خبرگزاری مهر، گروه استان ها - مرضیه اردکانی: یکی از مهم ترین انگیزه های شکل گیری انقلاب اسلامی که توسط مردان انقلابی و مبارز در چهل سال پیش در کشور ایران به وقوع پیوست؛ توجه و حمایت از اقشار آسیب پذیر و آسیب دیده بود.
پس از انقلاب بودند کسانی که بدون حمایت و پشتوانه ای، باید ضربه های دردناک انواع آسیب های اجتماعی را متحمل می شدند و روزگار سخت خود را بدون حامی و پناهگاه به انتها می رساندند. اما از دل قیام جمهوری اسلامی ایران، سازمان بهزیستی شکل گرفت تا بهتر زیستن را به نیازمندان و محرومان جامعه هدیه دهد و به خاطرات تلخ آنها، شیرینی امنیت بخشد.
این گونه شد که این سازمان به عنوان یکی از شیرین ترین و پرخاصیت ترین میوه های انقلاب و قیام جمهوری اسلامی ایران، متولی رسیدگی به مجموعه آسیب های اجتماعی شد و با انواع مراکز و دفاتر خدماتی خود، روند توسعه و ارتقای خدمتگزاری به مردم را در پیش گرفت.
بدون شک اطلاع رسانی به عموم مردم می تواند گامی موثر در معرفی افراد آسیب دیده یا در معرض آسیب به این مراکز باشد.
سازمان بهزیستی ساختاری نهادینه و تخصصی دارد
علیرضا وارثی مدیرکل بهزیستی استان قزوین در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به توسعه خدمات این سازمان می گوید: آسیب های اجتماعی به ویژه آسیب های نوپدید، یک سری از واقعیت های جامعه هستند که نمی شود آنها را فراموش کرد و به آن بی توجه بود. چهار عامل جدی برای این که یک جامعه را خوب رصد کرده و وضعیت آسیب های اجتماعی را در آن بررسی کنیم؛ شامل ملاک های آماری، فردی، دینی و اجتماعی است. در چهل سالگی انقلاب اسلامی در همه این موارد، توسعه و افزایش خدمت رسانی را شاهدیم.
وی تصریح کرد: قبل از انقلاب، انجمن های خیریه در حوزه سلامت اجتماعی کار می کردند و فعالیت های آنها بیشتر در حوزه معلولیت و کودکان و زنان بی سرپرست بود ولی امروز شاهد ساختاری نهادینه شده و تخصصی و یک نهاد دولتی برای حمایت از سلامت اجتماعی در کشور هستیم که دارای نیروهای تخصصی همراه با اعتبارات دولتی است و توانسته بخش غیر دولتی و مردمی را به صورت خیریه جمعی برای توسعه سلامت اجتماعی فراهم کند.
وارثی بیان کرد: در استان قزوین نزدیک به ۴۰۰ مرکز به صورت غیردولتی شامل مرکز، موسسه و انجمن در کنار سازمان بهزیستی برای خدمات رسانی به قشر آسیب دیده یا در معرض آسیب فعالیت می کنند.
وی افزود: این سازمان بعد از چهل سال در سه محور شامل: خدمات پیشگیرانه و آگاه سازی در حوزه آسیب های اجتماعی، حوزه مداخلات اجتماعی به صورت کاملا علمی و تخصصی و بومی شده برای توانمند سازی افراد آسیب دیده یا در معرض آسیب، خدمات خود را به افراد جامعه هدف ارائه می دهد. خوشبختانه دسترسی آسان مردم به مشاوره های رایگان از طریق خط ۱۲۳ و خط ۱۴۸۰ بدون دریافت کمترین هزینه، بیشترین مشاوره و بیشترین امکان مداخله ها را در دل خانواده های آسیب دیده فراهم می کند.
مدیرکل سازمان بهزیستی استان قزوین با اشاره به این که تا پایان سال تمام شهرستان های استان قزوین دارای اورژانس اجتماعی و پایگاه سلامت خواهند شد؛ اضافه کرد: در سال ۹۷ بیش از ۶۶ درصد مداخلات ما در بحران های فردی، خانوادگی و اجتماعی توسعه پیدا کرده است. تیم اورژانس سیار ما بیش از ۵۴۲ درصد رشد داشته و پاسخگوی نیازهای کسانی است که به این خدمات نیاز دارند.
وی گفت: در سطح استان، ۸ پایگاه اورژانس اجتماعی داریم که نسبت به سال گذشته ۱۶۶ درصد رشد داشته و این آمار نشان دهنده افزایش آگاهی مردم و تقاضای دریافت خدمات از سوی آنان است.
