خبرگزاری مهر، گروه استانها - محمد حسین عابدی: کافی است دو سه گامی وارد میدان‌های اصلی شهرهای استان سمنان شوی که سیلی از آگهی‌های کلاس‌های تابستانی را مشاهده کنی که یا توسط کودکان به صورت تراکت به زور لای مشتت گذاشته می‌شوند و یا بر در و دیوار شهر جا خوش کرده‌اند آگهی‌هایی که با رنگ و لعاب خود قصد جذب کودکان ما به کلاس‌های تقویتی تابستانی را دارند.
یکیشان نوشته فرزندتان در ۱۶ جلسه انگلیسی حرف می‌زند دیگری نوشته آموزش تضمینی شنا با یک جلسه رایگان سومی آگهی آموزش نواختن پیانو و گیتار است و ادعا می‌کند فرزندتان ۱۰ جلسه‌ای یک قطعه موسیقی خواهد نواخت! یکیشان که گویا نمایندگی از یک مؤسسه زنجیره‌ای محسوب می‌شود به نوعی با رنگ قرمز نوشته مژده به شهروندان مؤسسه … شعبه استان سمنان افتتاح شد که گویا شاهرود، دامغان و سمنان و… تاکنون از وجود گهربار این مرکز بی بهره بوده و امروز باید به عامه مردم شادباش گفت.
ادعاهای رنگارنگ در فصل داغ تابستان بر دیوارهای شهرمان نقش بسته و فریاد می‌کشند هر کدام مدعی بهترین بودن هستند هرکدام معتقد هستند که اگر فرزندانمان سری به آنجا نزنند سه ماه عمرشان بر مدار بطالت گذشته است اما به واقع چه میزان ادعاهای این مؤسسات درست است؟ با پیش فرض ثبت نام یک دختر هشت ساله در کلاس‌های تقویتی تابستانی سری به تعدادی از این مؤسسات زدیم.
کلاس‌های تابستانی معضلی پر هزینه
نخستین مرکز آموزشی یک آموزشگاه نقاشی خصوصی است دفتردار این آموزشگاه که در یک خانه قدیمی یک طبقه با سه اتاق سه در چهار مزین به درهای چوبی قدیمی واقع شده می‌گوید: ۴۰۰ هزار تومان برای کلاس نقاشی ابتدایی شامل دو روز در هفته در یک آموزشگاه خصوصی دریافت می‌کنیم و به واسطه فقدان مکان بزرگ مجبور هستیم که کلاس‌ها را به صورت نوبتی و شیفتی برگزار کنیم که فضا برای همه باشد.
کلاس نقاشی با همراهی ۱۰ الی ۱۵ کودک بر سر یک میز چوبی که معلوم است میز ناهار خوری بوده و امروز پایه‌هایش را اره کرده تا قامت کودکان در پشت آنجا شود برگزار می‌شود هر جلسه یک ساعت است و ۱۵ هنرجوی شش تا ۹ ساله در آن شلوغ می‌کنند. صدا به صدا نمی‌رسد و استاد تنها کاری که می‌کند به کودکان می‌گوید امروز شکل یک درخت می کشیم و سپس بچه‌ها مشغول می‌شوند.
از مدرس این کلاس می پرسم نحوه تدریس چگونه است و می‌گوید: در این سن ما فقط می‌خواهیم دست کودک را با متریال مختلف چون گواش، آبرنگ و مداد رنگی و همچنین پاستل آشنا کنیم! وقتی کودک دنیای خود را شناخت و از طریق ما ابزار ایفای هنرش را هم شناخت در سنین بالای ۱۲ سال می‌تواند تازه آموزش‌های حرفه‌ای را فرابگیرد.
