خبرگزاری مهر، گروه استانها- علی بهرامی*: هرساله با شروع ماه مبارک رمضان، حال و هوا و فضای اجتماع تغییر کرده به گونه‌ای که اقشار مختلف جامعه سعی می‌کنند با رعایت مسائل دینی و همراه شدن با سایرین در امور معنوی مشارکت داشته و حرمت این ماه عزیز را نگه دارند.
در همین راستا برخی از افراد با ورود به این ماه مبارک از رفتارهایی که در زیر مجموعه جرایم و آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی جای می‌گیرد، خودداری می‌کنند. به عبارتی آمار رسمی پلیس و کارشناسان اجتماعی نشان می‌دهد جرم و جنایت و بزهکاری در این یک ماه، کاهش چشمگیری دارد و این امر حاکی از آن است که هنجارشکنان و بزهکاران هم تحت تاثیر فضای معنوی قرار می‌گیرند و از انجام کارهای خلاف دوری می‌کنند.
کاهش آمار جرایم و آسیب‌های اجتماعی در ماه رمضان، در بسیاری از سیاست گذاری‌های اجتماعی کشور موثر است به طوری این الگو می‌تواند در رسیدن به روش‌های کنترل جرایم در دیگر ایام سال به کار آید.
نخستین و مهم‌ترین عاملی که باعث می‌شود، افراد در این ایام از جرم و جنایت دور شده و گرایش به انجام کارهای نامناسب و زشت نداشته باشند، ماهیت معنوی این ماه خرم و تقویت فضای معنوی و باورهای دینی است.
این ماه از چنان عظمت و معنویتی برخوردار است که جماعت مومنان با ورود به آن «روح» سرشار از نغمه الهی شان بیش از هر زمانی خود را عیان می‌سازد و تیرگی‌ها و ناخالصی‌ها را از میان می‌راند؛ در واقع پایبندی به اصول دینی موجب می‌شود، افراد در برابر زشتی‌ها و کارهای خلاف مقاومت کنند و همراه با سایر افراد جامعه در این یک ماه به مسائل مذهبی بپردازند. بر همین اساس برخی کشورهای غربی تلاش می‌کنند باورهای دینی را در بین شهروندان خود تقویت کرده و از راه خانواده و حضور در مراسم‌های مذهبی این مسائل را در جامعه ترویج کنند.
دومین عامل مهم دیگر «حرمت داری» عمومی است، همه بر این واقعیت اذعان داریم که یکی از وجوه ممیزه فرهنگ ما از دیگر فرهنگ‌ها «حرمت نگه داشتن» بعضی ایام و مناسبت‌ها است، به همین سبب، حتی آنانی که نقشه کجروی و طرح خلافکاری در سر دارند در ماه بزرگ رمضان حیا می‌کنند و اگر نه به تمامی، حداقل تا حدودی رفتارهای خلاف خود را به کناری می نهند و چه بسیار خلافکارانی که این ماه بخشش را به فرصتی برای «توبه» تبدیل می‌کنند.
زمینه بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی، تعارضات میان عقل و احساس و کمرنگ شدن عواطف و وجدان است و نقطه مقابل آن، دینداری قرار دارد که با ایجاد هماهنگی و رفع تعارض‌های رفتاری و تضاد میان عقل و احساس، شرایط را برای بهبود رفتارهای فردی و جمعی فراهم می‌کند.
بی آلایشی و خلوص فردی از جمله نتایجی است که برای فرد روزه دار حاصل می‌شود و کارشناسان معتقدند همین عامل از دلایل اصلی کمرنگ شدن جرایم و آسیب‌های اجتماعی در ماه رمضان است؛ بسیاری از جرایم خرد در اثر غفلت و ناآگاهی رخ می‌دهد به طوری که فرد خاطی از قبل برنامه‌ای برای انجام آن نداشته بلکه یک لحظه عصبانیت و از دست دادن کنترل منجر به برخی ناهنجاری‌ها می‌شود.
چگونه می‌توان این رویکرد را در ماه‌های دیگر هم ادامه داد؟
باورها و اعتقادات دینی را باید طوری برای افراد نهادینه کنیم که در ایام دیگر هم طبق این اصول عمل کنند. باید مسائل دینی را برای مردم از طرق مختلف بازگو و تکرار کنیم. خانواده‌ها می‌توانند در این مورد نقش بسیار مهمی داشته باشند.
وجود آموزه‌های دینی در کتاب‌های درسی و نقش آموزش و پرورش در این مورد غیرقابل انکار است. در واقع با فرهنگ‌سازی برای سنین مختلف می‌توان روح معنوی را در بین مردم گسترش داد به گونه‌ای که در ماه‌های دیگر به غیر از ماه رمضان، جرایم و بزهکاری‌ها هم در جامعه کاهش پیدا کند.
*معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان گلستان
نظر شما