خبرگزاری مهر - گروه استانها: بخشی از رشته کوه‌های زاگرس میانی که استان همدان در آن واقع شده به دلیل شرایط اقلیمی ویژه یکی از مستعدترین مناطق ییلاقی محسوب می‌شود که بخش کوچکی از ایلات ایران؛ ییلاق خود را در آن می‌گذرانند.
عشایر استان همدان تقریباً متفاوت از استان‌های دیگر بوده و به صورت دامداران متحرک زندگی خود را می‌گذرانند و مدت زمانی از بهار و فصل تابستان را در ۷۲ نقطه ییلاقی استان سپری می‌کنند.
عشایر این استان در ۸ شهرستان اسدآباد، بهار، تویسرکان، ملایر، نهاوند، فامنین، رزن و همدان توزیع شده‌اند و این روزها طایفه به طایفه رهسپار مناطق مورد نظر می‌شوند.
بارزترین مشخصه ایلات و عشایر شیوه زیست آنان است که بر خلاف یک جانشینان روستایی و شهری، در کوچ و نقل و انتقال دائمی سیاه چادرهای خود هستند و مسکن عشایر و نوع زندگی آنها، زبان و موسیقی، غذاهای محلی، صنایع دستی، لباس‌های محلی به همراه آئین‌های به جای آوردن جشن‌های محلی از مهمترین جاذبه‌های ایلات و عشایر به شمار می‌رود.
عشایر استان همدان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند و در آخرین مورد تخریب ایل راه‌ها بر اثر بارش‌های فروردین ماه گریبان آنها را گرفته است آنچه مسلم است توجه به نیازهای این قشر در ماندگاری آن مهمترین اصل است و این در حالیست که هم اکنون عشایر استان همدان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند و در آخرین مورد تخریب ایل راه‌ها بر اثر بارش‌های فروردین ماه گریبان آنها را گرفته است.
طبق آنچه مسئولان عنوان می‌کنند متأسفانه براثر بارندگی شدید بخش عمده‌ای از ایل راه‌های کوچندگان استان همدان بر اثر بارش‌ها، سیلاب‌ها، طغیان رودخانه و ریزش کوه تخریب و شسته شده است که باید در راستای ترمیم آنها اقدام شود.
مدیر امور عشایر استان همدان در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه عشایر ۱۵ اردیبهشت ماه به استان همدان وارد شده‌اند، اظهار داشت: در حال حاضر عشایر در مرزهای استان همدان مستقر هستند.
حسین محمدی با بیان اینکه اقداماتی برای آسایش عشایر در دست انجام است و آبرسانی به مرزهای استان برای استفاده از عشایر انجام می‌شود، اظهار داشت: به دلیل برخی مشکلات دسترسی به آب در این مسیرها سخت است که به این منظور آبرسانی به عشایر در دستور کار قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه متأسفانه بر اثر بارش‌های فروردین ماه و وقوع سیل و سیلاب بسیاری از ایل راه‌های این منطقه دچار آسیب و تخریب جدی شده است، گفت: پیگیری‌ها برای حل مشکلات ادامه دارد.
مدیر امور عشایر استان همدان با بیان اینکه این امکان وجود نداشت که تمام راه‌ها مورد بازدید قرار گیرد چرا که دسترسی به آن سخت بود، اظهار داشت: گزارش‌های دریافتی نشان می‌دهد آسیب به راه‌ها جدی است و تعمیر آنها به کمک نیاز دارد.
وی با بیان اینکه با استفاده از منابع داخلی اجرای کارها و بازسازی مسیرها در دست انجام است، اظهار داشت: بیش از ۲۰۰ کیلومتر راه ویژه عشایر در استان همدان وجود دارد که به طور دقیق مشخص نیست چقدر از این راه‌ها تخریب شده است چراکه برخی از آنها قابل بازدید نبود اما حدود ۲۰۰ کیلومتر راه آسیب دیده است.
مدیر امور عشایر استان همدان با بیان اینکه برخی راه‌ها همچنان از برف پوشانده شده‌اند، افزود: باید اعتباراتی برای تعمیر و نگهداری جاده‌ها لحاظ شود.
حدود ۲۰۰ کیلومتر از راه‌ها نیاز به ترمیم دارد
محمدی با بیان اینکه اعتبار مورد نیاز برای مرمت و بازسازی راه‌ها بر اساس فهرست بهای سال جاری تعیین می‌شود اظهار داشت: طبق تخمین‌های صورت گرفته حدود ۲۰۰ کیلومتر از راه‌ها نیاز به ترمیم دارد.
مدیر امور عشایر استان همدان با بیان اینکه بیشتر جاده‌های عبوری عشایر دچار آسیب شده است، اظهار داشت: در تمام شهرستان‌های استان همدان به غیر از کبودرآهنگ و فامنین راه‌های دچار آسیب شده است.
