خبرگزاری مهر، گروه استان ها- آرش صالحی: سال هاست سینمای ایران از مشکلات فراوانی رنج می برد که موجب شده تا رفته رفته هنر هفتم که از قدمت طولانی در ایران برخوردار است مخاطبان خود را از دست بدهد و کم کم شاهد سالن های خلوت و گاهی بدون تماشاگر سینما در مناطق مختلف کشور بویژه شهرستانها باشیم.
استان قزوین با جمعیتی بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر دارای چهار سالن سینما در شهر قزوین است و شهرستانهای آن فاقد سینما هستند که همه آنها (ملت، مهتاب، بهمن و کانون ویژه کودکان) با مشکلاتی دسته و پنجه نرم می کنند.
سینما ملت به دلیل تعمیرات، چند سالی است که تعطیل شده و سینما بهمن نیز تحت نظارت حوزه هنری قرار دارد گاهی فیلمهای روز را پخش می کند و به دلیل وابستگی به حوزه هنوز از پا نیفتاده و خود را سرپا نگه داشته هر از چند گاهی نیز برای همایش ها و مراسم خاص و شب شعر مورد استفاده قرار می گیرد.
سینما کانون هم که متعلق به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که برای نمایش فیلمهای ویژه کودک استفاده می شود و محل برپایی جشنواره های کودکان است.
در این میان یکی از سینماهای مدرن قزوین با نام مهتاب که به تجهیزات سمعی و بصری روز دنیا و پخش دالبی مجهز شده دچار مشکلاتی جدی در تامین هزینه های خود شده و امکان تعطیلی آن جدی است.
تاریخ؛ چگونه پای سینما به قزوین باز شد
شهر قزوین از اولین شهرهای ایران بوده که صاحب سینما شده است.
یک قزوین پژوه درباره تاریخچه ساخت سالن های سینما در قزوین به مهر می گوید: نخستین سینمای استاندارد به معنای امروزی، در روز یکشنبه ۹ مردادماه ۱۳۱۱، توسط «ارباب برزو مهرشاهی» در ۲ طبقه با گنجایش ۵۵۰ تا ۷۰۰ نفر تاسیس شد. در این سینما که به نام پسر ارباب برزو، یعنی «شاهپور» لقب گرفت، اولین فیلم داستانی به نام «شارلاتان امروزی» در ۷ پرده نمایش داده شد.
مهدی نورمحمدی اظهار کرد: با خرید اولین دستگاه آپارات فیلم ناطق، فیلم «گرانت» یا «مخبر زبردست» در شنبه شب ۱۸ بهمن ۱۳۱۴، این فیلم با دستگاه جدید به نمایش عمومی درآورده شد و به این ترتیب قزوین به جرگه شهرهایی دارای قابلیت پخش سینمای ناطق پیوست.
نویسنده کتاب «تاریخ تئاتر و سینما در قزوین» سال های رونق ساخت سینما در قزوین را اواخر دهه ۳۰ عنوان کرد و گفت: در سال ۱۳۳۸ خورشید، «اصغر دائی» سینمای «باربد» که بعدها «ب. ب.» نامیده شد، در مقابل «عمارت طوطی» را تاسیس کرد که تا روزهای پیروزی انقلاب فعالیت می کرد و بعد از آن، به سالن پذیرایی «نوفل لوشاتو» تبدیل شد.
نورمحمدی اضافه کرد: پس از آن «هوشنگ بصیری راد» در اواخر اسفند ۱۳۳۹، سینما مهتاب فعلی را با ظرفیت حدود ۵۰۰ نفر در ۲ طبقه احداث کرد و در سال ۱۳۴۱، دوباره اصغر دائی، در ابتدای خیابان خیام فعلی، «سینما خیام» را بنیان نهاد که در سال ۱۳۵۷ به آتش کشیده شد.
وی یادآور شد: در نهایت با مشارکت «شاهپور مهرشاهی» و «حسین بابایی»، در محل شعبه تابستانی «سینما ایران»، سینمایی به نام «آریا» با ظرفیت اسمی ۵۰۰ نفر ساخته شد که بعدها به «سینما ملت» تغییر نام داد و تا حدود ۱۰ سال قبل فعالیت می کرد که متاسفانه امروزه متروکه و بلااستفاده رها شده است.
