خبرگزاری مهر، گروه استانها: فرونشست زمین و تهدید فروچاله ها مطلب جدیدی نیست، اما اخیرا حساسیت های بیشتری نسبت به این تهدید ایجاد شده است، صحبت از استان تهران و به ویژه در خصوص دشت های ورامین در جنوب شرق و شهریار در غرب این استان است.
فاصله این دشت ها تا تهران حدود ۵۰ الی ۷۰ کیلومتر است، جاهایی که طی دهه های گذشته به دلیل مصرف بی رویه منابع آبی زیرزمینی خشک و خشک تر شده و حالا شواهدی از مرگ در آن به وجود آمده است و شرایط تهدیدآمیز را به حدی رسانده است، که رضا کرمی محمدی رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران فروریزش زمین را یکی از 3 تهدید اصلی پایتخت معرفی و در گفتگویی اظهار داشته است البته باید فرونشست را با فروریزش اشتباه نگیریم، فرو ریزش فرآیندی ناگهانی است، مثلا آن چه در سال ۹۴ در شهران رخ داد یک فرو ریزش بود اما فرو نشست سطح بزرگی دارد که ممکن است خرابی عمده‌ای در سازه ها ایجاد نکند و به دلایل مختلفی رخ داده و در شهر ما نیز احتمال وقوع آن زیاد است.
قوانین بوم شناختی حاکم بر منطقه را رعایت نکردیم
در این مناطق می توان نوعی از فروچاله را مشاهده کرد، که به آن شکاف می گویند و کارشناسان معتقدند، خطرناک ترین نوع فروچاله است، یکی از این کارشناسان به خبرنگار مهر گفت: اگر فروچاله بخواهد، خود را ترمیم کند، بین ۵۰ الی ۷۰ هزار سال زمان لازم دارد.
محسن نواب اضافه کرد: از محل فروچاله ها تا مراکز شهری نهایتا ۱۰ کیلومتر است و از آنجایی که این شکاف ها در چند مسیر به وجود آمده همه شهرها تا فاصله ۱۰۰ کیلومتری، از جمله پایتخت را تحت الشعاع قرار می دهد.
این کارشناس منابع طبیعی اضافه کرد: با از دست دادن آبخوان ها و یا همان سفره های آب زیرزمینی، مخازن آب استراتژیک و حیاتی مان را از دست می دهیم و هیچ بارندگی و سیلی نمی تواند، آن را جبران کند و این فروچاله ها نشانه ای از پایان کار آبخوان در این مناطق است.
نواب گفت: هنوز نمی دانیم، وسعت و ابعاد این فاجعه در چه حد است، اما شواهد نشان می دهد، که خطوط به هم پیوسته فروچاله ها به سمت تهران در حرکت است و به زودی این کلان شهر بزرگ با بزرگ ترین مشکل زیست محیطی جهان مواجه خواهد شد.
وی اظهار داشت: متاسفانه نوع مدیریت ما تناسبی با واقعیت های بوم شناختی و اکولوژیک سرزمینمان ندارد و مدیریت حاکم بر سرزمین ما از فهم لازم برای درک قوانین حاکم بر طبیعت ایران برخوردار نیست و ما به جای درک قوانین حاکم بر سرزمین ایران به توان مهندسی و سازه ای خود متکی شدیم و به جای طراحی چیدمان توسعه بر مبنای قوانین بوم شناختی بر اساس نیازهای کوتاه مدت خود چیدمان توسعه را طراحی کردیم و اگر بخواهیم با همین روند ادامه دهیم، چیزی برای از دست دادن در این سرزمین نخواهد ماند.
تغذیه سفره های زیرزمینی دشت ورامین از طریق افزایش ورودی ماملو
استاندار تهران اما در گفتگو با خبرنگار مهر خشک‌سالی‌ها را علت اصلی فرونشست زمین در این استان می داند و می گوید: مناطقی که در گذشته دارای سفره های زیرزمینی بوده اند، با مصرف آب این سفره ها و خشک شدنشان با خلاء مواجه شده و فرونشست و فروچاله رخ می دهد و خشکسالی را می توان مهم ترین علت کاهش آب این سفره ها دانست.
انوشیروان محسنی بندپی با بیان این که فرونشست در برخی از مناطق دشت ورامین به ۳۵ سانتی متر نیز رسیده است، گفت: در برخی مناطق فروچاله ها و حفره هایی به یک باره ایجاد شده که این امر نگران کننده است.
بالاترین مقام دولتی استان تهران از برنامه ریزی برای سیراب کردن سفره ها های زیرزمینی دشت ورامین از طریق افزایش ورودی سد ماملو از سد لتیان خبر داد و افزود: بارش های ابتدای سال تاثیر بسیاری روی سیرابی سفره های زیرزمینی و تامین منابع آبی داشته است، که باید با صرفه جویی و مدیریت بهتر این منابع با پدیده پر خطر فرونشست مقابله کنیم.
وی ادامه داد: نزولات جوی مناسبی در ابتدای سال داشتیم و این بارش ها نوید روزهای خوبی در پر شدن سفره های زیرزمینی و یا حداقل افزایش سطح آب آن ها را می دهد.
محسنی بندپی گفت: ما با ۲ دهه کم بارشی و خشکسالی مواجه بودیم، که این کم بارشی و نیز مصرف بی رویه و کشت سنتی سبب کاهش سطح سفره های زیرزمینی شد.
استان تهران دارای مساحتی ۱۸ هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع است که حدود ۱۸۰ هزار هکتار آن جزء اراضی کشاورزی محسوب می‌شود و حفر چاههای عمیق و نیمه عمیق و برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی در سطح این استان و نیز جمعیت بیش از ۱۵ میلیون نفری آن سبب کاهش چشمگیر منابع آب زیرزمینی و به دنبال آن پدیده فرونشست زمین شده است، که اگر مراقب نباشیم و دیر به فکر چاره بیفتیم، عواقب خطرناکی خواهد داشت.
نظر شما