به گزارش خبرنگار مهر، در ابتدای این نشست جواد جزینی - داستان نویس - در گزارشی از پژوهشی که درباره علل رکود کتابخوانی در ایران و عدم حضور ادبیات این کشور در عرصه جهانی انجام داده است، سخن گفت.
وی گفت : تمامی عوامل مجموعه ای را که به تولد یک کتاب منجر می شود اعم از نویسنده، ناشر، موضعین، رسانه ها و... را می توان یک سازمان نشر کتاب نامید و دو عامل اساسی بر این مجموعه تاثیر می گذارند، یکی عوامل درون سازمانی و دیگری برون سازمانی.
این داستاننویس در خصوص عوامل درون سازمانی موثر بر کتاب افزود : نخستین عامل این است که نویسندگی در ایران به عنوان یک شغل پذیرفته نشده است . به همین علت ما نویسنده حرفه ای، یعنی کسی که با تولید ادبیات داستانی زندگی اش را می گذراند، نداریم. آنها از حمایتهای تامین اجتماعی نیز محروم اند و این بزرگترین آفتی است که دامنگیر نویسندگان ما شده است.
جزینی پائین بودن دستمزد برای نویسندگان را علت دیگر افت جایگاه کتاب برشمرد و گفت : برای همه روشن است که تنها پنج درصد درآمد تولید یک کتاب به نویسنده آن پرداخت می شود و آنها نمی توانند با تکیه بر حق التالیف های ناچیز زندگی شان را بچرخانند. این مسئله نیز به غیر حرفه ای بودن نویسندگی در ایران تاکید دارد.
وی همچنین سیاستهای حمایتی وزارت ارشاد از نویسندگان و ناشران را غلط توصیف کرد و اضافه کرد : سیاستهای غلط حمایتی در تمام این سالها نه تنها به توسعه فرهنگ نینجامیده، بلکه به تولید و رشد ناشران غیر حرفه ای و خرده پا منتهی شده است، چرا که بر اساس قوانین نشر در وزارت ارشاد هر ناشری اگر تنها یک کتاب هم تولید کند، مورد حمایت دولت است. به همین خاطر کسانی که اصلاً حرفه شان نشر نیست به سراغ آن می آیند و همین موجب تولید ادبیات داستانی غیرحرفه ای می شود .
این نویسنده همچنین قدیمی و غیر حرفه ای بودن صنعت نشر را از دیگر علل رکود کتاب برشمرد و گفت : باید اعتراف کرد که سالهاست صنعت نشر ما در مقایسه با صنعت بین المللی نشر در وضعیت مناسبی قرار ندارد و صنایع آن صنایع دست دومی است که از خارج می خریم واتفاقاً همین موجب تولید کتاب با کیفیت پائین تر و درعین حال گرانتر می شود.
جزینی همچنین سیاستهای صدا وسیما را در عرصه فرهنگ و ادبیات، مانعی دیگر در رشد ادبیات داستانی نامید و گفت : سالهاست صندلی چهره های برجسته ادبیات ایران در تلویزیون خالی مانده است و باید گفت صدا وسیما خود یکی از موانع بزرگ رشد ادبیات داستانی است.
در این نشست همچنین مهناز رونقی نویسنده و مدرس ادبیات با اشاره به پیشینه نقالی و قصه گویی در ایران، پایان قصه گویی در این کشور را یک وهم خواند و گفت : برخی معتقدند که اصلاً ایران ادبیاتی ندارد تا بخواهد جهانی باشد. با توجه به فضای حاکم بر رمان ، ممکن است بحثهایی درباره وجود یا نبود رمان در ایران مطرح شود اما این موضوع در مورد ادبیات داستانی به هیچ وجه صادق نیست و ما سالها است که داستان می نویسیم.
وی مشکل جوامعی مانند ایران را بسیار پیچیده تر از جوامع جدید نامید و افزود : فرهنگ ما هنوز هم سینه به سینه است و فرهنگ مکتوب نزد ما بسیار ضعیف است. با وجود این، معتقدم که پیشرفتهای بزرگ از گامهای کوچک آغاز می شود و باید به صورت فردی به ادبیات بپردازیم و نا امید نشویم. در این میان بحث ترجمه بسیار مهم است اما اگر کمی هم به خودمان بپردازیم باید بپرسیم که چه میزان در ایران به ادبیات اقوام مختلف پرداخته ایم و آنها را ترجمه کرده ایم.
نظر شما