خبرگزاری مهر - گروه استانها: گردو به دلیل ارزش غذایی و اقتصادی بالا از گذشته‌های دور تا امروز توسط کشاورزان و باغداران همواره مورد توجه بوده اما چندی است که شیوع آفت «کرم خراط» در برخی مناطق استان همدان بلای جان درختان گردو شده است.
پروانه خراط درختان میوه یا شب پره پلنگی که به نام علمی «کرم خراط» نامیده می‌شود، پروانه‌ای چوب خوار است که زمستان‌ها را به صورت لاروهای سنین مختلف در درون شاخه درختان می‌گذراند و در اواسط بهار لاروهایی که رشدشان کامل شده تبدیل به شفیره و در اواخر بهار به شب پره هایی تبدیل می‌شوند که با سوراخ کردن و نفوذ به تنه درختان باعث خشک شدن آنها می‌شوند.
«کرم خراط» در بدترین شرایط نیز تکثیر می‌یابد
طبق آنچه در بررسی‌ها به دست آمده «کرم خراط» در بدترین شرایط نیز تکثیر می‌یابد و به سادگی سطح وسیعی از درختان گردو را در بر می‌گیرد و به گونه‌های بسیاری از درختان مثمر و غیرمثمر حمله می‌کند به طوری که میزبان اصلی آن در ایران درختان مثمر سیب هستند اما خسارت آن روی گلابی به و گردو نیز دیده شده است.
این آفت در درختان گردو منجر به خشک شدن درخت و نابودی آن می‌شود به طوری که اگر به مبارزه با این آفت پرداخته نشود ممکن است حتی سطح وسیعی از یک باغ را درگیر کرده و در کمتر از چند ماه به نابودی ختم شود.
یکی از کشاورزان همدانی که سال گذشته مزارع گردو و سیب خود را به دلیل این آفت از دست داده در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه از همان ماه‌های ابتدایی تابستان شاهد خشک شدن رفته رفته درختان شدم، گفت: باغ گردوی من سال گذشته به دلیل آفت دچار خسارت شد.
درختان یکی پس از دیگری خشک شدند
محمد اعتماد با بیان اینکه پیگیری‌ها برای علت یابی این مشکل را دیر انجام دادم چرا که فکر می‌کردم این اتفاق ناشی از سرمازدگی درختان است، گفت: بعد از مدتی مشاهده کردم درختان یکی پس از دیگری خشک می‌شوند که همین اتفاق سبب شد به سراغ کارشناسان جهاد کشاورزی بروم و از آنها کمک بگیرم.
وی با اشاره به اینکه شاخه‌های درختان بدون هیچ علتی خشک و تنه درخت توسط آفت تراشیده می‌شد که پس از اطلاع موضوع به جهاد کشاورزی و اعزام کارشناس از سوی این نهاد، بیماری «کرم خراط» تشخیص داده شد، گفت: با توصیه‌های کارشناسان جهاد کشاورزی شاخه‌های خشک را بریده و سم زدایی درختان را آغاز کردم.
اعتماد با بیان اینکه درختانی که ضعیف‌تر بودند بیشتر خسارت دیدند، گفت: امیدوارم با اقداماتی که سال گذشته انجام داده‌ام امسال شاهد زنده بودن درختان گردوی باغم باشم.
طبق آنچه کارشناسان کشاورزی عنوان می‌کنند یکی از مهمترین آفاتی که در شرایط تنش‌های شدید دمایی و رطوبتی و ضعف درختان گردو متوجه آنها می‌شود آفت «کرم خراط» است که چوب خوار و بسیار خطرناک به شمار می‌رود و در چند سال اخیر به دلیل طغیانی شدن جمعیت آن در کشور شاهد سرایت این آفت از استان‌های آلوده به سمت همدان و آلودگی باغ‌های گردو در استان نیز هستیم.
همین اتفاق سبب شده طی سال‌های اخیر مبارزه جدی با آفت «کرم خراط» به صورت برنامه ریزی شده در همدان در دست اجرا قرار گیرد تا جایی که به طور ویژه در سال گذشته با بهره گیری از امکانات، تجهیزات و استفاده از اعتبارات ملی و استانی تلاش‌هایی برای کنترل این آفت انجام شده است.
انجام عملیات مبارزه تلفیقی با آفت
در همین خصوص مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه اقدامات سال گذشته اثر گذار بود و باید در سال جاری نیز با تمهیدات لازم و توزیع مواد بیولوژیک در بین باغداران سطح قابل توجهی از باغ‌های آلوده زیر پوشش عملیات مبارزه تلفیقی قرار گیرند، گفت: «کرم خراط» میزبان زیاد دارد و باعث طغیان این آفت می‌شود و در درختانی که ضعیف باشند جذب این آفت سریع‌تر انجام می‌گیرد.
شهرام پیشه ور با بیان اینکه امسال خوشبختانه بارش‌ها زیاد بود و آب لازم وجود دارد و به نوعی از خشکسالی دور هستیم، اظهار داشت: کلاس‌ها و دوره‌های متفاوتی برای آشنایی کشاورزان با این آفت و چگونگی برخورد با آن انجام شده است.