کلاس‌های زبان حداقل آموزش
وضعیت در کلاس‌های زبان نیز مشابه است طی تماس تلفنی با یک مؤسسه اوپراتور پاسخگویی بیان داشت که کلاس زبان سه روز در هفته به مدت یک و نیم ماه برگزار می‌شود همچنین شهریه ۷۵ هزار تومان است اما ۴۵ هزار تومان هزینه کتاب و ۱۲ هزار تومان هم هزینه لوح فشرده جدا از خانواده‌ها اخذ می‌شود اگر سرویس ایاب و ذهاب هم بخواهند سه مینی‌بوس به سه مقصد شهر شامل شهرک گل‌ها، بیمارستان امام حسین (ع) و شهرک البرز موجود است که ماهانه ۶۰ هزار تومان دیگر افزوده می‌شود.
خانم محمدی که متصدی ثبت نام این مرکز زبان است ادامه می‌دهد کلاس زبان البته دو ترم است و در صورتی که کتاب‌ها و سی دی‌ها از همین محل تهیه شود ۱۰ درصد هم برای ترم آینده تخفیف خواهند داشت. از سوی دیگر کلاس زبان شامل ۲۵ زبان آموز بین سنین مختلف زمان یک ساعت و ۳۰ دقیقه است که تدریس صرفاً از روی کتاب خواهد بود و تهیه کتاب کار و … بر عهده خود دانش آموز است.
ظاهراً در این کلاس‌ها تا دانش آموز پرسشی نکند نکته‌ای گیرش نمی‌آید چرا که کتاب کار و لوح فشرده که از مجموعه خریداری می‌شود توسط استاد تدریس نمی‌شود! از طرف دیگر هم هر ترم ۴۵ روز بوده و جالب اینجا است که هزینه‌ها از شما ترمی گرفته می‌شود اما هزینه ایاب و ذهاب ماهانه!!
شنا با خرید متعلقات
به کلاس شنا نیز باید سری زد یک استخر ویژه بانوان و دوباره متصدی می‌گوید: ۴۵۰ هزار تومان هزینه کلاس شنا شامل دو روز در هفته و مجموعاً ۱۲ جلسه است همچنین هزینه ۱۲۰ هزار تومانی خرید تخته شنا و تیوب نیز به این میزان افزوده می‌شود.
تحقیقات درباره کلاس ایروبیک و پیلاتس یک باشگاه خصوصی نیز نتایج جالبی دارد این کلاس‌ها سه روز در هفته آن هم ۱۰ تا ۱۲ ظهر با هزینه ۳۰۰ هزار تومانی و در ۱۲ جلسه برگزار می‌شود به علاوه ۴۰۰ هزار تومان هزینه مازاد شامل استپ، زیرانداز، توپ، کفش و … چرا که در بدو ورود هر کفش ی به پا داشته باشید از آن ایراد می‌گیرند نکته قابل تأمل اینکه به طرز باورنکردنی همسر رئیس باشگاه نیز کفش و لوازم ورزشی می‌فروشد که اتفاقاً اگر شما از این مکان‌ها خرید کنید همه لوازم استاندارد هستند وگرنه خیر؛
کلاس ایروبیک و پلاتس اما ایرادات دیگری هم دارد مثلاً این کلاس با همراهی یک گروه شامل بزرگسال و کودک و خلاصه افراد از تمام سنین، بسته به حضور بین هشت تا ۳۰ نفر در هر یک‌ساعت برگزار می‌شود. گفتنی است ۲۰ دقیقه از این کلاس یکساعته ورزش مفید است آن هم مربی روبرو ایستاده و حرکات را به سرعت انجام می‌دهد و شما باید مانند آن بیاموزید! اگر کسی مربی خصوصی هم بخواهد ماهانه مبلغ ۴۵۰ هزار تومان (به‌جز هزینه‌های جانبی) برای سه روز در هفته باید بپردازد.
استاد موسیقی می‌نوازد
کلاس موسیقی نواختن گیتار و پیانو نیز مشابهت‌هایی دارد یک آموزشگاه خصوصی معروف که نام آن را محفوظ می‌داریم هزینه‌های ۵۰۰ هزار تومانی برای ۱۰ جلسه نوازندگی و ۴۰۰ هزار تومان برای سولفژ به علاوه یک جلسه رایگان را دریافت می‌کند و در صورتی که فرد کلاس خصوصی بخواهد میزان فوق ضرب در دو می‌شود.
