خبرگزاری مهر، گروه استانها- زهرا بهرامی: کشاورزی یکی از سه محور اصلی توسعه گلستان است و بیش از ۷۰ درصد اقتصاد این استان به‌طور مستقیم و غیرمستقیم وابسته به کشاورزی است اما هرساله با شروع فصل کاشت و برداشت شاهد بی‌برنامگی‌های بسیاری در حوزه کشاورزی استان هستیم.
با امیر یوسفی، عضو هیئت نمایندگان و رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان و نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران حول محور موضوعات کشاورزی استان به گفتگو نشستیم و او از نبود چتر حمایتی دولت بر سر کشاورزان انتقاد و تاکید کرد که کشاورزی ما باید متحول شود اما اگر بخش‌های مختلف کنار کشاورز نباشند نمی‌توان انتظار داشت تحول در این حوزه رقم بخورد.
*به نظر می‌رسد کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان یکی از کمیسیون‌های فعال است اما شاهدتغییر و تحولات خاصی که بتواند به کشاورزان کمک کند نیستیم؟
نه تنها در گلستان بلکه در اتاق بازرگانی ایران هم کمیسیون کشاورزی یکی از فعال‌ترین کمیسیون‌هاست. طی سه دوره‌ای که رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق گرگان هستم تلاش شد برای رفع مشکلات کشاورزان بیشترین ارتباطات را در بخش‌های مختلف داشته باشیم.
این ارتباط فقط به جهادکشاورزی ختم نشده است؛ مهم‌ترین موضوع این است که کشاورز تولید می‌کند باید بازار مصرف برای آن تعریف کنیم. درنکته کلیدی اینجاست که محصول تولیدی در استان به‌موقع باید عرضه شده و شرایط بازار چگونه مهیا شود؟
پیش از عرضه محصول به بازار و قبل از کشت جلسات لازم را می‌گذاریم؛ در هفته گذشته هم در خصوص کشت پائیزه امسال جلسه گذاشتیم؛ جهاد برنامه‌های خود را اعلام کرد که چه طرح و برنامه‌هایی دارد. هواشناسی اعلام کرد چه اتفاقاتی پیشِ رو داریم. در زمینه دفع آفات چه باید کرد؛ تمام موضوعات را مد نظر قرار دادیم.
*این جلسات چقدر کاربردی است؟ هرسال جهاد کشاورزی برنامه‌های خود را اعلام می‌کند اما کشاورز ما طبق برنامه خودش عمل می‌کند و هر سال در یک محصول با بحران مواجه می‌شویم؛ سال گذشته وضعیت سیب زمینی استان بحرانی بود و امسال هم گوجه کشاورزان روی دست‌شان ماند.
در گلستان نباید بیش از چهار هزار هکتار سیب زمینی کشت شود اما هفت هزار هکتار از این محصول کشت شد و با اقدامات به‌زراعی و عملکرد مناسب ۱۳۰ هزار تن محصول طی یکماه وارد بازار شد و همین امر باعث ضرر و زیان سیب زمینی کاران شد ولی امسال شرایط بهتر بود.
*شرایط بهتر امسال به واسطه برنامه‌ریزی رقم نخورد بلکه ضرر و زیان سال گذشته باعث شد کشاورزان کمتر سیب زمینی کشت کنند.
دقیقا؛ باید شرایط را به درستی برای کشاورز تعریف کرده و بازار مصرف و بازارهای صادراتی را تقویت کنیم؛ چاره‌ای نداریم باید از کشاورزی سنتی فاصله بگیریم و به سمت کشاورزی مدرن پیش برویم. به‌طور قطع و یقین در بازار داخل و بازار صادراتی بُرد با کشاورزی است که روی دوام، کیفیت و بسته‌بندی محصول کار کرده است.
زنجیره‌ها باید ایجاد شود تنها در این شرایط که محصول با کیفیت و مطابق سلیقه بازار داخل و خارج تولید کنیم می‌توانیم از ارزش افزوده و اشتغال آن بهره برده و حتی با صادرات محصول برای استان ارزآوری کنیم.
*پس شماهم معتقدید نیازمند تحول در این حوزه هستیم این مسئله بیشتر فرهنگی است یا مدیریتی؟
اگر واقعاً قرار است در درآمد استان تغییر و تحول ایجاد شود لازمه آن این است که همه احساس مسئولیت کنیم. کشاورز هم مانند سایر اقشار سهم دارد؛ هم‌اکنون همه هزینه‌های تغییر و تحول روی دوش کشاورزان است؛ دولت باید پای کار باشد، جهاد کشاورزی باید به وظایفش درست عمل کند.
ببینید بعد از وقوع سیل در گلستان چقدر خسارت از سوی دولت پرداخت شد؛ اگر برای بهبود وضعیت می‌خواستیم قدمی برداریم هیچ‌کس پای کار نبود؛ اگر قرار است تحولی در بخش کشاورزی استان ایجاد شود و بازار جهانی در قبضه ما باشد باید دولت پای کار باشد.
