به گزارش خبرنگار مهر، اکران سینمایی سال 85 در اصل از اسفند 84 آغاز شد. فیلم سینمایی "چهارشنبه سوری" که در جشنواره بیست و چهارم فجر خوش درخشیده بود و در برقراری ارتباط با مخاطبان عام و خاص موفق نشان داد، با فاصله کوتاهی از پایان جشنواره بر پرده سینماهای تهران رفت و همانطور که پیش بینی می شد با استقبال خوب مخاطبان مواجه شد. در عین حال برای اکران نوروزی و بهاری تعدادی فیلم کمدی در نظر گرفته شده بود که به مذاق سینماروها خوش آمد و اقتصاد سینما از تحرک خوبی برخوردار شد.
این اتفاقات در حالی به وجود آمد که با حضور دولت جدید و فعالیت وزیر و مدیران سینمایی وزارت ارشاد به نظر می رسید، سینما به سمت اکران فیلم های معناگرا، مذهبی و دفاع مقدسی پیش برود. اما با توجه به اینکه بسیاری از فیلم هایی که به اکران درآمدند حاصل تولید پیش از استقرار دولت جدید بودند، در عمل آثاری بر پرده سینماها قرار گرفتند که حاصل سیاستگذاری و تصویب فیلمنامه های دولت قبل بودند.
تعدادی از سینماگران در دیدار با مقام معظم رهبری
در میان آثار پرفروش و برخوردار از مخاطب انبوه فیلم سینمایی "آتش بس" به کارگردانی تهمینه میلانی جلوه ای دیگر داشت و با فروش بیش از یک میلیارد تومان گوی سبقت در به دست آوردن گیشه را از سایر آثار برد. داستان این فیلم درباره زوج جوانی است که در ابتدای ازدواج با لجبازی ها و مشکلات رفتاری یکدیگر مواجه می شوند که در ادامه زن جوان را از ادامه زندگی خسته می کند و به دنبال طلاق می رود، ولی ناخواسته سر از مطب یک روانشناس در می آورد. حضور مهناز افشار و محمدرضا گلزار به فروش این فیلم کمک زیادی کرد.
دیدار سینماگران با مقام معظم رهبری را می توان مهمترین اتفاق سال 85 نامید. در این دیدار که فیلمسازان از تمام طیف ها و برخوردار از همه اندیشه ها حضور داشتند، مسایل و مشکلات عرصه سینما مطرح شد و مقام معظم رهبری رهنمون هایی ارایه کردند. در این مراسم مجید مجیدی بر اساس فهرستی که در دست داشت از سینماگران می خواست در مدت زمانی کوتاه نظرات خود را بیان کنند. این جلسه با آنکه در زمانی بیش از وقت مقرر به پایان رسید، اما همچنان تعدادی از کارگردان ها در فهرست سخنگوها قرار داشتند که فرصت برای بیان نظراتشان پیدا نکردند.
در سال گذشته پس از درگیری هایی که به خاطر اختلاف نظر میان سینماگران برای اداره خانه سینما به وجود آمد، محمود اربابی مدیر کل نظارت و ارزشیابی، علیرضا رضاداد مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی، ناصر شفق، احمدرضا درویش و مجید مجیدی به عنوان گروه رسیدگی کننده به مشکلات خانه سینما انتخاب شدند. سپس انتخابات هیئت مدیره خانه سینما برگزار شد و محمدرضا سکوت، رویا تیموریان، سیدرضا میرکریمی، محمد سریر، جعفر فاطمی، علی معلم و کامران ملکی به عنوان اعضا اصلی هیئت مدیره انتخاب شدند. رضا میرکریمی که به عنوان رئیس هیئت مدیره انتخاب شده بود، چند ماه بعد با حفظ سمت به عنوان مدیرعامل خانه سینما معرفی شد.
