به گزارش خبرنگار مهر ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی در سال 1372 بود که دو سناریو یعنی آزاد سازی قیمت بنزین و دیگر افزایش تدریجی یا پلکانی قیمت فرآورده های نفتی را برای بهبود وضعیت مصرف بنزین در کشور مطرح کرد.
در سال‌های پایانی برنامه اول توسعه اولین چانه زنی دولت و مجلس برای سازماندهی وضعیت بنزین شروع شد به گونه ای که در نهایت نمایندگان تصویب کردند تنها سالانه 10 درصد به قیمت بنزین افزوده شود.
این رویه تا پایان برنامه سوم توسعه ادامه یافت ولی دولت اصلاحات نیز در دوران فعالیت خود ترجیح داد که به سمت آزادسازی قیمت بنزین حرکت نکند. ترس دولت کارگزاران و اصلاحات از ساماندهی مصرف بنزین در کشور سرانجام به افزایش بی رویه مصرف این فرآورده سوختی مواجه شد.
در نهایت دولت اصلاحات برای فرار از پاسخگویی، آزادسازی قیمت بنزین را در لایحه برنامه چهارم توسعه گنجاند ولی با روی کار آمدن مجلس هفتم، این بخش برنامه چهارم به دلایل مختلف از قانون برنامه چهارم حذف شود. حذف حداقل 10 درصدی قیمت سالانه بنزین نیز از دیگر اقدامات مجلس هفتم بود که در قالب طرح تثبیت قیمت‌ها به تصویب رسید.
به دنبال روی کارآمدن دولت نهم نیز به دلیل تثبیت قیمت بنزین روز به روز بر مصرف این فرآورده نفتی افزوده شد به‌طوری که هم‌اکنون مصرف روزانه بنزین به طور متوسط به بیش از 73 میلیون لیتر رسیده است. البته باید گفت در برخی از روزها مصرف بنزین از مرز 81 میلیون لیتر در روز نیز گذشته است.
حال دو سال و اندی از آغاز برنامه چهارم توسعه گذشته است و مجلس نیز افزایش 25 درصدی قیمت بنزین به همراه سهمیه بندی آن را در سال جاری به تصویب رسانده ولی این بار دولت نهم از افزایش قیمت بنزین و آثار تورمی آن هراسان است و دائما از مخالفت خود با این تصمیم مجلس سخن به میان می آورد.
15 روز به اول خردادماه مانده و دولت هم هنوز سهمیه روزانه بنزین خودروها را تعیین نکرده است. از این رو، درحالی که توزیع بنزین با کارت هوشمند از اول خرداد سال‌جاری هدف قرار گرفته ولی تعلل دولت در اطلاع رسانی درباره این که آیا سرانجام بنزین از اول خرداد سهمیه‌بندی می‌شود یا نه، موجب سردرگمی مردم شده است.
تهیه آماری دقیق درباره مصرف بنزین درکشور، وضعیت قاچاق سوخت به خارج از کشورو رسیدن مصرف این فراورده به بیش از 81 میلیون لیتر درروز در سال جاری از مهمترین اهداف طرح کارت هوشمند مطرح می شود. براساس پیش بینی های انجام شده با اجرای طرح کارت هوشمند میزان مصرف بنزین از 81 میلیون لیتر به 60 میلیون لیتر در روز کاهش می یابد.
در اواسط سال گذشته یک عزم جدی از سوی وزارت نفت برای ثبت نام خودروها و موتورسیکلت ها برای ثبت نام کارت هوشمند آغاز شد تا بدین ترتیب از خردادماه سال جاری که آخرین مهلت دولت محسوب می شود طرح سهمیه بندی بنزین اجرایی شود.
ناصر سجادی مجری طرح کارت هوشمند سوخت در این باره می گوید: طرح کارت هوشمند هزینه ای بیش از 70 میلیارد تومان هزینه در برداشته این درحالی است که این رقم درزمان اجرای طرح 43 میلیارد تومان پیش بینی شده بود. وی می افزود: افزایش بیش از پیش هزینه ها درباره کارت هوشمند به دلیل بررسی همه جوانب و حل تمام مشکلات مردم در این باره است.
مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران نیز درباره افزایش بیش از حد هزینه های این پروژه گفته است: پیش بینی های اولیه برای اجرای این پروژه 43 میلیارد تومان در سال 83 بود، در حالی که تعداد خودروها و موتورسیکلت ها که باید برای آنها کارت هوشمند صادر می شد، 10 میلیون دستگاه بود.
محمد رضا نعمت زاده می گوید: این در حالی است که هم اکنون بیش از 17 میلیون خودرو و موتور سیکلت موجود است و تعداد جایگاه‌ها نیز از 2000 به 2300 جایگاه رسیده است.
حال که طرح کارت هوشمند مراحل پایانی خود را گذرانده و به مرحله توزیع کارت رسیده وتست عمومی رسیده در تمام جایگاه ها رسیده است ، هنوز اختلاف دولت و مجلس بر سر سهمیه های بنزین حل نشده و پابرجاست و این موضوع نیز همانند تغییر ساعت رسمی بیشتر از این که یک موضوع اقتصادی باشد به خود رنگ و بوی سیاسی گرفته است.
دولت که در ابتدای سال با مشکلات طرح کارت هوشمند و نحوه تعیین سهمیه ها مواجه شد و خود می دانست که این طرح در خردادماه نیز قابل اجرا نیست تصمیم گرفت با ارایه لایحه ای خواستار کاهش قیمت بنزین به همان لیتری 80 تومان شود اما در پی مذاکراتی میان دولت و مجلس از این تصمیم منصرف شد.
از سویی دیگر ، وقتی سخنگوی دولت در نشست هفتگی خود با خبرنگاران از عدم آمادگی دولت برای اجرای طرح سهمیه بندی بنزین خبر داد، غلامعلی حداد عادل رئیس مجلس شورای اسلامی خواستار اجرای به موقع طرح سهمیه بندی بنزین براساس قانون بودجه سال 86 مصوب مجلس و فروش آن بر مبنای لیتری 100 تومان شد.
همچنین رئیس کمیسیون انرژی امروز در گفتگو با مهر از تاخیر در اجرای طرح کارت هوشمند خبر داد و افزود: این طرح به دلیل شرایط موجود در توزیع کارت هوشمند و مشکلات به وجود آمده دراستفاده از دستگاه ها در جایگاه ها و نبود فرهنگ آن میان مردم و جایگاهداران به تاخیر می افتدو فعلا اجرای آن منتفی است.
دانشیار تاکید کرده است: زمان دقیق اجرای این طرح مشخص نیست اما باید گفت که در صورت عدم اجرای طرح سهمیه بندی ، بنزین با قیمت 100 تومان به مردم توزیع می شود.
وی درباره سهمیه های بنزین نیز گفت: هنوز سهمیه ها مشخص نشده است اما با توجه به تولیدات بنزین کشور پیشنهادشده که ماهانه برای هر خودرو معمولی 90 لیتر و برای تاکسی های معمولی نیز 750 تا 900 لیتر سهمیه در نظر گرفته شود. دانشیار افزود: این میزان قطعی نیست و تنها درحد پیشنهاد است.
اما در این میان موضع دولت یا وزارت نفت درباره سهمیه بنزین خودروها نیزهمچنان مبهم است ، معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فراورده های نفتی همیشه در پاسخ به سئوال خبرنگاران درباره وضعیت سهمیه ها و طرح کارت هوشمند این طورگفته است: طرح کارت هوشمند با امکانات موجود کشور بلندپروازانه است اما درباره وضعیت سهمیه ها نیز باید بگویم اطلاعات من همانند مردم است و بیشتر نیست.
نعمت زاده درباره ارائه لایحه تثبیت قیمت بنزین برای سال 86 به مجلس گفت: ارائه لایحه به طور کلی منتفی است و پیش بینی می شود بنزین با همان نرخ مصوب مجلس یعنی هر لیتر 100 تومان برای سهمیه بندی به فروش رسد.
حال چانه‌زنی مجلس و دولت بر سر تعیین تکلیف وضعیت بنزین که از سال 1372 آغاز شده، همچنان نیز ادامه دارد و مصرف روزانه سوخت خودروها نیز به‌صورت شتابان درحال افزایش است.
نظر شما