خبرگزاری مهر، گروه سیاست، محمد مهدی ملکی: این هفته هم به مثابه هفته های پیشین شاهد اتفاقات مختلفی در حوزه سیاست خارجی بودیم، از سفرهای دیپلماتیک به «ژنو» و «نروژ» گرفته تا گفتگوهای سیاسی میان ایران و سوئیس و اینها همه به معنای تکاپوی دستگاه دیپلماسی در کنار دیگر دستگاه ها و ارگان ها به منظور تحقق اهداف و منافع ملی ایران است.
تحرکات دیپلماتیک مقامات سیاست خارجی ایران در این هفته مقارن شده بود با سفر عبدالله عبدالله رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان به ایتالیا، اعلام دیدار قریب الوقوع پمپئو با همتای کره شمالی خود، سفر رئیس جمهور پاکستان به تاجیکستان، حمله ائتلاف آمریکایی به مواضع نیروهای عراقی و نیروهای ضد داعش، اعلام خبر سفر رهبر کره شمالی به چین و موافقت آمریکا و کره جنوبی در تعلیق رزمایش های نظامی مشترک با یکدیگر.
استقبال ایران از تمدید آتش‌بس در افغانستان میان دولت و طالبان
«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ضمن ابراز رضایت از پایبندی دولت افغانستان و گروه طالبان به آتش‌بس موقت اعلام شده به مناسبت عید سعید فطر، از تمدید آتش‌بس توسط دولت افغانستان استقبال و خواستار استمرار، تداوم، پایبندی و احترام طرفین به این آتش‌بس شد.
قاسمی ابراز امیدواری کرد تداوم آتش‌بس بتواند زمینه ساز آغاز روند نوین و سازنده‌ای برای گفت‌وگوهای صلح و برقراری ثبات و آرامش در افغانستان باشد.
راه‌اندازی سیستم صدور ویزای الکترونیک کنسولگری ایران در اربیل
سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در اربیل با صدور اطلاعیه ای از راه اندازی سیستم صدور ویزای الکترونیک به منظور تسریع در امر صدور ویزا خبر داد.
«مرتضی عبادی» سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در اربیل اظهارداشت: خدمات آسان از جمله اهداف نمایندگی در اربیل است، از این رو در راستای ارائه خدمات آسان تر به متقاضیان سفر به ایران، صدور ویزای الکترونیک در سرکنسولگری جمهوری اسلامی در اربیل راه اندازی شد.
وی همچنین در خصوص هزینه ویزای الکترونیک گفت: صدور روادید الکترونیک در قیمت ویزا هیچگونه تاثیری ندارد.
سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در اربیل در خصوص زمان آغاز صدور ویزای الکترونیک گفت: مرحله آزمایشی صدور روادید الکترونیک از هفته گذشته آغاز شد و نتایج مثبت آن مورد بررسی قرار گرفت فلذا دریافت درخواست صدور روادید از تاریخ ۸ خرداد ۹۷ تنها از طریق اینترنت قابل انجام است.
سفرا با شاخصه اقتصادی انتخاب شوند
«نوذر شفیعی» کارشناس مسائل بین الملل گفت: باید سفرای ایران در نمایندگی های خارج از کشور با نگاهی عمدتاً اقتصادی، انتخاب شوند.
وی گفت: در گذشته ما شاهد بودیم که عمده فعالیت های وزارت امور خارجه جنبه سیاسی داشت و مسائل اقتصادی در آن دستگاه با اهمیت کمتری مورد پیگیری قرار می گرفت.
کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه به نظر می آید اخیراً سیاست خارجی ما تحت تاثیر شرایط کشور موضوع اقتصاد را مورد اهمیت ویژه ای قرار داده است، اظهار داشت: این کارکردهای اقتصادی شامل فراهم کردن زمینه مناسب برای صادرات و واردات کالاهای مدنظر کشور است.
ژنو و مذاکرات صلح سوریه
«حسین جابری انصاری» دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی و مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات بین المللی صلح سوریه، صبح امروز دوشنبه ٢٨ خرداد ٩٧ در راس هیاتی عازم ژنو شد.
جابری انصاری عصر امروز دوشنبه با مذاکره کنندگان ارشد دو کشور دیگر ضامن روند آستانه (روسیه و ترکیه) و نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه گفتگوهای دو جانبه داشته و صبح فردا (سه شنبه)، در گفتگوهای چهارجانبه میان مذاکره کنندگان ارشد سه کشور ضامن روند آستانه و نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه مشارکت خواهد کرد.
محور اصلی این گفتگوهای دو و چندجانبه درباره راه‌های تسهیل شروع به کار کمیته قانون اساسی سوریه (مصوب کنگره گفتگوی ملی سوریه در سوچی) است.
برخی مسئولین راه‌حل تحریم‌ها را فقط در عقب‌نشینی می‌دانند
«علی اصغر زارعی» کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرنگار مهر، پیرامون نقش و عملکرد وزارت امور خارجه در اجرای سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی و فرصت و چالش های آن اظهار داشت: آنچه امروز در دیپلماسی دنیا حاکم شده این است که سیاست و دیپلماسی در خدمت توسعه اقتصاد و رونق فضای اقتصادی کشورها هستند و نه عکس آن، یکی از مواردی که نمایندگی‌های خارجی کشورهای دنیا آن را مد نظر قرار داده اند توسعه حضور و نفوذ آنها در موسسات و نهادهای اقتصادی و تجاری کشورهای میزبان است.