چرا بازار تجارت منطقه در دست ترکیه است؟ علت آن این است که دولت همراهی کرده نیامده با صدور بخشنامه‌های خلق الساعه باعث شود تجار و بازرگانان نتوانند به تعهدات خود در بازار صادراتی عمل کنند. اما در کشور ما چه اتفاقی می‌افتد؛ ما قرارداد می‌بندیم، قیمت‌ها تغییر می‌کند نخستین اتفاق این است که مرزها را می‌بنندند و عملاً صادرکننده ما نمی‌تواند به تعهداتش عمل کند.
*نقش دولت را پررنگ می‌بینید؟
بله حل بعضی از مسائل در توان بخش خصوصی نیست. دولت نباید فقط به چند محصول نگاه حمایتی داشته باشد؛ مشکل اساسی‌تر اینکه سیستم بانکی ما نگاه یکسانی به تولید کننده (کشاورز) و دلالان (کسانی که خرید و فروش می‌کنند) دارد؛ تا اعتراض می‌کنیم می‌گویند بانک کارش اقتصادی است پس کار دولت چیست؟ نباید نگاه حمایتی داشته باشد.
یکی از دلایل توسعه کشت شالی نگاه حمایتی دولت در تأمین امکانات و ماشین آلات (کمباین و ماشین میکانیزه کشت) بوده که هزینه تولید را کاهش داده است اگر همین نگاه حمایتی را به محصولی همچون پنبه داشته باشیم قطعاً کشت این محصول هم توسعه می‌یابد.
گلستان استان خرده مالکی است؛ برای کشاورز ما چه فرقی می‌کند گلستان رتبه دوم تولید گندم کشور را داشته باشد مهم این است که محصولی کشت شده درآمد بهتری ایجاد کند. هم‌اکنون درآمد سرانه گلستان ۵۰ درصد کمتر از درآمد سرانه کشور است؛ سالانه بین ۳۵۰ تا ۳۸۰ هزار هکتار از اراضی استان به کشت گندم اختصاص می‌یابد و خرید تضمینی گندم انجام می‌شود بدون اینکه کشاورز گلستانی از تولید گندم باکیفیت کشور سهم بیشتری نصیبش شود؛ در سه سال گذشته دولت قول خرید برمبنای کیفیت را داده چرا به این وعده عمل نمی‌کند.
*چقدر صدای اتاق در این حوزه بلند بوده است؟
بخش دولتی بیشتر شعار می‌دهد. شعار دادن راحت است؛ دولت باید از کشورهای موفق همچون ترکیه الگوبرداری کند؛ اگر دولت چتر حمایتی بر سر کشاورزان نداشته باشد راه به جایی نمی‌بریم.
عمر ماشین آلات کشاورزی در دنیا کمتر از ۱۰ سال است اما به دلیل درآمد حداقلی و عدم توانایی خرید هنوز تراکتورهای ۴۰ سال قبل در مزارع استان کار می‌کنند؛ بذر و کود مناسب در اختیار کشاورز قرار نمی‌گیرد؛ یکسری از بخش‌ها خارج از توان کشاورز است، تأکید می‌کنم بخش‌های مختلف باید در کنار کشاورز باشند اگر نباشند نمی‌توان انتظار داشت کشاورزی ما متحول شود.
*از خرید تضمینی گندم صحبت شد، قیمت خرید هر کیلوگرم برای سال جدید دو هزار و ۲۰۰ تومان اعلام شد. این قیمت مناسب است؟
ادوات کشاورزی کمتر ارز دولتی دریافت می‌کنند اما محصول تولیدی ما یارانه‌ای خریداری می‌شود. قیمت گندم سال گذشته از هزار و ۳۵۰ تومان به هزار و ۷۵۰ تومان رسید و امسال دو هزار و ۲۰۰ اعلام شده؛ در یک سال گذشته چند درصد تورم داشته‌ایم؟ قیمت ادوات کشاورزی حداقل بین سه تا چهار برابر افزایش یافته است، قیمت کود و سهم هم به شدت افزایش داشته اما قیمت گندم دو هزار و ۲۰۰ اعلام می‌شود در شرایطی که قیمت پیشنهادی ما حداقل بالای دو هزار و ۵۵۰ تومان بود.
*به این سوال پاسخ ندادید چقدر صدای اتاق برای رفع مشکلات کشاورزان بلند است؟
اگر مطالبه‌گر نباشیم پای کار آمدن مجموعه‌های دولتی کار سختی است کار سختی است، اگر پیگیری و مطالبه نکنیم کسی نیست مشکلات را حل کند اما مسئله اصلی اینجاست که بخش دولتی نباید خودش را جدا از بخش خصوصی بداند؛ همه باید احساس تکلیف کنیم.
در سه ماه گذشته رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، رئیس سازمان توسعه تجارت و چند سفیر کشورهای اروپایی را به کمیسیون کشاورزی دعوت کردیم و مشکلات پنبه‌کاران، تولید میگو و ... را در کمیسیون مورد بررسی قرار داریم اما در این حوزه جای کار بسیار است.
نظر شما