علیه کلاهبرداران سکه اعلام جرم می‌کنیم / قیمت کاذب سکه موجب سوء استفاده کلاهبرداران شد

به گزارش خبرنگار مهر، مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی در جمع خبرنگاران در خصوص ورود سکه های تقلبی به بازار که چندی پیش مسئولان اتحادیه طلا و جواهر از آن خبرداده بودند، گفت : جعل یا تقلب بحث جدیدی نیست و از ابتدای پیدایش اشیاء گران قیمت و اوراق بهادار همواره عده ای در پی سوء استفاده از آنها بوده اند.

سید جلال جلیلیان با بیان این که تقریبا تمام کشورهای دنیا با چنین معضلی مواجه هستند، تصریح کرد: در تمام زمینه ها از جمله اسکناس ، اسناد بهادار و سکه همواره چنین تقلبات و جعل‌هایی وجود داشته است.

وی با تاکید بر این که ضرب سکه بهار آزادی در انحصار بانک مرکزی است و هیچ شخصی حق ندارد سکه را حتی با مشخصات اصلی آن ضرب کند، اظهارداشت : سکه بهارآزادی دارای 135/8 گرم طلای 900 در هزار است، به عبارتی دارای 32/7 گرم طلای خالص است و حتی اگر شخصی چنین سکه ای با چنین مشخصاتی نیز ضرب کند ، مرتکب خلاف شده و از نظر بانک مرکزی قابل پیگیری است .

مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی ادامه داد: علاوه بر این، برخی از افراد در تقلب و جعل این سکه ، عیار و وزن آن را نیز تغییر می دهند که البته این موارد کلاهبرداری محسوب می شود.

وی بر این که نیروی انتظامی به عنوان ضابطین اجرایی همواره با چنین مواردی برخورد می کند، تاکید کرد و افزود: به دلیل انحصاری بودن ضرب سکه ها توسط بانک مرکزی ، اداره حقوقی این بانک به عنوان مدعی همواره وارد این قضایا می شود و بر علیه آنها اقامه دعوا می کند.

جلیلیان با اعلام این که نسبت به کارت سکه‌ها سوء استفاده هایی صورت گرفته است، گفت: بانک مرکزی به مسئولان صنف طلا و جواهر اعلام کرده که به اعضای خود نامناسب بودن استفاده از کارت سکه ها را اعلام کنند، زیرا جعل این گونه کارت ها برای جاعلین غیر قابل دسترسی نیست.

وی عدم استفاده از این گونه کارت‌ها و بسته بندی‌ها را به صنف طلا و جواهر توصیه و تصریح کرد: مردم نسبت به این گونه کارت ها عادت می کنند و این اعتماد باعث سوء استفاده برخی از سود جویان و متقلبین می شود که مشکلاتی را نیز برای اعضای صنف و اتحادیه نیز ایجاد می کند.

مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی همچنین به مردم نیز توصیه کرد که برای خرید انواع سکه بهارآزادی به جای دست‌فروش ها به زرگرها و صرافی های دارای مجوز مراجعه کنند، زیرا این عده از افراد دارای محل وجواز کسب بوده و رسما در این زمینه فعالیت می کنند ، بنابراین در صورت بروز مشکل قابل پیگیری خواهد بود.

وی با بیان این که تشخیص سلامت سکه بهار آزادی برای افراد عادی کار مشکلی است اما برای متخصصین این حرفه (زرگرها و صرافی ها) مشکل نیست، افزود: مطرح شدن ورود سکه های تقلبی به بازار توسط اتحادیه طلا و جواهر تنها به دلیل هدایت مردم به سوی صرافی های عضو است و اتفاق خاصی دراین خصوص رخ نداده است.

وی اظهارداشت : زمانی انگیزه تولید سکه های تقلبی درافراد ایجاد می شود که مارجین سود بین قیمت سکه و ارزش طلا ، زیاد شود، به عبارت دیگر معمولا افزایش این مارجین سود از 5، 6 هزار تومان باعث ایجاد وسوسه در افراد برای انجام چنین کار غیر قانونی می شود.

جلیلیان با اشاره به افزایش شدید قیمت سکه در بازار و مشکلاتی که در 28 فروردین ماه سال جاری در بازار سکه کشور رخ داد، تصریح کرد: بانک مرکزی در آن زمان نیز هیچ کوتاهی در فروش سکه و عرضه آن به بازار نکرد و تنها نوسانات قیمت طلا در بازارهای جهانی چنین شرایطی را ایجاد کرد.