وی ایجاد یک بازار مناسب برای کسب منافع بیشتر اقتصادی برای کشورها را یکی از اهداف دیپلماسی نوین دانست و گفت: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران هم باید در این مسیر حرکت کند و با تاکیدات مقام معظم رهبری در حداقل ۱۰ سال اخیر در خصوص توسعه اقتصاد کشور و رونق فضای کسب و کار و تولیدات داخلی که ماحصل آن تاکیدات، امروز در قالب سیاستهای اقتصاد مقاومتی متبلور شده است، دستگاه های مختلف از جمله دستگاه دیپلماسی کشور باید در راستای تحقق این هدف گام های رو به جلویی را بردارند.
از منافع ملی به نحو احسن دفاع می کنیم
۲۸ خرداد بود که «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه حضور در اجلاس اسلوفروم در نروژ گفت: امیدواریم بتوانیم به نحو احسن از منافع ملی خودمان دفاع کرده و آنچه که حق است را بیان کنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که به منظور شرکت در نشست اسلو فروم در نروژ به سر می برد با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل دیدار و گفتگو کرد.
صالحی در این ملاقات ضمن مخرب دانستن سیاست های اخیر آمریکا در قبال برجام به سابقه رفتار مشابه این کشور در دوره های گذشته اشاره کرد و با ابراز تردید در مورد امکان حفظ برجام با شرایط موجود، پیشنهادهای دریافتی از اتحادیه اروپا را برای انتظارات جمهوری اسلامی ایران کافی ندانست.
وی همچنین نتایج حاصله از برجام در حوزه‌های اقتصادی، بانکی و سرمایه گذاری را بسیار کمتر از حد انتظار توصیف کرد و خواهان حمایت صریح حامیان برجام از جمله سازمان ملل و کشورهای اروپایی از این توافق و مقابله با سیاست ترامپ شد.
دور تازه گفتگوهای سیاسی ایران و سوئیس
دور جدید گفتگوهای جامع سیاسی به ریاست «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و خانم پاسکال بریسویل معاون وزارت امور خارجه فدراسیون سوئیس امروز در تهران برگزار شد.
طرفین همچنین ضمن تاکید بر حفظ برجام، لزوم پایبندی کشورها به آن را مهم ارزیابی و بر آمادگی خود برای توسعه همکاری در این چارچوب تاکید کردند. معاونین وزرای امور خارجه دو کشور همچنین ضمن تاکید بر لزوم تسریع در روند حل بحران های منطقه، آخرین وضعیت منازعات و بحران های منطقه ای را مورد گفتگو و تبادل نظر قرار دادند.
۸۰ کلاهک هسته‌ای در خاورمیانه وجود دارد که هیچکدام در ایران نیست
«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان در پیامی توئیتری در خصوص جنگ افروزی برخی در منطقه اینطور نوشت: «دست‌کم ۸۰ کلاهک هسته‌ای در خاورمیانه وجود دارد که هیچکدام از آنها در ایران نیستند، بلکه در اختیار جنگ افروزی قرار دارند که بی‌وقفه درباره ادعای ساختگی «بلندپروازی‌های» ایران داد و قال می‌کند. زمان برای بحث دیرهنگام درباره خطر واقعی برای منطقه و فراتر از آن فرا رسیده است.»
سفر روحانی به اتریش و سوئیس
«پرویز اسماعیلی» معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رئیس جمهور ضمن اعلام این خبر افزود: حسن روحانی نیمه اول تیرماه و به دعوت رئیس جمهور سوئیس برای سفری دو روزه به برن سفر می کند.
اسماعیلی گفت: دیدار و مذاکره با رئیس جمهور سوئیس، دیدار با ایرانیان مقیم و نیز امضای اسناد همکاری در حوزه های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از مهمترین برنامه های دکتر روحانی در سفر به سوئیس است.
اولویت های معاونت اقتصادی وزارت خارجه/ دولت و بخش خصوصی تمام قد وارد شوند
«غلامرضا انصاری» معاون اقتصادی وزیر امور خارجه در گفتگو با خبرنگار مهر، پیرامون وظایف و عملکرد معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه اظهار داشت: به طور کلی نقش دیپلماسی اقتصادی در واقع بسیج تمام توانمندی ها و ظرفیت های کشور و معرفی آن به خارج از مرزهای ایران است.
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه تصریح کرد: طبیعتاً در دوران سخت تحول اقتصادی ای که ما با آن مواجه هستیم، نقش دیپلماسی اقتصادی می تواند بسیار تعیین کننده باشد و این قابلیت را دارد که توجه نهادها و مراکز اقتصادی جهان را به توانمندی های اقتصادی ایران جلب کند.
انصاری گفت: دیپلماسی اقتصادی می تواند عامل ورود سرمایه گذاری خارجی، ورود تکنولوژی، ورود گردشگر بیشتر و عامل ورود کمک های فنی و حرفه ای گسترده تری به ایران شود و همچنین می تواند ظرفیت های کشور را هم به خارج از ایران صادر کند.
وی خاطرنشان کرد: ما امیدوار هستیم با کمک همه دستگاه ها، وزارتخانه ها و نهادهای غیردولتی همچون اتاق های بازرگانی، انجمن های خدمات فنی و مهندسی بتوانیم از حداکثر این ظرفیت ها برای تولید، صادرات و توجه مردم به فناوری های نو و پیدا کردن بازار برای کشور بهره مند شویم.
برجام نباشد امنیت اروپا متاثر خواهد شد
«سید کمال خرازی» رئیس شورای راهبردی روابط خارجی که به منظور تبادل نظر با مقامات کشورهای حوزه جنوب اروپا به این منطقه سفر کرده است با «میلانزی» وزیر امور خارجه ایتالیا دیدار و در خصوص برجام، روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی بحث و گفت‌وگو کرد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی تاکید کرد: اگر برجام شکست بخورد وضعیت جدیدی در خاورمیانه ایجاد خواهد شد که بر امنیت اروپا نیز تاثیر خواهد داشت، بنابراین کشورهای اروپایی باید نشان دهند که برای حفظ برجام و مقابله با فشارهای آمریکا موضع واحدی دارند و این موضع را عملی می‌کنند.
