به گزارش خبرنگار مهر، با وجود هیجان زیادی که برای استفاده از سلولهای بنیادی مزانشیمی در طب ترمیمی وجود داشت، تلاش‌های بالینی صورت گرفته انتظارات را برآورده نکرده است. یکی از موانع اساسی در موفقیت این روش درمانی، مرگ شمار زیادی از سلول‌ها پس از پیوند است.
نبود عروق خونی فعال در ساختارهای مهندسی شده که برای انتقال سلولهای بنیادی مزانشیمی به محل هدف استفاده می‌شود یکی از دلایل مرگ و میر وسیع این سلول‌ها پس از پیوند را مشخص می‌کند. در حقیقت، سلولهای بنیادی مزانشیمی پس از پیوند در محیطی متراکم از سلول و با میزان اندک اکسیژن و مواد غذایی قرار می‌گیرند. به همین علت برای پیوند موفق سلولهای بنیادی مزانشیمی کنام یا داربست مهندسی شده‌ای لازم است که بتواند نیازهای سلولهای بنیادی مزانشیمی را در شرایط کمبود اکسیژن فراهم کند.
با هدف شناخت بهتر نیازهای این سلول‌ها پس از پیوند، گروه پژوهشی فرانسوی به سرپرستی دکتر پتیت هروه، یکی از برندگان امسال کنگره رویان، به بررسی اثر دو عامل اساسی کمبود گلوکز و فقدان اکسیژن مستمر بر زنده‌مانی و فعالیت سلولهای بنیادی مزانشیمی پرداختند.
این گروه متوجه شدند که زنده‌مانی سلولهای بنیادی مزانشیمی مستقل از تنش اکسیژن است. در واقع سلولهای بنیادی مزانشیمی انسان اگر در معرض کمبود گلوکز نباشند می‌توانند در شرایط نزدیک به نبود اکسیژن زنده مانده و توان تقسیمی خود در شرایط آزمایشگاهی و مهمتر از آن توان ترمیمی خود در شرایط پیوند را حفظ کنند. این گروه پژوهشی نشان دادند در شرایط نزدیک به نبود اکسیژن، سلولهای بنیادی مزانشیمی انسان توان استفاده از گلوتامین، سرین و پیرووات اگزوژنوس را به عنوان منبع انرژی از دست می‌دهند و به طور انحصاری به گلوکز به عنوان منبع انرژی تکیه کرده از گلیکولیز غیر هوازی برای تأمین ATP استفاده می‌کنند.
در این پژوهش، محققان سه ویژگی اساسی متابولیسمی سلولهای بنیادی مزانشیمی انسان که برای استفاده از آنان در طب ترمیمی ضروری است را شناسایی کردند: سلولهای بنیادی مزانشیمی نمی‌توانند خود را با کمبود گلوکز اگزوژنوس وفق دهند.این سلول‌ها ذخیره گلوکز داخلی بسیار اندکی دارند. این سلول‌ها هیچ ذخیره ATP قابل شناسایی ندارند. این خصوصیات باعث عدم توانایی در جایگزینی و تأمین منبع انرژی علت اصلی مرگ سلولهای بنیادی مزانشیمی پس از پیوند است.
نتایج این پژوهش باعث تغییر باور رایج مبنی بر این که کمبود اکسیژن علت اصلی مرگ سلولهای بنیادی مزانشیمی پس از پیوند است، شده، نشان می‌دهد در صورت تأمین گلوکز، این سلول‌ها در شرایط نزدیک به نبود اکسیژن هم می‌توانند زنده مانده نقش ترمیمی خود را ایفا کنند.
پروفسور پِتیت هروه از کشور فرانسه مدیر پژوهش و رئیس بخش در پژوهشگاه ملی تحقیقات پزشکی و بهداشتی فرانسه است. او عضو انجمن مهندسی بافت اروپا و انجمن اروپایی تحقیقات در زمینه دیابت است. او در زمینه کشت سلولهای بنیادی مزانشیمی ، فناوری بیوراکتور ، مدلهای حیوانی کوچک و بزرگ در تحقیقات ارتوپدی و مهندسی زیست پزشکی که مربوط به تقویت بقای سلول و پیوند است به پژوهش مشغول است.
نظر شما