«شهید مصطفی خمینی» مرد علم و اجتهاد بود/ توجه طلاب به اجتهاد علمی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز خبر حوزه، آیت الله محسن  اراکی در همایش «مجتهد شهید سیری در آثار علمی و سیره سیاسی آیت‌الله سیدمصطفی خمینی» که در مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) در قم برگزار شد، گفت: مرحوم حاج آقا مصطفی از نظر علمی فردی جامع بود و در فقه و اصول و... مرد علم، اجتهاد و نظر بود.

وی افزود: ایشان در فقه و اصول نوشته و مباحث مفصل و محققانه‌ای دارد؛ ایشان در نجف حضور داشت و عده زیادی از فضلا از محضر ایشان استفاده کرده اند.

استاد حوزه بیان کرد: شهید مصطفی خمینی مطلب قابل توجهی در باب ضمان دارد؛ بیان می‌کند ملاک در ضمان، مرتکزات عرفی است و باید ببینیم که ارتکاز عرفی (عقلایی) چه می‌گوید؛ وی بیان می‌کند که مرتکزات عرفی برگرفته از حکم شارع مبنای برگرفته شده ما است.

آیت الله اراکی تصریح کرد: ایشان بیان می‌کند؛ اگر مالی وجود دارد که قیمت آن برای مالک مهم نیست، بلکه عین مال برای مالک مهم است که در این زمینه باید عین مال تهیه شود؛ این مطلب بر اساس یک نظر محققانه عنوان شده است.

وی یادآورشد: در باب آب مطلق و مضاف نیز نظر جالبی دارند؛ در جایی که حالت سابقه آبی اطلاق شود و صفتی بر این آب بیان شود که شک بین مطلق و مضاف بر این آب عارض شود، مشهور معتقد هستند که در این زمینه استحباب مطلق بودن می کنیم. ایشان در این زمینه می گوید: در اینجا جای استحباب مطلق بودن نیست؛   اشتباه است که اطلاق صفت آب است؛ بلکه اطلاق مقوم آب است؛ اگر شک در اطلاق آب کردیم در حقیقت در ماهیت آب شک کرده ایم و در نهایت موضوع احراز نمی شود.

عضو خبرگان رهبری با اشاره به صاحب نظر بودن مرحوم حاج آقا مصطفی در باب تفسیر اظهار کرد: ایشان بیان می کند، تفسیر حقیقی قرآن از قدرت ما خارج است و تنها خدا است که می تواند کلام خود را تفسیر کند و درک ما به اندازه مقدار درکی است که از ذات خدا داریم؛ این نکته از نکات تفسیری امام(ره) است که ایشان نیز روی آن تاکید دارند.

وی تصریح کرد: وقتی وارد تفسیر می‌شویم، ابتدا باید بدانیم که هر آیه قرآن دارای بطون مختلفی است؛ پس تعدد تفسیر یک آیه به معنی اشتباه بودن همه آنها نیست پس می‌شود از یک آیه تفاسیر مختلفی داشت.

آیت الله اراکی یادآور شد: در مباحث حکمی نیز نوشته‌های خوبی از ایشان وجود دارد که البته ایشان استفاده‌های خوبی از آیت الله رفیعی داشته است؛ در بحث علم انسان به خارج از ذهن و آنچه که به عالم خارج تحلیل می‌کنیم، نظریه خوبی از ایشان بیان شده است.

وی افزود: در بحث علم انسان به خارج، بحثی از مرحوم علامه بیان شده است که از دقیق ترین مباحث فلسفی است که در میراث فلسفه اسلامی ما وجود دارد که رابطه علم حضوری و حصولی را تبینی کرده است.

عضو خبرگان رهبری بیان کرد: مرحوم حاج آقا مصطفی در این زمینه بیان می‌کند که علم به خارج فراتر از این نوع علم حضوری است؛ علم به خارج از نوع علم به معلول از طریق علم به علت است که بالاترین درجات علم است و اگر بگوییم که نوعی از علم حضوری است باید بگوییم که بالاترین مرتبه علم حضوری است.

وی تصریح کرد: ایشان بیان می کند که ما فعل خدا هستیم و به همین دلیل به خداوند متصل هستیم؛ اتصال ما به ذات باریتعالی موجب آن می شود که به واسطه احاطه ای که خداوند بر معلولات خود دارد ما نیز می توانیم علم به معلولات الهی را پیدا کنیم؛ علم ما به اشیا بر اساس اراده الهی حاصل می شود و این حصول بر اساس اتصال نفس به اراده و علم باریتعالی به علم او و اشیا خارجی است.

آیت الله اراکی یادآورشد: مهم این است که بتوانیم راه این بزرگان را بپیماییم و از دستاوردهای بزرگان بهره مند شویم، از جمله استفاده‌هایی که باید از امام راحل ببریم؛ عظمت امام راحل فوق چیزی است که به تصور ما می‌آید؛ ایشان نیز فرزندی از فرزندان امام علی(ع) است.

وی با ذکر این مطلب که امام راحل حق بزرگی بر حوزه و بشریت دارد بیان کرد: همه ما باید سعی کنیم در این مسیر گام برداریم و دنیا را با معارف ناب الهی نورانی کنیم؛ امام راحل از این حرکت بزرگ خود هدف بزرگی نیز داشت و ما نیز می‌توانیم ایشان را در این مسیر یاری کنیم.

استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: طلاب و علما باید در تبلیغ و تولید علمی و اجتهاد علمی خود تلاش کنند و علاوه بر این تلاش علمی باید در حوزه عملی نیز فعال‌تر باشیم که این حرکت در واقع یاری و کمک رساندن به امام عصر(عج) است.