به گزارش خبرنگار مهر، دکتر وفایی - رئیس مرکز گسترش زبان و ادب پارسی، در پنجمین هم اندیشی تعامل ادبی ایران و جهان، با موضوع ادبیات تطبیقی گفت : با طرح برگزاری این هم اندیشی که توسط جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه های مختلف صورت گرفت تصمیم گرفتیم با ارائه و جمع آوری مقالات داخلی و خارجی خلاء ادبیات تطبیقی و توضیحات پیرامون آن را برطرف سازیم.
وی اضافه کرد: به این ترتیب پنجاه مقاله خارجی از استادان زبان فارسی به دبیرخانه ارسال شد. همچنین بیست مقاله از فرهیختگان داخلی نیز در این راستا ارائه شد و در گزینش نهایی هجده مقاله برتر برای حضور در سمینار انتخاب شد.
وفایی تصریح کرد: ادبیات تطبیقی مبحث ارزشمندی است که در سال های گذشته کمتر روی آن تمرکز شده است و نباید منحصر به تعدادی از کشورهای جهان شود. تمام کشورها می توانند با ارائه نظرات و مقالات، دیدگاه ها و نقطه نظرات خود را مطرح کنند.
در بخش دیگر این همایش، دکتر صفرعبدالله از قزاقستان با قرائت شعری از نظامی گنجوی گفت: شکوه ادبیات فارسی همواره در تمام کشورها پدیدار است؛ به طوری که امروز سایر کشورهای جهان هم به این ادبیات غنی افتخار می کنند. در این میان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی می تواند به مثابه پل ارتباطی در این گسترش سهم به سزایی داشته باشد.
سپس دکتر بهمن نامور مطلق دبیر فرهنگستان هنر با ارائه مقاله خود با موضوع " بینامتنیت و روش در پژوهش های ادبیات تطبیقی " تصریح کرد: یکی از مهم ترین روش هایی که می تواند در ادبیات تطبیقی نقش داشته باشد روش بینامتنیت و یا سنجش ارتباط میان متون است. وجود ارتباط میان متون می تواند علل مختلفی داشته باشد و برای شکافتن این علل می توان از فرایندهای درون متنی یا حتی امکانات فرامتنی استفاده کرد.
احمد تمیم داری استاد دانشگاه علامه طباطبایی، نیز ضمن مقایسه ادبیات تطبیقی و ادبیات پارسی گفت: من در مقاله ای که در این هم اندیشی ارائه داده ام سعی کردم عناصر ادبی و ماهیت انتقال بین فرهنگ ها و دستگاه های فکری و زیرشاخه هایشان را توضیح دهم . تصور می کنم ادبیات زیر مجموعه هنر است که خود زیر شاخه مکاتب و در سطوح بالاتر دستگاه های فکری است.
دکتر سیده فلیحه زهرا کاظمی از پاکستان هم با مقایسه " داستان های عاشقانه فردوسی و مثنوی " گفت: مثنوی در شعر فارسی قالب مناسبی برای شکل دهی به داستان های عاشقانه و منظومه های غنایی بوده است. با اینکه شاهنامه اثری حماسی شناخته شده است ولی منظومه های عاشقانه مندرج در جای جای شاهنامه نیز به همین قدرت و زیبایی کلیت حماسی آن است. منظومه مهر و ماه جمالی دهلوی به روش ادبیات تطبیقی با شاهنامه فردوسی قابل قیاس است. موضوع این مثنوی دلدادگی ماه شاهزاده بدخشان است که دل در گروی شاهزاده خانمی به نام مهر دارد؛ درست مثل حکایت شاهنامه و دلدادگی کتایون و گشتاسب در شاهنامه فردوسی. درمجموع مثنوی جمالی دهلوی می تواند از هر حیث اثری ارزشمند از شبه قاره هند به شمار رود که با شاهنامه فردوسی قابل قیاس است.
در ادامه، دکتر " تاتیانا مالنکا " از اوکراین به شعر حافظ شیرازی در اروپا و اوکراین اشاره کرد و گفت: ماجرای آشنایی اروپائیان با شعر فارسی و از آن میان شعر حافظ از اواخر قرن هجده میلادی آغاز می شود. چنانکه معروف است گوته شاعر آلمانی مهم ترین نقش را در معرفی این شاعر بزرگ به اروپا داشته است. در اوکراین نخستین بار اشعار حافظ از اواخر قرن نوزده ترجمه شد و از زبان اصلی نیز اولین تک نگاری و کتاب شناسی اروپا درباره حافظ از اوکراین به دست "کرمسکی" انجام گرفت. پس از این ترجمه آزاد و توام با دخل و تصرف کرمسکی ترجمه دیگری ارائه کرد که تا حد ممکن به متن اشعار وفادار بود و توضیح واژگان ،استعارات و مصطلاحات عرفانی را نیز بدان افزود. بدین ترتیب شعر حافظ در اوکراین به شیوه ای نسبتا مطلوب در دست است و اینک آنچه می باید چشم به راهش بود ترجمه مجموعه اشعار شاعران کلاسیک و مدرن فارسی است که قطعا جایگاه حافظ همچنان در میان آن برجسته و ممتاز است.
در ادامه مراسم دکتر " تاکاهیرو اینامی " از ژاپن با اشاره به وجود اندیشه های آیین بودا در مثنوی مولوی خاطرنشان کرد: مایه های مشترک میان دو شیوه اندیشه بودا و مولانا حکایت از این دارد که علیرغم ابعاد مکانی و زمانی این دو ارتباط زیادی به هم داشته اند. به خصوص برخی شباهت های مضمونی که در آیین بودا و اندیشه های مولوی مشترک است.
در بخش پایانی نیز مهدی ناصری با طرح مسئله طبقه بندی ضرب المثل های مشترک فارسی، عربی و انگلیسی تصریح کرد: از آنجا که ضرب المثل های هر ملت بخش مهمی از فرهنگ آنها را تشکیل می دهد قصد دارم به معرفی ادبیات فولکلور بپردازم. من سعی کردم طی مراحلی از مقاله، ضرب المثل های هر سه زبان را ریشه یابی کنم و وجوه افتراق و اشتراک آنها را به تصویر بکشم.
به گزارش مهر، در نخستین روز از پنجمین هم اندیشی تعامل ادبی ایران و جهان شخصیت هایی چون دکتر میرجلال الدین کزازی، دکتر جانگ هوی از چین، دکتر صفر عبدالله از قزاقستان و شمار دیگری از استادان نامی ادبیات حضور داشتند.
نظر شما