خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل- امیرحسین رجبی معمار: نیمه‌های آبان‌ماه سال جاری بود که خبر ناگهانی استعفای «سعد الحریری» نخست‌وزیر لبنان، آن هم هنگام سفر وی به عربستان، سبب شگفتی بسیاری از تحلیلگران و ناظران اوضاع سیاسی در خاورمیانه و صد البته بخش بزرگی از مردم لبنان شد. در ادامه، بی‌خبری از وضعیت حریری در عربستان و شایعات فراوان پیرامون علل این استعفا، شرایط نگران‌کننده‌ای را برای لبنانی‌ها پدید آورد.
اما سرانجام، با پادرمیانی مقامات فرانسوی که به شکل سنتی لبنان را بخشی از حوزه نفوذ خود می دانند، سعد الحریری به کشورش بازگشت و در نهایت روز سه‌شنبه چهاردهم آذرماه در نشست کابینه رسما اعلام کرد که استعفای خود را پس گرفته و کارش را به عنوان نخست‌وزیر، از سر خواهد گرفت.
رخداد‌های یک ماهه اخیر را می‌توان از ۲ منظر بررسی کرد. اول از این زاویه که اهداف عربستان سعودی از راه‌اندازی فتنه‌ای جدید در لبنان چه بود و دوم آنکه چگونه مدیریت بحران حزب‌الله و ریاست‌جمهوری این کشور توانست خطر بزرگی را از سر ملت لبنان رفع کرده و آرامش را حفظ کند.
کوشش خواهیم کرد که در سطور پیش رو این ۲ منظر را کمی بیشتر واکاوی کنیم.
شکست سعودی در میدان و فتنه انگیزی در لبنان
حقیقت این است که حکومت آل سعود به‌رغم هزینه‌های سنگین مادی و معنوی چه در مورد سوریه و چه یمن، نه تنها به اهداف و خواسته هایش دست نیافته بلکه معادلات درست بر خلاف انتظارش و به سود جبهه مقاومت تغییر کرده است و کاملا طبیعی است که ریاض از این رخداد‌های به‌زعم خودش ناخوشایند؛ ناخشنود، خشمگین و سردرگم باشد.
در چنین شرایط بغرنجی، یکی از راه‌های برون‌رفت و به‌گونه‌ای فرافکنانه، باز کردن جبهه‌ای جدید در منطقه در برابر محور مقاومت است. دقیقا همان کاری که سعودیها نیت انجامش را در لبنان داشتند و سناریوی شبه ربایش نخست‌وزیر این کشور و وادار کردنش به استعفا و متهم کردن حزب الله را عملی ساختند؛ با این امید که بتوانند اوضاع لبنان را به سود خود و زیان حزب‌الله و صد البته ایران آشفته سازند- امری که البته با همه برنامه‌ریزی‌ها به نتیجه دلخواه آنها نینجامید.
تضعیف حزب‌الله، جبهه مقاومت و ایران
هم‌زمانی این اقدام عربستان با شکست نهایی داعش در مرز مشترک سوریه و عراق و همچنین برخورد موشک انصارالله به فرودگاه ریاض به هیچ روی نمی تواند اتفاقی باشد. پس از هموار کردن رنج‌های بسیار و بذل جان و مال و گذر از روزهای سخت و بحرانی، سرانجام شهد پیروزی بر تکفیری‌ها کام رزمندگان جبهه مقاومت را شیرین کرد و چه کابوسی شوم‌تر و دهشتناک‌تر از این برای پشتیبان اصلی تکفیری‌ها یعنی رژیم سعودی.
پدیداری وفاق ملی بر سر گزینش رئیس‌جمهوری لبنان در آبان ماه سال ۹۵ که به ۲ سال بحران سیاسی ناشی از نبود رئیس جمهوری در لبنان پایان داد و از قضا «میشل عون» با اینکه بهترین گزینه نبود اما از حمایت حزب الله برخوردار شد.
در نگاه سعودیها، حال که بحران در عراق و سوریه فروکش کرده و جنگ یمن هم به بن‌بستی سخت گرفتار آمده و در نتیجه همه این‌ها، نفوذ و اقتدار جمهوری اسلامی ایران در منطقه بیشتر شده، نوبت لبنان است که گرفتار دور جدیدی از بحران شود و به این ترتیب، عملیات شبه گروگان‌گیری سعد الحریری و آن نمایش استعفای تلویزیونی کلید خورد.
اما اینکه چرا تیر سعودیها در لبنان نیز به سنگ خورد اگر از تحلیل نیت آنها مهمتر نباشد بدون شک هم‌سنگ با آن، ارزش دقت و بررسی دارد.
وفاق جریان‌های سیاسی به‌ویژه حزب‌الله و مدیریت کارآمد بحران
به جرات می توان گفت آنچه جلوی اجرای طرح شوم و خطرناک سعودیها را گرفت؛ توافق همه جریان‌های سیاسی این کشور بر سر نپذیرفتن استعفای اجباری و مشکوک سعد الحریری و درخواست بازگشت فوری و بدون قید و شرط وی به کشورش بود.
میشل عون هم بررسی استعفای حریری را موکول به بازگشتش به لبنان کرد و سید حسن نصرالله نیز مثل همیشه با آشکار ساختن توطئه سعودی و متحدانش در لبنان، ضمن دعوت همه به حفظ همبستگی و آرامش، خواهان بازگشت حریری شد.
مجموع این شرایط، فشارهای بین المللی و شرایط خاص منطقه، رژیم سعودی را وادار کرد که حریری را رها کند و به طور موقت از اجرای نقشه‌اش در لبنان دست بردارد.
آنچه در تحلیل این رویدادها از اهمیت بسزایی برخوردار است، آینده تحولات لبنان خواهد بود. فرمانروایان سعودی یقینا نقشه‌های دیگری در سر دارند و به راحتی دست از سر لبنانی ها بر نمی‌دارند.
با توجه به این موضوع، هوشیاری جریان‌های سیاسی از جمله حزب‌الله به عنوان رکن مهم ثبات، امنیت و آرامش لبنان، اولویت اصلی خواهد بود و در این راستا، باید با تمام نیرو با هر حرکت تفرقه‌افکنانه و فتنه‌انگیز برخورد کرد.
نظر شما