به گزارش خبرنگار مهر، کوروش کمالی سروستانی شامگاه سه شنبه در آیین بزرگداشت بیژن سمندر شاعر شیرازی با عنوان «کوچ شاعر شعر شهر» که در تالار حافظ برگزار شد، با بیان اینکه بیژن سمندر به چندین هنر آراسته بود، افزود: شعر و موسیقی و خط برای او جهانی معنایی بود که به واسطهاش اندیشه را به تصویر میکشید.
سوگمویههای بیژن در کالبد واژگانی ادا شد
وی با بیان اینکه بیشتر خاطرات شیرین با ترانههای ماندگار او پیوند خورده است، عنوان کرد: سمندر در روزگاری در غربت شعرهایی سروده بود که نشان از غم غربت و پیوند با شیراز داشت؛ سوگمویههای بیژن در کالبد واژگانی ادا شد که شرنگ غربت را به کام جانش مینشاند، سمندر را مردی از قبیله شعر و احساس خواند که غربت او را به رخوت سکوت برد.
کمالی سروستانی با بیان اینکه نگرش متفاوت سمندر در اندیشه او در بستر کلمات هویت می یابد، ادامه داد: این اندیشه از او شاعری می سازد که گرچه دور و دیر، اما بلندآوازه میشود و به گواه شادمانگی اصیل و تفکر موسیقایی سرزمینش ماهیت مییابد.
وی با بیان اینکه هر بار سمندر به سخن میآید از واگویههای غربتنشان تا جاری طنز و شور و شیداییاش ما را به شهری میبرد که به آن مباهات میکنیم، افزود: بیژن سمندر شاعر، ترانه سرا و موسیقی دان نامی شیراز بود که با باور به زنده داشتن گویش شیرازی با لحنی خوش و طبعی دلکش خمیرمایه اشعاری را گذاشت که از یک سو موجب ماندگاری گویش شیرازی شد و از دیگرسو باورهای مردم شیراز را ثبت کرد.
کمالی سروستانی در ادامه اظهار کرد: آنچه سمندر را جاودانه کرد دلبستگی به شیراز و تسلط او به ساختار ادبیات است و هنوز آفریدههای این شاعر بزرگ بر قلههای ادبیات فولکور این سرزمین میدرخشد.
وی همچنین گفت: سمندر شاعر ترانه هایی است که در خاطره جمعی ایرانیان ماندگار شده است و نقشی بی بدیل در احیای واژگان فراموش شده شیراز داشت.
این پژوهشگر ادبی افزود: او دلبسته فرهنگ مذهبی و مردمی و عامیانه شیراز بود و بیشک سمندر با فرهنگ شیراز پیوندی ناگسستنی داشت؛ می توان سمندر را شاعری دانست که از شیراز الهام و هویت گرفت و امروز بخشی از هویت و فرهنگ شیراز به شمار میرود و با باور به بقای زبان و لهجه آنچه در قالب شعر و ترانه نگاشت، همت سترگی بود در حفظ فرهنگ عامه شیراز.
سمندر محدوده جغرافیایی شیراز و فارس را در نوردید
سپس مدیرکل فرهنگ و ارشاد فارس هم در این آیین گفت: بیژن سمندر سالها با سرایش شعرها و آثارش محدوده جغرافیایی شیراز و فارس را در نوردید و در سراسر جهان معرف این شهر ادب پرور شد.
صابر سهرابی بزرگداشت هنرمندان شیراز را در سوگ او ستود و اظهار کرد: هنرمندان این خطه و دیار با فوت سمندر از سراسر جهان پیام تسلیت دادند و در فضای مجازی و مکتوب اعلام کردند سمندر هویت محلی و فرهنگی شعر شیراز بود.
در این مراسم یک نویسنده و پژوهشگر فرهنگ عامه فارس، گفت: بیژن سمندر دوست جِنگ مردم شیراز بود.
ابوالقاسم فقیری عنوان کرد: هنوز هستند شیرازیهایی که واژه مرگ را در تداول عامیانه به کار نمیبرند و به جایش میگویند «فلانی همچی» شد گویی از واژه مرگ هراس دارند و حال باید بگوییم سمندر همچی شد؛ چراکه هر آمدنی رفتنی دارد.