در یکی از این کلاس‌ها حضور یافتیم کلاس نواختن گیتار و پیانو که اگر قصد خرید ساز از آموزشگاه را داشته باشید به شما کتاب نوت خوانی رایگان هم هدیه می‌دهند!! بگذریم جلسات موسیقی یکساعته آغاز می‌شود؛ ۲۰ دقیقه ابتدایی صرف هنرنمایی و نواختن استاد می‌شود و مابقی رفع ایراد شاگردان این کلاس‌ها با حضور سه تا شش نفر به صورت گروهی برگزار می‌شود در نتیجه سهم فرزند شما از آموزش با یک محاسبه سر انگشتی فقط هفته‌ای ۳۰ دقیقه می‌شود.
کلاس تابستانی کم فایده است
کارشناس تکنولوژی آموزشی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره کیفیت برگزاری کلاس‌های تابستانی معتقد است: این کلاس‌ها ماهیتاً کم فایده هستند چرا که برای درآمد زایی درست شده‌اند، آن بخش از کلاس‌هایی هم که دولتی و کم هزینه هستند به هر روی از سوی کسانی اداره می‌شوند که چه کارشان را انجام دهند و چه خیر، دستمزدشان را می‌گیرند در نتیجه هر دو حالتش سبب می‌شود تا وقت کمی برای آموزش به کودکان بگذارند.
علی رضا موسویان با بیان اینکه امروز در سیستم‌های مدرن آموزشی کلاس تقویتی آن هم با ساز و کارهای صحیح آموزش هم توصیه نمی‌شود چه برسد به این سیستم آموزش آزاد که ما در کشور و شهرمان داریم، تاکید می‌کند: بسیاری معتقد هستند که دانش آموز در طول سال به‌جز درس باید مهارت زندگی بیاموزد در نتیجه ۹ ماه از سال برای درس خواندن کافی است و می‌بایست سه ماه دیگر را برای خود آزاد باشد، در بین خانواده زندگی کند، محیط پیرامون خود را کشف کند به شهود برسد دنیا را لمس کند حتی بازی کند ما ۸۰ درصد مهارت‌ها را در بازی‌ها به دست می‌آوریم در نتیجه اگر کلاسی هم قرار است برای کودکان انتخاب شود فقط ورزش و بازی خواهد بود.
وی می‌افزاید: اما نگاه غالب در کشور و شهرما این است که کودک نباید پس از سال تحصیلی رها شود و اصطلاحاً پشتش باد بخورد در نتیجه کلاس‌ها یکی پس از دیگری! این یعنی کودک نه فرصت زندگی کردن دارد، نه بازی کردن، نه مهارت آموزی و لذا زندگی ماشینی رباتیک و بدون روح را که ۱۲ ماه به مغزش داده‌های مختلف شلیک می‌شود را تجربه می‌کند نتیجه این روند یک دانش آموز منزوی و گوشه‌گیر است که در ضمن هیچ مهارتی هم نیاموخته است چرا که از لحاظ روانی خود را برای سه ماه تعطیلات آمده کرده اما با برنامه سفت و سخت والدین روبرو می‌شود و از لحاظ روانی از هم فرو می پاشد.
چه کلاس تابستانی باشد؟
یک کارشناس و مشاور تحصیلی که در حوزه اختلالات یادگیری نیز فعالیت دارد در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن مفید بودن کلاس‌های تقویتی می‌گوید: بسیاری معقتد هستند که کلاس‌های تقویتی خوب هستند اما به شرطی که مهارتی به کودک بیاموزند نه اینکه او را سرگرم کنند امروزه کارکرد این کلاس‌ها صرفاً آن است که کودک از خانه دور باشد چند ساعتی را بیرون باشد کمتر شلوغی و بریز و بپاش کند تا حوصله مادرها سر نرود! این به هر روی ضربه زننده است.
