به گزارش خبرنگار مهر، محمدمهدی قان‌بیگی عصر سه‌شنبه در نشست تخصصی پیشینه نقوش اولیه و خط به میزبانی تالار بهمن اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شاهرود بابیان اینکه علائم اولیه خط از قوم آریایی و ایران عاریه گرفته‌شده است، ابراز داشت: با نگاهی به آثار به‌دست‌آمده از تپه حصار دامغان و تپه چخماق شاهرود می‌توان به‌روشنی دریافت خطوط انتزاعی و نقش بز و یوزپلنگ، رودخانه و عناصر طبیعت بر روی آن‌ها واقعه‌ای را تعریف می‌کند که بعدها همین نقوش زمینه پیدایش خط را فراهم کرده است.
وی افزود: با کنار هم قرار دادن عناصر طبیعی در آثار پیشینیان به‌خوبی می‌توان دریافت که هر ظرفی دارای چه پیامی است تا جایی که نخستین پویانمایی جهان را در کاسه سفالی کشف‌شده از شهر سوخته سیستان نزدیک زابل شاهد هستیم که حرکت بز در گرداگرد این کاسه موضوعی را تعریف می‌کند.
نقش پرنده نشان از صلح طلبی ایرانی‌ها
عضو شورای ایجاد موزه صنایع‌دستی کشور بابیان اینکه یکی از عناصر همیشگی موجود در سفالینه‌های قدیمی استفاده از پرنده است، ابراز داشت: با توجه به اینکه پرنده نماد صلح و دوستی به شمار می‌رود لذا وجود پرنده‌هایی نظیر حواصیل و سیمرغ بر روی آثار گذشتگان به‌خوبی گواه این مطلب است که ما ایرانی‌ها ذاتاً افرادی صلح‌طلب هستیم و این پیام در درون ظروف سفالی کاملاً به چشم دیده می‌شود.
قان‌بیگی در ادامه تصریح کرد: آثار دارای نقوش توسط آریایی‌ها هزاران سال بعد در بین‌النهرین راه پیدا می‌کند و ازآنجا توسط سومری‌ها خط اختراع می‌شود و نقوشی که در این آثار مشاهده می‌شود نظیر آن در هیچ کجای دنیا وجود ندارد، لذا به‌جرئت باید گفت زمینه پیدایش خط از ایران الهام گرفته‌شده است.
وی افزود: کار مدرن امروزی الهام گرفته از همین آثار است تا جایی که هیچ هنرمندی بدون مبنای گذشته نمی‌تواند اثری را خلق کند که پیکاسو نیز به همین موضوع اقرار می‌کند و درواقع برای شکوفایی هنر و خلاقیت، مطالعه تاریخ و هنر ایران و جهان ضرورتی انکارناپذیر خواهد بود.
هیچ سمبلی در ایران ساخته نشد
مؤسس انجمن هنرمندان سفال‌گر کشور بابیان اینکه عناصر ایرانی در آثار سفالینه‌های قدیمی دارای سادگی خاصی است، ابراز داشت: با توجه به اینکه از ابتدا قومی یکتاپرست بودیم هیچ کجا سمبلی به‌عنوان خدا در ایران ساخته نشد و بیشتر شاهد نقوش برجسته و نگارگری هستیم.
قان‌بیگی در ادامه تصریح کرد: در هیچ کجای ایران کار حجمی صورت نگرفت و در ساخت مجسمه‌ها نیز تلاش کردند تا آن را به‌صورت کامل نسازند و عیوب کوچکی را به‌عنوان‌مثال در مجسمه سرباز اشکانی می‌توان یافت ساخت پیکره در ایران حرام و آن را اکراه می‌دانستند.
وی افزود: آثار غرب به دلیل اینکه به خدایان ارزش قائل می‌شدند بیشتر شاهد آثار حجمی و پیکره‌های بزرگ هستیم که یکی از آن‌ها را می‌توان مجسمه غول‌پیکر ابوالهول نام برد.
لزوم مطالعه تاریخ هنر
عضو شورای ارزشیابی هنر سازمان میراث فرهنگی ضمن بیان اینکه با کوچ انسان از طبیعت به شهر خط نیز دارای ابعاد وسیع‌تری شد، اضافه کرد: در این دوره شاهد پیدایش خط کوفی، پهلوی و غیره هستیم تا دوره‌ای که از خط میرعماد به‌عنوان کامل‌ترین اثر خط یاد می‌شود.
قان بیگی اضافه کرد: اساتید خوش‌ذوق، خط را از حالت رسمی به‌صورت تصویر و نقاشی درآوردند و از آن به‌عنوان سکو موفقیت استفاده کردند بنابراین لازمه جهانی‌شدن مرور تاریخ هنر جهان است.
۲۳:۲۷ - ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
نظر شما