خبرگزاری مهر - گروه استانها: نطنزی که نام آن «شهری با آبهای فراوان» را تداعی می‌کند، پیش از فرا رسیدن ماه محرم در سوگ تشنگی و مظلومیت شهدای کربلا ناله عزاداری سر می دهد؛ مردم شهرستانی نطنز که قدمتی چند هزار ساله دارد و مردم این شهرستان که با گویشی خاص و بسیار کهن از «زبان ایرانی» در دنیا شهره هستند با آداب خاصی به عزاداری برای امام حسین (ع) و یارانش می‌پردازند که این عزاداری‌ها به ویژه در ابیانه و بادرود معروف است.
این مراسم ها در روز جمعه قبل از ماه محرم با آیین برافراشتن خیمه‌های حسینی در حسینیه‌ها و تکایا آغاز می شود و مردم به استقبال ماه عزاداری سید و سالار شهیدان می‌روند.
برافراشتن خیمه‌های حسینی در نطنز
مراسم برافراشتن خیمه‌های حسینی به طور معمول با حضور جوانان در نطنز و بادرود برگزار می‌شود، بدین ترتیب که در چهار حسینیه مرکزی شهر نطنز، چادر خیمه به شکل تقریبا همزمان و با نوای «حسین حسین» مردم عزادار برافراشته می‌شود؛ سپس تزئینات عزای داخل خیمه شامل کتیبه‌هایی سیاه از پارچه‌های ساده مزین به اشعار محتشم کاشانی توسط جوانان در خیمه‌ها نصب می‌شود و مراسم نقاره‌زنی و مداحی نیز در طول برافراشتن خیمه برپاست.
این مراسم در شهرهای بادرود و نطنز تفاوت اندکی دارد و در بادرود به جای نقاره‌زنی چاوشی خوانی در رثای حضرت اباعبدالله انجام می‌شود.
جغجغه‌زنی تاسوعا و طلوع‌خوانی عاشورا در ابیانه
نطنزی ها رسوم خاص عزاداری در ماه محرم دارند، جغجغه‌زنی، نخل‌گردانی و طلوع‌خوانی از جمله رسومات قدیمی است که عزاداران حسینی در روستای تاریخی ابیانه سالی‌های سال است این رسوم را در ماه عزای سیدالشهدا اجرا می‌کنند.
در رسم سنتی جغجغه‌زنی ابیانه عزاداران به جای سینه زدن در زمان مداحی، دو چوب خراطی شده را به یکدیگر می‌کوبند، نکته بسیار مهم اینکه نوحه‌های عزاداری اصیل و خاص هستند.
جغجغه‌زنی به طور معمول در روز تاسوعا و طلوع‌خوانی در عاشورا انجام می‌شود، در روز عاشورا مراسم عزاداری از ابتدای صبح تا انتهای شب ادامه دارد و بر این اساس رسمی به نام طلوع خوانی شکل گرفته است.
پیش از اذان صبح در هر محله چند نفری گرد یکدیگر آمده و شروع به نوحه‌خوانی می‌کنند و مردم را برای نماز صبح آگاه می‌سازند که به این رسم طلوع‌خوانی گویند.
آیین نخل گردانی با قدمت ۹۰۰ ساله که در تمام شهرهای این شهرستان و در روزهای تاسوعا و عاشورا انجام می‌شود، این آیین با گذشت ۹ قرن هنوز نیز به همان شیوه قدیمی انجام می‌شود و عزاداران هنوز از همان کوچه پس کوچه‌های قدیمی و مسیرهای سخت عبور می‌کنند
آیینی بدون تحریف با قدمت ۹ قرن در نطنز
آیین نخل گردانی با قدمت ۹۰۰ ساله که در تمام شهرهای این شهرستان و در روزهای تاسوعا و عاشورا انجام می‌شود، این آیین با گذشت ۹ قرن هنوز نیز به همان شیوه قدیمی انجام می‌شود و عزاداران هنوز از همان کوچه پس کوچه‌های قدیمی و مسیرهای سخت عبور می‌کنند.
افرادی که این نخل‌ها را بلند می‌کنند پای برهنه آن را کیلومترها بر روی شانه‌های خود حمل می‌کنند و به نوعی با اسرای کاروان کربلا همدردی می‌کنند.