وی با یادکرد از خاطره بیژن سمندر که هر سال عید نوروز برای او نامه و اثری تازه ارسال می کرد، گفت: مانند هر شیرازی شعر شیرازی را دوست دارم؛ بیژن سمندر را شاعری به قاعده میدانم زیرا او شعر شیرازی را به کمال میشناخت و خاطرخواه مردم شیراز بود.
سمندر، قافله سالار گویش شیرازی
این پژوهشگر فرهنگ عامه فارس، سمندر را قافله سالار گویش شیرازی دانست و ادامه داد: آنان که همچون احد ده بزرگی، یدالله طارمی، اسماعیل عسلی و حمید روزیطلب شعر شیرازی میسرایند جملگی تحت تاثیر شعر استاد سمندر هستند.
فقیری با بیان اینکه سمندر با شعر شیراز به ویژه در جمع شیرازیانِ دل به نشاط، خوش درخشید، عنوان کرد: او بعدها کتاب شعر شهر و شیراز از گل بهترو را به چاپ رساند و شعر او خوشخوان و شیرین است و با مخاطبانش زود ارتباط برقرار میکند.
وی اضافه کرد: فرهنگ برای ما شیرازیها عزیز است؛ ما با این فرهنگ بالیده و بزرگ شدهایم و اگر آن را از ما بگیرند، در گستره زندگی نابود خواهیم شد.
فقیری یادآور شد: شیرازی با دل به همه آشنا بودنش و پاک بودنش و بخشش و گذشتش زنده است و اگر این خلق و خو را از شیرازی بگیرند، چیزی نداریم سوغات با دیگران پیشکش کنیم.
وی عنوان کرد: مردم شیراز هنوز آب، گل، سبزه، باغ و محبت را میفهمند و حق شناساند و محبت را با محبت پاسخ میدهند؛ از همین رو است که سمندر و شعر شیرینش را هرگز فراموش نمیکنند و شیراز را باید در مجموعه شعرهای فاخر سمندر جست و جو کرد.
سمندر شعر شیرازی را برای خنده دیگران ننوشت
این در حالی بود که مدیر انتشارات نوید شیراز نیز در این آیین بیژن سمندر را اینگونه توصیف کرد که هیچگاه شعر شیرازی را برای خنده دیگران ننوشت و هر واژه را در جای خود به کار گرفت.
به گفته داریوش نویدگویی، واژههای شیرازی میراث گرانبهایی است که بیژنها در اختیار ما گذاشتهاند و ما باید مانند مردمک چشم از آنها نگهداری کنیم.
وی با بیان اینکه حدود ۵۰ سال پیش در محدوده کوچک شیراز رد و بدل کردن صحبت های روزانه با همین اصلاحات شیرازی بود، عنوان کرد: در آن زمان بزرگان گمان نمی کردند روزگاری رسانههایی بیایند که بر ضد فرهنگ محلی شهرها باشد.
نویدگویی افزود: در این میان، تنها یک تن بود که با تیزهوشی و آیندهنگری و عشق به شیراز امروز را میدید و این واژهها و اصطلاحات شیرازی را جمعآوری کرد و آن روز قدر او را نمیدانستند؛ اما او واژههای ریشهدار و پیامدار و صمیمی شیرازی را جمع آوری کرد و کتابهای او امروز سند افتخار ما شیرازیهاست.
وی تصریح کرد: بیژن سمندر اسیر زرق و برق غرب نشد و با آنکه جسم او رفت، اندیشه، عشق و علاقه اش در کوچه پس کوچههای شیراز جامانده است.
پیام صوتی علیرضا عصار به یاد خواننده شیرازی
در این آیین، مدیر کانون ادب و هنر فارس ناصر امامی به خوانش شعری در رثای او پرداخت و حسن صفری موسیقیدان شیرازی، حسین میری و حامد فقیهی خوانندگان پاپ شیراز اشعاری به سمندر تقدیم کردند؛ همچنین پیام صوتی علیرضا عصار خواننده شیرازی به مناسبت درگذشت سمندر پخش شد و سمن سمندر خواهر بیژن سمندر پیامی از سوی خانواده او قرائت کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، سادمان بیژن سمندر با عنوان «کوچ شاعر شعر شهر» توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس، سازمان میراث فرهنگی، حوزه هنری فارس، انتشارات نوید، انجمن فرهنگ و ادب شیراز، شهرداری شیراز، دانشنامه فارس و خانواده بیژن سمندر برگزار شد.
نظر شما