به گزارش خبرگزاری مهر، در زمان و زمینه ای که حد و مرز واقعی هر کنش و کنشگری به روشنی مشخص نیست، در مرز بودگی نوعی تلاش برای رهایی از اسارت در یکی از میدان‌هاست. هر میدانی از دانش، فرهنگ و سیاست به حسب سنت ها و آیین های خود، می تواند ورود به میدان های دیگر را در خلاف آمد آن عادات و آداب بداند و از اندیشیدن و نوشتن از این بابت در بابی دیگر پروا کند.
استادان و محققان هم دیگر در برج عاج دانشگاه های نوع اول که جهان زیست نخبگان بوده، نمانده اند و از دانشگاه به جامعه و از جامعه به دانشگاه در آمد و شد هستند.
موضوع و میدان دانشگاه هم از این رسم زمانه برکنار نمانده است. دانشگاه در ایران هم سرشت و هم سرنوشت با فرهنگ، سیاست، آزادی و توسعه است اما این درهم تنیدگی و درهم آمیختگی در بیشتر زمینه ها یا مغفول مانده و یا گرفتار ساده اندیشی شده است.
دانشگاه امروز نه تنها جامعه دانشمندان که عقل نقاد جامعه و نهاد واسط فرهنگی نیز هست. دانشجویان تنها از دانشگاه علم نمی آموزند بلکه در آن مهارت های زندگی، حقوق و تربیت شهروندی، کنشگری مدنی و ارتباط با جامعه و جهان خویش را نیز باید بیاموزند.
استادان و محققان هم دیگر در برج عاج دانشگاه های نوع اول که جهان زیست نخبگان بوده، نمانده‌اند و از دانشگاه به جامعه و از جامعه به دانشگاه در آمد و شد هستند.
کتاب «چالش های دانشگاه در ایران» از میان مقالات علمی، پژوهش ها، گزارش ها، گفت و گوها و نوشته های مطبوعاتی انتخاب شده است تا حداقل چارچوبی برای طرح برخی دغدغه ها و زاویه های دید در باب دانشگاه و مسائل درونی و بیرونی آن باشد.
این کتاب دربرگیرنده چهار بخش است: مقاله های پژوهشی، نوشتارهای مطبوعاتی، گفت و گوها و یادداشت های هادی خانیکی که درباره چالش های دانشگاه در ایران انجام شده است.
استقلال دانشگاه در دنیای امروزی
در بخشی از این کتاب آمده است: «اگر دانشگاه کم و بیش تا پایان قرن بیستم زیر چتر دولت و حاکمیت قرار داشت و مساله آزادی و استقلال در مناسبت با سیاست و حاکمیت مطرح می شد، از ابتدای قرن بیست و یک به این سو در چشم اندازی جهانی و به تبع آن در ایران بیشتر این مناسبات قدرت اقتصادی هستند که آزادی و استقلال دانشگاه را مخدوش می کنند.
مساله این است که به رغم همه سوانح، دانشگاه علاوه بر اینکه «بازار» خوبی است، خودش نیز از مشروعیت بالایی برخوردار است و این دو همه نگاه های سوداندیش و بهره خواه را جذب می کنند. این گونه است که بار دیگر دانشگاه می تواند مستعمره سایر نهادهای اجتماعی قرار گیرد. نقدهای امروز بر دانشگاه نیز بیشتر معطوف به عدم مقاومت دانشگاه در برابر این منطق است.
خوشبختانه در این مورد هم در سطح جهانی و هم در سطح ملی، ادبیات انتقادی خوبی در حال شکل گیری است که با عنوان «مطالعات انتقادی آموزش عالی» شناخته می شود.»
کتاب «چالش های دانشگاه در ایران؛ دانشگاه، سیاست و فرهنگ» نوشته «هادی خانیکی» در ۵۸۰ صفحه، تیراژ ۱۰۰۰ نسخه با قیمت ۲۰ هزار تومان توسط پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۱۳۹۶ منتشر شده است.
نظر شما