "حسن کچل" دارد، اما نمی تواند مانند آن فیلم موفق باشد. حاتمی دوست داشت فعالیت فیلمسازی خود را در روال "حسن کچل" و "بابا شمل" ادامه دهد، اما شکست تجاری "بابا شمل" و شرایط آن زمان سینما او را به این نتیجه می رساند که دوره این نوع فیلم ها سپری شده است. در همان زمان فیلم "قلندر" را بر مبنای روایات و باورهای عامیانه ساخت که در 3 فروردین 1351 در 9 سینما به نمایش درمی آورد.
حاتمی سپس در 1351 کمدی سیاه و تلخ "خواستگار" را می سازد. این فیلم هم در گیشه شکست می خورد.حاتمی بعد از "خواستگار" به همراه سرمایه گذارهمان فیلم، با فیلم تاریخی "ستارخان" گوشه ای از تاریخ مشروطیت ایران را به تصویر می کشد و نشان می دهد به ماجراها و آدم های تاریخی علاقه زیادی دارد. اما نمایش این فیلم با انتقاد بسیاری از مورخان و منتقدان همراه است.
او پس از نمایش این سه فیلم در 1352 به تلویزیون برمی گردد و فعالیت مجدد خودا در این سازمان را با ساخت مجموعه شش قسمتی با عنوان "مثنوی معنوی " آغاز می کند. حاتمی در این مجموعه، در 6 قسمت مستقل، حکایت های کوتاهی از مولانا را به تصویر در می آورد و بلافاصله مجموعه تلویزیونی " صاحبقران" تولید می کند.
او در 1355 به سازمان سینمایی پیام می رود تا فیلمی با عنوان "سوته دلان" را کلید بزند. این فیلم در دی ماه 1356 به نمایش در می آید. حاتمی سپس تولید یک مجموعه تلویزیونی عظیم را آغار می کند که نام آن در ابتدا "تهران، روزگار نو" یا "جاده ابریشم " است، اما با نام" هزاردستان " به نمایش در می آید. همزمان با انقلاب اسلامی، تهیه این مجموعه با وقفه مواجه می شود. در این بین حاتمی در سال 1360 تهیه اثر دیگری با نام" حاجی واشنگتن "رابرای شبکه اول سیما شروع می کند .
"حاجی واشنگتن" در 1361 در اولین جشنواره فیلم فجر نمایش داده می شود و پس از آن تنها درچند شهرستان کوچک امکان اکران پیدا می کند. این فیلم خرداد 1377 ، دو سال بعد از فوت علی حاتمی در پنج سینمای شهر تهران به نمایش درآمد، هرچند آن زمان 17 سال از تولید "حاجی واشنگتن" گذشته بود.
حاتمی در همان سال "کمال الملک " را می سازد که نمایش آن در سال 62 با واکنش های متفاوتی روبرو می شود. نگاه حاتمی در این فیلم معطوف به گوشه ای از تاریخ هنر ایرانی است. او با وجود نظرات منفی و مثبتی که درباره آثار وی ارائه می شد ، ساخت فیلمی دیگر را با عنوان "جعفر خان از فرنگ برگشته" را آغاز می کند. او این فیلم را زمانی می سازد که مسئله خندیدن و نخندیدن تماشاگران سینما در آن دوران مورد بحث بود. خود حاتمی معتقد است این فیلم اولین فیلم کمدی سینمای ایران پس از انقلاب است.
در همان سال ها حاتمی که یکی از دلایل متوقف ماندن مجموعه "جاده ابریشم" یا "هزار دستان" را نبود یک شهرک سینمایی می داند تصمیم می گیرد برای ادامه تولید این مجموعه دست به ساخت شهر ک سینمایی بزند که امروزه یکی از بهترین گنجینه های سینمایی کشور محسوب می شود.
او پس از ساخت مجموعه "هزار دستان" که با استقبال خوبی از سوی مواجه می شود در سال 1368 "مادر" و سپس " دلشدگان "را می سازد. پروژه بعدی حاتمی "ملکه های برفی " است که تا مرحله تدارکات نیز پیش می رود. همزمان فیلمنامه" آخرین پیامبر" را آماده می کند، اما قبل از آنکه تدارکات عظیم ساختن این فیلم فراهم شود، فیلمنامه دیگری با نام "جهان پهلوان تختی" می نویسد، اما بیماری اجازه نمی دهد این پروژه به سرانجام برسد.
نظر شما