لیلی محمدیان بیان می‌کند: بهترین نوع کلاس تابستانی این است که از خود کودک بخواهی یک رشته را انتخاب کند، موسیقی، شنا، زبان و حتی نقاشی و در کنار آن از او بخواهید یک تفریح هم برای خود انتخاب کند مثل بازی‌های رایانه‌ای، دوچرخه سواری، پارک و یا هر چیز دیگر از سوی دیگر والدین هم یک کلاس و یک تفریح را پیشنهاد کنند تاکید می‌کنیم پیشنهاد کنند نه انتخاب! و با کودک روی آنها صحبت شود اما بگذارید کودک تصمیم بگیرد. این را باید تاکید کرد که فقط و فقط یک کلاس یعنی چهار تا شش ساعت در کل هفته نه بیشتر
وی می‌افزاید: تاکید ما بر روی کلاس‌های تقویتی این است که این کلاس‌ها مفید می‌توانند باشند اما به شرط آنکه محدود به یک کلاس باشند، برایشان مشوقی در نظر گرفته شود مثلاً یک تفریح که در بالا ذکر شد، اجباری برای رفتن به آن نباشد، کودک در نهایت تصمیم آخر را بگیرد و یا نهایتاً بین کلاس‌های مختلف قرعه کشی شود، از کلاس‌های تقویتی انتظار آموزش مفاهیم علمی نباید داشت چرا که اصلاً ماهیتشان سرگردمی است نه آموزش و در نهایت همه چیز را فدای آن کلاس نکرد مثلاً کودک را به خاطر امتحان زبان کلاس تقویتی از مسافرت باز نداشت این را نیز باید والدین به یاد داشته باشند که تابستان فصل استراحت است لذا در خانه می‌توان یک برنامه روزانه یکساعته برای مرور درس‌ها داشت که به واقع از ده‌ها کلاس تابستانی هم مفید تر است.
مهارت آموزی برای آینده کودک
در بین والدین هم نظرات متفاوت است در مقابل یکی از مدارس خصوصی که عصرها میزبان کلاس زبان است با چند شهروند گفتگو کردیم یکی از آنها معتقد است: کلاس زبان و درس به خصوص را بسیار لازم می دانم چرا که معتقد هستم بچه‌ها فراموش می‌کنند که در طول سال تحصیلی چه خوانده‌اند از این بانوی جوان می پرسم دلیلی هم برای این مدعا دارد و او می‌گوید: خود من وقتی راهنمایی درس می‌خواندم زمان تعطیلات تابستانی تمام درس‌ها را فراموش می‌کردم پس امروز فرزند من هم ممکن است اینگونه باشد در نتیجه کلاس زبان و حتی دروسی مانند ریاضی را هم برای او در کنار شنا و موسیقی ثبت نام کرده‌ام.
عاطفه عبدالهی دیگر شهروند می‌گوید: دخترم را به کلاس ورزش و زبان می‌فرستم چرا که فقط در خانه نباشد آنقدر مرا اذیت می‌کند که دعا می‌کنم زودتر مدارس باز شود اما وقتی هم که مدارس باز می‌شود غصه می خورم که چرا در خانه نیست! مادر بودن حس دوگانه عجیبی است اما من معتقد هستم کلاس‌هایی که امروز می‌روند از نگرانی ما بابت آینده شأن می‌آید.
وی می‌افزاید: ما هیچ هنری بلد نبودیم نه دوران ما کلاس موسیقی بود و نه خانواده مان ما را به کلاس زبان و گلدوزی و خیاطی و… فرستادند تا مهارتی بیاموزیم، من نگرانم فرزند دختر ۱۱ ساله‌ام ۱۰ سال دیگر که وارد بازار کار می‌شود آیا مهارتی دارد؟ حداقل این است که کامپیوتر و زبان را بیاموزد تا جایی استخدام شود همین برای ما کافی است از او می پرسم آیا معتقد است این کلاس‌ها واقعاً به کودکان چیزی می‌آموزند و او پاسخ می‌دهد مطمئن که خیر؛ اما باید چه کرد بالاخره باید بچه را به کلاس فرستاد او درباره هزینه کلاس‌ها نیز می‌گوید کلاس زبان مهرانا برای یک ترم ۴۵ روزه ۶۳ هزار تومان بعلاوه ۵۸ هزار تومان کتاب شده است.
