به گزارش خبرگزاری مهر، عدالت اجتماعی از مقوله‌های اساسی و سرنوشت سازی است که همة مکاتب درباره آن نظر داده اند، اما آنچه که در اسلام در این باره آمده، طرح عمیق و گسترده ای است که همه جنبه های زندگی بشر را در بر می گیرد و مسیر عدالت را در راه تکامل انسانی به کار می گیرد. شهید سید قطب، از متفکران شهیر اسلامی، حدود نیم قرن قبل، طرح عدالت اجتماعی را از نگاه اسلام به تصویر کشیده است، اثر حاضر تفکرات ایشان را در این مقوله تبیین می کند.
کتاب «عدالت اجتماعی در اسلام» ترجمه کتاب «العداله الاجتماعیه فی الاسلام» سید قطب، مفسر معاصر اهل سنت و از رهبران اخوان المسلمین مصر است که به عدالت، جامعه، اقتصاد و حکومت اسلامی می پردازد. این کتاب از نخستین کتاب هایی بود که ترجمه آن و تداوم نشر چنین کتاب هایی از اندیشمندان جهان اسلام را در حدود سال های ۱۳۳۷ـ۱۳۳۸ توسط طلاب جوان حوزه علمیه قم در پی داشت که به «نهضت ترجمه» معروف شد و ترجمه آثار اندیشمندان جهان اسلام در دوران خفقان پهلوی دوم و فقدان منابع در این حوزه، بسیار موثر و باعث پویایی جامعه و جریانهای اسلامگرا بود و در واقع پاسخی به پرسش هایی بود که در آن ایام مطرح می شد.
ناشرانی مختلف قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، کتاب «عدالت اجتماعی در اسلام» را تجدیدچاپ کردند و جدیدترین ویرایش آن از سوی انتشارات بوستان کتاب قم منتشر شد. خسروشاهی در مقدمه، از ماجراهایی که بر این کتاب رفته، می‌نویسند که بسیار خواندنی و تأمل برانگیز است. توضیحات و نظرات تکمیلی و اصلاحی و انتقادی مترجمان، یک جا و در آخر کتاب آورده شده است که نشان دهنده بینش خاص مترجمان و دیدگاه های متفاوت آنان با مؤلف در برخی موضوعات مطروحه است که به نوعی یک مباحثه علمی است و از سویی دیگر، پاسخ به یک ضرورت زمان که نقد و بررسی تاریخ پیشین است، باشد. البته مترجمان هر چه درباره نقد نظریات مؤلف و یا بررسی حوادث عصر نخستین اسلام و رجال آن دوران آورده اند، با استفاده از کتب معروف و معتبر خود برادران اهل سنت است.
محتوای کتاب
کتاب «عدالت اجتماعی در اسلام» در ۱۲بخش به نگارش درآمده است که ۱. نظر مسیحیت و اسلام درباره مذهب و جامعه و طبیعت (مسیح و تعلیمات او، کلیسا و راه آن، واکنش روش کلیسا، راه و روش اسلام، کهانت و رجال دین و تنها راه نجات)، ۲. عدالت اجتماعی در اسلام (فلسفه اسلام، ظهور اسلام، راه توحید و راه تحقق عدالت اجتماعی)، ۳. پایه های عدالت اجتماعی در اسلام (حرّیت وجدان یا آزادی درونی، زندگی به دست خداست، بندگی ارزشهای اجتماعی، مساوات انسانی، مسئله زنان، عزت انسان، تکافل اجتماعی و خانوادگی)، ۴. وسایل عدالت اجتماعی در اسلام (روشهای انسانی اسلام، کنز اموال چیست؟ و احسان و بخشش)، ۵. نظام حکومت در اسلام (رژیم اسلام و رژیمهای دیگر، دو فکر اساسی، پایه حکومت اسلام، حقوق حاکم و مصالح اجتماع)، ۶. نظام اقتصاد در اسلام (مالکیت فردی، وسایل مالکیت فردی، راههای ازدیاد ثروت، راههای انفاق، فریضه زکات و حقوق مالی دیگر)، ۷. رویدادهای تاریخی در اسلام (بیداری وجدان در اسلام، خالد عزل می شود، دکتر هیکل چه می گوید؟ و چند نمونه دیگر)، ۸. مساوات و برابری همگانی (برده ها و حکومت!، اما کارگران، روش عملی اسلام چیست؟، اما در قرن ما، جنگ در اسلام برای چیست؟، آزادی ملتها و آزادی دینی و تعاون و تکافل اجتماعی)، ۹. سیر تاریخی حکومت در اسلام (روش حکومت در صدر اسلام، ابوبکر، رفتار عمر، دوران عثمان و حکومت علی)، ۱۰. بنی امیه و بنی عباس (روش عمربن عبدالعزیز، یک مقایسه، اما روش مالی، بخشش به مداح!، بیت المال خصوصی! و مسائل اساسی روش مالی)، ۱۱. امروز اسلام و آینده آن (یک شبهه نیرومند و ظالمانه!، در جنگهای صلیبی، نظری به صدمه ها، دو حقیقت، راه دشوار، رشد و تکامل، تجدید حیات اسلامی، پرسش بجا، پراگماتیسم، فلسفه، ادبیات، تاریخ، بررسی قانون و نمونه ای از راههای اسلام)، ۱۲. دنیا بر سر دوراهی: اسلام یا کمونیسم! (اکنون ما به کجا می رویم؟، اما اسلام،و نتایج برگشت به سوی اسلام) عناوین بخش ها و موضوعات دوازده‌گانه این کتاب ارزشمند و تأثیرگذار سید قطب هستند.
