خبرگزاری مهر، گروه استانها - سمانه سادات فقیه سبزواری: پنجشنبه آخر سال است و در شهر غوغایی برپاست، خیابانهای شهر پر است از آمد و رفت برای زیارت اقوام و خویشانی که تا دیروز در کنارشان روشنی بخش محفلشان بودند و امروز زیر خروارها خاک آرمیدهاند.
اینجا قبرستان «نو» یکی از بزرگترین آرامستانهای شهر قم است که هزاران مرد و زن آرمیده در خاک را در دل خود جای داده و افتخار مردگانی که در این محل آرمیدهاند همجواری با حضرت معصومه(س) است.
درب ورودی قبرستان «نو» با حرم حضرت معصومه(س) بیشتر از ۱۰۰ قدم نیست و میتوانیم سلامی عاشقانه به بانوی کرامت داشته باشیم و با قرائت فاتحهای قدم به حریم مردگان این آرامستان بگذاریم.
مغازههای اطراف این آرامستان که سالها به حجاری روی سنگ اهتمام داشتند امروزه به دلیل کساد شدن بازار سنگ تراشی یاد مردگان به فروش محصولات فرهنگی و سوپر مارکت تبدیل شده است.
در نگاه اول تابلوی بزرگی که بالای سر درب این آرامستان نصب شده خود نمایی میکند، عکس کربلایی کاظم ساروقی پیرمرد بیسوادی که یک در یک شب حافظ قرآن شد روی تابلو خود نمایی میکند و نشان از آن دارد که این آرامستان میزبان معجزه قرن است.
تابلوی سبز رنگ کوچکی که از درب آویز شده حاوی یک پیام از شهرداری و شورای اسلامی شهر برای همه شهروندان و کسانی است که خویش و قومی در این آرامستان دارند (بنا به مصوبه شورای شهر در این آرامستان دفن اموات ممنوع میباشد).
قبرستان نو که به دستور یکی از علما در مقابل قبرستان کهنه ساخته شد و آن زمان محلی خارج شهر قم محسوب میشد و امروز به دلیل گسترده شدن شهر در وسط قم قرار گرفته است.
تابلوی زیارت اهل قبور مقابلمان قرار دارد و مردمی که خود را برای استقبال از بهار آماده کردهاند همراه با میوه و شیرینی، گل و سبزه سر مزار اموات میآیند و لحظاتی زیارت میخوانند و به دیدار اموات میروند.
کمتر مزاری است که در پنجشنبه پایان سال زائری نداشته باشد، در گذر از بین مزار اموات، چشمت به سنگ مزارهایی میافتد که قدمت دیرینه دارند و حکایت از آرمیدن شخصی را در این مکان دارند که شاید بیش از ۷۰ سال پیش چشم از جهان فرو بسته است.
در این شب جمعه که همه ثانیههایشان بوی دلتنگی میدهد، آمدهاند و با عزیزان خویش تجدید دیدار کنند و این اتفاق نه در شریعت مسلمانی بلکه ریشه در رسومات دیرینه شهر و کشورمان دارد تا بیایند و سال نو را پیشاپیش به اموات تبریک بگویند و برای رفع مشکلاتشان دعا کنند.
جالب است مزار «شمر» هم در این آرامستان قرار دارد و زائری هم ندارد، سنگ نوشته مزار شمر نشان از آن دارد که او در زمان حیات خویش در نقش «شمر» تعزیه اجرا میکرده است.
کمی آنسوتر خانوادهای کنار هم خوابیدهاند و سنگ مزارهای یک شکل دارند، خانوادهای ۶ نفره که دست روزگار آنان را در سفری بیبازگشت به آرامیدن مجاور حضرت معصومه(س) کشانده است. احتمالاً دختر سه سالهای که در این سفر راه بهشت را پیش گرفته در آغوش مادر قرار دارد تا در دنیای دیگر هم دست در دست محبت مادر داشته باشد.
جالب است مزار «شمر» هم در این آرامستان قرار دارد و زائری هم ندارد. او در زمان حیات خویش در این نقش تعزیه اجرا میکرده است.
مزار سفیدی که نقش میلهای زورخانهای روی آن حک شده و نشان از پهلوان بودن صاحب این خانه سرد دارد، مردی که سالها یا علی گویان در گود زورخانه جوانمردی و فتوت را برای سایرین معنا میکرده است امروز در این خاک سرد خوابیده و منتظر شنیدن یک فاتحه است.
در آن سوی آرامستان بقعهای بزرگ قرار دارد که عکس مردگان روی دیوار تماشاگر زندگان هستند، قابهایی که امروز رنگی به رخ ندارند ولی همچنان ایستادهاند و ما را تماشا میکنند.
