به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی موزه ملی ملک، در آئین امضای تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه و موزه ملی ملک با سازمان اسناد وکتابخانه ملی ایران، مقرر شد زمینه ثبت وقف‌نامه حاج حسین آقا ملک در حافظه جهانی یونسکو، با همکاری این دو نهاد «ملی» فراهم آید.
شرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در این مراسم که در بزرگ‌ترین موقوفه فرهنگی برگزار شد، با تقدیر از مسؤولان کتابخانه و موزه ملی ملک برای شناساندن بیش‌تر و گسترش فرهنگ وقف به ویژه وقف فرهنگی گفت: «امیدوارم هم‌زمانی امضای این تفاهم‌نامه با جشن‌های میلاد حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها و میلاد حضرت علی علیه‌السلام فرصتی پدید آورد تا با نیتی بهتر تعامل و همکاری میان کتابخانه و موزه ملی ملک و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران آغاز شود».
ارتزاق روزانه ۷ هزار نفر از موقوفات ملک
غلامرضا خواجه‌سروی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در این مراسم گفت: «این مجموعه در دسته موقوفات گسترده فرهنگی و اقتصادی حاج‌حسین آقا ملک جای می‌گیرد که کتابخانه و موزه در تهران است و در منظومه موقوفات گسترده این واقف بزرگ زیر نظر آستان قدس رضوی اداره می‌شود».
وی با اشاره به وجود ۲۰ هزار نسخه خطی در کتابخانه و موزه ملی ملک افزود: «افزون بر این گنج بزرگ در کنار دیگر آثار تاریخی برجای‌مانده از کوشش حاج حسین آقا ملک همچون مجموعه‌های تمبرها و سکه‌های تاریخی، در دهه‌های پس از درگذشت ایشان نیز شماری از نیک‌اندیشان مجموعه‌های خود را بر این موقوفه وقف یا اهدا کرده‌اند، همچنین با خرید منابع بیش‌تر خطی و تاریخی از محل درآمدهای موقوفات ملک که واقف در وقف‌نامه پیش‌بینی کرده، شرایطی فراهم شده است که کتابخانه و موزه ملی ملک در رده نخست در میان مجموعه‌های خصوصی نسخه‌های خطی و آثار تاریخی جای گیرد».
مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک یادآور شد: «نگاه آستان قدس رضوی همواره اینگونه بوده است که کتابخانه و موزه ملی ملک، برپایه وقف‌نامه یک نهاد پویای فرهنگی- تاریخی باشد، از این‌رو ما همواره برنامه‌های گوناگون فرهنگی و هنری همچون نمایشگاه و دوره‌ها، کارگاه‌ها و نشست‌های آموزشی و پژوهشی برپایه گنجینه آثار تاریخی و نسخه‌های خطی برگزار می‌کنیم تا دستاوردهای این پویایی را به شهروندان برسانیم؛ همانگونه که واقف در وقف‌نامه سفارش کرده است. حاج حسین آقا ملک چنین نگرشی داشته است».
۵ درصد سود موقوفات ملک، برای خرید آثار تاریخی و نسخه‌های خطی
مریم میقانی سرپرست امور عمومی و پشتیبانی کتابخانه و موزه ملی ملک با اشاره به این که اکنون نزدیک به ۸۵ نفر در این مجموعه به کارهای تخصصی گمارده شده‌اند، افزود: «حاج حسین آقا ملک از آغاز گسترش منابع خطی و آثار تاریخی را برای پیشرفت کتابخانه و موزه ملی ملک در نظر داشتند، از این‌رو نیم عشر (۵ درصد) از درآمد موقوفات را به افزایش منابع اختصاص دادند».
نوشاد رکنی، رئیس اداره اطلاعات فرهنگی و حفاظت فنی نیز در این مراسم گفت: «کتابخانه و موزه ملی ملک آئین‌نامه‌های حفاظتی نسخه‌های خطی و آثار تاریخی را با استانداردهای جهانی همسان کرده است».
وی افزود: «همه نسخه‌های خطی و آثار تاریخی مستندنگاری، اسکن یا عکاسی و دیجیتال شده است تا پژوهشگران به آسانی بتوانند پروژه‌های پژوهشی خود را با بهره‌گیری از آن‌ها انجام دهند».
رکنی افزود: «امکان بیرون‌بردن آثار و نسخه‌ها از ساختمان موقوفه بر پایه وقف‌نامه وجود ندارد، از این‌رو برای شناساند گنجینه موقوفه و همکاری با دیگر نهادهای فرهنگی و آموزشی سراسر کشور، افزون بر ارائه خدمات در ساختمان کتابخانه و موزه ملی ملک، بسته‌های نمایشگاهی فراهم آورده و در آنجاها برای بازدید شهروندانی به نمایش می‌گذاریم که نمی‌توانند به کتابخانه و موزه ملی ملک بیایند».
ثبت وقف‌نامه حاج حسین آقا ملک در حافظه جهانی یونسکو
مهدی یساولی، مسؤول روابط عمومی کتابخانه و موزه ملی ملک نیز در این مراسم با اشاره به هدف‌های فرهنگی تفاهم‌نامه میان کتابخانه و موزه ملی ملک و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد: «برپایی نمایشگاهی مشترک با موضوع سندهای تاریخی وقف‌نامه‌ای می‌تواند آغازی جذاب برای اجرای این تفاهم‌نامه باشد».
یساولی با یادآوری جایگاه ویژه وقف‌نامه حاج حسین آقا ملک در میان دیگر وقف‌نامه‌ها و آوازه بلند آن در جهان، افزود: «حاج حسین آقا ملک در وقف‌نامه که به سال ۱۳۱۶ خورشیدی تنظیم و ثبت شده، با باریک‌بینی و آینده‌نگری شگفت‌انگیز همه مسائل مربوط به موقوفه را در زمینه‌های گوناگون در نظر آورده و برای هریک قواعدی برپا داشته است. او حتی شیوه بهره‌گیری از کتاب‌ها از سوی پژوهشگران، بیمه کارکنان، تجهیز و خرید منابع خطی و تاریخی و نظارت بر اداره موقوفه را را مشخص کرده و این ریزبینی و جهان‌بینی ویژه او در تنظیم وقف‌نامه موجب شده است این سند مهم تاریخی در میان دیگر سندهای موجود وقف‌نامه‌ای جایگاهی ممتاز و سرآمد داشته باشد. از این‌رو ثبت آن در حافظه جهانی یونسکو، با مدیریت و پیگیری‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران می‌تواند این وقف‌نامه را به عنوان نمونه مترقی و استاندارد سند وقف‌نامه تاریخی زمینه حفظ، همچنین شناساندن آن به جهانیان را فراهم آورد. کتابخانه و موزه ملی ملک نیز پرونده این فرآیند ثبت را ارائه خواهد کرد».
نظر شما