وارثی یادآورشد: در دهه فجر امسال ۱۷ پروژه بهزیستی در استان قزوین افتتاح می شود که میزان اعتبار پروژه های قابل افتتاح بیش از ۱۲ میلیارد تومان است، این طرح ها زمینه اشتغال ۴۹ نفر را فراهم کرده که ۳ پروژه کلنگ زنی و شامل کلنگ زنی ۵ خانه کوچک معلولین ذهنی، کلنگ زنی ۵ خانه کوچک معلولین روان و کلنگ زنی احداث خانه امام حسن مجتبی (ع) موسسه کوثر است.
در دهه فجر و ایام پیروزی انقلاب همراه با جمعی از خبرنگاران به تعدادی از مراکز تحت پوشش بهزیستی رفتیم تا هر چه بیشتر شهروندان را با انواع حمایت های این مراکز آشنا کنیم.
مراکز مداخله بهزیستی، پناهگاهی امن برای آسیب دیدگان
با این تور به مراکز مداخله بهزیستی می رویم، هر کدام از این مراکز با توجه به هدف شکل گیری و شرایط و موقعیت وجنسیت افراد مددجو آماده شده اند. این مراکز پناهگاهی امن را در کنار مشاوران و پرسنل دلسوز برای افراد آسیب داده یا در معرض آسیب تشکیل ایجاد کرده اند.
هدی حقیقی، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان قزوین، در مسیر بازدید از این مراکز می گوید: وقتی جامعه به سمت صنعتی و مدرن شدن می رود طبیعی است با آسیب های جدید و نوپدید هم مواجه شود، لذا باید ارگان هایی باشند که به این آسیب ها رسیدگی کنند.
وی می افزاید: در سال های اخیر ایجاد مراکزی که خاصه به آسیب های اجتماعی رسیدگی کنند؛ بسیار احساس می شد و هم اینک بهزیستی دارای مراکزی است که دائما در حال گسترش و توسعه هستند که این مراکز نمونه بارز و مصداق دستاوردهای ۴۰ ساله انقلاب بشمار می رود.
حقیقی با بیان اینکه کودکان آزاردیده در اولویت خدمت رسانی بهزیستی هستند، در پاسخ به چگونگی انتقال افراد به مراکزی مانند مراکز آسیب و بازپروری، مرکز مداخله در بحران و مراکز نگهداری بلندمدت می گوید: در ابتدا خط ۱۲۳ موارد آسیب دیده و یا در معرض آسیب را شناسایی می کند، سپس تیم سیار اورژانس بهزیستی در صحنه حاضر شده و خیلی سریع آنها را به مراکز مداخله منتقل می کند و مرکز مداخله ما هم آنها را با توجه به شرایط و نوع آسیبی که دیده اند، در مراکز متعددی که داریم جایگزین کرده و آنها را از یکدیگر جدا می کنند. نحوه آمدن افراد هم به این صورت است که یا خودمعرف هستند و خودشان برای معرفی می آیند یا اینکه توسط دیگر افراد و ارگان ها معرفی می شوند.
حمایت مادی و معنوی از کودکان کار خیابان در مراکز نگهداری بهزیستی
به مرکز آسیب و مداخله که خود شامل چند مرکز دیگر است می رسیم؛ حقیقی در مورد یکی از مراکزی که برای کودکان کار خیابانی ایجاد شده گفت: در حال حاضر در قزوین دو مرکز کودکان کار خیابانی، برای سنین زیر ۱۸ سال داریم که شامل یک مرکز نگهداری شبانه روزی و یک مرکز روزانه است. این کودکان از طریق اورژانس اجتماعی یا توسط شهرداری به ما معرفی می شوند. عده ای که دارای خانواده هستند به مرکز روزانه منتقل شده و از حمایت مادی و معنوی و مشاوره های روان شناختی به صورت روزانه بهره مند می شوند و اعتبارات دولتی هم برای آنها در نظر گرفته می شود رویکرد ما این است که آنها را به صورت شبانه روزی از خانواده های خودشان دور نکنیم. اما مرکز نگهداری شبانه روزی برای کودکانی است که سرپرست مناسبی ندارند لذا تا دو ماه در این مرکز نگهداری می شوند تا آنها تعیین تکلیف شومد.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی قزوین درمورد مراکز مداخله در بحران بیان کرد: اگر مراکز سیار اورژانس اجتماعی در پی تماس با خط ۱۲۳ موردی را تشخیص دهند که فرد جا و مکان ندارد و در بحران قرار دارد به این جا منتقل می کنند و در این مرکز به صورت موقت از این افراد نگهداری شده و بعد از اینکه در نهایت تا یک ماه اینجا حضور داشتند تعیین می شود به کدام مرکز منتقل شوند.