۴۹۲ صندلی سینما در قزوین/ پردیس نیاز استان
با بررسی وضعیت سینماهای موجود و مشکلات آنها می توان گفت در حال حاضر در مجموع ۴۹۲ صندلی سینما برای جمعیت یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفری استان وجود دارد که در این میان ضرورت احداث پردیس سینمایی در دیار مینودری روز به روز جدی تر احساس می شود.
در این میان احداث پردیس های سینمایی که با رویکرد فرهنگی، تجاری و تفریحی در بسیاری از استانهای کشور راه اندازی شده راهکاری برای رونق سینما و کشاندن خانواده ها در فضایی بانشاط تر به سینماست.
با این حال اوضاع اقتصادی فعلی مسیر احداث پردیس را بیش از گذشته مانند سنگلاخ کرده است. البته برخی سینما دوستان هم معتقدند اراده ای جدی در مسئولان برای ساخت این فضای فرهنگی وجود ندارد.
تغییر قوانین ساخت پردیس را مشکل کرد
مدیر و مالک سینما مهتاب قزوین با اشاره به پیشینه تجاری سازی فضای سینماها در ۲ دهه اخیر، به خبرنگار مهر گفت: اوایل دهه ۸۰ مجلس قانونی را مصوب کرد که بر مبنای آن می توانستید به اندازه وسعت سالن نمایش ملک تجاری داشته باشید، بدون اینکه شهرداری هیچ گونه وجهی را از سینمادار بگیرد.
محمدرضا بصیری افزود: متاسفانه در سال ۱۳۹۲ مجلس دوباره این قانون را تغییر داد و به همین خاطر پرونده تخلف بسیاری از سالن های سینما به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری ها رفت و ما به همین خاطر مجبور شدیم از تبدیل سالن دوم خود به فضای تجاری یا تفریحی صرف نظر کنیم و به رغم سودده نبودن، سالن تازه ای به سینما مهتاب بیافزاییم.
بصیری درباره قابلیت های ساخت پردیس سینمایی در استان تصریح کرد: ساخت پردیس های سینمایی در کشور با توجه به قوانین حمایتی که در سال ۱۳۸۰ تصویب شد، معنا داشت. پس از تغییراتی که سال ۱۳۹۲ در قوانین سینماداری اعمال شد، آهنگ رشد احداث پردیس های سینمایی در کشور کاهش یافت.
وی شهر قزوین را دارای ظرفیت مناسبی برای احداث پردیس سینمایی دانست و ادامه داد: با این حال اگر پردیس سینمایی را در مناطق شمالی و یا دور افتاده شهر بسازیم، امکان موفقیت ما بسیار کم خواهد شد. اگر بخواهیم پردیس سینمایی را در محله های تازه ساز مانند مینودر احداث کنیم قطعاً چنین پردیسی به سوددهی نخواهد رسید؛ چون هم جمعیت این نقاط کم است و هم اینکه دسترسی به آنها برای دوستداران هنر و سینما در قزوین مشکل خواهد بود.
پیش شرط های جذب سرمایه گذار
از سوی دیگر، مدیر امور سینمایی حوزه هنری استان قزوین مؤسسه سینمایی «بهمن سبز» (وابسته به حوزه هنری) را مهمترین سرمایه گذار بالقوه احداث پردیس سینمایی قزوین بیان کرد و افزود: اگر زمینی با ابعاد و اندازه های کافی و در منطقه ای مناسب از شهر به ما واگذار شود، مؤسسه سینمایی بهمن سبز می تواند با جلب مشارکت سرمایه گذاران بخش خصوصی، احداث پردیس سینمایی قزوین را آغاز کند. البته با توجه به شرایط اقتصادی موجود هزینه ساختن پردیس سینمایی نسبت به سال قبل ۲ برابر شده است.
اسکندر نادری پور اضافه کرد: چنانچه شرایط لازم برای احداث یک پردیس سینمایی استاندارد از جمله امکان ساخت فضای تجاری و تفریحی جذاب از سوی دستگاه های متولی مانند سازمان مسکن و شهرسازی و شهرداری قزوین تامین نشود، قطعاً هیچ سرمایه گذاری حاضر نیست در این طرح مشارکت کند.
