خبرگزاری مهر- گروه بین الملل- امیر حسین رجبی معمار: سالی که گذشت برای کشورهای جبهه مقاومت و به ویژه جمهوری اسلامی ایران با پیروزی ها و موفقیت های بسیاری همراه بود.
وضعیت نظامی و سیاسی جبهه مقاومت در سال ۲۰۱۷ بهبود قابل توجهی یافت و تا حد زیادی تثبیت شد. از این جهت چه در عرصه منطقه ای و چه بین المللی بسیاری از طرح هایی که در راستای آسیب رساندن به منافع کشورمان پیگیری می شد ناکام ماند.
به نظر می رسد تا برای رسیدن به درک بهتری از شرایط کنونی و ترسیم چشم اندازی از آنچه نیازمند مروری بر رخدادهای سیاسی و نظامی جبهه ی مقاومت در سالی که پشت سر گذاشتیم هستیم.
پایان کار تروریسم تکفیری در سوریه و عراق
در آغازین روزهای سال۲۰۱۶ میلادی بود که شهر راهبردی حلب در سوریه آزاد و به دنبال آن به تدریج حرکت نیروهای ارتش سوریه و رزمندگان مقاومت به سوی دیگر شهرها و استان های این کشور آغاز شد. در این راستا شهر تدمر از اشغال نیروهای داعش خارج شده و پس از آن محاصره سه ساله ی نیروهای مدافع شهر دیرالزور نیز پایان یافت.
در نهایت با حرکت به سمت شهر نفت خیز السخنه و همچنین آزادی المیادین و رسیدن ارتش و رزمندگان مقاومت به شهر مرزی البوکمال پایان کار دولت خودخوانده داعش در سوریه فرارسید و فتنه ای که قرار بود کشورهای منطقه را برای سالیان دراز به خود مشغول سازد تا حد زیادی شکست خورد.
در عرصه گفتگوهای سیاسی نیز آغاز نشست های آستانه به ابتکار سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در بسیاری از عرصه ها راهگشا بوده و تا به امروز که هشت دور آن برگزار شده تا حد زیادی توانسته است نقشه های جبهه غربی- عربی را برای دستکاری آینده سیاسی کشور سوریه خنثی کند.
در عراق نیز پس از پیروزی های اولیه نیروهای داعش و از دست رفتن شهر مهمی چون موصل، با تثبیت اوضاع سیاسی و استقرار دولت حیدر العبادی و همچنین فتوای مرجعیت دینی مبنی بر ریشه کن ساختن تروریسم تکفیری نبرد برای پاکسازی کشور از وجود داعش آغاز گشت.
پس از ماه ها برنامه ریزی و نبرد طاقت فرسا در نهایت تیرماه گذشته بود که پایان خلافت خودخوانده داعش در موصل نیز اعلام شد و این شهر بار دیگر به آغوش عراق بازگشت. در ادامه نبرد و با کاهش توان و انگیزه ی تروریست ها، نیروهای ارتش و بسیج مردمی عراق توانستند گام به گام به سمت مرز مشترک با سوریه پیشروی کنند و سرانجام در آبان ماه گذشته شهر القائم به عنوان آخرین پایگاه داعش در این کشور نیز از اشغال خارج شد.
می توان گفت که مجموعه شرایط سیاسی و نظامی در دو کشور عراق و سوریه پس از چند سال ناآرامی و بحران های پیچیده سرانجام به سود جبهه مقاومت تثبیت شد و اوضاع به گونه ای است که دست دیپلمات های این جبهه در گفتگوهای سیاسی بسیار پرتر از طرف مقابل است.
جنگ یمن و گرفتاری های آل سعود
سال گذشته ی میلادی برای متجاوزان ائتلاف سعودی در یمن با شکست های بسیاری همراه بود. بهره گیری یگان موشکی رزمندگان انصارالله از موشک های بُرکان و برخورد آن ها به نقاط راهبردی و مهمی نظیر فرودگاه ریاض و کاخ الیمامه پیام های بسیاری داشت.
دستیابی یمنی ها به فناوری های بومی ساخت موشک، تنبیه متجاوز را برای آنان در دسترس ساخته و کاخ های شیشه ای آل سعود و زیرساخت های عربستان را در تیررس قرار داده است. افزایش برد جنگ افزارهای یمنی عمق استراتژیک آنان را به وضوح افزایش داده و علاوه بر اهداف نظامی و سیاسی امکان مورد اصابت قرار دادن مراکز و خطوط انتقال انرژی عربستان را هم در اختیارشان قرار داده است. از دیگر سو آمادگی نیروهای انصارالله در جنگ های پارتیزانی و چریکی، نبرد زمینی را هم برای ارتش سعودی و همپیمانانش دشوار و تا حد زیادی فرسایشی کرده است.