وی در خصوص تحولات منطقه نیز با محکوم کردن جنایات صورت گرفته در یمن و بمباران‌های مستمر عربستان سعودی عنوان کرد: ایران آمادگی دارد برای تحقق صلح و ثبات در منطقه با اعضای اصلی این منطقه مذاکره کند. اگرچه همه می‌دانند که امروز شرایط جدیدی بر منطقه حاکم شده است که نمی‌توان منافع ایران را نادیده گرفت.
میلانزی وزیر خارجه ایتالیا نیز، ضمن ابراز تاسف از خارج شدن آمریکا از برجام عنوان کرد: سیاست اتحادیه اروپا و ایتالیا در قبال برجام کاملا مشخص بوده و حفظ برجام بارها مورد تاکید اتحادیه اروپا قرار داشته است. چنانکه این اتحادیه درصدد است با ارائه مکانیسم‌های عینی، اجرای برجام را تضمین کند.
وزیر خارجه ایتالیا نیز با اشاره به تحولات منطقه به ویژه شرایط سوریه و عراق گفت: ایران به عنوان یک بازیگر مهم و فعال منطقه، نقش کلیدی در حل بحران‌های این منطقه دارد و حضور ایران برای تحقق صلح و ثبات در منطقه الزامی است.
دیدار با وزیر خارجه واتیکان
کمال خرازی همچنین با نخست وزیر واتیکان «کاردینال پیترو پارولین» و وزیر امورخارجه واتیکان «ریچارد گالاگیر» دیدار کرد.
واکنش ظریف به شروط همتای آمریکایی
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان در مقاله بسیار مهمی به شروط ۱۲ گانه وزیر امور خارجه آمریکا پاسخ داد و طی آن اهم مطالبات دولت و ملت ایران از دولت آمریکا را برشمرد.
متن این مقاله که به چندین زبان منتشر شده، به شرح زیر است:
«بسمه تعالی
سیاست خارجی آمریکا در بحران
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مورد برنامه هسته‌ای ایران پس از توافقنامه مشارکت تجاری در حوزه اقیانوس آرام و معاهده آب و هوایی پاریس، سومین توافق بین‌المللی است که دولت آمریکا از آن خارج شده است. این دولت با اقدامات خود همچنین بسیاری از توافقات دیگر مانند نفتا، نظام تجارت آزاد و بخش‌هایی از سیستم ملل متحد را به مخاطره انداخته و لطمه بزرگی به چندجانبه‌گرایی و دورنمای حل اختلافات از طرق دیپلماتیک زده است.
خروج آمریکا از برجام و بازگرداندن یک‌جانبه و غیرقانونی تحریم‌های هسته‌ای در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ حتی بر خلاف نظر مردم آمریکا، در واقع نقطه اوج بدعهدی‌ها و نقض مکرر این توافق توسط دولت آمریکا بود؛ درحالی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان تنها نهاد تخصصی ذی‌صلاح بین‌المللی به طور مکرر پایبندی جمهوری اسلامی ایران به تعهداتش طبق برجام را تایید نموده است. تصمیم آمریکا با اعتراض جامعه بین‌المللی و حتی شرکای نزدیک این کشور همانند اتحادیه اروپا، انگلیس، فرانسه و آلمان مواجه شد.
وزیر خارجه جدید آمریکا نیز در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ در سخنانی بی‌اساس، توهین‌آمیز و مداخله‌گرانه، خواسته‌ها و تهدیداتی را در ارتباط با ایران مطرح کرد که در تعارض آشکار با هنجارهای شناخته شده بین‌المللی و در مغایرت کامل با حقوق بین‌الملل و رفتار متمدنانه است. این سخنرانی قبل از هر چیز واکنشی انفعالی از جانب دولت آمریکا در برابر مخالفت یکپارچه جامعه بین‌المللی با تلاش واشنگتن برای نابودی برجام و انزوای ناشی از آن بود. آقای پامپئو در این سخنرانی در واقع کوشید تا اقدام آمریکا به خروج از توافق چندجانبه برجام را توجیه و اذهان عمومی بین‌المللی را از این اقدام غیرقانونی و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد که متن آن توسط دولت آمریکا پیشنهاد و به اتفاق آرا تصویب شده بود، منحرف کند. به ویژه پیش‌شرط‌های دوازده‌گانه مطرح شده در این سخنرانی از آن جهت مضحک بود که آمریکا خود به خاطر تکروی و تلاش در جهت تضعیف چندجانبه‌گرایی در انزوا قرار گرفته است. بی‌دلیل نبود که این سخنرانی و سخنرانی رئیس‌جمهوری آمریکا با برخورد منفی و بی‌اعتنایی جامعه بین‌المللی حتی دوستان آمریکا مواجه شد و تنها معدودی از اقمار آمریکا در منطقه ما از آن حمایت کردند.
تردید دارم که اگر وزیر خارجه آمریکا اندک اطلاعاتی در مورد تاریخ و فرهنگ ایران و مبارزات تاریخی مردم ایران برای استقلال و آزادی داشت و می‌دانست که برخلاف برخی از متحدین منطقه‌ای آمریکا، نظام سیاسی ایران نظامی مبتنی بر یک انقلاب مردمی و خواست و اراده مردم است، چنین سخنانی را بر زبان می‌راند. او باید دریابد که یکی از آرمان‌های بزرگ مردم ایران پایان دادن به مداخلات بیگانگان در ایران بوده است که طی ۲۵ سال پس از کودتای ۱۳۳۲ به اوج خود رسیده بود. او باید بداند که مردم ایران در طول چهار دهه گذشته در مقابل تجاوزها و فشارهای گوناگون آمریکا، از جمله تلاش برای کودتا و مداخله نظامی، حمایت از متجاوز در جنگ تحمیلی و اعمال تحریم‌های یک‌جانبه و تعمیم فراملی آنها و حتی سرنگونی یک هواپیمای مسافری ایرانی و... سرافرازانه ایستاده‌اند. مردم ایران هیچ‌گاه این واقعیات را فراموش نمی‌کنند.