وی ادامه داد: بهترین فضا برای ساخت پردیس، مناطق شمالی شهر مانند پونک و سُورتُک است؛ زیرا تجربه نشان داده مردم قزوین حاضرند از جنوب به شمال شهر برای دیدن فیلم یا دیگر فعالیت های فرهنگی بروند، اما حالت برعکس تقریباً اتفاق نمی افتد و هیچ کس از شمال شهر برای تماشای فیلم به جنوب شهر نمی آید.
سرمایه گذاران پا پیش نمی گذارند
رئیس حوزه هنری استان قزوین هم که طی ۳ سال اخیر طرح ساخت پردیس سینمایی را پیگیری کرده و در این رابطه قول هایی هم به رسانه ها داده، از حمایت نکردن استانداری و دستگاه های مسئول از احداث اولین پردیس سینمایی گلایه کرد و به خبرنگار مهر گفت: مطابق آنچه پیشتر اعلام کردیم قرار بود زمینی به مساحت ۱۸۸۰ متر مربع در بلوار امیرکبیر (ناحیه پونک) به ساخت پردیس اختصاص پیدا کند که البته مسئولان شهرسازی از پیشنهاد خود عقب نشینی کرده اند.
علی هوشمند حداقل ابعاد لازم برای ساخت پردیس سینمایی را ۳۵۰۰ متر مربع عنوان کرد و افزود: اگر چه می توانیم با ساخت طبقه های بیشتر پردیس کمبود مساحت زمین را تا حدی جبران کنیم، اما قطعاً در ایجاد و الحاق فضاهای تجاری، تفریحی و فرهنگی که از الزامات یک پردیس است، به مشکل می خوریم.
وی حداقل اعتبار مورد نیاز برای احداث پردیس را ۴۰ تا ۶۰ میلیارد تومان بیان کرد و ادامه داد: با وضعیت اقتصادی فعلی که اجتناب ناپذیر است، فعلاً هیچ سرمایه گذاری برای ساخت پردیس پا پیش نمی گذارد؛ ضمن اینکه دستگاه های دولتی هم بودجه ای برای این کار در اختیار ندارند و دولت هم تنها از طرح هایی حمایت می کند که حداقل ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشند.
لزوم ورود شهرداری به طرح ساخت پردیس
یک کارشناس سینما نیز کم کاری مسئولان را از علل به تعویق افتادن احداث پردیس سینمایی در استان دانست و اظهار کرد: در حالی مدام از قزوین به عنوان شهر فرهنگ و هنر یاد می کنیم که مردم این دیار حتی از داشتن یک پردیس سینمایی کوچک و تماشای بسیاری از فیلم های روز سینمای ایران محروم شده اند.
رضا باقرزاده مقدم با تاکید بر لزوم ورود شهرداری به طرح ساخت پردیس سینمایی، اضافه کرد: اینکه ساخت پردیس سینمایی را به مدیران حوزه هنری واگذار کنیم، نوعی خوش خیالی است؛ چرا که احداث چنین ساختمانی فقط در حیطه توانایی های شهرداری است که بودجه سالیانه آن (۵۰۰ میلیارد تومان) با تمامی نهادهای دولتی استان برابر است.
وی ضمن انتقاد از نگاه تبعیض آمیز مسئولان حوزه هنری برای احداث پردیس در نقاط شمالی شهر، ادامه داد: بهترین گزینه برای ساخت پردیس سینمایی، محل کنونی سینمای تعطیل شده «ملت» است که در مرکز شهر قزوین قرار دارد.
پردیس راهکار برون رفت از رکود سینما
اگر بپذیریم که سینما دیگر درآمدزا نیست می توان امیدوار بود که مسئولان فرهنگی با چاره اندیشی عاجل و حمایت مناسب از سینماگران و استفاده از راهکارهایی عملی در این مسیر حرکت کنند که در این میان تسریع در راه اندازی پردیس سینما با جاذبه های تفریحی، فرهنگی و هنری آن می تواند راهگشابوده و زمینه استقبال خانواده ها از سینما را بیش از گذشته مهیا کرد.
نظر شما