نخستین همایش نشریات کودکان خردسال برگزار شد

به گزارش خبرنگار مهر، در ابتدای مراسم نخستین همایش نشریه کودکان خردسال دکتر ناصرمیناچی به مرور فعالیت های کتابخانه حسینیه ارشاد در حوزه ادبیات کودک و نوجوان پرداخت و آثاری را که طی سال های گذشته توسط این مرکز مورد حمایت واقع شده، معرفی کرد.

فرخ سرشت پژوهشگر موسسه پژوهشی ادبی کودکان نیز در این مراسم گفت : کودکان در دوران پیشین، بزرگانی کوچک بودند که هویتی مستقل نداشتند. با نضج گرفتن دیدگاه های اروپایی ها و ورود افکار روشنفکری به ایران،کودک نیز به تدریج جایگاه مخصوصی درجامعه یافت تا اینکه چگونگی تعامل وعوامل زیست محیطی برای ایجاد تفاوت های رشدی و استعدادی کودک یکی از مهم ترین محورهای روانشناسان به شمار آمد.امروز مفهوم کودک دوران گذار خود را طی می کند. بنابراین در روند تاریخی نشریات نیز می توان نقش کودک را بهتر احساس کرد.

این پژوهشگر ادامه داد: پس از شهریور1320 رشد مطبوعات پنج برابرشد. با افزایش این رشد برخی نشریات صفحات مخصوصی را به موضوع ادبیات کودک اختصاص دادند که از میان آنها می توان به امید ایران، سپید وسیاه، اطلاعات هفتگی و زنان اشاره کرد. دراین صفحات تعداد آثار ترجمه از ادبیات کودکان سایر کشورها نیز به چشم می خورد که درمجموع مطالب گوناگون و متنوعی با محوریت کودک را دربرمی گرفت.

وی اضافه کرد: از دهه سی به بعد افسانه های ایران زمین به همراه متل ها و قصه ها گردآوری شد و بعدها یعنی در سال 1348 نشریه ای با عنوان پیک کودک با هدف شکوفایی استعدادهای نوشتاری و ادبی کودکان رواج یافت. گسترش زبان پایه، داستان برای آشنایی با مبانی زندگی و..از دیگر اهداف این نشریه بود .نشریه پیک کودک یکی از معدود نشریات آموزشی موفقی بود که با رویکرد به موضوعات مختلف توانست پایه های عواطف شخصیتی را درون کودکان پی ریزی کند.

سپس توران میرهادی پژوهشگر و نویسنده پیشکسوت ادبیات کودک به ایرج جهانشاهی سردبیر نشریه پیک کودک اشاره کرد و گفت: جهانشاهی از سال ها پیش یکی از راهنمایان در زمینه شکل گیری فرهنگ کودکان و نوجوانان به شمارمی آمد. خدمات این سردبیر فعال به قدری ارزنده و تاثیرگذار بود که امروز پس از گذشت پانزده سال عدم حضور وی را حس نمی کنیم . حتی در دهمین جلد از فرهنگنامه کودک نیز بخش هایی از بیوگرافی وی را درقالب اطلاع رسانی جامع تر گنجانده ایم تا همه با این شخصیت آشنا شوند. مخاطب شناسی و گردآوری دایره المعارف کودکان از مواردی بود که زنده یاد جهانشاهی توانست به پررنگ کردن آنها بپردازد. ما درنشریه پیک کودک به همراه جهانشاهی به روستاهای دورافتاده سفر می کردیم و در آنجا با نیازهای کودکان و خواسته های بصری شان از نزدیک آشنا می شدیم.

