خبرگزاری مهر، گروه استانها - سیده مرضیه میرقادری: حافظ و سعدی را به‌خوبی می‌شناسد، حتی از شاعرانی سخن می‌گوید که شاید بسیاری از ایرانی‌ها تنها نامی از آن‌ها شنیده باشند. از سخنانش علاقه به زبان و ادبیات فارسی کاملاً مشهود است، هنگامی‌که سخن از بیدل و مولانا می‌گوید برای هر کلام و هر شاعر، شعری را با خود زمزمه می‌کند.
اهل تاجیکستان است و چند سالی است که مانند اکثر خارجی‌های حاضر در شهر قم به شوق آموختن علوم حوزوی و دینی رهسپار ایران و شهر قم شده است، ایرانی که با کشورش مشترکات فراوانی دارد. از آداب‌ورسوم و دین گرفته تا زبان که مهم‌ترین وجه اشتراک این دو ملت است.
حضور خارجی‌ها در ام القری دینی جهان اسلام با ملیت‌های مختلف، آفریقایی، آمریکایی، اقیانوسیه، آسیا و اروپا که قریب به اتفاق آن‌ها برای تحصیل علوم دینی به این شهر آمده‌اند بسیار چشمگیر است
او از زندگی در قم راضی است، شهری که بنا بر آمار از ۱۰۱ ملیت در آن زندگی می‌کنند و سال‌های زیادی است که به‌عنوان ام‌القری دینی جهان اسلام شناخته می‌شود، حضور خارجی‌ها در ام‌القری دینی جهان اسلام با ملیت‌های مختلف از قاره‌های آفریقا، آمریکا، اقیانوسیه، آسیا و اروپا که قریب به‌اتفاق آن‌ها برای تحصیل علوم دینی به این شهر آمده‌اند بسیار چشمگیر است.
برخی از آن‌ها در این مسیری که انتخاب کرده‌اند سختی‌های فراوانی را هم تحمل کرده‌اند تا بتوانند به هدفشان که همان آشنایی با اسلام ناب است برسند.
هدفی که این تاجیکستانی هم آن را دنبال می‌کند. البته ذوق و قریحه که با فطرت فارسی‌زبانان عجین است از او هم دور نبوده و باعث شده تا آموختن زبان و ادبیات فارسی را هم در کنار دروس حوزوی دنبال کند.
وی حضور خارجی‌ها در قم را که اکثر آن‌ها به دنبال آموخته‌های حوزوی وارد این شهر شده‌اند غنیمتی می‌داند که باعث شده تا وی با فرهنگ و آداب ایرانی و البته زبان فارسی آشنایی بیشتری پیدا کند که به گفته خودش این فرهنگ ایرانی و تجربه زندگی در یک شهر مذهبی بر روی زندگی‌اش هم تأثیرگذار بوده و باعث شده تا در سفرهایش به تاجیکستان بخشی از این فرهنگ و آداب را به هم‌وطنانش گوشزد کند.
طلبه‌ای که قبلاً لائیک بوده است
«استفان» هم از دیگر خارجی‌ها مقیم قم است، وی از آلمان آمده است، از کشوری در قلب اروپا، نکته جالب‌توجه در مورد استفان این است که وی قبل از آمدن به قم و تحصیل در دروس حوزوی لائیک بوده است، فردی که به هیچ آئینی معتقد نبوده است، اما به ناگاه تحولی در خود احساس می‌کند که وی را راهی ایران و شهر قم می‌کند آن‌هم برای دینی به نام اسلام و مذهبی به نام تشیع.
او از روزهای آمدن به قم می‌گوید، اینکه تمام فامیل او لائیک هستند و برادرش بعد از شنیدن سخنانش در مورد سفر به ایران به دلیل تبلیغات منفی رسانه‌ها مخالفت کرده است.
اما اکنون استفان در ایران است، در شهر قم و در حال تحصیل در علوم حوزوی، استفان از آلمان و مسلمانان این کشور می‌گوید و اینکه بسیاری از مسلمانان آلمانی مهاجران دیگر کشورها به‌خصوص کشورهای آفریقایی هستند.
وی در ادامه سخنانش از مظلومیت ایران هم سخن می‌گوید؛ اینکه در کشورهای اروپایی فضای سنگین و تبلیغات فراوانی علیه ایران حاکم است، ولی وی در گفتگو با خانواده و دوستانش همواره بر مظلومیت ایران تأکید دارد.
این طلبه آلمانی می‌گوید: همیشه به هم‌وطنان و دوستانم تأکید می‌کنم که ایران واقعاً کشور امنی است و نباید از آمدورفت به این کشور ترس داشت و شرارت‌هایی هم که در جهان صورت می‌گیرد ایران دخالتی در آن‌ها ندارد.