سردی این بقعه که گویا زمانی آب انبار بوده تداعیگر آن است که مردگان در آن نفس میکشند، سرمایی خاص در این بقعه حاکم است. قاب عکس پیرمردی که کلاه پشمی خاصی به سر دارد ما را به سمت خود میکشاند. همانگونه که زیر قاب نوشته خان محمد ... بزرگ خاندان ... به نشان خانی قامت راست کرده و با سبیل چخماقی رفت و آمد به این بقعه سرد را با نگاه نافذ خود مینگرد.
کمی آن سوتر مزار رسول ترک همان مردی که مورد عنایت امام حسین(ع) قرار گرفت و در کنارش سید جواد ذاکر مرثیه خان اهل بیت(ع) قرار دارد.
خرما و حلوا معمولترین شیرینی پنجشنبه آخر سال است که برای شادی روح اموات خیر میشود و همه با قرائت فاتحهای کام خود را شیرین میکنند. بوی گلاب که روی برخی سنگ مزارها ریخته شده بوی خوشی را به مشام رهگذران میرساند.
دیگر از دلتنگیهایی که تا پیش از آمدن به این مکان گریبانمان را گرفته بود خبری نیست، آرامش خاصی تمام جسم و جانمان را درنوردیده است.
در میان جمعیت مردگان که امروز بیشتر آنان ملاقاتی دارند، مزار پدر رئیس سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی نیز هم در این مکان قرار دارد.
بقعههای دیگری دور تا دور این آرامستان قرار دارد که افراد فوت شده مربوط به یک خاندان را در خود جای داده است
بقعههای دیگری دور تا دور این آرامستان قرار دارد که افراد فوت شده مربوط به یک خاندان را در خود جای داده و اینگونه ورود غریبهها را به محفل خانوادگی ممنوع کرده است.
هنوز چند روزی از روز مادر نگذشته است و چه بسیار مادرانی که غریب در این گوشه از شهر از زیر خروارها خاک به انتظار فرزاندانشان چشم به درب آرامستان دوختهاند، هر چند روحشان همیشه نگران زندگی فرزندان است ولی کمتر کسی این مادران غریب را به یاد دارد.
مادری که معصومه نام دارد و روی سنگ مزارش نوشته شده که هنگام زایمان درد جسم و روح با هم در آمیخت و نتوانست لحظهای آغوش باز کند و فرزند دلبندش را در آغوش پر مهر خود قرار دهد و حالا سالهاست که فارغ از درد در این نقطه از شهر و زیر سایه گنبد طلایی حرم حضرت معصومه(س) آرمیده است.
مزار مادر غلامحسین کرباسچی شهردار سابق تهران هم در همین حوالی قرار دارد و هر از گاهی پذیرای این مرد سیاست است. همسر آیت الله فقیه سبزواری نیز در این مکان به همراه جمعی از خویشانش آرمیده است.
مزار دختر رئیس بازار مسگران قم بانویی که قرآن سرلوحه زندگیش بود و به دختران قرآن خواندن درس میداده است همینجا قرار دارد و از زائران پنجشنبه آخر سال پذیرایی میکند.
در این آرامستان چه بزرگ مردان و زنانی در کنار هم جمع شدهاند شاید اینجا همایش بزرگان است و ما در پنجشنبه آخر سال میهمان آنان هستیم.
آرامستان ابوحسین هم در کنار همین آرامستان قرار دارد و با یک درب آهنی به یکدیگر متصل میشوند. کوچک است و دور تا دور آن بقعههای خانوادگی قرار دارد که درب آنها قفل است و در این روزها میزبان اقوامی است که از شهرهای دیگری به جز قم میآیند تا ساعتی در کنار امواتشان فاتحهای بخوانند.
آیت الله شریعتمداری از علمای قدیم هم در بقعهای مستقل قرار دارد و به رسم علمایی درب آن به روی همه باز است و مردم برای قرائت فاتحه بر سر مزار این عالم بزرگ میروند.
جالب است که اینجا هم بزرگ مردان بسیاری آرمیدهاند حجت الاسلام محمدرضا شالچیان از علمای بزرگ و متقیان قم که با نوشتن خودآموز سیوطی درس خواندن را برای طلاب آسانتر کرد و با تألیف تفسیر قرآن گامی سترگ در این راه برداشت.
پیرمردی که لباس کهنهای به تن دارد برای قرائت فاتحه و خواندن قرآن میآید و شروع میکند به خواندن «.... یس وَالْقُرْآنِ الْحَکِیمِ...» شاید این سخنان وحی هدیه خوبی باشد برای استقبال از بهار در دیدار اموات.
نظر شما