بیکران زمین تا بیکران آسمان

به گزارش خبرنگار مهر، فرمان آرا فیلمسازی دقیق است که کمتر پیش می آید در قابی که می بندد جزئی را سهل انگارانه در آن بگنجاند. لذا حضور مکرر تابلوهای دشتی در کادرهای وی گویای اهمیت این آثار در انتقال حس درونی بهمن فرمان آرا و کمک به فضاسازی معنوی لوکیشن است.

از 19 بهمن ماه سال جاری آخرین نقاشی های مصطفی دشتی با عنوان "آسمان و زمین" در نگارخانه فرهنگسرای نیاوران روی دیوار رفته تا آنها که آثارش را دنبال می کنند یا آنها که مثل نگارنده با او در فیلم های فرمان آرا آشنا شده اند، به دیدار تازه ترین نقاشی های او بیایند.

آبستره همچنان سبک مورد علاقه این هنرمند زاده خاش است. دشتی را نقاش طبیعت گرا می شناسند. البته او طبیعتی را به تصویر می کشد که در ذهن خود پرورانده و بیننده آثارش را به ناخودآگاه ذهنش رجوع می دهد تا طبیعتی که بر تابلو به تماشا نشسته است را در نگاه خود بیابد.

او این بار در مجموعه 35 نقاشی که در فرهنگسرای نیاوران به معرض دید عموم قرار داده، همچنانکه در عنوان نمایشگاه پیداست، فضاهایی از بیکران زمین تا بیکران آسمان را بر بوم های بزرگ پاشیده که پیش از هر چیزی "توهم زا"ست و مرغ خیال آدمی را به پرواز می خواند.

نقاشی آبستره در نابترین شکل خود فاقد یک موضوع قابل تشخیص و گاه فاقد ما به ازاء بیرونی است. در حالی که در آثار دشتی در پس این "توهم زایی" خطوط فرضی یک سوژه مبهم پیداست. در آثار او اثری از خط صاف و راست پیدا نیست و بی تکلفی در عین آگاهی در ترسیم خطوط هویداست.

محدوده رنگ های مورد استفاده نقاش پس از تماشای نمایشگاه برای بیننده جالب توجه است. سیاه نخستین انتخاب دشتی است که تقریبا در تمام نقاشی ها خودنمایی می کند. اما تونالیته هایی از آبی، زرد، نارنجی، سبز و قهوه ای سوخته را نیز می توان در تابلوها دید. اما همچنانکه گفته شد وسعت بیکران سیاهی در آثار وی بیش از هر رنگ و نقشی جلب توجه می نماید.

همه این خصوصیات در کنار هم در پهنه تابلوهای بزرگ به زایش تصاویری می انجامد که مبهوت کننده و تامل برانگیز است. بدون عنوان بودن همه آثار هم به خلق چنین فضایی کمک دوچندانی می نماید. به طور مثال نمایشگاه با دو تابلو بزرگ 200 در 200 سانتیمتر آغاز می شود که با اکرلیک خلق شده اند و هر یک در عین سادگی و با پرهیز از تنوع رنگی، مخاطب را به کشف شهودی شخصی رهنمون می سازد.

در تابلو نخست در پهنه سیاه مات که دلزدگی و یاس را قوت می بخشد، نوری سپید از بالای تابلو به درون سیاهی تابیده که در قسمت پایینی اثر منتشر شده و گویی راز و رمزی را در دل تباهی کشف کرده تا یاس حاصل از آن سیاهی به امیدی شیرین مبدل گردد.

در تابلوی کناری در حالی که دوسوم از فضای فوقانی تابلو را رنگ سیاه مات با لکه های سیاهتر اکرلیک برجسته پر کرده، از قسمت زیرین تابلو گویی خورشیدی در حال طلوع است که تلالو رنگین و عاشقانه آن در حال گسترش به دل تاریکی و محو سیاهی است. نقاش با بهره گیری از زرد، نارنجی و سفید این طلوع را نوید می دهد.

مجموعه "شهاب سنگ ها" هم در این آثار جلب نظر می کند. چهار شهاب سنگ در چهار تابلو در فضای بی وزنی و خلاء به انرژی آزاد شده ای می مانند که چون گدازه های آتشین از آسمان رها شده مسیر سقوط و زمین را درپیش گرفته اند.

نکته پایانی اینکه بهمن فرمان آرا در آثار اخیرش از نظرهای مختلف به مرگ نگریسته و قهرمانان هر فیلمش مواجهه ای خاص با مقوله مرگ دارند. او در چنین آثاری از نقاشی های دشتی بهره برده که در تضاد سیاهی و خطوط نامنظم فضاهایی نامتناهی و مضامینی بلند را ترسیم می کند.

علاقمندان می توانند از نمایشگاه نقاشی های مصطفی دشتی تا عصر شنبه 28 بهمن ماه در نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران بازدید کنند.