تامین آب مهمترین مشارکت مردم در حفظ حیات وحش

خبرگزاری مهر - گروه جامعه، محمدصادق فرهادی‌نیا: تابستان امسال در منطقه ای در شمال خراسان، طی دو ماه، حدود پنجاه بار یک خانواده پلنگ سر یک چشمه توسط دوربین های خودکار تله ای ثبت شدند. این خانواده به صورت استثنایی سه توله داشت، برخلاف سایر پلنگها که عموما یک یا دو توله دارند. آنها سراغ هیچیک از چشمه های دیگر نمی رفتند. در واقع دو ماه اطراف آن چشمه ساکن شده بودند. علل احتمالی:

۱- توله پلنگ ها در ماه های اول خیلی 
نمی توانند مانند بالغ ها سریع و چابک جابجا شوند و به همین خاطر، در یک محدوده کوچک مادر آنها را نگه می دارد.

۲؛ مادر از ترس بقیه پلنگ ها توله ها را زیاد جابجا نمی کند، چون گفته می شود پلنگ های دیگر ممکن است توله ها را بکشند تا مادر دوباره آماده جفتگیری شده و توله های خود را به دنیا آورد.

۳؛ معمولا مادرها در اطراف یک نقطه که شانس شکار آن بالا باشد، تمرکز می کنند. در تابستان، چنین نقاطی معمولا اطراف چشمه هاست. 
وجود یک چشمه حتی کوچک، نه فقط باعث تأمین آب برای جانور می شود، بلکه با تأمین امنیت و فرصت های بهتر برای شکار کردن آن نیز به صورت غیرمستقیم گره خورده است. 

تابستان امسال بسیاری از چشمه های ارتفاعات، خشک خواهند شد. این می تواند تأثیر چشمگیری بر بقای جانورانی مانند پلنگ و یوز داشته باشد. درکنار اطمینان از وجود چشمه ها، تعدد آنها در نقاط مختلف یک منطقه نیز اهمیت دارد، چون اگر همه جانوران سر یک چشمه جمع شوند، می تواند دوباره باعث ایجاد رقابت به نفع بزرگترها و غالب ها شود.

تأمین آب، امروز بزرگترین مشارکت عموم مردم در حفاظت از طبیعت است. طی سالهای مختلف، با کمپین های مختلف دوستداران و علاقمندان، مبالغ زیادی جمع شده است تا به تأمین آب برای مناطق خشک کشور بتوان کمک کرد. ولی همه این تلاش ها به زحمت از ۳۰% مناطق حفاظت شده خشکی کشور فراتر می رود و نشان می دهد که چه فرصت بی نظیری همچنان دراختیار عموم مردم برای مشارکت در حفظ حیات وحش ایران قرار دارد. 

برای تابستان خشک امسال باید زودتر دست بکار شد، حتی یک کیسه سیمان ده هزار تومانی یا یک بار ماسه، می تواند تأثیر مستقیم در بقای جانوران داشته باشد. گروه های مختلفی در مناطق مختلف کشور، درحال گردآوری منابع برای تأمین آب هستند یا مناطقی را می شناسند که نیاز به کمک دارند. اگر هر یک یکی از این مناطق را پیدا کرده و کمک کنیم، می توانیم اثر جدی بگذاریم. 

اگر نگران این خانواده پلنگ و سایر خانواده های پلنگها برای تابستان آتی هستید، می توانید برای بهسازی چشمه ها مشارکت کنید.

دانشجوی دکترای جانورشناسی دانشگاه آکسفورد و عضو گروه تخصصی گربه‌سانان اتحادیه جهانی حفاظت IUCN