وی اضافه کرد: این افراد پس از تفکیک به مراکز دیگربهزیستی مانند خانه امن، مرکز بازپروری، خانه سلامت و دیگر پایگاه ها منتقل می شوند. افرادی که مشکلات خیلی متنوع و متعدد دارند به اینجا می آیند ولی بعد از یک ماه با تشخیص کارشناسان به مراکزی که مناسب آنهاست می روند.
به مرکز بازپروری زنان که می رویم، محیط را مناسب یک اسکان چندین ماهه می بینیم. محلی امن برای زنانی که آسیب های متعددی دیده اند و در مدت هشت ماه تعیین تکلیف می شوند و یا به کنار خانواده های خود باز می گردند یا صاحب شغلی شده و درنهایت برای آنها تصمیماتی گرفته می شود. مرکز بازپروری زنان مرهمی برای دردهای آنهایی است که محصول خشونت و آزارهای جسمی و روحی و فقر فرهنگی خانواده ها هستند که این افراد در زمان اسکان چندین ماهه خود با مدد و کمک مشاوران و مربیان برای بازگشت دوباره به اجتماع آماده می شوند.
به همراه معاون امور اجتماعی بهزیستی استان قزوین به مرکز سلامت برای نگهداری دختران بالای ۱۸ سال می رویم. حقیقی در مورد افراد ساکن این مرکز بیان کرد: این دختران به دلیل مشکلات خانوادگی، بدسرپرستی و بی سرپرستی و یا بلامکان بودن پذیرش می شوند تا زمانی که برای آنها تعیین تکلیف شود، آنها در این مرکز از ۶ ماه و در نهایت تا یک سال نگهداری می شوند و سپس بعد از رسیدگی به وضعیت آنها، این دختران به اشکال مختلف مانند: بازگشت به خانواده، تشکیل زندگی مستقل، کاریابی، پذیرش در دانشگاه ها و سکونت در خوابگاه ترخیص می شوند اما رویکرد ما این است که بعد از ترخیص از این مرکز، زندگی سالم تری از گذشته داشته باشند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی قزوین تاکید می کند: این مراکز دارای ظرفیت خاصی نیستند و پذیرای تمام افرادی می شوند که نیازمند کمک و حمایت هستند. هر فردی که توسط اورژانس اجتماعی به این مراکز معرفی شود، قطعا پذیرش می شود.
امید به آینده در مراکز بهزیستی دیده می شود
خشونت، فقر مادی و فرهنگی؛ اعتیاد و دیگر آسیب های اجتماعی همیشه و در همه جوامع وجود دارد، اما بزرگترین دستاوردهای انقلاب اسلامی در راستای پیشگیری و کم کردن جامعه آماری افراد آسیب دیده یا در معرض آسیب و شناسایی آنها و حمایت معنوی و مادی از آنان است و تاسیس سازمان بهزیستی و راه اندازی ادارات کل آن در استان ها با همین رویکرد انجام شده است.
در این مراکز علاوه بر دردهای افراد آسیب دیده، امید را هم در وجودشان مشاهده کردیم، ما حسین، نوجوان ۱۲ ساله ای را دیدیم که با آسیب خود جنگیده بود و اعلام می کرد در آینده می خواهد پلیس شود، ما یک مادر با دو فرزند دو قلویش به نام های فاطمه و زهرا را دیدیم که در محل اسکان خود با آرامش از هنرها و مهارت هایی می گفت که در کنار مربیان مرکز مداخله در حال آموزش آنها بود. با زنی صحبت کردیم که درگیر خشونت همسرش و طرد شدن از خانواده اش بود و با آسیب های متعدد در مرکز بازپروری با کمک مشاوران و روانشناسان، بار دیگر به آینده فکر می کرد.
بدون تردید انقلاب ما، نهضت دستگیری و حمایت از محرومین و نیازمندان و آسیب دیدگان است و وجود نهادهای حمایتی گامی عملی توأم با تکریم برای کمک و نجات آسیب دیدگانی است که به هر دلیلی روزگار چند صباحی روی خوش به آن نشان نداده است اما با کمک همین نهادها تلاش می شود تا لبخندی دوباره بر لبان این آسیب دیدگان نقش ببندد.
نظر شما