بزرگ‌ترین پشتوانه نظام سیاسی ایران مردم آزاده و صلح‌طلب آن است؛ مردمی که ضمن پذیرش تعامل سازنده با دنیا براساس احترام متقابل، آماده مقاومت در برابر زورگویی و زیاده‌خواهی و دفاع یک‌صدا و یکپارچه از استقلال و سربلندی خود هستند. تاریخ گواه است که مهاجمین به این سرزمین کهن و متمدن همگی همچون صدام و حامیانش به سرنوشت ذلت‌باری دچار شدند و ایران همچنان سربلند و سرافراز و امیدوار به آینده روشن خود به راهش ادامه داده است.
متأسفانه، در یک سال و نیم گذشته سیاست خارجی آمریکا -البته اگر سیاستی وجود داشته باشد- ازجمله سیاست این کشور در قبال جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر انگاره‌های بی‌پایه و اوهام بوده است. ضمن رد اتهامات بی‌پایه و مستمر رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه آمریکا که مداخله آشکار در امور داخلی ایران و تهدید غیرقانونی یک عضو ملل متحد در مغایرت آشکار با تعهدات بین‌المللی آمریکا مطابق منشور ملل متحد، عهدنامه ۱۳۳۴ و بیانیه الجزایر ۱۳۵۹ است، توجه سردمداران دولت ایالات متحده آمریکا را به برخی جنبه‌های سیاست خارجی آن دولت که برای تمامی جامعه جهانی خسارت‌بار است، جلب می‌کنم:
۱. رفتار و تصمیمات دفعتی و بی‌منطق رئیس‌جمهوری آمریکا و تلاش اطرافیان او برای یافتن توجیهات و بهانه‌هایی برای قانع کردن مخاطبان داخلی و خارجی متأسفانه به وجه بارز روند تصمیم‌گیری در واشنگتن طی ۱۷ ماه گذشته تبدیل شده است. این گونه تصمیم‌گیری‌ها و توضیحات نسنجیده و عجولانه برای توجیه آنها معمولا موجب تناقض‌گویی و اقدامات متضاد می‌شود. به عنوان مثال، آقای پامپئو یک بار در جلسه استماع کنگره -درحالی که هنوز رئیس سازمان سیا بود- در پاسخ به پرسش نمایندگان مؤکدا گفت که «ایران برجام را نقض نکرده است» اما پس از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا به خروج از برجام، در سخنرانی ۳۱ اردیبهشت، بر خلاف گفته پیشین خود و نظرات تخصصی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اظهار داشت که «ایران برجام را نقض کرده است».
۲. اغراق نیست اگر گفته شود که ابعادی از سیاست خارجی آمریکا طی این مدت به حراج گذاشته شده است؛ یعنی چیزی بسیار فراتر از لابی‌گری معمول. به عنوان مثال، تاکنون هرگز سابقه نداشته که یک رئیس‌جمهوری آمریکا کشوری را که در طول مبارزات انتخاباتی بارها "فناتیک و حامی تروریست" خوانده بود، به عنوان مقصد اولین سفر خارجی خود برگزیند و یا علنا ابعادی از سیاست خارجی آمریکا را مشروط و موکول به خرید سلاح و دیگر اقلام توسط این یا آن کشور نماید. حتی برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که در مواردی منافع صرفا مادی و غالبا نامشروع مبنای عمل سیاست خارجی آمریکا قرار گرفته است.
۳. بی‌اعتنایی به قوانین و مقررات بین‌المللی و تلاش برای تخریب هرگونه قانونمندی در نظام بین‌المللی یکی دیگر از وجوه بارز سیاست خارجی دولت کنونی آمریکا است؛ تا آنجا که حتی مطابق گزارش‌های خبری، نمایندگان آمریکا در جریان مذاکره بر سر بیانیه نشست گروه ۷ در کانادا، با ذکر عبارتی مبنی بر لزوم اعتلای "نظم بین‌المللی مبتنی بر قانون" مخالفت کرده بودند. دولت ترامپ این رویه مخرب خود را با نفی اصل بنیادی "وفا به عهد" آغاز کرد. خروج آمریکا از شماری از توافقات بین‌المللی و به مخاطره انداختن شماری دیگر از آنها و اقداماتی که علیه سازمان‌های بین‌المللی در دست انجام دارد، نمونه‌هایی از اقدامات مخربی است که تاکنون توسط آن دولت انجام شده و متأسفانه دورنمای نظم بین‌المللی را تیره کرده است. بدیهی است ادامه چنین سیاست‌هایی می‌تواند ثبات جامعه بین‌المللی را به خطر بیاندازد و دولت آمریکا را در وضعیت یک "یاغی بین‌المللی" قرار دهد.
۴. خیال‌پردازی و تکیه بر موهومات وجه دیگر سیاست خارجی دولت آمریکا است. این‌گونه برخورد آمریکا در سیاست خارجی به ویژه در ارتباط با منطقه غرب آسیا نمود داشته است. اقدامات غیرقانونی و خطرناک آمریکا در مورد قدس شریف، حمایت چشم‌بسته از اقدامات سبعانه رژیم صهیونیستی در غزه و حمله هوایی و موشکی به مناطقی در سوریه از وجوه بارز چنین سیاست غیراصولی است.
