به گزارش خبرنگار مهر، در این نشست ابتدا دکتر محمد مهدی جعفری محقق و استاد دانشگاه شیراز ، در باب زیبایی شناسی نهج البلاغه و تاثیر آن بر شعر وادبیات فارسی به ایراد سخنرانی پرداخت .
وی در آغاز با بیان این مطلب که زیبایی در خود ذات امیر المومنین بوده است گفت : ما در تاریخ آثاری داریم که از لحاظ محتوی بسیار قوی هستند اما به لحاظ پیچیدگی و عدم سادگی و فصاحت تاثیر گذار نبوده اند. همچنین آثاری داریم که به لحاظ زیبایی و فصاحت یا لفظ بسیار زیبا بوده اند اما فاقد یک محتوای قوی و با ارزش بوده اند . اما در نهج البلاغه ما شاهد اثری هستیم که هم از لحاظ محتوا و هم از لحاظ لفظ بسیار قوی و زیباست .
دکتر جعفری همچنین با ذکر مثالهایی از اشعار و شعرای فارسی عنوان کرد : شعرای ما از رودکی گرفته تا شعرای معاصر هم به نوعی تحت تاثیر نهج البلاغه بوده اند . به عنوان مثال دیباچه گلستان سعدی تحت تاثیر خطبه اول نهج البلاغه است .
وی با ذکر تاثیر فراوان نهج البلاغه بر حافظ شیرازی ، جامی ، وحشی بافقی و نیما یوشیج به عنوان شعرایی که از نهج البلاغه تاثیر پذیرفتند ، اشاره کرد: در کل می توان گفت که هم ادبیات عرب و هم ادبیات فارسی تحت تاثیر نهج البلاغه بوده اند .
دکتر مهدی صحبتی ، سخنران دیگر این نشست نیز به بررسی ویژگیهای زیبایی شناختی نهج البلاغه و تاثیر آن بر شعر و هنر و ادب فارسی پرداخت .
وی در آغاز با ذکر این مطلب که نهج البلاغه فقط بخشی از سخنان و کلام علی ( ع ) است نه همه آن ،گفت : سید رضی تنها آن بخش از سخنان علی ( ع ) راگردآوری کرده است که از لحاظ زیبایی شناختی در اوج قرار دارند .
دکتر محبتی سپس به تعاریف زیبایی توسط حضرت علی پرداخت و اظهار داشت : از نظر امام علی ( ع ) زیبایی به کلامی گفته می شود که عوام آن را می فهمند و خواص آن را می پسندند.
وی همچنین اضافه کرد که چهار ویژگی اصلی بلاغت نهج البلاغه عبارتند از : تشبیه ، استعاره ، کنایه ، و مجاز و تمثیل که به وفور در آن یافت می شوند.
دکتر محبتی درباره انواع تاثیرات نهج البلاغه به سه نوع تاثیر مستقیم ، بیت به بیت و غیر مستقیم اشاره کرد و گفت : عمده اشعار واوج تاثیر گذاری آنها غیر مستقیم بوده اند.
وی در پایان درباره نحوه برخورد شاعران با حضرت علی ( ع ) ، آنها را به سه دسته تقسیم کرد و گفت : دسته نخست علی را تاحد خدا بالا بردند و گفتند علی ( ع ) همان خداست. این دسته نگاه اسطوره ای به علی داشتند . دسته دوم نگاهی نیمه اسطوره ای و نیمه تاریخی و دسته سوم نگاهی کاملا تاریخی به او داشتند . در دوره صفویه نگاه اسطوره ای به ایشان تقویت شد اما در دوره معاصر دکتر شریعتی این نگاه را تاریخی و زمینی تر کرد .
این نشست باانجام جلسه پرسش و پاسخ پیرامون بحث مورد نظر پایان یافت .
نظر شما