در سال 85 سه فیلم سینمایی "به نام پدر" به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا، "طبل بزرگ زیر پای چپ" ساخته کاظم معصومی و "میم مثل مادر" آخرین اثر رسول ملاقلی پور به اکران درآمدند. برخی نسبت به مضمون این آثار اعتراض داشتند و به خصوص "طبل بزرگ زیر پای چپ" را اثری در تعارض با اندیشه ها و آرمان های دفاع مقدس معرفی کردند. در این بین "به نام پدر" با نقدهای نه چندان مثبت منتقدان به خاطر ساختار آن مواجه شد. "میم مثل مادر" به فروش بسیار خوبی دست یافت. در حالی که برخی افرادی که به ساخته معصومی اعتراض داشتند، نسبت به مضمون فیلم ملاقلی پور هم اظهار ناخشنودی کردند.
گزارش تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی در خصوص سینما و فیلمسازان شرایط اعتراض گسترده این گروه را فراهم کرد. این موضوع چنان گسترش یافت که در دهمین جشن خانه سینما از سوی دبیر جشن و تعدادی از فیلمسازان به صورت مستقیم یا تلویحی مطالبی مطرح شد. امیررضا خادم به عنوان عضو کمیسیون فرهنگی مجلس که برای اهدا جایزه در این مراسم حضور داشت، تلاش این کمیسیون برای در اختیار قرار دادن امکانات و تسهیلات را یادآور شد و اینکه اعضا این کمیسیون برای تعامل هر چه بیشتر با سینماگران آمادگی کامل دارند.
سال گذشته تعداد زیادی از فیلم‌های معناگرا روی پرده سینماها قرار گرفتند که "یک تکه نان" به کارگردانی کمال تبریزی، "وقتی همه خواب بودند" ساخته فریدون حسن‌پور و "اینجا چراغی روشن است" کاری از رضا میرکریمی جزو این آثار بودند. البته این گروه از فیلم ها در جذب گیشه چندان موفق نبودند و با اکران به نسبت محدود در سینماهای مربوط به فیلم های مخاطب خاص (آسمان باز) و برخی از سینماهای آزاد به نمایش درآمدند.
پارسال "به رنگ ارغوان" ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا، "جزیره آهنی" کاری از محمد رسول اف، "آفساید" به کارگردانی جعفر پناهی و "نیوه مانگ" اثر بهمن قبادی همچنان از پرده سینماها دور ماندند و موفق به اکران نشدند. "به رنگ ارغوان" که قرار بود در جشنواره فیلم پلیس برای اهالی مطبوعات نمایش داده شود، موفق به این کار نشد. از میان سه گانه فریدون جیرانی قرار بود فیلم "ستاره می شود" بر پرده قرار بگیرد که "ستاره است" جای آن را گرفت و اکران "ستاره بود" و اثر نخست از سه گانه جیرانی به بعد موکول شد.
فیلم سینمایی "کافه ترانزیت" به کارگردانی کامبوزیا پرتوی به عنوان نماینده سینمای ایران برای حضور در بخش فیلم های خارجی مراسم اسکار انتخاب شد. این فیلم که در سال گفتگوی تمدن ها ساخته شده و در اکران عمومی در جلب نظر نسبی مخاطبان خاص و عام به موفقیت دست یافته بود، در مراسم اسکار در میان نامزدهای دریافت جایزه بهترین فیلم خارجی قرار نگرفت.
بیست و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم فجر را می توان یکی از پرحاشیه ترین جشنوارهای فجر دانست. فیلمسازان ابتدا نسبت به نظر هیئت انتخاب اعتراض های داشتند. به خصوص برخی سینماگران به علت حضور در بخش مهمان جشنواره از حضور فیلم خود جلوگیری کردند. اعلام نامزدهای دریافت جوایز جشنواره فجر با اعتراض گسترده فیلمسازان مواجه شد. در این میان مریلا زارعی به عنوان نماینده فیلم "دست های خالی" اعتراض خود را در نشست نقد و بررسی فیلم در سینمای ویژه رسانه های گروهی مطرح کرد. مسعود ده نمکی هم که با فیلم "اخراجی ها" حضور داشت اثر خود را شایسته دریافت جوایزی در بخش بازیگری می دانست و در نشست نقد و بررسی فیلم اعتراض خود را اعلام کرد.