اظهارات ۳۱ اردیبهشت آقای پامپئو اوج توهم مقامات دولت کنونی آمریکا در مورد منطقه ما است. وزیر امور خارجه ایالات متحده در حالی برای مذاکره و تفاهم با جمهوری اسلامی ایران شرط تعیین می‌کند که جامعه بین‌المللی نسبت به اصل امکان مذاکره و تفاهم با دولت کنونی ایالات متحده برای هر موضوعی تردید جدی دارد. دولتی که برجام را که نتیجه صدها ساعت مذاکره دوجانبه و چندجانبه با حضور عالی‌ترین مقامات ایالات متحده است و به وسیله شورای امنیت ملل متحد که آمریکا عضو دائم آن است در قطعنامه‌ای به پیشنهاد خود آن دولت و تصویب تمامی اعضای شورای امنیت به یک تعهد بین‌المللی طبق اصل ۲۵ منشور ملل متحد تبدیل شده است را زیرپا گذاشته، چگونه می‌تواند توقع داشته باشد که دوباره با آن دولت مذاکره شود؟ اقدامات و اظهارات اخیر رئیس‌جمهوری آمریکا حتی بهانه مضحک مجاز بودن خروج از برجام به دلیل مذاکره و تفاهم توسط دولت قبلی آمریکا را هم باطل نموده و نشان داده که به فاصله چندساعت توافق شخص رئیس‌جمهوری را هم زیرپا می‌گذارد. اقدام رئیس‌جمهوری آمریکا برای خروج از بیانیه اجلاس گروه هفت یک نمونه روشن از این روش رفتاری قانون‌گریز است. اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا در مصاحبه مطبوعاتی بلافاصله پس از دیدار با رهبر کره‌شمالی نمونه دیگری از رفتار یک دولت خطرناک و غیرعقلانی است. آیا وزیر امور خارجه آمریکا توقع دارد که جمهوری اسلامی ایران با دولتی مذاکره کند که رییس آن دولت اعلام می‌کند «در صورتی که شش ماه دیگر متوجه شوم که اشتباه کرده‌ام، بهانه‌ای پیدا می‌کنم»؟ آیا چنین دولتی می‌تواند برای ایران شرط قرار دهد و جای شاکی و متشاکی را عوض نماید؟ ایشان فراموش کرده که این دولت کنونی آمریکا است که باید نشان دهد حرف و امضایش اعتبار دارد و نه طرفی که به تعهدات بین‌المللی و قول خود پایبند بوده است. واقعیت این است که این دولت‌های آمریکا در هفت دهه گذشته‌اند و باید به خاطر بی‌اعتنایی به قوانین بین‌المللی و نقض فاحش توافقات دوجانبه و چندجانبه با ایران پاسخگو باشند. فهرست کوتاهی از مطالبات به‌حق مردم و دولت ایران از دولت ایالات متحده آمریکا می‌تواند حداقل شامل موارد زیر باشد:
۱. دولت آمریکا باید به استقلال و حق حاکمیت ملی ایران احترام بگذارد و تضمین دهد بر اساس تعهدات این کشور در عهدنامه ۱۳۵۹ الجزایر به مداخلات خود در ایران خاتمه خواهد داد.
۲. دولت آمریکا باید تهدید و استفاده از زور به عنوان یک ابزار سیاست خارجی علیه جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورها را که با اصول آمره حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد در تضاد بوده و باعث خسارات فراوان به مردم جهان، منطقه ما و مردم آمریکا شده است، رسماً کنار بگذارد.
۳. دولت آمریکا باید به مصونیت دولت جمهوری اسلامی ایران که از اصول اساسی حقوق بین‌الملل به شمار می‌آید، احترام گذارد و ضمن الغای احکام خودسرانه و غیرقانونی صادره قبلی از به اجرا گذاردن آنها در آمریکا و سایر کشورها خودداری نماید.
۴. دولت آمریکا باید اقدامات غیرقانونی خود علیه مردم ایران در طول دهه‌های گذشته شامل موارد ذیل را پذیرفته، خسارات وارده به مردم ایران را جبران نموده و به صورت قابل راستی‌آزمایی اطمینان دهد که از ادامه و تکرار آنها خودداری خواهد نمود:
* نقش در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که منجر به سقوط دولت مردمی و قانونی ایران شد و خسارات و زیان‌های عظیمی به ملت ایران بابت استمرار ۲۵ ساله دولت خودکامه کودتایی وارد نمود.
* ضبط و مصادره غیرقانونی ده‌ها میلیارد دلار اموال و دارایی‌های ملت ایران که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ در آمریکا مسدود شده و یا در طول سالیان گذشته به بهانه‌های واهی به صورت غیرقانونی مصادره شده است.
* تجاوز نظامی به خاک ایران در سال ۱۳۵۹ و نقض صریح و آشکار حق حاکمیت و تمامیت ارضی ایران
* کمک‌های بی‌دریغ نظامی، تسلیحاتی و اطلاعاتی به دیکتاتور معدوم عراق (صدام) در جنگ تحمیلی ۸ ساله علیه مردم ایران
* نقش مستقیم در درد و رنج سه دهه‌ای خیل عظیم ایرانیان مجروح شده توسط سلاح‌های شیمیایی عراق که اجزای آن توسط آمریکا و متحدین غربی در اختیار صدام گذاشته شده بود
* ساقط نمودن هواپیمای مسافربری ایران توسط ناو وینسنز در تیرماه ۱۳۶۷ که به کشته شدن بیش از ۲۹۰ مسافر و خدمه بی‌گناه غیرنظامی انجامید، و اعطای مدال به فرمانده ناو
* حملات مکرر به سکوهای نفتی ایران در بهار سال ۱۳۶۷ .