وی با بیان اینکه امسال از ۱۵ اردیبهشت ماه عشایر وارد استان همدان شده‌اند، اضافه کرد: این عشایر شامل ۴ ایل و ۲۴ طایفه هستند.
وجود ۷۲ سامانه عرفی ویژه عشایر استان همدان
محمدی از وجود ۷۲ سامانه عرفی ویژه عشایر استان همدان خبر داد و گفت: از این ۷۲ سامانه ۱۲ مورد کانون و ۶۰ مورد سامانه عرفی مرتعی است.
وی با بیان اینکه همدان از ۴ استان عشایر می‌پذیرد و کرمانشاه، لرستان، خوزستان و ایلام استان‌های مورد نظر هستند، گفت: بیشترین سهم را استان خوزستان به خود اختصاص داده است و ایلام، لرستان و کرمانشاه در رده‌های بعدی قرار دارند.
عشایر در حال حاضر در مرزها مستقر هستند و به محض اینکه شرایط مساعد شود وارد استان خواهند شد محمدی با بیان اینکه عشایر در حال حاضر در مرزها مستقر هستند و به محض اینکه شرایط مساعد شود وارد استان خواهند شد، اضافه کرد: با توجه به بارندگی‌های اخیر و وجود برف در مسیرها عشایر کمی دیرتر وارد استان خواهند شد.
وی با بیان اینکه از ۱۵ اردیبهشت ماه ورود عشایر استان همدان آزاد است؛ اضافه کرد: عشایر تا ۱۵ آذر می‌توانند در استان همدان و در منطقه ییلاقی بمانند.
وی با اشاره به استفاده از سامانه‌های خورشیدی برای تأمین انرژی مورد نیاز عشایر اظهار کرد: این اقدام در دست بررسی است و سعی بر این است در سال جاری این امتیاز برای عشایر اجرایی شود.
وی تولیدات عشایر را نیز مورد اشاره قرار داد و با بیان اینکه ۲۵ درصد از دام و گوشت قرمز کشور توسط عشایر تولید می‌شود، گفت: این موضوع شامل استان همدان هم می‌شود.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان نیز در این خصوص با بیان اینکه با گذشت ۴۵ روز از فرارسیدن فصل بهار عشایر کوچنده با جمعیتی حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ نفر در قالب ۸ گروه وارد استان همدان می‌شوند، اضافه کرد: عشایر شامل ایلات ترکاشوند، ترک یارم طاقلو، جمهور و طوایف چون مگسه، خزایی و زوله هستند که از طریق ایل راه‌های سنتی و جاده‌های کوهستانی با پیمودن ۱۵۰ تا ۶۵۰ کیلومتر وارد همدان می‌شوند.
عباس قبادی با بیان اینکه عشایر از مناطق قشلاقی در استان‌های لرستان، خوزستان، کرمانشاه و ایلام از طریق چهار گلوگاه واقع در شهرستان‌های ملایر، نهاوند، اسدآباد و تویسرکان وارد مناطق ییلاقی در استان همدان می‌شوند، گفت: عشایر مدت زمانی از بهار و فصل تابستان را در سامانه‌های عشایری در شهرستان‌های همدان، ملایر، نهاوند، اسدآباد و تویسرکان در دامنه کوه الوند سپری می‌کنند.
شهرستان همدان با ۲۰ سامانه و نهاوند با ۱۷ سامانه پذیرای بیشترین تعداد عشایر در استان همدان هستند وی با یادآوری اینکه شهرستان همدان با ۲۰ سامانه و نهاوند با ۱۷ سامانه پذیرای بیشترین تعداد عشایر در استان بوده و سه شهرستان فامنین، رزن و کبودرآهنگ نیز بدون سامانه عشایری هستند، گفت: عشایر پس از ورود و استقرار در استان چند ماهی در همدان به سر می‌برند سپس از اواخر شهریور با سرد شدن هوا شروع به کوچ پاییزه کرده و به سمت مناطق گرمسیر در قشلاق حرکت می‌کنند.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان ابابیان اینکه از نظر گویشی عشایر استان همدان به زبان ترکی و کردی صحبت می‌کنند، عنوان کرد: حضور به موقع دام و متناسب با ظرفیت مراتع علاوه بر کنترل آتش‌سوزی و تقویت خاک مراتع، موجب گسترش بذر گیاهان خوش‌خوراک و گیاهان دارویی در سطح مراتع می‌شود.
قبادی بیان کرد: حضور عشایر در سطح مراتع و حفاظت از عرصه‌های طبیعی توسط آنها موجب توسعه صنعت اکو توریسم در منطقه شده و راه را بر سود جویان از جمله زمین خواران و بهره برداری شدید از محصولات فرعی، می‌بندد.
گفتنی است بیشتر عشایر مستقر در همدان پس از گذراندن دوره ییلاقی استان‌های کرمانشاه، ایلام و خوزستان از جمله غرب کرخه و دشت عباس را به عنوان مقصد کوچ خود به قشلاق انتخاب می‌کنند و رهسپار این مناطق می‌شوند.
نظر شما