وی اضافه کرد: از آن زمان بانک مرکزی به لحاظ مسئولیت خود ، قیمت سکه را به طور مرتب کنترل می کند و تزریقات سکه به بازار را معادل قیمت تمام شده انجام می دهد، به عبارتی هم اکنون قیمت سکه در بانک مرکزی بالاتر از قیمت بازار است و اگر سکه در بازار امروز 139 هزار تومان معامله می شود ، از قیمت تمام شده برای بانک مرکزی کمتر است.

مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی با بیان این که قیمت هر سکه بهارآزادی با توجه به نرخ جهانی دارای یک ارزش دلاری است، افزود: سه سال پیش سکه بهارآزادی 60 دلار طلا داشت ، زیرا قیمت هر انس طلا حدود 300 دلار بود و امروز که قیمت جهانی هر انس طلا 616 دلار است ، سکه 145 دلار طلا دارد، یعنی میزان طلای این سکه تغییری نکرده و همان 32/7 گرم است ، منتهی ارزش سکه بهارآزادی درآن زمان 60 دلار بود و امروز 145 دلار است.

وی گفت : با توجه به این که قیمت هر دلار 925 تومان است، قیمت طلای سکه بهار آزادی 134 هزار تومان خواهد بود که هزینه هایی همچون 4 درصد عوارض ورود به بازار ، 5/2 در هزار هزینه پرداختی به بانک ملی بابت کارمزد فروش و هزینه ضرب مختصر هر سکه که حدود 200 تا 250 تومان است، قیمت تمام شده هر سکه برای بانک مرکزی 140 هزار تومان خواهد بود که در حال حاضر قیمت فروش در بازار 139 هزار تومان است.

به گفته جلیلیان، اگر سکه ای که ارزش آن 140 هزار تومان است، به عنوان مثال در بازار 150 هزار تومان به فروش برود، طبیعی است که مابه التفاوت قیمت 10 هزار تومان در هر سکه ، عده ای را به سمت سود بردن از آنها می اندازد ، یعنی مقدار 32/7 گرم طلا را به سکه تبدیل می کند تا 10 هزار تومان سود کسب نماید، به عبارت دیگر چنین سودی باعث سوق یافتن به سوی ضرب سکه های غیر واقعی می شود.

وی همچنین به شرایط خاصی که در بازار برای خرید و فروش سکه ربع بهارآزادی ایجاد شده اشاره کرد و گفت : به عنوان نمونه، برخی از افراد در این بازار اعلام می کنند که سکه ربع بهارآزادی بانکی 36 هزار تومان و غیر بانکی 12 هزار تومان موجود است که به طور قطع طلای سکه 12 هزار تومانی یا بسیار پایین بوده و یا عیار آن دچار اشکال است و برخی از افراد به دلیل این تفاوت قیمت سکه ارزان تر را خریداری می کنند.

به گفته مدیر کل ریالی و نشربانک مرکزی، تعداد افرادی که چنین بازاری را فراهم کرده اند و متقاضی سکه غیر بانکی هستند بسیار کم است ، اما باعث تحریک چنین بازار کاذبی می شوند.

وی با تاکید بر این که اگر منشاء پیدایش چنین سکه هایی مشخص باشد به طور حتم با آنها برخورد می شود، تصریح کرد: البته در هیچ کجا از دنیا برخورد با متقلبین و جاعلین وظیفه بانک مرکزی نیست ، گرچه در ایران بانک مرکزی با نیروی انتظامی همکاری دارد و در مواردی که شکایتی اعلام می شود با تولید کندگان وتوزیع کنندگان برخورد می شود.

جلیلیان با بیان اینکه احتمال این که تقلب و جعل سکه ها و جواهرات توسط فعالان بازار سکه و طلا که دارای مجوز هستند ، نزدیک به صفر است، افزود :جعل و تقلب هیچ گاه به صفر نمی رسد که این مسئله در هر موضوعی صدق می کند ، اما با این وجود عرضه کمتر سکه در بازار باعث بالارفتن قیمت آن می شود که البته بانک مرکزی با توجه به مسئولیت خود در پی افزایش قیمت نیست و قیمت آن را کنترل می کند.

وی با اشاره به این که هیچ نوع بسته بندی یا ایجاد اطمینان برای خرید مردم نسبت به سکه ها قابل انجام نیست، گفت: امکان هر نوع تقلبی وجود دارد و اگر بانک مرکزی نوعی از بسته بندی را نیز به عنوان عامل اطمینان بخش معرفی کند، باید مسئولیت آن را نیز بپذیرد و در مقابل جعل و تقلب آن نیز پاسخگو باشد.