برگزاری ۱۰ کارگاه آموزشی برای آشنایی با نحوه مبارزه
وی از برگزاری ۱۰ کارگاه آموزشی در سال جاری برای آشنایی با نحوه مبارزه با این آفت ویژه کشاورزان و باغداران سخن گفت و اظهار داشت: از چهار یا پنج سال پیش کارها در راستای مبارزه با این آفت به صورت جدی شروع شده است و اقدامات لازم انجام می‌گیرد و روش‌های تلفیقی مبارزه انجام می‌شود.
تلاش شده در بازه ۳ ساله باغ‌هایی که ضعیف شده و یا در حال نابودی بودند احیا شوند مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه تدارک فرمون ها توسط جهاد کشاورزی انجام می‌شود و باغداران باید عملیات هرس، تغذیه و آبیاری درختان را به درستی انجام دهند، گفت: تلاش شده در بازه ۳ ساله باغ‌هایی که ضعیف شده و یا در حال نابودی بودند احیا شوند.
وی با بیان اینکه سال گذشته سطح آلوده استان همدان به آفت «کرم خراط» حدود ۴ تا ۶ هزار هکتار بود و ۱۲۰۰ هکتار مبارزه صورت گرفت، اظهار داشت: در هر هکتار نزدیک به ۱۰۰ اصله درخت گردو وجود داشت که با روش‌های مختلف در مبارزه با این آفت برخاستیم.
وی با بیان اینکه بیشترین خسارات گزارش شده از محل این آفت در شهرستان‌های ملایر، تویسرکان و همدان صورت گرفته است، اظهار داشت: سال گذشته ۸۰۰ میلیون تومان از اعتبارات ملی و ۱۰۰ میلیون تومان از اعتبارات استانی برای مبارزه با آفت کرم خراط هزینه شد و امسال نیز درخواست‌هایی برای تخصیص اعتبارات لازم داده شده است.
درخواست ۳ میلیارد تومان اعتبار برای انجام امر مبارزه
پیشه ور با بیان اینکه تا زمانی که تخصیص صورت نگیرد نمی‌توان از میزان اعتباری که به این موضوع اختصاص خواهد یافت سخن گفت و اظهار داشت: درخواست شده ۳ میلیارد تومان اعتبار برای این منظور در سال جاری برای استان همدان در نظر گرفته شود.
پیشه ور روش‌های مبارزه با این افت را استفاده از فرمون جنسی در شکار انبوه و فرمون اخلال در جفت یابی عنوان کرد و گفت: خمیر زئوزوران نیز به داخل درخت تزریق می‌شود تا از این آفت جلوگیری شود.
وی همچنین با تاکید بر اینکه اقدامات قابل توجهی در رابطه با ردیابی، شناسایی مناطق آلوده، بررسی زیست شناسی آفت، تحقیق در مورد اثر بخشی روش‌های مقابله با آفت در سال گذشته انجام شده و با تهیه و توزیع عوامل بیولوژیک و مشارکت باغداران در تأمین بقیه نیاز خود باغ‌های آلوده استان زیر پوشش این عملیات قرار گرفته است، اظهار داشت: گردو یکی از محصولات مهم باغی استان همدان است که بیش از ۱۹ هزار هکتار باغ در استان همدان را به خود اختصاص داده و شهرستان‌های تویسرکان، همدان، ملایر و نهاوند بیشترین سطح زیر کشت این محصول را دارا هستند.
سالانه بیش از ۵۳ هزار تن گردو در استان همدان تولید می‌شود
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه سالانه بیش از ۵۳ هزار تن گردو در استان همدان تولید می‌شود و میانگین عملکرد گردو در استان همدان حدود سه هزار و ۵۰۰ تن در هکتار است، اظهار داشت: علاوه بر مغز گردو به عنوان یک ماده غذایی پر خاصیت و مغذی، از سایر قسمت‌ها و اندام‌های این گیاه نظیر پوست خشک میوه گردو، پوست تر میوه گردو، پوست درخت گردو، چوب درخت گردو نیز در صنایع مختلف مانند رنگرزی، شیمیایی، دارویی، صنایع چوب استفاده می‌شود و همین امر نگهداری از درختان را مورد تاکید قرار می‌دهد
وی با یادآوری اینکه باغ‌های گردوی استان همدان در عرصه‌های مختلف شهری، روستایی و منابع طبیعی احداث شده‌اند و نقش مهمی در تأمین فضای سبز، پالایش هوا و تولید اکسیژن دارند، اضافه کرد: بروز خشکسالی‌های چند سال اخیر و تنش‌های شدید رطوبتی دمایی این گیاه را مورد خطر قرار داده و هجوم عوامل خسارت زای گیاهی و طغیانی شدن جمعیت آنها گردو را تهدید می‌کند.
آنچه از موضوع بر می‌آید اینکه خشکسالی‌های پیاپی موجب ایجاد شرایطی برای افزایش سرعت شیوع آفت کرم خراط شده و کمبود آب و ایجاد تنش‌های آبی مهمترین عامل در جلب این آفت است بر همین اساس دادن آب به خاک در دوره‌های مشخص و لازم اولین شرط در پیشگیری و کنترل این آفت است.
بنابراین باید تا دیر نشده باغداران اقدامات لازم را برای مبارزه با این آفت خسارت زا انجام دهند تا متضرر نشوند کمااینکه در اجرای طرح‌های مبارزه با آفات همراهی کشاورزان فاکتور اصلی است و نباید از این موضوع غافل شد.
نظر شما