در ادامه مراسم، سپیده آرمین نویسنده کتاب کودک ضمن بررسی نشریات خردسالان از سال های 1364 تا امروز گفت: "رشد کودک" در ردیف نخستین نشریاتی بود که در دهه شصت آغازبکار کرد وتا سال 1368 نیز تداوم داشت. در سال 1369 نشریه گلک روی کارآمد اما متاسفانه انتشار آن درسال 1371 متوقف شد. بعد از آن در دهه های هفتاد و هشتاد نشریاتی چون مروارید، بادبادک و کوشش منتشر شدند که توانستند تاثیر زیادی بر ادبیات کودک بگذارند. در سال های 1383 و1384 نیز شاهد رشد نشریاتی چون سنجاقک، من ومامان گلی ، کفش دوزک و... بوده ایم . روند تدریجی نشریات کودک نشان می دهد این نشریات با وجود سپری کردن فراز و نشیب های فراوان توانستند به تکامل دست یابند. به طوری که سال گذشته در جریان برگزاری جشنواره مطبوعات اعلام شد 80 نشریه با محوریت ادبیات کودک و نوجوان درسراسرکشورفعالیت می کنند.

مدیرعامل انجمن پژوهشی کودکان نیز در این مراسم با موضوع نگاهی به دونشریه " شاپرک " و " گلک " خاطرنشان کرد: در سال 1359 مجله کیهان بچه ها ضمیمه ای را با عنوان شاپرک منتشرکرد و قراربر این شد تا نوشته ها،مقالات و اشعار کودکان در آن منعکس شود. در آن سال ها اغلب نشریات کودک جنبه آموزشی صرف داشتند اما شاپرک توانست نمونه ای از آثارخوب و متنوع را برای کودکان فراهم کند. از سال 1359 تا1371 که مسئولیت شاپرک به شکوه قاسم نیا واگذارشد ، خدمات ارزنده ای در زمینه ادبیات کودک صورت گرفت و توانست بستر پیدایش نویسندگان زیادی باشد. این نشریه در شاخه شعر نیز توانست به فضای جدیدی دست یابد. شعرایی چون اسدالله شعبانی،مصطفی رحماندوست،جعفرابراهیمی و..از این جمله بودند که فعالیت های آغازین خود را با شاپرک شروع کردند. محمدعلی بنی اسدی،علی نیکان پور،کریم نصر،احمد وکیلی و... نیز هنرمندانی بودند که در این فضا به تصویرگری پرداختند و رشد قابل ملاحظه ای داشتند.

یوسفی اضافه کرد: نشریه شاپرک سعی کرد فعالیت های ادبی خود را تنها به شعر و داستان محدود نکند . بلکه با در دست داشتن طرح هایی چون خبرنگار کوچولو،معرفی بچه های ملل و غیره به پررنگ کردن ادبیات کودک دامن زد. شکوه قاسم نیا از سال 1379 با داشتن تجربه نشریه شاپرک وبا دستاوردهای تازه، مجله گلک را سازماندهی کرد. گلک برخلاف سایرنشریات مصرانه سعی می کرد ادبیات صحیح را به کودکان آموزش دهد.

 پس از سخنرانی مدیرعامل انجمن پژوهشی کودکان لوح تقدیری از سوی شورای کتاب کودک به شکوه قاسم نیا - شاعر و نویسنده کودک - اهدا شد.

 سپس خراسانچی مدیرکتابخانه حسینیه ارشاد با نمایش اسلاید به نشان دادن آمار علاقمندی کودکان به مقوله کتابخوانی پرداخت که بر اساس این آمار 86 درصد کودکان به خواندن نشریات کودک،22 درصد علاقمند به خواندن کتاب هایی با مضامین کودکانه و 52 درصد نیز گرایش به نشریات مملو از تصویر وعکس داشتند.

در پایان مراسم نوش آفرین انصاری دبیر شورای کتاب کودک و توران میرهادی دبیر فرهنگنامه کودک، لوح تقدیر نشریات برگزیده خردسالان را به نشریاتی چون "من ومامان گلی"، " سنجاقک " ، " رشد کودک "، " کوشش "،" دوست خوب " و " بادبادک " اهدا کردند.