در برخی از موارد به دلیل فشارهایی که وجود دارد باید به شکل غیر مستقیم تبلیغ کرد
وی که نزدیک به ۱۰ سال است در ایران زندگی می‌کند بر این نکته هم تأکید دارد که در کشورهای اروپایی نمی‌توان به شکل مستقیم برخی از موارد را مطرح کرد و بیشتر باید مردم را به این سمت سوق داد که خودشان به نتیجه برسند که آنچه به‌عنوان تبلیغ علیه ایران می‌شود نادرست است و به عبارتی در برخی از موارد به دلیل فشارهایی که وجود دارد باید به شکل غیرمستقیم تبلیغ را انجام داد.
استفان زبان فارسی را هم به‌خوبی صحبت می‌کند و از سخنانش هم پیداست که حضور در ایران و آشنایی با فرهنگ و دین اسلام برای وی خوشایند بوده است.
دراین‌بین نهاد «جامعه المصطفی العالمیه» نهادی شناخته‌شده در قاره‌های مختلف جهان است، نهادی که در ایران و در قم فعالیت می‌کند و بسیاری از خارجی‌هایی که در این شهر حضور دارند برای گذراندن دروس حوزوی با این نهاد ارتباط دارند و بر طبق آمار هم‌اکنون از ۱۰۱ ملیت در این مرکز حوزوی و بین‌المللی مشغول تحصیل هستند.
فرصتی برای معرفی آداب‌ورسوم ایرانی‌ها
کارشناس آفریقا و عربی جامعه المصطفی العالمیه در گفتگو با خبرنگار مهر از فرصت‌هایی که حضور خارجی‌ها می‌تواند برای قم و البته برای ایران ایجاد کند سخن می‌گوید؛ اینکه معرفی آداب‌ورسوم ایرانی‌ها برای سایر ملل از طریق حضور این خارجی‌ها تسهیل پیدا می‌کند.
رضا رادمرد در سخنانش می‌گوید: بسیاری از خارجی‌هایی که در قم حضور دارند برای تحصیل علوم حوزوی به این شهر مهاجرت کرده‌اند و قطعاً برخی از آن‌ها به همراه خانواده خود در قم حضور دارند که همین نکته باعث می‌شود برای مثال کودکان آن‌ها که در کنار کودکان ایرانی تحصیل می‌کنند تأثیر زیادی از فرهنگ و آداب ایرانی بگیرند.
وی که در بسیاری از کشورهای اروپایی و آفریقایی حضور داشته و فعالیت بسیاری از افرادی که در قم تحصیل‌کرده و دورانی را در این شهر گذرانده‌اند را در این کشورها رصد کرده است در ادامه می‌گوید: حتی وقتی این افراد به کشورهایشان بازمی‌گردند در مراسم‌های عزاداری و نوحه‌خوانی باوجوداینکه شاید متوجه زبان نشوند از نوحه‌های ایرانی در مراسم عزاداری‌شان استفاده می‌کنند و حتی برخی از این افراد از موسیقی‌های سنتی ایرانی و آهنگی که در این موسیقی‌ها جریان دارد استقبال زیادی دارند.
کارشناس آفریقا و عربی جامعه المصطفی العالمیه این افراد را به‌عنوان سفیران فرهنگی و منتقل‌کننده آداب‌ورسوم و هنر ایرانی معرفی می‌کند و ادامه می‌دهد: شاید تبلیغاتی را که برخی از این افراد در برگشت به کشورشان انجام می‌دهند با چندین مقاله و فیلم و گزارش نتوان انجام داد زیرا این‌ها خود از نزدیک مشاهده کرده‌اند و مشاهدات خود را در اختیار هم‌وطنانشان می‌گذارند و قطعاً تأثیرگذاری این مطلب چندین برابر است.
گسترش آموزش زبان‌های مختلف در شهر قم
وی البته بر نکته قابل‌توجه دیگری هم تأکید دارد اینکه حضور این حجم از ملیت‌های مختلف در شهر قم باعث شده تا مردم قم دید بین‌المللی پیدا کنند و به‌عنوان‌مثال اگر در سالیان قبل به دلیل نگاهشان به قاره آفریقا سیاه‌پوستان را افرادی فقیر می‌دانستند هم‌اکنون به دلیل دید بین‌المللی و حضور افراد زیادی از این قاره در این شهر نگاه‌ها به رنگین‌پوستان تغییر کرده است.
