پیام‌نما

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ‌اللَّهِ جَمِيعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ‌اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَ كُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ‌اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ * * * و همگی به ریسمان خدا [قرآن و اهل بیت (علیهم السلام)] چنگ زنید، و پراکنده و گروه گروه نشوید؛ و نعمت خدا را بر خود یاد کنید آن گاه که [پیش از بعثت پیامبر و نزول قرآن] با یکدیگر دشمن بودید، پس میان دل‌های شما پیوند و الفت برقرار کرد، در نتیجه به رحمت و لطف او با هم برادر شدید، و بر لب گودالی از آتش بودید، پس شما را از آن نجات داد؛ خدا این گونه، نشانه‌های [قدرت، لطف و رحمت] خود را برای شما روشن می‌سازد تا هدایت شوید. * * * معتصم شو به رشته‌ى يزدان / با همه مردمان با ايمان

۵ شهریور ۱۳۹۷، ۱۰:۰۶

یادداشتی از حسینعلی رحمتی؛

نزاع خیر و شر اخلاقی در فناوری‌های آینده به کجا می‌رسد؟

آینده پژوهان اخلاق فناوری ارتباطات تنها می توانند کاربران فناوری های آینده را راهنمایی کنند که خود مرتکب رذائل اخلاقی نشوند و در دام بی اخلاقی دیگران نیز نیفتند.

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حسینعلی رحمتی، استاد فلسفه اخلاق در یادداشتی با طرح این سؤال که «نزاع خیر و شر اخلاقی در فناوری های آینده به کجا می رسد؟» به بررسی پاسخ این سؤالات پرداخته است:

با نگاهی ارزش‌داورانه به فناوری های ارتباطی و اطلاع رسانی آینده، می توان پیش بینی کرد که این فناوری ها در آینده از نظر اخلاقی نه خیر مطلق هستند نه شر مطلق؛ بلکه همچنان حامل کارکردی دوگانه (double aspect function) خواهند بود؛ چرا که به نظر نمی رسد ماهیت آنها در آینده تغییر عمده ای پیدا کند.

مقصود از کارکرد دوگانه این است که این فناوری ها هم می توانند بستری برای تحقق فضائل اخلاقی باشند هم ابزاری برای ارتکاب رذائل اخلاقی، البته عمق و سطح تاثیرات اخلاقی فناوری های آینده نسبت به وضعیت فعلی افزایش بیشتری خواهند داشت؛ و همین هم موجب می شود که آینده پژوهی درباره آنها ضرورت بیشتری پیدا کند.

به عنوان مثال، افزایش دسترسی فناوری های آینده به اطلاعات شخصی کاربران، امکان نقض حریم خصوصی شان را افزایش می دهد. پیش فرض مدعای پیش – گفته آن است که «فناوری هرگز جبرگرا نیست؛ می‌تواند برای خلق انواع گوناگونی از جوامع به کار رود.

در قرن ۲۰، از راه‌آهن، الکتریسیته و رادیو برای شکل دادن به دیکتاتوری‌های نازی و کمونیستی و همچنین برای ترویج دموکراسی‌های لیبرال و بازارهای آزاد استفاده شد. در قرن ۲۱، هوش مصنوعی طیف حتی گسترده‌تری از امکانات را کلید خواهد زد. تصمیم به تحقق هرکدام از این‌ها، به‌ احتمال زیاد مهم‌ترین انتخاب بشر در دهه‌های پیش‌روست.» (هراری، ۱۳۹۶).

نیل پستمن، از منقدان جدی رسانه های جدید، این کارکرد دوگانه را به گونه ای دیگر بیان کرده است. او معتقد است «در تمام تحولات فنی، نوعی تعامل و بده و بستان مطرح است. من مایلم از آن به عنوان معامله ارزش های معنوی در قبال کسب دنیا نام ببرم. تکنولوژی می دهد و می ستاند. بدین معناست که همواره فناوری جدید به ازای هر فایده و مزیتی که عرضه می دارد، زیانی نیز به دنبال خواهد داشت» (پستمن، ۱۳۹۲الف: ۲۶).

خوب، اگر این گونه است پس آینده پژوهان اخفا(اخلاق فناوری ارتباطات) قرار است چه کاری انجام دهند؟ پاسخ مختصر این که آنان نمی توانند این کارکردهای دوگانه را از بین ببرند، بلکه تنها می توانند با طراحی سناریوهای مختلف درباره این فناوری ها، کاربران فناوری های آینده را راهنمایی کنند که خود مرتکب رذائل اخلاقی نشوند و در دام بی اخلاقی دیگران نیز نیافتند.

کد خبر 4385426