* تهمت‌ها و ناسزاگویی‌های مستمر و بی‌پایه به ملت شریف ایران نظیر نام بردن از ملت ایران به عنوان «ملت یاغی و مجرم» و «ملت تروریست» و عضو «محور شرارت»
* قرار دادن غیرقانونی، نژادپرستانه و بی‌دلیل مسلمانان، از جمله شهروندان ایران در فهرست افرادی که ورودشان به آمریکا ممنوع است. ایرانیان در زمره موفق‌ترین، فرهیخته‌ترین و قانونمندترین گروه مهاجر در آمریکا بوده و خدمات فراوانی به جامعه خود کرده‌اند و اکنون از دیدار اقوام خود، حتی مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌های خود محرومند.
* پناه دادن به افراد مروج خشونت علیه ایران در آمریکا و حمایت از گروه‌های تبهکار شبه‌نظامی و سازمان‌های تروریستی که برخی از آنها سال‌ها در فهرست گروه‌های تروریستی دولت آمریکا قرار داشته و با تلاش لابی‌های جنگ‌افروزان و حقوق‌بگیران این سازمان‌ها ـ‌که برخی از آنها امروز در زمره مسئولین تراز اول دولت کنونی آمریکا قرار دارند، از این فهرست خارج گردیده‌اند.
* کمک به سازمان اطلاعاتی رژیم صهیونیستی (موساد) برای اقدامات تروریستی که منجر به شهادت دانشمندان هسته‌ای ایران شد
* خراب‌کاری در برنامه هسته‌ای ایران از طریق جنگ‌های سایبری
* تلاش برای جعل اسناد و اغوای جامعه بین‌المللی و ترویج بحران ساختگی
۵. دولت آمریکا باید سیاستهای تجاوزکارانه تجاوز مستمر اقتصادی خود در چهار دهه گذشته علیه مردم ایران را متوقف نموده، تحریم‌های ظالمانه و گسترده مستقیم و فرامرزی علیه ایران را باطل کرده و صدها لایحه و فرمان اجرایی جهت مانع‌تراشی در مسیر طبیعی توسعه در ایران را که نقض صریح و آشکار حقوق بین‌الملل و معاهدات لازم الاجرا است و از سوی همگان محکوم گردیده است، فورا متوقف نموده و خسارات عظیم وارده بر ملت و اقتصاد ایران را جبران نماید.
۶. دولت آمریکا باید فوراً بدعهدی‌ها و نقض صریح برجام را که صدها میلیارد دلار خسارت مستقیم و غیرمستقیم ناشی از جلوگیری از تجارت با ایران و سرمایه‌گذاری در ایران وارد کرده است، متوقف نموده، خسارات مردم ایران را جبران نماید و به صورت قابل راستی‌آزمایی متعهد شود که بدون هیچ قید و شرط کلیه تعهدات خود در برجام را اجرا نموده و بر اساس مفاد برجام از هر اقدامی که مانع عادی شدن روابط اقتصادی با ایران شود، خودداری خواهد کرد.
۷. دولت آمریکا باید همه شهروندان ایرانی و غیرایرانی را که به دلیل اتهامات جعلی و ساختگی نقض تحریم‌های ایران در آمریکا در زندان به سر می‌برند و یا با فشارهای غیرقانونی دولت آمریکا توسط سایر دولت‌ها برای استرداد به آمریکا دستگیر شده و تحت سخت‌ترین شرایط در بازداشت غیرقانونی به سر می‌برند، فوراً آزاد نموده، خسارت‌های وارده به آنها -شامل بانوی باردار، افراد سال‌خورده و بیمار که حتی برخی از آنها در زندان جانشان را از دست داده‌اند- و خانواده‌هایشان را جبران نماید.
۸. دولت آمریکا باید عواقب لشکرکشی تجاوزکارانه و مداخله‌جویانه به منطقه از جمله عراق، افغانستان و نیز خلیج فارس را پذیرفته، نیروهای خود را از منطقه خارج نموده و به مداخله در امور منطقه خاتمه دهد.
۹. دولت آمریکا باید به سیاست‌ها و اقداماتی که به ایجاد گروه تروریستی و ضدانسانی داعش و سایر گروه‌های افراطی منجر شد، پایان داده و متحدین منطقه‌ای خود را وادار نماید که حمایت‌های مالی، تسلیحاتی و سیاسی از گروه‌های افراطی در منطقه و جهان را به صورت قابل راستی‌آزمایی متوقف کنند.
۱۰. دولت آمریکا باید از تأمین سلاح برای طرف متجاوز در یمن و مشارکت در حملات مکرر به مردم مظلوم یمن و قتل و کشتار هزاران نفر و تخریب کشور دست بردارد و متحدان خود را وادار به پایان تجاوز علیه مردم یمن و جبران خسارات وارده نماید.
۱۱. دولت آمریکا باید با احترام به حقوق و قوانین بین‌المللی، حمایت بی‌حد و مرز خود از رژیم صهیونیستی را متوقف نموده، سیاست آپارتاید و نقض مداوم حقوق بشر توسط آن رژیم را محکوم نموده و از حقوق مردم فلسطین به ویژه حق تعیین سرنوشت و ایجاد دولت مستقل فلسطینی به پایتختی قدس شریف عملاً حمایت نماید.
۱۲. دولت آمریکا باید فروش سالیانه صدها میلیارد دلار سلاح‌های مرگبار – و نه زیبا – به مناطق بحرانی جهان و به ویژه منطقه غرب آسیا را متوقف ساخته و به جای این که مناطق بحرانی را به انبار باروت تبدیل کند، اجازه دهد این مبالغ هنگفت برای توسعه کشورها و فقرزدایی جهانی به کار رود. تنها کسری از هزینه‌های خرید سلاح مشتریان آمریکا می‌تواند به رفع گرسنگی و فقر مطلق، تأمین آب آشامیدنی سالم، مبارزه با بیماری و... در تمام جهان بیانجامد.
