مجله مهر: زلزله از آن بلایای طبیعی‌ست که شنیدن نامش هم لرزه به تن آدم می‌اندازد. وقتی اتفاق می‌افتد، کاری برای محافظت دربرابرش نمی‌توان انجام داد. اما زلزله‌های مرگباری که خیلی از ما به خاطر می‌آوریم، شب یا اول صبح رخ داده است و شاید این باور در ذهنمان شکل گرفته باشد که زلزله‌های پرقدرت در این ساعت از شبانه‌روز رخ می‌دهند!
به هر حال هرچه باشد زلزله کرمانشاه و بم و در آرام‌ترین ساعت شبانه‌روز رخ داده بودند. حالا جالب است بدانید که برای محققان هم این موضوع سوال شده که چرا این ساعت شبانه‌روز زلزله‌های قدرتمندی‌تری رخ می‌دهد و از همین رو تحقیقات مختلفی در این زمینه انجام شده است.
اما در ابتدا باید بدانید که زمین لرزه‌ها بیشتر شب ها رخ نمی دهند. اگر به سایت زلزله نگاری در هر کشوری سر بزنید و لیستی از زمین لرزه ها را اسکن کنید، خواهید دید که زمین لرزه‌ها در تمام ساعات شبانه روز رخ می دهند. فقط کافی است لیست زمین لزره ها را روی نمودار بیاورید تا درک درستی از وقوع زلزله‌ها در تمام ساعات شبانه‌روز داشته باشید.
لرزه‌ها هنگامی اتفاق می‌افتند که میزان استرس روی گسل‌ها به اندازه کافی بزرگ باشد که باعث لغزش آنها شود و این مختص به زمان خاصی از شبانه‌روز نیست. زلزله‌های بزرگ صرفا شبانه نیستند. زمین لرزه‌ای که باعث سونامی ویرانگر ژاپن شد، ساعت ۲:۴۶ بعد از ظهر رخ داد. زمین لرزه‌ای که باعث سونامی وحشتناک در اقیانوس هند شد، حدود ساعت ۸ صبح رخ داد. زلزله بسیار مخرب نپال بعد از ظهر اتفاق افتاد. زمین لرزه سانفرانسیسکو در سال ۱۹۸۹ که باعث سقوط آزادراه نیتمز شد، در حدود ساعت ۵ بعد از ظهر رخ داد. زمین لرزه‌ای که هائیتی را نابود کرد بعد از ظهر روی داد و این موارد تنها تعدادی از زمین لرزه‌های بزرگ است که طی ۳۰ سال گذشته در جهان رخ داده است.
زمین لرزه‌ها کیلومترها پایین‌تر از سطح زمین سرچشمه می‌گیرند و به هیچ وجه امکان ندارد که زمان روز یا شب بتواند تاثیری در فعالیت لرزه ای آنها داشته باشد.
نظر جالب محققان
برخی از محققان اما از تاثیر جزر و مد بر روی زلزله‌ها خبر می‌دهند و بر این باورند که بین زلزله و جزر و مد یک رابطه جزیی وجود دارد. زیرا بر اثر جزر و مد در شب‌ها آب در داخل و خارج لایه‌ها زمین می‌چرخد و بنابراین فشارهای ناشی از آن روی گسل‌ها هم افزایش پیدا می‌کند که می‌تواند منجر به ایجاد زمین لرزه شود. با این حال این دسته از محققان نیز مانند دیگر همکارانشان معتقدند نور خورشید یا عدم تابش خورشید تاثیری روی فشارهای وارده بر گسل‌ها ندارد.
نظر شما