کلاس‌ها تابستانی و فایده آن
محمد رضا عرب عامری دیگر شهروندی که فرزند دخترش را به کلاس زبان آورده به خبرنگار مهر می‌گوید: من معتقد هستم بهترین راه زبان آموزی صحبت کردن با بچه است اما مادرش اصرار به حضور در کلاس دارد که از فضا مدرسه دور نماند ما خیلی هم پیشرفتی در آریسا ندیده‌ایم اما همین که سرگرم است خوب است این کلاس‌ها در ابتدا ۲۰ لغتی به بچه می‌آموزند تا والدین هم بدانند بچه‌ها چیزی یاد گرفته‌اند.
این شهروند می‌گوید: کلاس‌های ورزشی تابستانی به نظرم مفیدتر هستند چرا که ملموس‌تر هستند مثلاً شنا کاملاً مشخص است که فرزند شما شنا را یاد گرفته یا خیر اما زبان برای ما که الفبای آن را نمی‌دانیم مشهود نیست. در مجموع من خودم هم معتقد هستم کلاس تابستانی مناسب نیست و بچه باید تابستان در خانه باشد و بازی کند اما مادرش نمی‌گذارد.
یکی دیگر از شهروندان که اتفاقاً خودش معلم است، می‌گوید: من با دانش آموزانی که در طول تابستان خورده و خوابیده‌اند روبرو شده‌ام که حتی در کلاس دوم الفبا هم فراموش کرده‌اند یا در کلاس چهارم ضرب عدد سه را نیز از یاد برده‌اند در نتیجه کلاس تابستانی به خصوص دروس کاربردی مانند زبان و ریاضی و.. را بسیار مهم می دانم اما معتقدم مکان‌هایی مانند کانون پرورش فکری و کتابخانه و… نیز مفید هستند و حتماً نباید صدها هزار تومان به آموزشگاه‌ها داد. من کلاس کم هزینه کانون پرورش فکری را مفید تر از مؤسسات می دانم.
اوقات فراغت زمان بازی‌های کودکی
با همه خوب و بد کلاس‌های تابستانی باید این را دانست که اوقات فراغت تابستان متعلق به بازی‌های کودکی و خاطره سازی است و این را نباید از یاد برد هرچند کلاس‌های تقویتی تابستانی به خصوص دروس می‌تواند بسیار لازم باشد اما این را نباید فراموش کرد که کانون پرورش فکری و مدارس و همچنین کتابخانه‌ها، کانون‌های فرهنگی مساجد و ده‌ها مکان دیگر نیز هستند که رایگان و یا با کمترین هزینه بهترین آموزش‌ها را به کودکان می‌آموزند.
کارشناسان معتقد هستند که کلاس‌های اوقات فراغت و تابستان اگر رنگ و بوی تجملات و زرق و برق کلاس‌های خصوصی به خود بگیرد کم فایده و پرهزینه می‌شود لذا خانواده‌ها باید به این موضوع نیز توجه داشته باشند که میانه‌روی در این زمینه لازم است یعنی نه کودک را رها کرد تا تمام تابستان را بازی کند و نه روزی هشت ساعت صبح و بعد از ظهر او را در کلاس‌ها تنها گذاشت تا لابه‌لای آموزش‌ها فراموش کند تابستانی هم وجود دارد.
به هر روی باید به این دید به تابستان نگاه کرد که این فصل گرم خدا زمانی برای مهارت آموزی در بستر زندگی است که روز به روز لای روزها و شب‌هایمان جریان دارد گاهی کودک از تفریح کنار یک جوی آب آنقدر نکته می‌آموزد که در یک کلاس خصوصی ۶۰۰ هزار تومانی موسیقی خیر؛ پس شاید بهتر است چشم‌ها را شست و جور دیگر به این موضوع نگریست.
نظر شما