مدیر کل ریالی ونشر بانک مرکزی گفت: در حال حاضر هیچ گونه مشخصه ای در سکه ها حتی برای زرگرها جهت سنجیدن و اطمینان از سلامت آن غیر از عیار سنجی و ری گیری وجود ندارد.

وی اضافه کرد: تشخیص شمش طلا و میزان عیار توسط کارشناسان بانک مرکزی بدون استفاده از ابزارها در حال حاضر قابل انجام است اما تشخیص دقیق آن متضمن استفاده از عیار سنجی و ری گیری است.

جلیلیان همچنین با اشاره به تعریف شدن تلورانس سکه بهارآزادی در قانون ضرب سکه کشور گفت: طبق قانون ضرب سکه 135/8 گرم طلای 900 در هزار سکه بهارآزادی با حد ترخیص 5/2 در هزار وزن سکه قابل قبول است ،یعنی اگر وزن سکه 5/2  در هزار از وزن و رنج اصلی خود بالاتر یا پایین تر باشد، قابل قبول خواهد بود و یک نقطه و وزن مد نظر نیست و 15/3 تا 55/3 این رنج در تولیدات قابل قبول است و سکه های بالاتر و پایین تر از آن ذوب می شود.

وی در خصوص بانک کارگشایی نیز گفت: بانک کارگشایی سکه های خود را مستقیما از خزانه بانک مرکزی دریافت می کند و غیر از این حق خرید سکه از هیچ مکان دیگری را ندارد که البته در کیسه های پلمپ شده به بانک کارگشایی تحویل داده می شود و با حضور نمایندگان بانک مرکزی این سکه ها به بسته های صدتایی تبدیل و به فروش می رسد.

به گفته مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی در حال حاضر 52 صرافی مجوز خرید و فروش و فعالیت در زمینه سکه و انواع ارز را از بانک مرکزی اخذ کرده اند که علاوه برآنها نیز تعدادی از صرافی ها نیز دارای مجوز از صنف خود هستند.

وی اضافه کرد: بانک مرکزی سکه ها یا ارزهای صرافی های دارای مجوز را تامین نمی کند و این صرافی ها در جامعه خرید و فروش می کنند و این عده توان تشخیص ارزها یا سکه های واقعی و تقلبی را از یکدیگر دارند، به همین دلیل نیز اجازه فعالیت از بانک مرکزی را اخذ کرده اند.

جلیلیان صرافی ها و فعالان بازار سکه را موظف به صدور فاکتور خرید و فروش کرد و افزود: البته موارد تقلب زیاد نیست .

به گفته وی، ضرب سکه ها در بانک مرکزی بدون توقف صورت می گیرد، یعنی تولید ضراب خانه بانک مرکزی قطع نمی شود.

وی با بیان این که بانک مرکزی دو نوع عرضه سکه به بازار را انجام می دهد، گفت: عرضه مستقیم به دستگاه های دولتی توسط بانک مرکزی صورت می گیرد و هر دستگاه دولتی به هر تعداد که نیاز به سکه داشته باشد ، به بانک مرکزی مراجعه می کند و سری دوم نیز عرضه به بخش خصوصی است که بانک مرکزی طی 20 سال گذشته سیستم های مختلفی را برای عرضه سکه به بازار انتخاب کرده است.

مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی پیش فروش سکه‌ها یا تعیین پایانه های فروش سکه ها را از جمله سیستم های عرضه سکه به بخش خصوصی دانست و افزود: هر یک از این روش ها مشکلاتی را برای بانک مرکزی ایجاد کرد به نحوی که عرضه نامحدود آن باعث ایجاد یک تفاوت قیمت در بازار سکه می شد، بنابراین در حال حاضر عرضه سکه ها توسط بانک کارگشایی صورت می گیرد.

وی ادامه داد: قیمت حراج سکه ها در بانک کارگشایی ، قیمت پایه و تمام شده است ، حتی در مواقعی که قیمت سکه در بازار بسیار بالا باشد و زمانی که قیمت بازار بالا است ، قیمت حراج تا نزدیک قیمت بازار بالا می رود.

وی اظهارداشت: در مواقعی که بانک مرکزی خواهان مداخله در بازار سکه است، به تمام تقاضاها پاسخ می دهد و در مقابل زمانی که قیمت ها بالا نیست نیاز به مداخله نیز وجود ندارد، بنابراین به بخشی از تقاضاها پاسخ می دهد و البته هدف بانک مرکزی فروش سکه ها نیست.