۱۳. دولت آمریکا باید از مخالفت با خواست پنج دهه جامعه بین‌المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح کشتار جمعی در خاورمیانه دست برداشته، رژیم اشغالگر و متجاوز صهیونیستی را وادار به خلع سلاح اتمی کرده و بزرگ‌ترین خطر واقعی برای صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی یعنی قرار داشتن مخرب‌ترین سلاح‌ها در اختیار متجاوزترین و جنگ‌افروزترین رژیم در تاریخ معاصر را خاتمه دهد.
۱۴. دولت آمریکا باید تکیه بیشتر بر سلاح‌های هسته‌ای و دکترین تهدید به استفاده از این سلاح‌های غیرانسانی در برابر خطرات غیرهسته‌ای را که نقض صریح تعهدات آن کشور طبق ماده ۶ معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، رای مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری، بیانیه اجلاس بازنگری و تمدید معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای سال ۱۳۷۴ و قطعنامه شماره ۹۸۴ شورای امنیت است، متوقف نموده و به وظیفه اخلاقی، قانونی و امنیتی خود برای خلع سلاح کامل هسته‌ای که خواسته اکثریت قریب به اتفاق اعضای ملل متحد و حتی وزرای خارجه سابق خود آمریکا و یقینا تمامی آحاد مردمان کره زمین است عمل نموده و به عنوان تنها کشوری که ننگ استفاده از سلاح هسته‌ای را در تاریخ به نام خود ثبت نموده است، بشریت را از کابوس شوم هولوکاست جهانی هسته‌ای و امنیت موهومی که بر اساس نابودی قطعی متقابل بنا شده رها کند.
۱۵. دولت آمریکا باید به تمامی طرف‌های قراردادی خود و به جامعه بین‌المللی تعهد دهد که اصل وفای به عهد را که مهمترین قاعده حقوق بین‌الملل و بنیان روابط متمدنانه بشری است، رعایت نموده و دکترین خطرناک استفاده ابزاری از حقوق بین‌الملل و سازمان‌های بین‌المللی تنها به عنوان «یکی از ابزارها در جعبه ابزار ایالات متحده» را به صورت رسمی و مهم‌تر از آن در عمل خاتمه دهد.
سیاستهای پیش‌گفته دولت ایالات متحده نه تنها نمونه‌ای از دلایل بی‌اعتمادی مردم ایران به دولت آمریکا است بلکه از علل مهم و بنیادین بی‌عدالتی، خشونت، تروریسم، جنگ و ناامنی در جهان و به ویژه در منطقه غرب آسیا است. این سیاست‌ها جز هزینه سنگین مالی و جانی و انزوای جدی در افکار عمومی اکثریت قریب به اتفاق کشورهای جهان حاصلی برای مردم شریف و متمدن آمریکا نداشته و تنها سود آن به معدودی تولیدکنندگان سلاح‌های مرگبار رسیده است. چنانچه دولت ایالات متحده این شجاعت را داشته باشد که به خاطر امنیت و رفاه مردم خود و سایر ملل جهان این سیاست‌ها را به صورت رسمی و در عمل کنار بگذارد، انزوای بین‌المللی آمریکا خاتمه یافته، تصویر جدیدی از آمریکا در ایران و جهان شکل گرفته و شرایط برای حرکت مشترک به سوی امنیت، آرامش و توسعه فراگیر و پایدار مهیا می‌شود.
باید اذعان کنیم که متاسفانه چنین دورنمایی از تغییر رفتار ایالات متحده در شرایط کنونی واقع‌بینانه نیست. لذا جمهوری اسلامی ایران در سطح جهانی همواره در جهت ترویج فراگیری، چندجانبه‌گرایی، گفت‌وگو، احترام به حاکمیت قانون و خلع سلاح هسته‌ای از طریق ارائه ابتکارهایی همچون «گفت‌وگوی تمدن‌ها» و «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» و مشارکت فعال در تلاش‌های جهانی برای دستیابی به خلع سلاح هسته‌ای و نظم بین‌الملل مبتنی بر قانون کوشیده است. ما همچنین راهکارهای عملی برای حل سیاسی بحران‌های سوریه و یمن از روزهای آغازین این بحران‌ها ارائه نموده و در ابتکارهای جدی سیاسی مشارکت فعال داشته‌ایم ولی متأسفانه ایالات متحده در همه این بحران‌ها از متجاوزین و تروریست‌ها حمایت کرده است. همچنین به دنبال خروج آمریکا از برجام، ما تلاش صادقانه را با اعضای باقی‌مانده برجام برای حفظ این دستاورد جهانی مهم دیپلماسی انجام داده‌ایم و هنوز در ادامه این مسیر هستیم.
کشور در سطح ملی و در طول چهار دهه گذشته امنیت و ثبات خود را از توانایی‌های ذاتی داخلی و با اتکا به مردم بزرگ و دلاور ایران و نه با اتکا به حمایت و یا وابستگی به دولت‌های خارجی تضمین نموده و علی‌رغم همه فشارهای خارجی و کمترین هزینه تسلیحاتی در منطقه، هر روز قدرتمندتر، باثبات‌تر و پیشرفته‌تر شده است.
در سطح منطقه‌ای بر خلاف آمریکا و سیاست خارجی آن، ایران بر اساس قانون اساسی خود با هرگونه سلطه‌گری و سلطه‌پذیری مخالف و بر این باور است که دوران سلطه جهانی و منطقه‌ای به سر آمده است و تلاش در این مسیر برای هر قدرتی بیهوده است. کشورهای منطقه ما باید به جای پذیرش سلطه خارجی و یا تلاش برای سلطه بر همسایگان، به دنبال ایجاد منطقه‌ای قوی‌تر، پیشرفته‌تر و با ثبات‌تر باشند. ما در ایران امنیت و پیشرفت خود را در امینت و ثبات همسایگان و منطقه خود می‌بینیم. ما با همسایگانمان تاریخ مشترک، فرهنگ مشترک و چالش‌ها و فرصتهای جداناشدنی از یکدیگر داریم و تنها در پرتو امنیت و آرامش داخلی و بین‌المللی یکدیگر می‌توانیم طعم شیرین امنیت و آرامش توسعه را به مردمان خود بچشانیم. از دیگر کشورهای منطقه نیز انتظار داریم رویکرد مشابهی داشته و بجای دکترین تجربه شده و شکست خورده «خرید و برون‌سپاری امنیت» به گفت‌وگو، درک مشترک، اعتمادسازی، تشریک مساعی و همکاری با همسایگان متمرکز شوند.