این شرایط و اعتراض ها به مراسم اختتامیه نیز کشیده شد. ده نمکی که معتقد بود نظر مردم برای او مهم است، از دریافت جایزه فیلم برگزیده تماشاگران خودداری کرد. بهرام رادان نیز که نسبت به نظر هیئت داوری در خصوص فیلم "سنتوری" ساخته داریوش مهرجویی به شدت معترض بود، این نگاه را اعلام کرد که به مذاق بسیاری از دست اندرکاران برگزاری جشنواره فیلم فجر خوش نیامد. از دیگر ویژگی های جشنواره امسال فیلم فجر افزایش حضور آثار عرصه دفاع مقدس و فیلمسازان ژانر کودکان و نوجوانان بود. همچنین تعداد زیادی از فیلمسازانی که تجربه اول یا دوم خود را پشت سر می گذاشتند در بخش مسابقه حضور یافتند و برخی از آثار نظر مثبت مخاطبان را به خود جلب کردند.
در سال 85 میان تهیه کنندگان و سینماداران نیز اختلاف نظر شدیدی به وجود آمد. چنانکه کار به رسانه ها کشیده شد و مدیران دست اندرکار معاونت سینمایی وزارت ارشاد برای حل مشکلات پا پیش گذاشتند. موضوع از آنجا شروع شد که سینماداران میزان سهم خود از فروش بلیت را اندک می دانستند؛ به گونه ای که باعث ضرردهی آنها می شود. صنف توزیع و تهیه کنندگان سینمای ایران نیز نسبت به این درخواست موضع گرفتند و مشکل همیشگی کمبود سالن های مناسب سینما را پیش کشیدند. در این میان آنها استقبال کم تماشاگران از فیلم های سینمایی را حاصل فرسوده و دور از دسترس بودن سالن های نمایش می دانستند. سینماداران هم مشکلات اقتصادی سینما و فروش نامناسب فیلم ها را حاصل جذاب نبودن آثار معرفی می کردند.
در سال گذشته تعدادی از دستاندرکاران عرصه سینما و تلویزیون از دنیا رفتند که برای اهالی این عرصه بسیار ناخوشایند بود. پوپک گلدره که در سریال "نرگس" بازی می کرد، وداعی تلخ با این اثر و مخاطبان داشت. بابک بیات آهنگساز باتجربه سینما که مدتی قبل از مشکلات معیشتی گله مند بود، از دنیا رفت. حسین کسبیان بازیگر باسابقه عرصه تئاتر، سینما و تلویزیون، مهدی سلیمی از مدیران باسابقه سینمایی وزارت ارشاد و مدیر عامل موزه سینما، احمد قدکچیان بازیگر قدیمی سینما، فرخ غفاری فیلمساز نوگرای ایرانی، جعفر بزرگی بازیگر قدیمی تئاتر با حدود 70 سال فعالیت در رادیو، تلویزیون و سینما، نرسی گرگیا با بیش از چهار دهه فعالیت در سینما و خسرو شایگان دوبلور باسابقه سینما و تلویزیون که صدای ماندگار او در فیلم "کازابلانکا" در خاطره ها ماندگار است، جان به جان آفرین تسلیم کردند.
رسول ملاقلی‌پور آخرین هنرمندی بود که سال 85 به جمع درگذشتگان پیوست. وی که 51 سال داشت و بر اثر عارضه قلبی چشم از جهان فروبست، از فیلمسازان برجسته عرصه دفاع مقدس بود و "سفر به چزابه"، "قارچ سمی"، "مزرعه پدری" و "میم مثل مادر" را در کارنامه فعالیت های سینمایی خود داشت. وی اسفند 85 در قطعه هنرمندان آرام گرفت.
نظر شما