پایان بخش کتاب هم «مقدمه ای در مؤخره» نام دارد که در اصل، مقدمه نخستین چاپ ترجمه کتاب است که خسروشاهی در سن ۲۱ سالگی، حدود شصت سال پیش در اواخر دهه ۳۰ نوشته شده و در شناخت چگونگی اندیشه نسل جوان حوزه علمیه قم در آن دوران، در رابطه با مسائل مهم و حیاتی زندگی و اجتماع، آورده که ضمن آن به زندگی و افکار سید قطب هم پرداخته شده است.
بخش هایی از مقدمه کتاب
خسروشاهی در مقدمه ترجمه کتاب می نویسد: «سید قطب اسلام را فقط دینی که رابط بین خالق و مخلوق باشد، نمی شناسد. بلکه معتقد است اسلام یک ایدئولوژی جهانی جامع الاطرافی است که در هر عصر و زمانی بری زندگی انسانی بشریت، لازم و ضروری است و بر خواسته های مادی و معنی آن، جواب مثبت می دهد... سید قطب از جمله افراد انگشت شماری است که توانسته است با درک روح زمان و آشنایی با مسائل اجتماعی و اوضاع بین المللی، مسائل اسلامی را به سبک روز و به شکل کتاب های علمی، سیستماتیک و به نام ایدئولوژی زنده و ارزنده جهانی، در مقابل مکتب های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی دیگر، کمونیسم، امپریالیسم، سوسیالیسم، کاپیتالیسم، به دنیا عرضه کرده و دنیایی را متوجه خود کند... هدف ما از نشر این کتاب، نشان دادن مکتب فکری و عقیدتی زنده و ارزنده ای است که می توان با جایگزین کردن اصول اساسی اجتماعی آن، به جای اصول منحط و فرسوده و پوسیده اجتماعی موجود، شالوده نظام نوینی را پی ریزی کرد.»
مشخصات
کتاب «عدالت اجتماعی در اسلام» در ۴۷۶ صفحه، قطع وزیری، تیراژ ۸۰۰ نسخه و قیمت ۱۶۰۰۰ تومان از سوی بوستان کتاب قم منتشر شده است. موسسه بوستان کتاب تاکنون کتاب های «حرکت های اسلامی معاصر»، «بیداری اسلامی در تونس و راشد الغنوشی»، «اسلام سیاسی؛ نگاهی به تاریخ و اندیشه حرکت النهضه تونس» و «اخوان المسلمین چه می گویند و چه می خواهند؟» را از هادی خسروشاهی منتشر کرده است. برای تهیه این کتاب و دیگر آثار خسروشاهی می توانید در قم به فروشگاههای بوستان کتاب و انتشارات کلبه شروق و در تهران به فروشگاه کتاب موسسه اطلاعات واقع در خیابان انقلاب روبروی دانشگاه تهران و فروشگاههای پاتوق کتاب سراسر کشور مراجعه نمایید و یا با مرکز پخش کتب در قم به شماره تلفن ۳۷۸۳۸۱۴۴ (۰۲۵) یا سایت مرکز بررسی‌های اسلامی (www.iscq.ir) یا سایت پاتوق کتاب فردا (www.bookroom.ir) تماس بگیرید.
نظر شما