جمهوری اسلامی ایران بهترین راه برای حل بحران‌های منطقه‌ای و دستیابی به منطقه قوی‌تر را تشکیل «مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای در خلیج فارس» می‌داند تا بر مبنای اصول مشترک همچون برابری حق حاکمیت ملی کشورها، پرهیز از تهدید و توسل به زور، حل مسالمت‌آمیز مناقشات، احترام به تمامیت ارضی کشورها، خدشه‌ناپذیری مرزهای بین‌المللی، عدم مداخله در امور داخلی کشورها و احترام به حق تعیین سرنوشت کشورها، اقدامات اعتمادساز برای نزدیک کردن کشورهای منطقه را آغاز نموده و با ایجاد درک مشترک پیرامون تهدیدات و فرصتهای منطقه‌ای و جهانی به هدف دستیابی به پیمان عدم تعرض و ایجاد سازوکارهای مشترک همکاری منطقه‌ای دست یابد. ما به جد باور داریم که منطقه ما -به عنوان وارثان غنی‌ترین تمدنی که جهان به خود دیده است- باید با اقتدار مسائل خود را به دست خود و بدون دخالت و یا وابستگی به بیگانگان که جز هزینه سنگین برای عزت مشترک و توسعه آینده ما نتیجه‌ای ندارد، حل و فصل نموده و آینده بهتری را برای فرزندان خود رقم بزنیم.»
تاکید بر حفظ برجام؛ محورگفتگوی عراقچی بادبیرکل وزارت اروپا فرانسه
در چارچوب رایزنی های مستمر سیاسی میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فرانسه، پنجمین دور گفتگوهای سیاسی دوجانبه به ریاست «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت امور خارجه و «مونتاین» دبیرکل وزارت اروپا و امور خارجه جمهوری فرانسه صبح روز چهارشنبه ۳۰ خرداد در تهران برگزار شد.
در این نشست طرفین بر حفظ برجام و لزوم پایبندی تمام طرف ها به اجرای کامل آن و همچنین گسترش و تحکیم روابط دو جانبه تاکید کردند.
بازدید صالحی از مرکز نظام ایمنی هسته‌ای نروژ
همچنین علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که به منظور شرکت در نشست اسلو و به دعوت مقامات نروژ به این کشور عزیمت کرده بود از مرکز نظام ایمنی هسته‌ای این کشور نیز بازدید و با مدیران و کارشناسان این مرکز ملاقات و گفتگو کرد.
انتقاد از واکنش شتابزده اروپایی‌ها به خروج آمریکا از برجام
صالحی در ادامه سفر خود به نروژ با «اینه اریکسن سوریده» وزیر امور خارجه نروژ دیدار و گفتگو کرد.
وی با انتقاد از واکنش شتابزده بعضی از شرکت‌های اروپایی نسبت به خروج آمریکا از برجام، سیاستهای آمریکا را محکوم به شکست خواند و فروپاشی برجام را آسیبی جبران‌ناپذیر برای جامعه جهانی برشمرد.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان حفظ احترام به شئونات ملت ایران را در رأس نظام تصمیم گیری در سیاست خارجی کشور برشمرد و تاکید کرد: پایبندی به تعهدات بین المللی صرفا در یک ساز و کار متقابل امکان‌پذیر است.
پایبندی به برجام همزمان با تحریم‌ها، مورد قبول ایران نخواهد بود
معاون رئیس جمهور در ادامه سفر خود به نروژ با «هلگا اشمید» دبیرکل بخش روابط خارجی اتحادیه اروپا هم دیدار و گفتگو کرد.
وی افزود: برای حفظ برجام نیازمند برآورده شدن انتظارات و نیازها و رفع عملی و دائمی تحریم‌های ظالمانه هستیم و امکان پایبندی به تعهدات برجام همزمان با تداوم تحریم‌ها به هیچ عنوان مورد قبول جمهوری اسلامی ایران نخواهد بود.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان تصریح کرد: اروپا تاکنون گام‌های خوبی در جهت حفظ برجام برداشته اما در شرایط کنونی باید بر نتایج عملی سیاستهای اعلامی از سوی اتحادیه اروپا تمرکز کرد.
دیدار با وزیر خارجه عمان
همچنین رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان با «یوسف بن علوی» وزیر امور خارجه عمان دیدار کرد، طرفین در این دیدار، درباره برجام و مسائل منطقه‌ای گفتگو کردند.
۱۷ صیاد ایرانی ربوده شده توسط دزدان دریایی سومالی به وطن بازگشتند
۱۷ صیاد ایرانی اسیر شده توسط دزدان دریایی در سومالی، پس از پیگیری های سیاسی و دیپلماتیک در سومالی و کنیا، از طریق فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) و با استقبال معاون کنسولی وزیر امور خارجه کشورمان به میهن بازگشتند.
«حسین پناهی آذر» معاون کنسولی و امور ایرانیان وزارت امور خارجه، در حاشیه استقبال از این صیادان با اشاره به مذاکرات و رایزنی های انجام شده با مقامات محلی، اظهار داشت: این آخرین گروه از زندانیان ایرانی در سومالی بودند که وارد کشور شدند و امیدواریم دیگر در سومالی زندانی ایرانی نداشته باشیم.
نظر شما