به دلیل دید بین المللی و حضور افراد زیادی از آفریقا در قم نگاه‌ها به رنگین پوستان تغییر کرده است
رادمرد در ادامه می‌گوید: گسترش همین دید بین‌المللی باعث شده تا زبان‌آموزی و آموزش زبان‌های مختلف در شهر قم گسترش یابد و برخی از افراد به دلیل نیاز، با زبان‌های دیگر کشورها هم آشنا شوند.
رادمرد به آموزش‌هایی که این افراد در کشورشان دارند هم اشاره می‌کند و بر این نکته تأکید دارد که حضور این افراد در ایران و آشنایی با بسیاری از علوم و مسائل آموزشی از نزدیک باعث می‌شود تا انتقال آن در کشورشان با سهولت بیشتری صورت گیرد.
حضور خارجی‌ها در ایران نوعی دفاع از کشور و انقلاب است
حجت‌الاسلام علیرضا قهرمانی هم از دیگر کارشناسان ارتباطات و بین‌الملل جامعه المصطفی العالمیه است؛ وی هم حضور خارجی‌ها را برای شهر قم و البته برای ایران فرصتی مغتنم می‌داند.
وی در سخنانش بر این نکته تأکید دارد که حضور این افراد در ایران نوعی دفاع از گفتمان ایران و انقلاب محسوب می‌شود. وی در توضیح این مطلب می‌گوید: ایران همواره با تهدید از سوی دشمنان مواجه است و ما باید این را بدانیم همان‌گونه که دفاع فیزیکی از مرزها باید موردتوجه باشد باید دفاع عقیدتی، فکری و آرمانی را هم موردتوجه قرار داد که این امر فراتر از مرزها است و با حضور ملیت‌های مختلف و توجه به آن‌ها صورت می‌گیرد.
حجت‌الاسلام قهرمانی درعین‌حال بر موضوع دیگری هم تأکید دارد، اینکه حضور خارجی‌ها و ملیت‌های مختلف امروزه تنها معطوف به کارکرد مذهبی و دینی نیست و کارکردهای اقتصادی که رفت‌وآمد و زندگی این افراد در قم دارد هم رشد چشمگیری داشته است و حتی باعث شده تا جنبه توریستی و گردشگری در قم رونق داشته باشد.
وی همچنین به وجود آمدن مباحث و گفتمان‌های بین دینی را هم مورداشاره قرار می‌دهد و می‌گوید: مسائل مربوط به گفتمان بین دینی در گذشته فقط در تهران، جلفا و اصفهان مطرح بود اما امروزه قم هم به دلیل حضور جمع کثیری از طلاب و دانشمندان دینی و حوزوی موردتوجه قرار گرفته و به‌عنوان پایگاهی برای این گفتگوها مطرح است.
خارجی‌های مقیم قم می‌توانند بعد از بازگشت فضای ایران هراسی علیه کشورمان را خنثی کنند
رئیس اداره امور بین‌الملل حرم حضرت معصومه(س) نیز که با خارجی‌های زیادی سروکار داشته است در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: برخی از این افراد قبل از سفر به ایران ترس و نگاه منفی زیادی دارند و حتی برخی با مخالفت اطرافیانشان برای سفر به کشورمان مواجه می‌شوند اما بعد از حضور، بسیاری از آن‌ها سفر به ایران را به دوستانشان توصیه می‌کنند و یا حتی در سفرهای بعدی دوستان و فامیل را همراه خود می‌آورند.
حجت‌الاسلام کمال ثریا اردکانی به جنبه فرهنگی این ماجرا و سفیران فرهنگی ایران در دیگر کشورها اشاره‌کرده و می‌گوید: این افراد می‌توانند بعد از بازگشت به‌نوعی تبلیغ برای ایران را داشته باشند و از فضای ایران دفاع کرده و جو ایران هراسی موجود علیه کشورمان را خنثی کنند.
درهرحال قم در گذر زمان به‌جایی رسیده است که به‌عنوان یکی از شهرهای مهم نه‌تنها در کشور بلکه در جهان مطرح است و حتی به جرأت می‌توان گفت که هیچ‌یک از شهرهای کشور پذیرای جمعیتی از ۱۰۱ ملیت نیست.
البته گرچه بعد دینی و مذهبی در این شهر بر دیگر جنبه‌ها ارجحیت پیدا کرده و دلیل عمده حضور خارجی‌ها در قم هم آموختن آموزه‌های دینی است، اما بنا بر آنچه در گفته‌های کارشناسان مشهود بود، این افراد می‌توانند به‌عنوان سفیران فرهنگی، آداب، رسوم و هنر ایرانی و اسلامی را هم در کشورشان ترویج دهند و از سوی دیگر بسیاری از تبلیغاتی که علیه ایران در کشورهای دیگر وجود دارد را خنثی کنند.
نظر شما