شعر خاص نطنزی ها در مراسم نخل گردانی
نخل‌گردانی در بادرود با وجود حسینیه‌ای به نام «پایه نخل» ویژه و خاص است و طایفه‌های قدیمی این شهر از زمان قدیم پایه‌های این نخل را شریک بوده‌اند؛ بادرودی‌ها در آیین نخل گردانی شعرِ «یا سید سجاد! این نخل حسین است/ یا فاطمه! فریاد، این نخل حسین است» را زمزمه می‌کنند که تنها مخصوص مردم این شهر است و مردم با این شعر در رثای سیدالشهدا مویه و عزاداری می‌کنند.
ریش سفیدان نطنزی در شب عاشورا این نخل را با پارچه‌های مشکی مزین به عبارات «یا اباعبدالله» و«یا ثارالله» تزئین می‌کنند، دسته‌جات سینه‌زنی و عزاداری به دنبال نخل‌گردانان تا میدان امام حسین (ع) به عزاداری می‌پردازند و پس از ورود نخل در ظهر عاشورا به میدان امام حسین (ع) عزاداری با سوز خاصی در این مکان ادامه پیدا می‌کند.
برگزاری همایش رهروان زینبی در نطنز
در روز دوازدهم محرم مصادف با سالروز شهادت امام زین‌العابدین (ع) در امامزاده‌های نطنز نیز تجمع بزرگ بانوان ولایی استان اصفهان با عنوان «رهروان زینبی» همزمان با سرتاسر کشور و دیگر امامزادگان استان برگزار می‌شود، ین همایش با شعار لبیک یا زینب(س)با حضور هیئت‌های مذهبی، دانش‌آموزان و دانشجویان وهمچنین با حضور مادران و همسران شهدا به ویژه شهدای مدافع حرم برگزار می‌شود و بانوان نطنزی همانند دیگر مراسم عزاداری سنتی این شهرستان این همایش را نیز با شور خاصی به انجام می‌رسانند.
در مراسم رهروان زینبی(س) میثاق نامه‌ای با محوریت پیروی از راه و روش حضرت زینب(س) و دفاع از ارزش‌های دینی و ترویج فرهنگ اسلامی و اهل‌بیت(ع) به شکل طومار به امضا عزاداران حسینی و رهروان حضرت زینب(س) می‌رسد.
نمایش آیینی تعزیه با قدمت ۵۰۰ ساله در حسینیه مرکزی نطنز
قدمت برگزاری نمایش آیینی تعزیه در حسینیه مرکز شهر نطنز نزدیک به ۵۰۰ سال است، آیین تعزیه خوانی در نطنز در چهار حسینیه مرکز شهر، ارشاد علیا، افوشه و سرشک برگزار می‌شود.
بازسازی ورود کاروان امام حسین (ع) به کربلا با حرکت کاروان‌های حسینی از جمله بادرود و خالدآباد، همراهی مداحان با نوحه‌های حزن انگیز با این کاروان و سپس به نمایش گذاشتن حرکت قافله اسرا از رسوم ویژه نطنز در این ایام است
با وجود حسینیه و مساجد بسیاری که در نطنز آئین عزاداری برپا می‌کنند چهار حسینیه یاد شده در بین مردم نطنز از ارزش و اهمیت خاصی برخوردار هستند و این تکایا به صورت سنتی و بسیار زیبا و برای تعزیه‌خوانی و عزاداری ساخته شده است.
مراسم جاروکشی پیرغلامان حسینی را از دیگر رسوم قدیمی ایام ماه محرم در نطنز است که در حسینیه ارشاد علیا برگزار می‌شود؛ بازسازی ورود کاروان امام حسین (ع) به کربلا با حرکت کاروان‌های حسینی از جمله بادرود و خالدآباد، همراهی مداحان با نوحه‌های حزن انگیز با این کاروان و سپس به نمایش گذاشتن حرکت قافله اسرا از رسوم ویژه نطنز در این ایام است.
جمعیت چند برابری نطنز در محرم
نکته جالب اینکه بیش از ۱۰۰ تعزیه در دهه نخست محرم در نطنز برگزار می‌شود، تعزیه شهرستان نطنز به ثبت ملی رسیده است و نکته شورانگیز اینکه تعزیه خوانی در نطنز دارای بانیانی است که تمام هزینه‌های این نمایش دیرینه عزاداری را تأمین می‌کنند.
ثبت ١٢٠ هیئت مذهبی در شهرستان نطنز نشان از ارادت دیرینه مردم این شهرستان به اهل‌بیت عصمت و طهارت دارد؛ نطنزی‌ها در ایام عزاداری سیدالشهدا از هر کجای کشور در نطنز حضور پیدا کرده و بدین ترتیب جمعیت این شهرستان در ایام محرم به چندین برابر می‌رسد.
نظر شما