جواد علی محمدی اردکانی به خبرنگار مهر گفت: «چاشو» کتابی پژوهشی درباره چادرشبهای خطه گیلان و زیبایی شناسی این هنر دستی سنتی است که کار روی آن را به همراه یکی از دانشجویانم در مقطع کارشناسی ارشد به نام نسرین عابددوست انجام دادهام. این کتاب هماکنون در دست سازمان میراث فرهنگی برای انتشار است. دغدغه ما در این کتاب حفظ و ثبت یک هنر سنتی است که اگر توجهی به آن نشود، ممکن است مانند دیگر هنرهای سنتی ایران در خطر نابودی و فراموشی قرار گیرد.
وی افزود: به نسبت دیگر مناطق فلات ایران، راهها در شمال ایران صعبالعبور بود. بافت جنگلی شمال باعث میشد تا آمد و شد در آنجا دشوار و سخت باشد. بنابراین بومیهای کنار دریای کاسپین بسیار خوب میتوانستند در مقابل دشمن از خود دفاع کنند.
علی محمدی اردکانی ادامه داد: یکی از دشواریهای اعراب پس از حمله به ایران نیز فتح مناطق شمال بود، بنابراین این مناطق تا مدتها هویت ایرانی خود را حفظ کردند. بر این اساس کهنالگوها یا آرکیتایپهای ایرانی ثبات بیشتری در میان تفکر مردم شمال ایران داشتند. به همین دلیل این کهن الگوها سالیان دراز تا به امروز ادامه پیدا کرده در انواع هنرهای سنتی ماندگار شدند.
نویسنده کتاب «چاشو» درباره شیوه پژوهش و روند مباحث این کتاب نیز اشاره کرد: ما در این کتاب ضمن بررسی ساختاری چادرشبهای گیلان نقوشی را که روی این چادرشبها، بویژه تولیدات منطقه قاسم آباد به کار رفته، تحلیل ساختاری کردیم و به این نتیجه رسیدیم که این نقوش در سفالهای تمدنهای کهن مارلیک و املش به کار رفته است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علم و فرهنگ به زوال هنر بافت چادرشب در گیلان اشاره کرد و گفت: متاسفانه این هنر کهن رو به زوال است و کسی نیز روی آنها پژوهش نمیکند. کتاب «چاشو» اگر منتشر شود، نخستین اثر پژوهشی در این حوزه است. متاسفانه ناشران خصوصی نیز به انتشار این دست از کتابها روی خوش نشان نمیدهند. البته در این ماهها حق هم دارند، چرا که کاغذ به نسبت سالهای گذشته چند برابر گرانتر از قبل شده است. امیدوارم این پژوهش ما قدمی در ثبت تاریخی و حفظ این هنر سنتی زیبا باشد.
جواد علیمحمدی اردکانی مدرک دکتری در رشته پژوهش هنر از دانشگاه هنر شاهد دارد و هماکنون استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه علم و فرهنگ است. نخستین کتاب علی محمدی اردکانی با عنوان «پژوهشی در زیلوی یزد» در سال ۱۳۸۶ از سوی انتشارات فرهنگستان هنر در دسترس مخاطبان قرار گرفت. دیگر کتاب او با عنوان «همگامی ادبیات و نقاشی قاجار» در سال ۱۳۹۲ از سوی انتشارات یساولی منتشر شد.
نظر شما