در پی این تحولات معادله جنگ به زیان نیروهای ائتلاف سعودی بر هم خورده و این نبرد را بیش از پیش برایشان هزینه بر کرده است چرا که دیگر نمی توانند فارغ از پیامدهای جنایاتشان با خیالی آسوده به جنگ ادامه دهند.
نکته مهم دیگر در سال گذشته معامله تسلیحاتی ۴۰۰ میلیارد دلاری پادشاهی سعودی با دونالد ترامپ بود. به رغم آن که تصور بر این بود که این خرید ها می تواند گره از کار سعودی ها در یمن باز کند اما در عمل سیل روان جنگ افزار های غربی به سوی ریاض نه تنها مشکلات آنان را مرتفع نساخته بلکه چنین بلندپروازی هایی خطراتی جدی برای آینده اقتصادی این کشور نیز پدید آورده است.
بدین ترتیب جبهه غربی- عربی در یمن نیز همانطور که پیش بینی می شد نتوانست به اهدافش رسیده و اراده خود را بر مردم این کشور تحمیل کند و این جنگ به اندک وجهه عربستان در جهان که آن هم به واسطه ی دلارهای نفتی به دست آمده بود، آسیب جدی وارد ساخته است.
بحران قطر و تزلزل در شورای همکاری خلیج فارس
قطع ارتباط چندین کشور عربی به سرکردگی عربستان با قطر و محاصره اقتصادی دوحه به بهانه ارتباط نزدیک با ایران و پشتیبانی از تروریسم، خطر فروپاشی شورای همکاری را بیش از پیش تقویت کرده است. این حرکات در عین حال شکاف میان کشورهای عربی را نیز هویدا کرد چرا که عربستان نتوانست حمایت تعداد زیادی از کشورهای عربی را در دشمنی با قطر به دست آورد.
بریدن قطر از عربستان و نزدیکی آن به ایران، ترکیه و روسیه در سرنوشت نبرد سوریه نیز تاثیرگذار است و با توجه به نفوذی که قطر بر روی بخشی از نیروهای درگیر در نبرد علیه دولت سوریه دارد می تواند به پایان بخشیدن جنگ داخلی در این کشور نیز کمک کند.
نباید همکاری تنگاتنگ میان آنکارا و دوحه را هم از نظر دور داشت. اعطای پایگاه نظامی به ترکیه مسئله ای نیست که خوشایند سعودی ها باشد به ویژه آن که نزدیکی فکری رهبران ترکیه و قطر و پشتیبانی آن ها از جریان های اخوانی که دشمن اصلی سعودی ها به شمار می آیند بر کسی پوشیده نیست.
فارغ از اختلاف میان قطر با عربستان و امارات، این درگیری نشانه ای سرنوشت ساز از ژرف شدن اختلافات درونی کشورهای عضو شورای همکاری نیز هست که پتانسیل فروپاشی و یا دست کم بی اثر ساختن این سازمان منطقه ای را داراست.
ناکامی آمریکا در به شکست کشاندن برجام
به جرات می توان مهم ترین رویداد سیاسی سال گذشته ی میلادی را به قدرت رسیدن دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهوری ایالات متحده آمریکا دانست. وی از دوران رقابت های انتخاباتی همواره از برجام به عنوان توافقی بد نام برده و از هیچ انتقادی نسبت به آن چشم پوشی نکرد.
پس از به قدرت رسیدن نیز با همکاری کنگره و در حرکتی کاملا در تضاد با دیگر طرف های برجام کوشش فراوانی کرد تا با تصویب تحریم های جدید و بحران آفرینی بتواند اجماعی در سطح جهانی علیه کشورمان تشکیل دهد که با هوشیاری مقامات ایرانی و تلاش دیپلماتیک گسترده نتوانست بخش بزرگی از اهدافش را عملی سازد.
نتیجه گیری
سال گذشته میلادی به رغم همه فراز و فرودها و مشکلات، سال پیروزی های بزرگ چه در عرصه منطقه ای و چه بین المللی برای جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود. مدیریت نبرد با تکفیری ها و کنترل پیامدهای به قدرت رسیدن فردی چون ترامپ در کاخ سفید از نقاط عطف مهم سیاست خارجی موفق کشورمان محسوب می شود.
با این وجود هیچگاه نمی توان از توطئه ها و طرح های جبهه ی غربی- عربی غافل ماند یا آنان را دست کم گرفت. به ویژه که کشورهایی مانند عربستان ضربه های سنگینی از درایت جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده اند و تردیدی نیست که در سال پیش رو نیز از هیچ کاری در راستای آسیب رساندن به منافع ملی ایران فروگذار نخواهند کرد.
نظر شما